طی چند سال اخیر به دلایل مختلفی از جمله تحریم‌های خارجی و برنامه‌های مالی داخلی، بازار خودرو همیشه دچار هیجان و تلاطم بوده و قیمت‌ها در مدت کوتاهی میلیون‌ها تومان افزایش پیدا کرده است. این روند صعودی قیمت‌ها آنقدر سریع و شدید بوده که قیمت پراید از ۲۵ میلیون تومان در سال‌های ۹۶ و ۹۷ به مرز ۲۰۰ میلیون تومان رسید.
البته مسئولان و مدیران هم بیکار ننشسته‌اند و سعی کرده‌اند با اجرای برنامه‌هایی مثل پیش فروش خودرو و گزینش متقاضیان از طریق قرعه‌کشی و ایجاد سامانه‌ای مخصوص برای فروش خودرو، بازار را کنترل کنند. همچنین اخبار آزادسازی واردات خودرو باعث شده تا قیمت خودرو روند نزولی را پیش بگیرد.
بازار خودرو در هفته اول تیرماه
- آغاز طرح‌های فروش بدون قرعه‌کشی در سامانه یکپارچه فروش خودرو
- اعلام لغو قرعه‌کشی در سامانه یکپارچه فروش خودرو تا اطلاع ثانوی توسط معاون وزارت صمت به دلیل عدم صلاحیت فنی، امنیتی و آمادگی لازم برای اجرای قرعه‌کشی
- تکذیب موضوع حذف سامانه یکپارچه توسط سخنگوی وزارت صمت
- مطرح شدن احتمال حذف سقف دلاری واردات خودرو
- ابلاغ شرایط جدید ورود موقت خودروهای سواری
- تغییر ساعت مراکز معاینه فنی
- رونمایی از ریرا، محصول جدید ایران خودرو
- رونمایی از جدیدترین محصول تجاری شرکت پادرا دیزل به نام تاگا H
- نوسازی حدود ۱۰ هزار دستگاه تاکسی فرسوده تا پایان سال ۱۴۰۱
- قرار گرفتن سمند سورن در فرایند نوسازی تاکسی‌های فرسوده از مردادماه
بازار خودرو در هفته منتهی به سوم تیرماه
- ایجاد اختلال در سامانه یکپارچه فروش خودرو و بروز مشکلات در واریز وجه منتخبان اصلی
- مطرح شدن احتمال استیضاح وزیر صمت
- آغاز طرح پیش فروش یکساله و پیش‌فروش مناسبتی سایپا در سامانه یکپارچه
- مطرح شدن احتمال ساخت خودروی ایرانی – روسی
- تاکید بر واردات خودروهای اقتصادی زیر ۱۰ هزار دلار
- افزایش قیمت وانت‌های زامیاد
تحلیل بازار خودرو در خرداد ۱۴۰۱
خردادماه ۱۴۰۱ برای صنعت خودرو حامل اتفاقات مهمی بود.
اولین عرضه در سامانه یکپارچه فروش خودرو
- خرداد ماه ۱۴۰۱ با پایان ثبت‌نام اولین مرحله عرضه سامانه یکپارچه فروش خودرو آغاز شد. در این مرحله بیش از ۴ میلیون متقاضی ثبت‌نام کردند. پس از چند روز تاخیر سرانجام نتایج قرعه‌کشی اولین مرحله عرضه خودرو در سامانه متمرکز قرعه‌کشی اعلام شد که حواشی بسیاری به دنبال داشت.
- بعد از اعلام نتایج، ناگهان نام برخی از منتخبان اصلی به منتخبان ذخیره تغییر یافت. این اتفاق واکنش‌های بسیاری در پی داشت. در نهایت وزارت صمت اعلام کرد به تمامی منتخبان ذخیره این دوره، خودرو تخصیص داده می‌شود.
- یکی از جدیدترین گام‌های وزارت صمت برای حذف قرعه‌کشی خودرو، در این ماه برداشته شد. برخی از خودروهای خودروسازان داخلی در قالب انواع طرح‌های فروش بدون قرعه‌کشی در سامانه یکپارچه فروش خودرو عرضه شد.
لغو عرضه خودرو در بورس کالا
- عرضه خودرو در بورس کالا که در اردیبهشت ماه شاهد نخستین دوره خود بود در حالی در خرداد ماه لغو شد که حتی سفارش عرضه آن نیز آغاز شده بود. علت لغو عرضه خودرو در بورس کالا برخی ابهامات حقوقی عنوان شده است.
جدی شدن واردات خودرو
- واردات خودرو، یکی از موضوعات مورد بحث در خرداد ماه ۱۴۰۱ بود. رییس مجلس شورای اسلامی سرانجام مجوز واردات خودرو را به دولت ابلاغ کرد تا ورود خودروهای خارجی به کشور جدی‌تر شود.
- شایعات بسیاری پیرامون نوع خودروهای وارداتی و بازه قیمت آن‌ها از بازه قیمتی ۷ تا ۲۰ هزار دلاری برای خودروهای وارداتی تا ممنوعیت ورود خودروهای بالای ۲۵ هزار دلار مطرح شد.
تحلیل بازار خودرو در اردیبهشت ۱۴۰۱
ادامه انتقاد‌ها به کیفیت خودروهای داخلی
- پلیس راهور با انتقاد از خودروسازان داخلی اعلام کرد که با واردات خودرو و صرفه‌جویی در مصرف سوخت حتی در صورت تعطیلی دو خودروساز بزرگ داخلی می‌توان حقوق کارمندان این دو شرکت را پرداخت کرد.
