تقریبا از بهار سال میلادی جاری معادل اواخر زمستان سال 1398، محدودیتهای زیادی به دلیل شیوع و همهگیری ویروس کووید-19 در سراسر جهان اعمال شده است. با این حال، تحقیقات نشان میدهد که در این دوران، آمار سوانح رانندگی در برخی کشورها از جمله ایالت متحده آمریکا نه تنها کمتر نشده، بلکه نسبت به سال 2019 که کمترین میزان مرگ و میر ناشی از تصادف جادهای در این کشور ثبت شده بود، بیشتر نیز شده است.
در این شرایط پرسش اینجاست که دلیل بالا رفتن این آمار چیست؟ مگر غیر از این است که به دلیل محدودیتهای اعمال شده، افراد کمتری اعم از عابر پیاده و راننده در خیانها دیده میشوند؟ پس مشکل دقیقا کجاست؟
تصمیمات نادرست پیش از رانندگی
بر اساس تحقیقات و گزارشات ارائه شده، عادات رانندگی بیشتر افراد خصوصا مردان جوان، در دوران همهگیری ویروس کرونا به طرز جالب توجهی تغییر کرده و نسبت به گذشته پرخطر شده است. این بدان معناست که برخی از افرادی که پشت فرمان مینشینند، مانند گذشته دقت کافی به خرج نداده و بسیاری از موارد ایمنی را رعایت نمیکنند. به همین دلیل، هم اکنون در این دوران، جادهها و خیابانهای برخی کشورها از همیشه خطرناکتر شده است.
همانطور که پیشتر مطرح شد، گزارشات ارائه شده توسط اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراههای آمریکا (NHTSA/National Highway Traffic Safety Administration) نشان میدهد که جادههای این کشور در دوران کرونا اصلا ایمن نیستند. طبق این گزارش، عادت رانندگی پرخطر، دقیقا از ماه آوریل آغاز شده است. ظاهرا جادهها که نسبت به گذشته خلوتتر شدهاند، علاقه به رانندگی هیجانی و پرسرعت را در افراد جوان افزایش داده است. این افراد با سرعت بیش از 100 مایل بر ساعت رانندگی میکنند. هم چنین از قرار معلوم، مصرف مواد مخدر و الکل پیش از رانندگی، در این رانندگان به شدت افزایش داشته است. از آنجایی که حضور پلیس راه آمریکا به دلیل محدودیتها اعمال شده بسیار کم رنگ است، این فرصت خطرناک را در اختیار افراد قرار میدهد، زیرا دیگر ترسی از جریمه و توبیخ شدن ندارند. در نتیجه تعداد آمار قربانیان و مجروحان، چه راننده و چه عابر پیاده، به طرز قابل توجهی بالا رفته است.
بر اساس استانداردهای موجود، زمانی که رانندگان قربانی یا مجروح حوادث رانندگی به اورژانس بیمارستان یا سردخانه منتقل میشوند، پزشکان و متخصصان خون آنها را آزمایش کرده و از همین طریق متوجه میشوند که آیا این افراد تحت تاثیر مواد و الکل بوده اند یا خیر.
در حال حاضر، چیزی که متخصصان را بیش از هرچیزی تحت تاثیر قرار داده، افزایش آزمایشهای مثبت در دوران همهگیری کرونا بوده است.
آمار رانندگان متخلف در این مدت که تحت تاثیر الکل بوده و همچنین جان خود را دراین سوانح از دست دادهاند، از 21.3 درصد به 26.9 درصد افزایش یافته است.
این آمار در میان قربانیانی که پیش از رانندگی از روان گردانهای حاوی کانابینوئید (نوعی ماده که در شاهدانه نیز یافت میشود) از 21.4 درصد به 31.2 درصد و افرادی که از اپیوئید (مواد افیونی) استفاده کردهاند از 7.6 درصد به 12.9 درصد افزایش داشته است. به طور کلی میتوان گفت آمار رانندگان تحت تاثیر از 50.8 درصد به 64.7 درصد تغییر کرده است. این آمار بسیار نگران کننده به نظر میرسد، چرا که این افراد نه تنها جان خود را به خطر میاندازند، بلکه برای دیگران هم تهدید محسوب میشوند. نکته دیگر جنسیت این رانندگان است. گویا مردان علاقه بیشتری به مصرف این مواد پیش از رانندگی دارند چرا که تعداد رانندگان زن تحت تاثیر بسیار کمتر بوده است. همچنین این سوانح در آخر هفته نسبت به سایر روزهای هفته رو به افزایش است.
بیماری خطرناک کرونا شرایط خیابانها و جادهها را حسابی تغییر داده است. اکثر افراد به دلیل ترس از بیماری یا قوانین اعمال شده توسط دولت، ترجیح میدهند که در خانه بمانند، با این حال آمار تصادف از 1.1 درصد به 1.4 درصد افزایش داشته است. طبق گزارشات، تنها دلیل این افزایش این آمار مصرف مواد روان گردان نیست. افراد به دلیل خلوت بودن جاده، از کمربند ایمنی استفاده نمیکنند. آنطور که مشخص شده است، اخیر افراد زیادی در سوانح رانندگی از داخل ماشین به بیرون پرتاب شدهاند. اکثر این افراد مردان بین 18 تا 34 سال بوده و بیشتر این حوادث مربوط به مناطق حومهای شهرها است.
دلیل پایین بودن رده سنی این قربانیان کاملا واضح است. بیشتر افراد کم سن و سال بی دقتتر و نترس هستند. آنها فکر میکنند این بیماری گریبانشان را نمیگیرد، در نتیجه علاقهای به در خانه ماندن ندارند. اما افرادی که سن بالاتری دارند، با دقت بیشتری رانندگی کرده و یا از ترس سلامت خود و اطرافیان، فقط در صورت لزوم منزل را ترک میکنند. از آنجایی که این آمار به شکل وحشت آوری در حال افزایش است، دولت آمریکا تلاش میکند اخطارها و پیامهای ایمنی را از طرق مختلف به مردم منتقل کند و آنها را بخ داشتن رفتارهای ایمن در حین رانندگی ترغیب کند.
نویسنده و مترجم: پرستو مهدی قلیخان