سیستم صوتی خودرو، از اختراع تا تکامل

رانندگی در دل جاده و گوش دادن به موسیقی لذت غیرقابل وصفی است. موسیقی حتی تحمل ترافیک وحشتناک را هم آسان‌تر می‌کند. موسیقی به تمام دقایقی که در خودرو نشسته‌ایم رنگی تازه می‌بخشد. شاید به همین دلیل است که بسیاری از افراد دوست دارند یک سیستم صوتی با کیفیت روی خودرو خود نصب کنند.

تاریخچه سیستم صوتی خودرو

صنعت خودروسازی از دهه ۱۹۲۰ رونق گرفت. در این سال‌ها خودرو‌ها تغییرات خارق‌العاده‌ای کردند اما ورود سیستم صوتی به خودرو حدودا یک دهه بعد اتفاق افتاد. سال ۱۹۳۰ میلادی، تیم کوچکی از مهندسان شرکت موتورلا اولین سیستم صوتی خودرو را اختراع کردند. این سیستم صوتی، یک رادیو تک‌بانده به نام Mono بود که روی یک خودروی Studebaker نصب شده بود. با همین افزونه، شرکت موتورولا توانست میلیون‌ها رادیوی خودرویی به فروش برساند. در دو دهه بعدی نیز شرکت‌های مختلفی وارد این بازار شدند و تلاش کردند تا در بازار نوپای سیستم صوتی خودرو سهمی داشته باشند.

امروز در حالی که تقریبا یک قرن از آغاز ساخت اولین دستگاه‌های صوتی می‌گذرد، تمامی خودروها مجهز به سیستم صوتی هستند.

صنعت وابسته به سیستم صوتی توانست طی سال‌های اخیر با پردازش و افزایش کیفیت صداهای خروجی و همچنین معرفی انواع مختلف تجهیزات جانبی کارآمدی محصولات تولیدی خود را بالا برد.

این موضوع افزایش محبوبیت انواع مختلف سیستم‌های صوتی را به همراه داشته و سبب شده که علاوه بر جوانان، خودروسازان نیز به دنبال آن روند که از سیستم‌های صوتی مطلوبی روی محصولات خود استفاده کرده و این سیستم‌ها را به عنوان یک مزیت اصلی نسبت به رقبا معرفی کنند.

قطعات تشکیل دهنده سیستم صوتی خودرو

سیستم‌های صوتی خودرو در گذر زمان شاهد پیشرفت‌های چشمگیری بود. امروزه سیستم‌های صوتی از قطعات متنوعی تشکیل شده که هر کدام نقشی مهم در ارائه بهترین کیفیت موسیقی برای شنونده دارند.

هدیونیت

مهمترین و اصلی‌ترین قطعه یک سیستم صوتی، هدیونیت است که عموما اندازه‌ای بین ۶ تا ۷ اینچ دارد و در مدل‌های مختلف به صورت توکار، داخل داشبورد قرار می‌گیرد.

بر اساس نوع طراحی، هدیونیت‌ها می‌توانند صفحات نمایشگری داشته باشند که اطلاعات مربوط به موزیک، تصاویر دوربین خودرو و حتی فیلم را به نمایش بگذارند.

کیفیت و کارایی هدیونیت را بر اساس درگاه‌های اتصالی آن به آمپلی‌فایر، ساب‌ووفر، توییتر، میدرنج و باندها می‌سنجند.

قسمتی از هدیونیت که ما بیشتر با آن در ارتباط هستیم و در واقع این قطعه را به واسطه آن می‌شناسیم پنل یا قسمت جلویی هدیونیت است که اتصالات کابل‌های AUX، USB و حتی CD از طریق آن صورت می‌گیرد.

توصیه می‌شود هنگامی که سرنشینان در خودرو حضور ندارند، پنل هدیونیت برای پیشگیری از سرقت، داخل خودرو نباشد.

