مرگ به هر نوع و روش که باشد، هنوز برای بشر قابل هضم و درک نیست. برای یک انسان زنده، پدیده مرگ فارغ از باورهای دینی، بیشتر به صورت پایان یک زندگی، پایان دنیا و ورود به مرحله جدیدی است که هیچ انسان زنده‌ای در خصوص آن نظر مشخص و قابل اثباتی ندارد.
در هر صورت، این پدیده کاملا مشترک در میان تمامی انسان‌ها است که سر آخر همه ما را به یک نتیجه واحد و یک سرنوشت یکسان می‌کشاند: پایان در زیر خروارها خاک. با این وجود مرگ و میر مشاهیر به واسطه شناخت بین المللی در بین عموم مردم جهان ماندگاری بیشتری دارد. مخصوصا برای خودرو دوستان که به شکل عمیق‌تری با مرگ و میر افراد سرشناس و وابسته به جهان خودرو آشنا هستند.
ادامه این مقاله به معرفی پنج سانحه مشهور رانندگی می‌پردازد که به قیمت جان افرادی سرشناس و بعضا دوست داشتنی تمام شد.
نیم نگاه
روزانه حدود ۳۷۰۰ نفر جان خود را در سوانح جاده‌ای در سراسر جهان از دست می‌دهند. تنها نیمی از این جامعه را عابران پیاده، موتورسواران یا دوچرخه‌سواران تشکیل می‌دهند. این رقم به صورت سالانه به عدد یک میلیون و ۳۵۰ هزار نفر در سراسر کره زمین می‌رسد تا عنوان سانحه جاده‌ای، رکورددار ثبت بالاترین میزان علت مرگ و میر انسان‌ها در این کره خاکی باشد.
این اعداد و ارقام بر اساس گزارشی از سوی اداره CDC آمریکا (مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های ایالات متحده آمریکا) منتشر شد که هرچند به صورت رسمی کشورهای در حال توسعه را در بر نگرفت، اما متخصصان این اداره بر این باور هستند که آمار مرگ و میر جاده‌ای در کشورهای در حال توسعه، تا بیش از سه برابر کشورهای توسعه یافته است.
خلاف باور عمومی افراد، صنعت هوانودی (حمل و نقل هوایی) با همه خطرها و ترس‌هایی که به همراه دارد، از صنعت حمل و نقل جاده‌ای به مراتب ایمن‌تر، مطمئن‌تر، کم خطرتر و کم حادثه‌تر است. اما عادت انسان به ترددهای زمینی، عدم توجیه اقتصادی، عدم دسترسی گسترده، تمایل به ماشین بازی و ترجیح بر حرکت روی زمین سفت، معمولا بسیاری از افراد را از حمل و نقل هوایی بازمی‌دارد و هنوز هم حمل و نقل زمینی، انتخاب اول شیوه حمل و نقل انسان‌ها در این سیاره منحصر به فرد است.
تصادف ملکه دایانا
دایانا فرانسیس اسپنسر (Diana Frances Spencer)، ملقب به ملکه دایانا و شاهدخت ولز، همسر اول شاهزاده چارلز (پسر بزرگ ملکه الیزابت) و مادر شاهزاده ویلیام و شاهزاده هری، متولد سال ۱۹۶۱ میلادی، احتمالا محبوب‌ترین شخصیت تاریخ بشر به شمار می‌آید. مجموعه تصاویر ثبت شده از او، رکورد بیشترین تعداد عکس ثبت شده از یک شخصیت واحد در تاریخ را شکسته و تا به امروز همچنان در اختیار خود دارد.
این شخصیت مشهور، محبوب و دوست داشتنی، در تصادفی پرحاشیه، در سال ۱۹۹۷ میلادی جان خود را از دست داد. او که به دلایل خانوادگی از شاهزاده چارلز جدا شده بود، با نامزد خود (دودی فایِد – فیلمساز و سرمایه‌دار مصری) سوار بر مرسدس بنز W140 (در ایران ملقب به اتاق تانک) مدل 280S شد تا از دست خبرنگاران مزاحم (پاپاراتزی‌ها) بگریزد. در آستانه ورود به تونل پونت دی آلما، راننده کنترل خودرو را از دست داده و با سرعتی فراتر از ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت به ستون‌های تونل برخورد کرده و همچون کاغذ مچاله می‌شود که سرانجام مرگ سه سرنشین (دایانا، دودی و راننده) را به همراه داشت اما بادیگارد شخصی دایانا از حادثه زنده خارج شد.
