توربو شارژ تکنولوژی جدیدی است که در بیشتر خودروهای نسل جدید و البته اسپرت از آن استفاده می‌شود. هدف از اضافهکردن این ویژگی در نسل جدید برخی از ماشین‌ها، سبک، قدرتمند و افزایش راندمان موتور و همچنین کاهش مصرف سوخت است. در واقع، این تکنولوژی، قصد بهینه‌سازی هر چه بیشتر پیشرانه اتومبیل را دارد.
ما در این متن سعی کردیم تا توضیح کاملی از اهداف، ویژگی‌ها، عملکرد، اجزا، دلایل خرابی و فواید موتور مجهز به توربو شارژ را ارائه دهیم تا به سوالات زیادی که در خصوص این آپشن وجود دارد، پاسخ داده شود.
توربو شارژ چیست؟
Turbocharges مانند یک دمنده قوی عمل می‌کند تا هوا را با فشار زیادی به داخل سیلندر کشیده و اهداف زیر را محقق سازد:
- فراهم کردن اکسیژن زیاد برای احتراق سوخت آسان
- خارج کردن دود موجود در پیشرانه
- کاهش انتشار آلاینده‌های مضر
- افزایش قدرت و شتاب موتور
- بهینه سازی عملکرد سیلندر
- افزایش راندمان موتور
- کاهش حجم پیشرانه
- افزایش دمای داخلی موتور
تمام موارد بالا، در زمره مزایای Turbocharges قرار می‌گیرند. در واقع وظیفه اصلی توربو شارژ، تزریق قدرت بیشتر به پیشرانه ماشین است. نگهداری از این قطعه در نحوه عملکرد آن بسیار موثر بوده و به گفته سازندگان آن، گاهی عوامل بیرونی سر منشا ایراداتی است که در آن به وجود می‌آید.
نحوه عملکرد توربوشارژ
پره‌های توربین Turbocharges هنگام احتراق سوخت و خروج گازها از سیلندر، شروع به چرخیدن کرده و از آن‌جایی که این قطعه با تیغه‌های کمپرسور در یک راستا قرار دارند؛ آن‌ها را هم وادار به چرخیدن می‌کنند.
سپس، توربو شارژ که منجر به مکش هوا به موتور شده؛ هوا را همراه سوخت به محفظه سیلندر وارد می‌کند. در نتیجه ورود هوای زیاد به پیشرانه، میزان اکسیژن در سیلندر افزایش پیدا کرده؛ بنزین با کیفیت بیشتری سوخته و انرژی بیشتری در سیستم آزاد می‌شود.
اجزای تشکیل دهنده
مهم‌ترین ویژگی که تمام قطعات موتور توربو شارژ خودرو باید داشته باشند؛ مقاومت آن‌ها در برابر دمای بسیار بالا است. در ادامه تک تک اجزای این قطعه را برای شما شرح می‌دهیم؛ توجه داشته باشید که خرابی هر کدام، عملکرد پیشرانه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
· هوزینگ
این قطعه در واقع به عنوان یه محفظه کامل برای پوشاندن قطعات موجود در Turbocharges استفاده می‌شود و نقش حفاظت از آن‌ها را برعهده دارد.
· تیغه‌های چرخان
تیغه‌ها یا همان پره‌های کمپرسور با هدف فشرده ساختن هوای ورودی به موتور با کمک گازهای خروجی بر روی توربو شارژ قرار گرفتند. پره‌ها باید کاملا با پیشرانه، همگام و سازگار باشند؛ در واقع ویژگی‌هایی مثل شیوه طراحی، اندازه و شکل تیغه‌ها، شدت تزریق هوا و میزان فشار همگی در افزایش کارکرد کمپرسور و قدرت توربین اثرگذار هستند.
· یاتاقان‌ها
این قطعات در محفظه توربو شارژ قرار می‌گیرند تا چرخش پره‌ها را راحت‌تر کنند. در بعضی از خودروها، تنها از بلبرینگ استفاده می‌شود و قطعه مورد بحث، نقشی در سیستم ندارد.
نکته مهم: یاتاقان باید با کمک روغن موجود در پیشرانه روان شود.
· بلبرینگ‌های محور اتصال دهنده
این قطعات، فشار نیروهای وارده به محور اتصال دهنده را به بار می‌کشند.
· محور اتصال دهنده
پره‌های کمپرسور و توربین که در بین یاتاقان‌ها و بلبرینگ‌ها قرار گرفته است؛ توسط این محور به هم متصل می‌شود.
· آب بند
این قطعه از نشت کردن روغن در کمپرسور و سایر تجهیزات موجود در توربو شارژ جلوگیری کرده و به عبارتی، سیستم را آب‌بندی می‌کند.
دلایل خرابی و مشکلات رایج در توربو شارژ
Turbocharges قطعه‌ای جدا از موتور نیست؛ بنابراین خرابی یک قطعه در داخل یا بیرون از آن، نحوه عملکردش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به طور مثال، سرعت چرخش بیش از حد پره‌ها گاهی منجر به انفجار Turbocharges شده یا دمای بالا موجب اختلال در عملکرد قطعه مذکور می‌شود. در ادامه به رایج‌ترین ایرداتی که این قطعه را درگیر می‌کند، اشاره می‌کنیم.
· ایراد در تزریق روغن
سرعت چرخش پره‌ها و تیغه‌های موجود در سیستم توربو شارژ، گاهی به 200 هزار دور در دقیقه هم می‌رسد. حالا با این شرایط، تصور کنید که بدون تزریق مناسب و کافی روغن به قطعات درگیر، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ قطعا این مورد، یکی از مشکلات بسیار خطرآفرین است که Turbocharges را حتی به کل خراب هم می‌کند.
نکته مهم دیگر، کیفیت روغن موتور است. کثیفی این مایع روان‌کننده می‌تواند کارکرد محور اتصال دهنده، بلبرینگ و یاتاقان‌ها را تحت تاثیر بگذارد و یا حتی آن‌ها را از کار بیندازد.
· ایرادات خارج از توربو شارژ
هیچ ذره یا قطعه خارجی، نباید وارد توربو شارژ شود و حتی آن را لمس کند. توجه داشته باشید که اگر فیلتر هوا به درستی کار نکند؛ هنگام روشن‌شدن موتور، گرد و غبار وارد قطعه می‌شود.
گاهی در تعمیرات پیشرانه، قطعات یا مواد اضافه‌ای در آن باقی می‌ماند که در ادامه ممکن است، وارد سیستم Turbocharges شود؛ پس سعی کنید، از تمیزی موتور و به خصوص اطراف این قطعه حساس، مطمئن شوید.
توصیه ما به شما، سرویس کردن پیشرانه و توربو شارژ طبق زمان‌بندی پیشنهادی خودروساز است. همچنین در انتخاب روغن موتور هم بسیار دقت کنید که توسط کمپانی سازنده اتومبیل مورد تایید باشد. مشکلات پیش آمده در Turbocharges را به سرعت اصلاح کنید و آن‌ها را پشت گوش نیندازید تا سلامت قطعات آن حفظ شود.
نویسنده: شیوا فاضلی