اسپیکر خودرو

اسپیکر یا باند، شناخته‌شده‌ترین قطعه یک سیستم صوتی است. این قطعه وظیفه پخش صدای خروجی را بر عهده دارد. به همین دلیل کیفیت اسپیکرها مورد توجه تولیدکنندگان و خریداران است. در حال حاضر بسیاری از کمپانی‌های سیستم صوتی در حال کار روی افزایش کیفیت صداهای خروجی از باندهای تولیدی خود هستند. انواع بلندگو اساس کاربردشان، انواع مختلفی دارند و در دسته‌های قیمتی متنوعی طبقه‌بندی می‌شوند.

اسپیکرها بر اساس چندین معیار دیگری مانند شکل ظاهری، قابلیت اتصال و حتی نوع صدای خروجی نیر دسته‌بندی می‌شوند. یکی از انواع اسپیکرهای پرطرفدار در بازار داخلی، بلندگوهای گرد است که به دلیل ابعاد کوچک‌تر، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این اسپیکرها مزایی چون استفاده درون داشبورد جلو، روی درب‌ها و روی طاقچه‌ عقب دارند.

شعاع تجهیزات اسپیکرها معمولا بین ۱۰ تا ۲۵ سانتی‌متر است که در کنار دیگر مشخصات، می‌توانند روی خروجی صدا و در نتیجه قیمت نهایی اثرگذار باشند.

آمپلی فایر

آمپلی فایر دستگاهی است که صوت تولید شده توسط دستگاه صوتی را در چند مرحله تقویت کرده و آن‌ها را از هم تفکیک می‌کند. این صدا در مرحله بعد یه بلندگوها ارسال می‌شود. نکته قابل توجه، یکسان بودن خروجی آمپلی فایر و ورودی بلندگوها است.

معمولا به دلیل محدودیت طراحی و همچنین صرفه‌جویی هزینه، در بیشتر دستگاه‌های پخش صوتی از آمپلی فایرهای ارزان قیمت استفاده می‌شود که کیفیت صدای متفاوت‌تری به نسبت سیستم‌های گران‌تر ارائه می‌دهند.

از ساب ووفر تا میدرنج

ساب‌ووفر، توییتر، باکس، میدرنج یا حتی خازن از تجهیزات دیگری هستند که می‌توانند با قرار گرفتن در کنار یکدیگر سیستم صوتی خودرو را تقویت کرده و سبب بهبود صدای خروجی شوند. بعضی از این قطعات به صورت پیش فرض روی تعدادی از باندها تعبیه شده‌اند، البته به دلیل صرفه اقتصادی گاهی از کیفیت چندان بالایی برخوردار نبوده و سبب کاهش کیفیت صدای خروجی می‌شوند.

برخی از افرادی که به چگونگی پخش موسیقی اهمیت بیشتری می‌دهند، بعضی از این قطعات را جداگانه تهیه کرده و کیفیت سیستم صوتی خودرو خود را بهبود می‌بخشند.

برندهای سیستم صوتی در ایران

شرکت‌های مختلفی در دنیای امروز در حوزه صنعت سیستم صوتی خودرو فعالیت می‌کنند. اما به دلیل وجود تحریم‌ها، بازار سیستم صوتی خودرو در داخل کشور با محدودیت‌هایی روبه‌رو است. در حال حاضر برندهایی چون همچون پایونر، کنوود، جی‌وی‌سی، جی‌بی‌ال، الکترونیک آلپ و… در بازار داخلی موجود هستند.

محصولات تولیدی این برندها، محدوده وسیعی از امکانات و قیمت را در اختیار مشتریان‌شان قرار می‌دهند. به عنوان نمونه، محصولات تولیدی کمپانی جی‌بی‌ال روی اتومبیل‌های رده بالای تویوتا و خودروهای فراری نصب شده و از کیفیت مثال‌زدنی برخوردار هستند.

محصولات پایونر در کشور ما عموما بیش از برندهای دیگر مورد استقبال قرار می‌گیرند اما با توجه به تنوع برندهای موجود در کشور، با صرف هزینه بالاتر می‌توان سیستم صوتی مجهزتری را برای خودرو نصب کرد.

نویسنده: فاطمه امین الرعایا