این واقعا از هر نظر پرحاشیه بود و گذر زمان نه تنها به رفع حاشیه‌ها کمک نکرد، بلکه بر شدت آن افزود. همه خوب می‌دانند که W140 مرسدس بنز در آن زمان به عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی و ایمنی شناخته می‌شد. اگرچه هیچ خودرویی نمی‌تواند از ضربه حاصل از برخورد با سرعت فراتر از ۷۰ کیلومتر سالم بیرون آید، اما روایت‌های عمومی حاکی از آن است که راننده این خودرو لوکس (بر اساس استانداردهای زمان)، به منظور فرار از دست پاپاراتزی‌ها که سوار بر خودرو دیگری در تعقیب آن‌ها بودند، دچار پرتی حواس و از دست دادن کنترل خودرو شده است. روایتی دیگر می‌گوید که این راننده در زمان حادثه در وضعیت عادی نبوده و میزان الکل در خون او بالاتر از حد مجاز بوده است که در ترکیب با سرعت غیر مجاز، به خروج خودرو از کنترل و برخورد با ستون‌های زیرگذر منجر شد.
اما یک روایت نسبتا جدیدتر و موثق‌تر، که از زبان کارشناسان وقت شرکت بیمه (مسئولان بیمه مرسدس بنز W140 مذکور) نقل شده است می‌گوید که W140 که دایانا و همراهانش آن شب بخصوص سوار آن شده بودند، مدت‌ها قبل و در زمان تملک مالک پیشین، دستخوش تصادفی سنگین شده بود و تعمیرات انجام گرفته بر آن به هیچ عنوان اصولی نبوده است. این خودرو شخصی قرار بود اسقاط شود اما شرکت کرایه خودروهای لیموزین و لوکس که W140 مورد بررسی را به صورت تصادفی خریداری کرده بود، آن را از وضعیت اسقاط خارج کرد و مورد بازسازی قرار داد. اما پس از بازسازی، ترمز خودرو دچار ضعف شده و به دلیل آسیب شدید به شاسی پیچیده خودرو، فرمان به ناگه دچار کشش غیرمنتظره به یک سمت می‌شد. این موضوع از سوی شوفرهای وقت این خودرو بخصوص به شرکت کرایه خودروهای لیموزین گزارش شده بود اما این گزارش از سوی شرکت کرایه خودروهای لوکس، هرگز جدی گرفته نشد. دایانا به هنگام مرگ، تنها ۳۶ سال سن داشت.
تصادف فروغ فرخزاد
فروغ فرخزاد عراقی، متولد سال ۱۳۱۳، شاعر نامدار و مستندساز برجسته ایرانی دوران معاصر بود که شهرتش را از اشعار سنت‌شکن و قدرتمندی کسب کرد که بر اساس اشعار سبک نیمایی (نیما یوشیج / پدر شعر نو) می‌نوشت. او در سال‌های آخر عمر خود به صنعت فیلمسازی نیز روی آورده بود که تاثیر شگرفی در شیوه نگرش و نگارش آثار او پدید آورد. این شاعر معاصر و موثر بر ادبیات ایران، پنج اثر مشهور دارد که تولدی دیگر، یکی از معروف‌ترین آن‌ها است.
فروغ در سال ۱۳۴۵ و با خودرو شخصی ابراهیم گلستان (ابراهیم تقوی شیرازی / کارگردان، داستان نویس، مترجم، روزنامه‌نگار و عکاس ایرانی) و در راه استودیو شخصی ابراهیم گلستان، دچار حادثه شد. بر اساس روایات، فروغ سعی داشت از برخورد با خودروهای حامل کودکان جلوگیری کند که کنترل خودرو را از دست داده و با دیوار برخورد می‌کند.