- مسئولان سازمان‌های مختلف دولتی، اعلام کردند در صورت عدم افزایش کیفیت محصولات خودروسازان داخلی، آن‌ها را شماره‌گذاری نخواهند کرد.
آغاز فعالیت سامانه یکپارچه فروش خودرو
- تقریبا در نیمه اردیبهشت‌ماه سیدرضا فاطمی امین، وزیر صمت، در راستای اجرای فرمان‌های هشتگانه رئیس‌جمهوری درباره تحول عرضه و خرید خودرو، با معرفی سامانه یکپارچه فروش خودرو عرضه خودروهای داخلی را از راه‌های دیگر ممنوع اعلام کرد.
- تمامی قرعه‌کشی و پیش‌فروش‌های خودرو که توسط خودروسازان انجام می‌شد از ۱۸ اردیبهشت متوقف شد.
- اولین مرحله عرضه خودرو در سامانه یکپارچه فروش خودرو از ۲۷ اردیبهشت آغاز شد و تا یک هفته بعد ادامه پیدا کرد.
آغاز زمزمه های صدور مجوز واردات خودرو
- در پی انتقادات بسیار به کیفیت خودروهای داخلی، پلیس معتقد بود واردات خودروی باکیفیت می‌تواند در کاهش آمار تصادفات، مصدومان و جان‌باختگان مؤثر باشد.
- فشار نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای واردات مجدد خودرو بالا رفت.
- بر طبق خبری که سخنگوی دولت اعلام کرد، طرح پیشنهادی صدور مجوز واردات خودرو برای تصویب به هیئت دولت ارسال شد.
- سرانجام وزیر صمت از تصویب کلیات واردات خودرو در هیئت دولت خبر داد.
عرضه خودرو در بورس کالا
از چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت بعد از چندین سال سرانجام خودرو وارد بورس کالا شد. در اولین مرحله، ۶۰۰ خودرو کارا دو کابین و ۲۵۰ خودرو کارا تک کابین عرضه شد.
برگزاری چهارمین نمایشگاه بین المللی خودرو تهران
- سرانجام پس از ۳ سال وقفه چهارمین نمایشگاه بین المللی خودرو تهران از ۲۷ تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه در شهر آفتاب برگزار شد.
- در چهارمین نمایشگاه خودرو تهران بسیاری از خودروسازان داخلی حضور داشتند و از محصولات خود رونمایی کردند اما چندین خودروساز بزرگ مانند سایپا، کرمان موتور، مدیران خودرو و… در این دوره حضور نداشتند.
- خودروهای هایما 8S، آمیکو آرتیستون، فردا FMC M4، رسپکت، ون اینرودز، پژو 207 MC، پژو 206 تیپ ۳ پانوراما، هایما 7X، ون آتین خودرو دیزل، تیارا، مدل جدید کلوت، تارا اتومات ۶ دنده و رانا پلاس پانوراما برای اولین بار در این نمایشگاه رونمایی شدند.
تحلیل کارشناسی بازار
بهار سال ۱۴۰۱ با آغاز تحولات در عرصه خودرو همزمان شد. آمار بالای تصادفات جاده ای در نوروز این سال باعث افزایش اعتراض‌ها به کیفیت تولیدات داخلی شد تا آنجا که مسئولان نیروی انتظامی گفتند خودروهای بی‌کیفیت را شماره‌گذاری نخواهند کرد. این اعتراض‌ها سبب شد تا فشارها برای آزادسازی واردات خودرو بیشتر شود.
از سوی دیگر بازار آشفته خودرو، عدم تناسب عرضه و تقاضا و حضور گسترده دلالان سبب شد تا در چند ماه اخیر بازار خودرو شاهد افزایش قیمت نامتعارف انواع خودروها باشد. به همین سبب از اوایل اردیبهشت ۱۴۰۱ وزارت صمت تمامی ثبت‌نام‌ها و قرعه‌کشی‌ها توسط خودروسازان را متوقف کرد و سامانه یکپارچه فروش خودرو را از ۱۸ اردیبهشت‌ماه برای متقاضیان خرید خودرو زیر نظر این وزارتخانه راهاندازی کرد.
عرضه خودرو در بورس کالا نیز از ۲۸ اردیبهشت از سر گرفته شد تا به این ترتیب گامی در راستای کاهش فاصله قیمت خودرو در بازار و قیمت کارخانه برداشته شود.
این عوامل در کنار تصویب آزادسازی واردات خودرو سبب شد تا بازار خودرو کم‌کم شاهد کاهش سرعت روند افزایشی قیمت باشد. البته در این میان اتفاقاتی چون افزایش بهای کالاهای اساسی بر قیمت خودرو اثر گذاشت.
در نهایت هفته ابتدایی خرداد ۱۴۰۱، همزمان با روزهایی که متقاضیان در انتظار اعلام نتایج قرعه‌کشی سامانه یکپارچه فروش خودرو بودند، بازار خودرو شاهد توقف معاملات بود.
کارشناسان هنوز پیش‌بینی مشخصی در مورد چگونگی روند تغییر قیمت خودرو در ماه‌های آتی ندارند و معتقدند باید برای مشاهده تاثیر راهاندازی سامانه متمرکز قرعه‌کشی و همچنین آزادسازی واردات خودرو چند ماهی منتظر ماند.
تهیه و تنظیم: تیم تولید محتوا خودرو45
