صنعت خودرو در کشور چین طی دهه گذشته دائما زیر رگبار انتقاد خبرنگاران خودرو جهان مخصوصا ایران بود و هنوز هم هست.
برخی کارشناسان معتقدند که ایران در ۴۰ سال گذشته نتوانسته مسیری که صنعت خودرو چین در دهه گذشته طی کرده را شاهد باشد. یک زمانی صنعت خودرو ایران برترین‌های روز بازار آمریکا را مونتاژ می‌کرد اما امروز بازار خودرو کشور نه تنها به میدان تست محصولات نوین چینی بلکه به یکی از بزرگ‌ترین بازارهای محصولات خودرویی کشور چین بدل شده است.
در میان همه خودروهایی که از کشور پهناور چین روانه خط تولید خودروسازی‌های ایران شد، می‌توان از تعداد انگشت شماری از خودروها نام برد که از دیدگاه بازه قیمت، توان فنی و کیفیت مونتاژ نهایی، تا حدودی ارزش خرید در بازار بسته و بدون تنوع ایران را داشتند. شاید بتوان دو خودرو چری تیگو ۷ از شرکت خودروسازی مدیران و هاوال H2 از شرکت عظیم خودرو و سپس بهمن موتور را از استثناهای بزرگ و از ارزشمندترین خودروهای چینی موجود در بازار دست دوم ایران دانست که حداقل سر آن‌ها به تنشان می‌ارزد.
ریشه شناسی، هاوال H2 در برابر تیگو ۷
مدیران خودرو شریک تجاری شرکت چری چین در ایران است که محصولات این شرکت چینی را در قالب دو دسته خودروهای اقتصادی تحت نشان تجاری MVM (شرکت خودوسازی مدیران) و محصولات کلاس بالاتر و گران قیمت‌تر چری (Chery) به تولید می‌رساند. این شرکت یکی از قدیمی‌ترین خودروسازان مونتاژ کننده محصولات چینی است که فعالیت خود را از در دهه ۸۰ شمسی آغاز کرد.
امروز با رشد سریع و چشمگیری که چینی‌ها در بازار خودرو جهانی دارند، شرکت خودروسازی مدیران (مدیران خودرو) نیز به یکی از فعال‌ترین خودروسازان کشور بدل شده است که در ارائه محصولات جدید و تولید فیس لیفت‌های ارائه شده از سوی برند مادر در ایران بسیار قدرتمند عمل کرده و به نوعی بزرگ‌ترین رقیب دو برند خودروساز قدیمی ایران یعنی ایکو (ایران خودرو) و سایپا به حساب می‌آید.
محصولات مونتاژی مدیران خودرو در قالب برند چری، دو زیربرند تیگو (شاسی بلند) و آریزو (سواری) را دربر می‌گیرد که در حال حاضر برترین نسخه شاسی بلند تولیدی آن تیگو 7 است که از تابستان سال ۱۳۹۶ به بازا ایران تزریق شد. تکیه تیگو ۷ بر توان فنی درخور توجه و البته زبان طراحی کاملا جدید شرکت چری که از سوی طراحان برتر جهانی چون جیمز هوپ (James Hope) قلم خورده بود، این خودرو را به سرعت به یکی از محبوب‌ترین محصولات مدیران خودرو در ایران بدل کرد.ل
هاوال یکی از زیرمجموعه‌های شرکت بزرگ گریت وال چین (Great Wall) است که بزرگ‌ترین سازنده شاسی بلند و وانت در بازار این کشور به حساب می‌آید. برند هاوال را می‌توان نسخه چینی برند جیپ آمریکا به حساب آورد چرا که تخصص هاوال طراحی و تولید تخصصی انواع شاسی بلند است و هیچ نقشی در تولید خودروهای سواری ندارد. از این رو پرواضح است که تمرکز این برند بر تولید کلاس شاسی بلند به خوبی نتیجه داده و برند هاوال از اصلی‌ترین برندهای سازنده شاسی بلند و کراس اوور در بازار چین به حساب می‌آید.
