مساله ساخت قطعات داخلی خودرو به تازگی از سوی یکی از خودروسازان داخلی مطرح شده است. اما این طرح چقدر کارشناسی است و امکان اجرا دارد؟
شاید مساله داخلی‌سازی در صنعت خودرو گاهی شبیه به شعار باشد اما مساله داخلی‌سازی در حوزه قطعات و به صورت خاص قطعات داخلی خودرو، قدری متفاوت است. در سال‌های گذشته و به واسطه تحریم‌هایی که هر روز یک گوشه از اقتصاد ایران را نشانه می‌گرفت، تلاش برای رقابتی کردن در صنعت خودرو بیشتر از قبل ارزشمند شد. چرا که در صورت تکیه بخش بیشتری از این صنعت به توان داخل، فشار چنین تحریم‌هایی کمتر احساس می‌شد.
اخیرا یکی از گروه‌های خودروسازی، فراخوانی را درباره قطعات داخلی خودرو منتشر کرده است. در این فراخوان اینطور عنوان شده که برای بهره‌گیری از توان علمی و دانش فنی جهت بومی‌سازی قطعات خودروهای سواری و تجاری، اقدام به دعوت از شرکت‌های دانش بنیان و قطعه سازان شده است.
اما برخی کارشناسان نسبت به توان و ظرفیت احتمالی موجود در این صنعت برای ساخت قطعات داخلی خودرو تردید دارند. با این حال، آنطور که عضو هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان خودرو می‌گوید، توان و ظرفیت لازم برای ساخت قطعات داخلی خودرو وجود دارد.
بهرام شهریاری در این رابطه به خودرو45 می‌گوید: در شرایط فعلی ظرفیت تولید قطعات خودرو را داریم اما نکته اینجاست که هر خودروی جدید قطعات جدید هم نیاز دارد و باید خط خاص خود را هم داشته باشد. وی معتقد است که هر کدام از شرکت‌های خودروسازی به صورت مجزا نیاز به قالب‌ها و تجهیزات مشخص دارند.
از جمله مواردی که شهریاری به آن اشاره می کند، مساله لزوم سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی خط تولید قطعات داخلی خودرو است. وی می‌گوید: باید سرمایه‌گذاری لازم در این رابطه صورت گیرد. در عین حال اگر تیراژ قابل توجهی در خطوط تولیدی قطعات داخلی خودرو نباشد، چنین طرح‌هایی به شکست منجر می‌شود.
وی در خصوص توان شرکت‌های خودروسازی برای صادرات قطعات تاکید می‌کند: شرکت‌های تولیدکننده مادر برای کشورهای دیگر با روش خود عمل می‌کنند. اما در مورد ساخت قطعات داخلی خودرو مساله مهم تیراژ تولید است. باید دید با چه تیراژی می‌توان این کار را انجام داد. اما اگر بخواهند با تیراژ بالا انجام دهند، ظرفیت آن هم وجود دارد.
شهریاری معتقد است که نزدیک به بیش از 90 درصد قطعات خودرو، قابلیت ساخت داخل را دارند اما در خودروهای مختلف متفاوت است. به گفته وی، قطعات داخلی خودرو زمانی برای پیکان به 100 درصد رسیده بود. در تولید سمند، 405 و برخی دیگر از محصولات هم بیش از 90 درصد از قطعات داخلی خودرو استفاده می‌شد.
آنطور که بسیاری از کارشناسان می‌گویند، مساله بررسی و داشتن نقشه راه برای ساخت قطعات داخلی خودرو الزامی است. البته آنطور که در فراخوان شرکت مربوطه نیز دیده می‌شود، امکان‌سنجی برای اجرای این طرح پیش‌بینی شده است. در طرح این شرکت خودروسازی عنوان شده است که «در گام نخست، تولید قطعات مورد نیاز در کشور امکان‌سنجی می‌شود و سپس کیفیت قطعاتی که قرار است توسط تامین‌کنندگان داخلی به خودکفایی نزدیک شود، ارزیابی می‌شود چرا که مهم‌ترین اصل در اجرای این پروژه، حفظ کیفیت در کنار خودکفایی و تامین قطعات مورد نیاز خطوط تولید است.» با چنین توضیحاتی، بیشتر از قبل می‌توان به انجام طرح‌های اتکا به توان داخل و بومی‌سازی امید داشت.
نویسنده: سپیده اشرفی
