برند جگوار هم به اندازه دیگر برندها قدمت دارد، هم اهمیت. این کمپانی یکی از بزرگترین غول‌های خودروسازی دنیا است و این موفقیت را مدیون ویلیام لیونز و دوست موتورسیکلت دوستش، ویلیام والمزلی است.
ویلیام لیونز در سال 1901 متولد و بعدها، به “آقای جگوار” معروف شد. او به مدت 50 سال صاحب برند انگلیسی جگوار بود. پدر او صاحب یک مغازه ساز فروشی و مادرش دختر یک آسیاب دار بود. او پس از پایان تحصیلش در مدرسه آرنولد، توانست به عنوان دستیار مهندس در کمپانی کراسلی موتورز (Crossley Motors) مشغول به کار شود. به لطف این کارخانه که در منچستر واقع شده بود، موفق شد در یک مدرسه، به تحصیلاتش ادامه دهد. سال 1919 بود که تصمیم گرفت کراسلی را ترک کند و به عنوان فروشنده برای سان بیم (Sunbeam) کار کند. دو سال بعد، او با والمزلی آشنا شد که موتورسیکلت های ارتشی را به موتورهای شهری تبدیل و اتاقک موتورسیکلت درست می‌کرد. هردوی آنها برای راه‌اندازی کسب و کار، مقداری پول از پدرانشان به ارث برده بودند اما از آنجایی که لیونز زیر سن قانونی بود، نمی‌توانست از حسابش این پول را برداشت کند. بنابراین تا 21 سالگی صبر کرد و درست در روز تولدش، آن دو به عنوان شریک، Swallow Sidecars را پایه‌گذاری کردند.
آنها در ابتدا تنها اتاقک‌های شیک و لوکس تولید می‌کردند، اما در سال 1927، تجارت آنها به تولید خودروهای کم قیمتی مانند آستن سون Swallow، گسترش یافت. اوایل نرخ تولید خودرو در کارخانه آنها تنها 12 دستگاه خودرو در هفته بود که پس از مدتی به 50 دستگاه افزایش یافت. پس از گذشت یک سال، آقای جگوار به همراه کارخانه و خانواده‌اش به محل دیگری نقل مکان کرد و در سال 1933، نام آن را به SS Cars Ltd تغییر داد. یک سال بعد از این اتفاق، والمزلی از کمپانی جدا شد.
شروع جگوار
پس از شروع جنگ جهانی دوم، نام کمپانی به جگوار تغییر یافت. این در حالی است که اولین مدل جگوار، سال 1935 تولید شد. نام این برند، برگرفته از طیف گسترده و موفقی از موتورهای هواپیما بود. مانند بسیاری دیگر از کمپانی‌های خودروسازی قدیمی، این شرکت نیز در دوران جنگ جهانی، به تولید موتور هواپیما مشغول بود.
با این حال او از توسعه مهندسی خود دست نکشید و با اینکه این کارخانه در پروژه‌های مخفی ارتشی زیادی شرکت داشت، اما تمرکزش روی مهم‌ترین هدف، یعنی ساخت یک موتور برای خودرویی اسپرت بود.
رویای لیونز و تیم مهندسی‌اش، رساندن این ماشین به مرحله تولید انبوه بود. طراحی و ساخت موتور مورد نظر که XK نام داشت، در سال 1948 به پایان رسید و برای جلب توجه، بر روی یک مدل مفهومی کار گذاشته شد. با این حرکت هوشمندانه، راه 100 ساله یک شبه طی شد و کمپانی به موفقیت یک شبه و جهانی دست یافت.
از این موتور تا سال‌ها در تمامی ماشین‌های جگوار استفاده شد. سال 1971 همزمان با رونمایی سری 3 E Type، موتور جگوار V12 نیز معرفی شد. با این حال از نسخه دیگر XK با نام XJ6، تا سال 1992 استفاده می‌شد. با رونمایی و تولید خودروی XK12، تمامی توجهات بین‌المللی به این برند جمع شد. معرفی این مدل به تبدیل کمپانی جگوار به یکی از موفق‌ترین سازنده‌های ماشین اسپرت ختم شد. با این موفقیت بزرگ، جهان با نام این برند آشنا شد.
به گفته خیلی‌ها، لیونز یک مدیر قانون‌مدار بود و همین ویژگی به موفقیت برندش کمک بسیار بزرگی کرد. او خودش به تنهایی، به جز برخی موارد، مسئول طراحی مدل‌های جدید بود. با این حال او یک مهندس خبره نبود. او استعداد زیادی در انتخاب همراهانی وفادار داشت و اعضای تیم وی نقش پررنگی در موفقیت کمپانی داشتند.
در سال 1956، به دلیل خدمت‌هایی بزرگی که به صنعت بریتانیا و صادرات خودرو کرده بود، لیونز لقب شوالیه دریافت کرد. پس از گذشت 10 سال، تصمیم گرفت تا جگوار را با شرکت BMC ادغام کرده و کارخانه جدید به نام British Motor Holding را احداث کند. در سال‌های آخر مدیریتش، تلاش فراوانی برای حفظ استقلال کمپانی‌اش کرد و با مشکلات زیادی رو به رو شد. پس از بازنشستگی در سال 1972، تصمیم گرفت که باقی عمر خود را به بازی گلف، مسافرت و استراحت بگذراند.
متاسفانه پس از بازنشستگی سلامت او به شدت کمتر و کمتر شد و این فرد تاثیرگذار دنیای خودرو، در سال 1985 پس از طی کردن بیماری در گذشت.
درگذشت آقای جگوار به روایتی
این مطلب سال 1985 در روز نهم فوریه در نشریه نیویورک تایمز چاپ شد.
” جناب ویلیام لیونز، بنیانگذار کمپانی جگوار امروز صبح در خواب فوت کرد.”
او 83 ساله و به برای مدتی طولانی درگیر بیماری بود. او تا سال 1972 که بازنشسته شد و به مدت 50 سال، مدیراجرایی جگوار بود. او در زادگاهش، در سال 1922، کسب و کار ساخت اتاقک موتورسیکلت خود را آغاز کرد و بعدها آن را گسترش داد. اولین جگوار در سال 1935، پس از اینکه آقای لیونز نام‌های شاهین و غزل را پذیرفت، تولید شد.
پس از گذشت 10 سال، این نام برای کمپانی در نظر گرفته شد. خودروهای او در دهه 50، پس از پنج بار برنده شدن مسابقات Le Mans، معروف شدند. این برند در سال 1966 با کمپانی BMC ادغام شد.
نویسنده و مترجم: پرستو مهدی قلیخان