محصولات هاوال در سال ۱۳۹۴ ابتدا از سوی شرکت عظیم خودرو روانه بازار ایران شد. نسخه H2 به عنوان کوچک‌ترین کراس اوور این برند اولین محصولی بود که روانه بازار ایران شد. هرچند عظیم خودرو در این مسیر، ناموفق عمل کرد و سکان برند هاوال در ایران بر دوش بهمن موتور افتاد. اما بهمن موتور هم به دلیل تحریم‌ها و خروج گریت وال از بازار ایران، نتوانست در عرضه این برند موفق عمل کند. در نتیجه تیراژ مونتاژ H2 در ایران بسیار محدود باقی ماند.
طراحی زیبارویان چینی
جیمز هوپ طراح کانادایی الاصلی که بیش از دو دهه تجربه در طراحی نمای داخلی و خارجی محصولات برندهای فورد، جنرال موتورز و کرایسلر را عهده‌دار بوده، از چند سال پیش به شرکت چری پیوست تا زبان طراحی این برند را در بازار پر رقابت محصولات متنوع چینی ارتقا بخشد. در نتیجه زبان طراحی چری زیر سایه بزرگ هوپ به کلی متحول شد و تیگو ۷ اولین محصول نوین چری بود که به طراحی جیمز هوپ به بازار ایران راه یافت.
تیگو 7 ضمن تعلق به دسته کراس اوورهای کوچک (کامپکت) شهری، از یک طراحی انقلابی بهره می‌برد که الهام بسیار زیادی از طبیعت و قلمرو حیوانات گرفته است. نمای جلویی تیگو ۷ ترکیب زیبایی از خطوط در هم تنیده با طراحی فرو رفته و برجسته سه بعدی است که به کمک جلوپنجره باریک، زیرسپرهای بزرگ، چراغ‌های هماهنگ با خطوط بدنه با هندسه فضایی و استفاده معقول از تریم‌های کرومی تکمیل می‌شود. خط شانه شکسته در نمای جانبی، برجستگی و فرورفتگی جزئی ایجاد می‌کند که در ساختار جانبی این خودرو در ترکیب با طراحی کوپه مانند زیبایی آن را دوچندان می‌کند. جالب آن است که در دوران طراحی تیگو ۷ خودروسازان چینی هنوز به کپی برداری و الهام گیری از شاسی بلندهای کوپه (نظیر بی ام و X4 و X6 و مرسدس بنز GLE کوپه) رو نیاورده بودند اما این خودرو همچنان ظاهری کوپه مانند به همراه دارد که به خوبی به دل می‌نشیند. نمای پشتی این خودرو در تناسب کامل با نمای جلو اما با رفتاری آرم‌تر، به چراغ‌های مثلثی زیبا عقب می‌رسد.
تناسبات هندسی و استفاده کافی از تریم پلاستیکی مشکی رنگ در بخش دامن بدنه بدون شک از مهم‌ترین نکات مخفی نمای خارجی تیگو ۷ است که ظاهری دلنشین و همه پسند برای آن به ارمغان می‌آورد. جای تعجب ندارد که حجم فروش تیگو۷ در ایران با سرعت چشمگیری رو به رشد گذاشته و اگر افزایش حبابی قیمت خودرو در بازار اتفاق نمی‌افتاد، تیگو ۷ همچنان سیر تند سعودی فروش را تجربه می‌کرد.
هاوال H2 از یک دسته پایین‌تر به کلاس کراس اوورهای بسیار کوچک (ساب کامپکت) شهری تعلق دارد که در نمای خارجی خود المان‌های بسیار ساده‌تر و میانه‌روتری را به نمایش می‌گذارد. با وجود سادگی زبان طراحی در H2، جلوپنجره بزرگ کرومی مزین به لوگو قرمز رنگ هاوال، ادغام شده در چراغ‌های بسیار زیبا و زیرسپرهای مختصر دربرگیرنده مه‌شکن‌های بزرگ و نوار باریک سیستم روشنایی در روز LED، پیشانی بلند و مشابه به شاسی بلندهای واقعی را به مالک هدیه می‌دهد. نمای جانبی با خط شانه‌ای مختصر پیچیدگی ظاهری کمتری در مقایسه با تیگو ۷ به همراه دارد. نمای پشت خودرو با چراغ‌های دو تکه، در عقب برجسته است و با لوگو بزرگ کرومی HAVAL تکمیل می‌شود که همخوانی بسیار خوبی با طراحی کلی خودرو دارد.
