برخی کارشناسان دلایل مختلفی را برای افت کیفیت قطعات خودرو در سال گذشته بیان می‌کنند اما 3 دلیل اصلی بیشترین تاثیر را در این حوزه داشته است.
در طول چند سال اخیر و به واسطه خروج آمریکا از برجام، وضعیت بازار خودرو با تحولات بسیاری روبرو شد. خروج برخی شرکت‌های خودروسازی از همکاری با ایران عاملی برای آشفته شدن بازار قطعات خودرو شد. خدمات پس از فروش قطعات خودرو به کلی به مشکل خورد و در نهایت آنچه که بیشترین آسیب را به خود دید، کیفیت قطعات خودرو بود.
وضعیت تا جایی پیش رفت که برخی خبرها نشان از تعمیر قطعات دست دوم و ورود آن به بازار داشت. اما چرا بازار قطعات به این وضعیت دچار شد. علی شکوهی کارشناس صنعت خودرو در این رابطه به خودرو45 گفت: بازار قطعات را باید در دو قسمت مجزا مورد بررسی قرار دهیم. یک بخش مربوط به خودروهای تولید داخل و بخش دیگر خودروهای وارداتی است. هر کدام از این‌ها به دلیل نوع تامین قطعات، با وضعیت متفاوتی در خودروهای در گردش روبرو هستند. در بحث خودروهای وارداتی چون تیراژ پایین است و شاید صرفه اقتصادی لازم برای تولید در کشور وجود نداشته باشد، عمده قطعات از طریق واردات تامین می‌شود. البته برای تولیدکننده هم صرفه لازم برای ورود به این حوزه وجود ندارد و قطعات، بیشتر از طریق بازرگانی‌ها وارد می‌شوند.
وی تاکید کرد: در دو سه سال اخیر و به واسطه تحریم‌ها، مشکلات واردات قطعات و مسائلی که در تامین ارز وجود داشت، قدری این ساز و کار دچار مشکل شد و مالکان خودروهای وارداتی دچار مشکل شدند. در خودروهای داخلی هم نکته اساسی مساله نبود برنامه مدون در کشور بود. در وزارت صمت تغییرات بسیاری رخ می‌داد و ابلاغیه‌های مختلف صادر می‌شد. به همین خاطر تولید قطعه دچار چالش می‌شد. خودروسازان بزرگ هم در بسیاری مواقع برای تامین منابع مالی و پرداخت بدهی به تامین کنندگان قطعات با مشکل روبرو می‌شدند.
شکوهی گفت: گاهی خودروسازان در چنین مواقعی، از پس حل مشکل معوقات برنمی‌آیند و در نتیجه قطعه‌ساز نمی‌تواند الزامات رساندن قطعه تولیدشده به بازار را رعایت کند. همه این مسائل، اکوسیستمی ایجاد کرده که در نهایت مصرف‌کننده نهایی دچار مشکل شود. چون حلقه آخر در این میان مصرف‌کننده نهایی است که به دلیل تامین نشدن به جا و درست برخی قطعات دچار مشکل می‌شود.
این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: این چرخه تا حد زیادی روی کیفیت تاثیر می‌گذارد. مواد اولیه تولید قطعه در موارد بسیاری وارد می‌شود و به واسطه مشکلات، بسیاری از قطعه‌سازان ناچار می‌شوند منابع تامین مواد اولیه خود را تغییر دهند و این مساله در نهایت خود را روی افت کیفی مواد اولیه ساخت قطعات نشان می‌دهد.
وی در خصوص پیش‌بینی خود از وضعیت سال آینده گفت: قطعا وضعیت سال آینده دشوار است چون حتی اگر همین امروز هم طرفین برجام به مذاکره بازگردند، یک سال زمان لازم است تا همه چیز به روال عادی خود بازگردد. در شرایط فعلی هم با توجه به شروطی که طرفین مطرح می‌کنند به نظر می‌رسد که مذاکره یا توافقی به این زودی رخ ندهد. از طرفی هم انتخابات ریاست جمهوری در ایران را در سال 1400 پیش رو داریم. به همین خاطر خوشبینانه و ساده انگارانه است که بگوییم توافق در سال 1400 رخ می‌دهد و وضعیت اقتصادی بهبود می‌یابد. به نظرم فرآیند چنین اتفاقاتی، قدری بیشتر زمان می‌برد.
نویسنده: سپیده اشرفی
