خودروهای هاچ بک متعلق به گروه خودروهای بسیار کوچک شهری (ساب کامپکت/ Subcompact) در بازار ایران معمولا چندان محبوب و پرفروش به شمار نمی‌آیند که البته برای این مهم نیز دلیل بسیار خوبی وجود دارد. این دست خودروها با تمرکز بر مصرف حداقل سوخت با داشتن ابعادی بسیار کوچک، برای فضای تنگ و پرترافیک شهری و به ویژه برای تردد در مسافت‌های کوتاه طراحی شده‌اند.
این دست خودروها بیشتر ویژه بازار کشورهایی طراحی شده که هزینه حامل‌های انرژی در آن بسیار زیاد است. از این رو شاید حضور آن‌ها در ایران چندان مناسب نباشد. با این حال شرکت‌های وارد کننده و تولید کننده خودرو به منظور گسترش سبد محصولات خود از ارائه این کلاس از خودروها غافل نشدند چراکه این خودروها به عنوان خودرو دوم ویژه ترددهای درون شهری بسیار ایده‌آل عمل می‌کنند. لازم به ذکر است که خودروسازان داخلی هیچ گزینه‌ای از این کلاس خودروها را در کشور تولید نمی‌کنند. در نتیجه تمامی خودروهای موجود این کلاس در کشور یا وارداتی هستند یا مونتاژی.
در ایران سه گزینه از خودروهای این کلاس با محبوبیت بسیار زیادی مواجه شدند که شامل کیا پیکانتو شرکت اطلس خودرو، میتسوبیشی میراژ شرکت آرین موتور پویا و هیوندای i10 مونتاژی شرکت کرمان موتور (در کنار نسخه هاچ‌بک تویوتا یاریس وارداتی ایرتویا) است. در ادامه این مقاله به بررسی و مقایسه دو گزینه میراژ و i10 خواهیم پرداخت.
ریشه شناسی، i10 مونتاژی در برابر میراژ وارداتی
همانند بیشتر خودروهای زاده این کلاس، میتسوبیشی میراژ نیز در سال 1978 میلادی و در پس دوران پر دردسر و تاثیرگذار دو بحران سوختی دهه 1970 میلادی (1973 و 1979) به تولید رسید. این خودرو از سال 1978 تا 2003 در پنج نسل مجزا تولید شد و در سال 2012 با نسل ششم به خط تولید بازگشت و تا امروز همچنان بر خط تولید قرار دارد.
نسخه وارداتی این خودرو از سوی شرکت آرین موتور پویا در نسل ششم روانه بازار کشور شد که به دلیل داشتن ریشه ژاپنی، کیفیت بالا و قیمت معقول، در دو نسخه پیش و پس از فیس لیفت در بازار کشور با استقبال مناسبی مواجه شد. البته پس از منع واردات خودرو در سال‌های اخیر واردات میراژ نیز با توقف مواجه شد.
نسخه‌های موجود میراژ در بازار ایران را دو نسخه پیش از فیس لیفت (2015-2016) و پس از فیس لیفت (2017-2018) تشکیل می‌دهند. البته باید یادآور شد که با تغییر زبان طراحی میتسوبیشی در میانه‌های تولید مدل میراژ، این خودرو یک بار دیگر در سال 2019 دستخوش تغییرات فاحش‌تر طراحی شد تا هماهنگی بیشتری با محصوات تولیدی وقت این برند داشته باشد. نمونه فیس لیفت دوم میراژ به بازار ایران راه نیافت و از این رو نسخه مورد بررسی ما در این مقاله نمونه فیس لیفت اول این خودرو است.
هیوندای باتجربه‌ای به مراتب کمتر از خودروسازان ژاپنی، در این زمینه بسیار کندتر عمل کرد. در نتیجه رقیب کره‌ای هیوندای برای اولین بار در سال 2007 به بازار جهان معرفی و نسل سوم نیز درسال 2019 روانه خط تولید شد. اما نسل دوم این خودرو که در سال 2013 بر خط تولید هیوندای قرار گرفت به دلیل همکاری قدیمی این برند با شرکت کرمان موتور ایران، به صورت مونتاژی به بازار ایران راه یافت که اولین سری از آخرین تولیدات داخلی محصولات هیوندای در کنار مدل‌های دیگری چون الانترا، اکسنت و i20 به حساب می‌آید.