برخلاف انتظار، استفاده از تریم پلاستیکی مشکی رنگ بر دامن این خودرو بسیار مختصرتر از تیگو ۷ است اما این مهم از ظاهر شاسی بلند مانند و تقریبا جعبه‌ای H2 نمی‌کاهد. درست همانند تیگو ۷، تناسبات هندسی از مهم‌ترین المان‌های ظاهری رعایت شده در طراحی این خودرو است که به شکل چشم نوازی کنار هم جمع شده‌اند.
با توجه به تفاوت کلاسی میان دو خودرو جای تعجب ندارد که تیگو ۷ در طول به اندازه ۱۷۰ میلی‌متر کشیده‌تر، در عرض به اندازه ۲۳ میلی‌متر عریض‌تر اما در ارتفاع معادل ۲۶ میلی‌متر کوتاه‌تر از هاوال H2 است. این درحالی است که فاصله محورهای H2 به اندازه ۱۱۰ میلی‌متر از تیگو۷ کوتاه‌تر است. با این حال طراحی جعبه مانند H2 در نگاه اول اجازه نمی‌دهد که این تفاوت‌های ظاهری به چشم خریدار بیاید.
نمای داخلی، میانه روی تیگو۷ و هاوال H2
تیگو ۷ با طراحی مشابه محصولات نوین مدیران خودرو طراحی شده که موضوعی کاملا طبیعی و منطقی است. داشبرد تیگو۷ بر خلاف طراحی نمای خارجی آن بیش از حد ساده جلوه می‌کند. طراحی کلی داشبرد کاملا قرینه و افقی است و ادوات کنترلی آن وسط داشبرد در راستای کنسول میانی قرار گرفته است که شامل نمایشگر سیستم مولتی مدیا در ترکیب با دو دریچه سیستم تهویه مطبوع و چند کلید اصلی کنترلی و کلید‌های سیستم تهویه مطبوع در زیر آن است. بیرون زدگی و شیب ملایم کنسول میانی به سمت بالا و داشبرد یکی از المان‌های زیباساز نمای داخلی این خودرو است که از چشمان سرنشینان جلو مخفی نمی‌ماند. غربیلک فرمان از نوع سه شاخه شکاف‌دار در بخش پایینی و مزین به تریم آلومینیومی مات مشترک با تریم رودری‌ها است که از دیدگاه زیبایی نمره قابل قبولی دریافت می‌کند. طراحی نشانگرهای پشت فرمان ترکیب دو نشانگر آنالوگ در دوطرف و یک نشانگر LCD به عنوان کامپیوتر سفری در وسط است که همگی در قابی ذوزنقه مانند قرار گرفته‌اند. در این سبک طراحی که نشانگر دور موتور بر خلاف نشانگر سرعت در سمت چپ به سمت بالا حرکت می‌کند، پیشتر از سوی برند خودروسازی اَستن مارتین و برخی خودروهای کلاسیک برندهای انگلیسی به کار رفته شده بود. اما طراحی قاب ذوزنقه‌ای در اختیار چری چین بود که در چند سال اخیر به شکل غیر قابل باوری به طراحی نشانگرهای برند نامی بی ام و نیز راه یافته است. یکی از مهم‌ترین المان‌های نمای داخی تیگو۷ استفاده از تریم دو رنگ مارون/مشکی بر رودری‌ها، داشبرد و روکش صندلی‌ها است که جلوه بسیار متفاوت و لوکسی به نمای داخلی این خودرو می‌بخشد.
نمای داخلی H2 همانند تیگو ۷ ساده است اما المان‌های آن با نمای خارجی تناسب بیشتری به همراه دارد. داشبرد طراحی قرینه دارد و ادوات کنترلی در وسط آن قرار گرفته‌اند که درشیبی ملایم کاملا به کنسول میانی متصل شده است. تمامی کلید‌های کنترلی و نمایشگر سیستم مولتی مدیا در اشتراک با کنسول میانی در قابی از تریم مشکی پیانویی قرار گرفته‌اند. این تریم به صورت جزئی بر روی غربیلک فرمان و رودری‌ها به کار گرفته شده است اما داشبرد به صورت عرضی با تریم بزرگ نقره‌ای مات پوشیده شده است.