این خودرو که خودرو شخصی ابراهیم گلستان بود، یک دستگاه ویلیز جیپ استیشن واگن (جد پدری جیپ واگونییر یا همان جیپ آهو در ایران) بود. فروغ در همان روز در بیمارستان پهلوی (شهدای تجریش امروزی) دیده بر جهان می‌بندد. مراسم تدفین او با حضور خیل بزرگی از هنرمندان و صاحب‌نظران عرصه ادب، هنر و سینما، از جمله مهدی اخوان ثالث، هوشنگ ابتهاج، سیاوش کسرایی، بهرام بیضایی، احمل شاملو، جلال آل‌احمد، صادق چوبک و… برگزار می‌شود. فروغ در گورستان مشهور ظهیرالدوله (گورستان هنرمندان) دفن شد. او در زمان حادثه تنها ۳۲ سال سن داشت.
تصادف جیمز دین با پورشه 356
برخی از مشاهیر دچار حادثه می‌شوند، اما برخی دیگر به دنبال حادثه می‌روند. جیمز دین (James Dean)، بازیگر سرشناس و البته جوان هالیوودی، یک راننده حرفه‌ای مسابقات نیز بود. جیمز دین متولد ۱۹۳۱ میلادی، با ظاهر کاریزماتیک، موهای بلوند و چشم‌های آبی خود، با سرعت بسیار زیاد پله‌های ترقی در هالیوود آمریکا را درنوردید. سپس علاقه بسیار زیادی به مسابقات اتومبیلرانی پیدا کرد و تمایل داشت تا این حرفه را به صورت جدی دنبال کند.
از این رو چند خودرو و موتورسیکلت، شامل ترایومف تایگر T110 و پورشه ۳۵۶ خریداری کرد و به تمرین پرداخت. در اولین مسابقه جدی خود جایگاه اول کلاس آماتور و جایگاه دوم کل مسابقه را کسب کرد در حالی که در مسابقه بعدی که تنها یک ماه پس از آن برگزار شد، رتبه اول کلاس و رتبه سوم کل رقابت را از آن خود کرد.
این شدت موفقیت نشان از علاقه شدید جیمز دین به مسابقات اتومبیلرانی و توانایی‌های حرفه‌ای او داشت. در نتیجه به منظور آمادگی برای مسابقه بعدی که یک مسابقه جاده‌ای در شهر سالیناس بود، پورشه ۳۵۶ خود را فروخت تا یک نسخه قدرتمندتر تحت نام ۵۵۰ اسپایدر خریداری کند. در راستای این خرید، دین از راهنمایی‌های فنی ولف ووثریخ، یکی از مکانیک‌های پورشه نیز برخوردار شد. خودرو ۵۵۰ اسپایدر جدید کاملا نو و آب بندی نشده بود، در نتیجه وولف به جیمز پیشنهاد داد که فاصله لس‌آنجلس تا سالیناس را به صورت زمینی و با خودرو ۵۵۰ اسپایدر طی کنند تا ضمن آب‌بندی شدن خودرو، دین به توان فنی و شیوه فرمان‌پذیری این پورشه قدرتمندتر عادت کند.
در راستای اجرای این پیشنهاد عالی و منطقی، جیمز و وولف در جاده ۴۶۶ کالیفرنیا به سمت سالیناس به حرکت درآمدند. حقیقت جریمه شدن جیمز دین در این مسیر به دلیل داشتن سرعت غیر مجاز، خود حکایتی بر شیوه سواری خشن این بازیگر سینما داشت. متاسفانه اندکی بعد از جریمه، خودرو فورد تودور مدل ۱۹۵۰ که در یک تقاطع به سمت چپ گردش می‌کرد، ناگهان در مقابل چشمان جیمز ظاهر شد. او که زمانی برای توقف نداشت، با سرعت به در سمت شاگرد فورد تودور برخورد کرد و پورشه سبک او به آسمان پرتاب شد.