چیدمان ادوات کنترلی بسیار ساده و منظم انجام شده است و دو دریچه خروجی سیستم تهویه مطبوع در مرکز در بالاترین نقطه داشبرد قرار دارد. غربیلک فرمان همانند تیگو۷ از نوع سه شاخه ساده است و نشانگرهای پشت فرمان درست همانند تیگو 7 اما از نوع رایج‌تر دایره‌ای دوبل به همراه LCD کامپیوتر سفری است. متاسفانه هاوال H2 در ایران در تریم دو رنگ نمای داخلی عرضه نشد اما فضای داخلی این خودرو جز در بخش نشانگرها، همچنان گیرا و زیبا است.
با توجه به اختلاف ابعادی میان دو خودرو جای تعجب نیست که تیگو۷ در بخش حمل بار فضای استانداردی برابر با ۴۱۵ لیتر به همراه دارد که کافی و قابل قبول است. اما این فضا در H2 با ابعاد کوچک‌تر، تنها برابر با ۳۰۰ لیتر است که می‌تواند در سفرهای بلند مدت برای خانواده‌های پنج نفره دردسرساز باشد.
مشخصات فنی، شانه به شانه
هر دو خودرو در بازار ایران با پیشرانه‌های ۱.۵ لیتری چهار سیلندر ۱۶ سوپاپ پرخوران (از نوع توربوشارژر) عرضه شدند. با این تفاوت که این پیشرانه در تیگو۷ قادر به تولید ۱۴۷اسب بخار در دور ۵۵۰۰ و گشتاور ۲۱۰ نیوتون متر از دور ۱۷۵۰ است. پیشرانه H2 با کمی اختلاف قادر به تولید ۱۴۱ اسب بخار در دور ۶۵۰۰ و گشتاور ۲۰۲ نیوتون.متر از دور ۲۲۰۰ است که دلیل آن ورود سیستم پرخوران به مدار تنفس موتور در دور بالاتر است.
هر دو خودرو به گیربکس اتوماتیک شش سرعت و سیستم انتقال نیرو محور جلو مجهز هستند اما این گیربکس در تیگو۷ از نوع دو کلاچ (6DCT) و در H2 از نوع سنتی است. با وجود اختلاف بسیار جزئی میان دو خودرو، تمایز اصلی از اختلاف وزن میان آن‌ها آغاز می‌شود. به این ترتیب تیگو۷ با وزن ۱۴۴۰ کیلوگرمی می‌تواند در حدود۱۱ ثانیه ازحالت سکون به تندی ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت دست یابد و مصرف سوخت متوسط حدود ۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر از خود به جا بگذارد. در مقابل هاوال با داشتن وزنی برابر با ۱۵۲۵ کیلوگرم برای دستیابی به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت از حالت سکون به حدود ۱۱.۶ ثانیه زمان احتیاج دارد و این در حالی است که مصرف سوخت متوسطی برابر با ۹ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر با خود به همراه خواهد داشت.
سخن نهایی
اختلاف شتاب و مصرف سوخت در بازار دست دوم این دو خودرو برای بسیاری از مشتریان قابل چشم پوشی است چرا که تفاوت بارز میان این دو خودرو در نکات بسیار مهم‌تر دیگری نهفته است. هاوال خودرویی با کیفیت تولید به مراتب بالاتر از چری است اما این خودرو در بازار ایران در تیراژ بسیار محدودتری به تولید رسید و از همین رو از دیدگاه خدمات پس از فروش در بازار خودروهای کارکرده آن هم در این وضعیت آشفته واردات، می‌تواند برای مالک دردسرساز باشد.
در عوض تیگو۷ در تیراژ بسیار بالایی مونتاژ شد و فراوانی آن در بازار کشور ارائه خدمات برای شرکت مدیران خودرو و تملک را برای مالک بسیار ساده‌تر می‌کرد. همچنین این خودرو به مراتب رُندتر از هاوال H2 است و به همین دلیل بازار دست دوم آن بسیار داغ‌تر از H2 است. موضوع که برای بسیاری از مالکان خودرو در ایران اهمیتی بسیار فراتر از توان فنی، زیبایی یا حتی بازه قیمت نهایی دارد.
نویسنده: شهاب انیسی