وولف از صندلی شاگرد به زمین پرت شد در حالی که جیمز با پورشه دستخوش معلق‌‌های متعدد و پیاپی شد. اگرچه وولف آسیب جدی ندید اما جیمز دچار ضربات و آسیب‌های کشنده‌ای شد که شکستگی گردن تنها یکی از آن‌ها بود. با این که زمان مرگ جیمز دین ساعاتی بعد در بیمارستان و علت آن آسیب و جراحات سنگین اعلام شد، پرستاری که به طور اتفاقی در صحنه تصادف حضور داشت، مرگ جیمز دین را آنی و در همان لحظه توصیف کرد. لاشه اوراق شده پورشه ۵۵۰ اسپایدر جیمز دین، بعدها در مزایده‌ای به قیمت خیره کننده ۳۸۲ هزار دلار به فروش رفت. جیمز در زمان حادثه تنها ۲۴ سال سن داشت.
تصادف پل واکر با پورشه کاررا GT
چشمان آبی، موهای بلوند بهم ریخته، استعداد عالی در بازیگری و البته علاقه وافر به صنعت خودرو، مسابقات و ماشین‌بازی. تجمع این صفات در پل ویلیام واکر، معرف به پل واکر (Paul Walker)، به واقع دستورالعمل کامل برای فاجعه بود. یک بمب ساعتی که زمان انفجار آن مشخص نبود.
متولد سال ۱۹۷۳ میلادی، واکر بازیگر مستعد، خوش تیپ و کاردرستی بود. سبک بازی او در فیلم‌های جنایی و حتی کمدی همواره مورد تحسین منتقدان سینما قرار گرفت. شاهکاری که در بخش اول سری فیلم‌های سریع و خشن (F&F) در نقش پلیس مخفی (برایان) و در مقابل وین دیزل (دامینیک تورتو) از خود برجای گذاشت، این بازیگر را برای همیشه با دنیای اتومبیلرانی و ماشین‌بازی پیوند داد. قسمت اول سری فیلم‌های سینمایی سریع و خشن برای هر جوان خودرو دوستی، نقش اولین قسمت از بازی کامپیوتری NFS در دهه ۱۹۹۰ میلادی (دهه ۱۳۷۰ شمسی) را دارد. شخصیت برایان در این فیلم قابل حذف نبود.
داستان اما به این سادگی و آرامش پیش نرفت. واکر شخصیتی بسیار حساس و خانواده دوست بود. در سال ۲۰۱۳، واکر با دوست خود (راجر رودز)، از مراسم خیریه‌ای که شخص واکر به منظور حمایت از آسیب دیدگان ابرطوفان یولاندا برگزار کرده بود، سوار بر یک دستگاه پورشه کاررا GT مدل ۲۰۰۵ خارج شدند. خودرو متعلق به راجر رودز بود اما پل واکر پشت فرمان قرار گرفت. در محلی که پیچ بزرگ و بازی قرار دارد و همه خودرو دوستان در آنجا به صورت غیر قانونی به اجرای تمرین دریف می‌پرداختند، خودرو در سرعت تخمینی بین ۱۳۰ تا ۱۵۰ کیلومتر بر ساعت (در منطقه مجاز ۷۲ کیلومتر بر ساعت)، از کنترل واکر خارج شده و پس از برخورد با یک تیر بتنی چراغ‌برق، به دو درخت برخورد می‌کند، متلاشی می‌شود و آتش می‌گیرد.
راجر رودز بر اثر شدت جراحات وارده درجا کشته می‌شود اما واکر بر اثر ترکیبی از شدت جراحات و عدم توانایی برای تنفس بر اثر حضور دود غلیظ، لحظاتی بعد دیدگانش را می‌بندد. به دلیل وسعت زیاد خرابی و آتش‌سوزی سنگین، هر دو سرنشین دچار سوختگی کامل شدند که تشخیص هویت آن‌ها را دشوار کرده بود. پلیس صحنه حادثه را به دقت و بارها مورد بررسی قرار داد. نه اثری از مسابقه خیابانی بود، نه دریفت، نه درگ و نه حتی وجود الکل در خون واکر.
در نهایت پلیس دو عامل سرعت غیر مجاز و عمر زیاد تایرهای این خودرو توانمند را دلیل اصلی خروج خودرو از کنترل واکر و مرگ هر دو سرنشین توصیف کرد. در زمان بروز حادثه، واکر در نیمه‌های فرایند فیلم‌برداری قسمت هفتم سریع و خشمگین (Furious 7) بود. او تنها ۴۰ سال سن داشت.
نویسنده: شهاب انیسی