نسخه مونتاژی i10 متاسفانه در بازه بسیار محدود (در سال 1395) در بازار کشور عرضه شد و فرصت این را نیافت تا شانس واقعی حضور خود در بازار ایران را تجربه کند.
طراحی، بلند پروازی i10 در برابر میانه روی میراژ
میراژ فیس لیفت نسل ششم موجود در ایران را باید به عنوان نسخه بهبود یافته پیش از فیس لیفت توصیف کرد. به همین دلیل نسخه پس از فیس لیفت در بخش سپرهای جلو و عقب دستخوش تغییرات ظاهری شده است تا از دیدگاه بصری هماهنگی بیشتری با استانداردهای روز صنعت جهانی خودرو داشته باشد. بنابراین المان‌های کلی طراحی میراژ فیس لیفت در بخش چراغ‌های جلو وعقب و البته خطوط جانبی با نسخه پیش از فیس لیفت تفاوتی ندارد.
نسخه فیس لیفت اول موجود در بازار ایران در بخش زیر سپر از ورودی هوا بسیار بزرگ بهره می‌گیرد چراکه جلوپنجره میراژ بسیار کوچک و متناسب با جثه خودرو طراحی شده است. این بخش به قطعه کرومی تزئینی مجهز شده است که در دو طرف سپر به شکل حرف Y در آمده و مه‌شکن‌ها را دربر می‌گیرد. جلوپنجره در مقایسه با نسخه پیش از فیس لیفت بسیار زیباتر شده و چراغ‌های جلو و عقب با تغییرات ریز گرافیکی به سیستم روشنای LED مجهز شده‌اند. تغییرات اعمال شده بر سپر عقب همانند سپر جلو باعث شده است تا خودرو طراحی نوین‌تر و اسپرت‌تری داشته باشد.
حاصل تغییرات ظاهری اعمال شده در فیس لیفت اول میراژ، بهبود ضریب به 0.27 است که برای خودرویی جمع و جور و کم مصرف برگ برنده مهمی به حساب می‌آید چراکه بر کاهش مصرف سوخت پیشرانه کوچک این خودرو نیز تاثیر بسزایی خواهد داشت.
با ورود دیرتر از موعد و البته بلند پروازی‌های هیوندای در نسخه i10 در بازار جهانی، نسل دوم این خودرو با تولید از سال 2013، بیشتر از هر وقت دیگر با طراحی روز محصولات این برند هماهنگ است. i10 نسل دوم موجود در بازار ایران نمونه فیس لیفت شده این خودروست که مخصوصا در مقایسه با محصولات ژاپنی هم دوره (میراژ و یاریس) از طراحی بسیار زیباتر و گیراتری بهره می‌گیرد و از ویژگی‌های برتر محصولات کره‌ای تولید شده در سال‌های پس از 2010 به حساب می‌آید.
هیوندای i10 مونتاژی کرمان موتور در نمای جلو از جلوپنجره بزرگ و یکپارچه با هواکش زیر سپر بهره می‌برد. گوشه‌های سپر با شکستگی زیبا مه‌شکن‌های جلو را در دل خود جای داده و طراحی قوس‌دار و کاملا متمایز چراغ‌های جلو به زیبایی با المان‌های نسبتا پیچیده نمای جلویی i10 جور درمی‌آید. زیباترین المان نمای جلویی این خودرو دو چراغ دایره LED به عنوان سیستم روشنایی در روز درست در وسط جلوپنجره است که جلوه بصری بسیار زیبایی به همراه دارد.
نمای عقب i10 از دیدگاه سبک طراحی و هماهنگی ظاهری با سایر اجزا بدنه همانند میراژ همخوانی بسیار خوبی دارد. اما استفاده هیوندای از تریم پلاستیکی مشکی رنگ در نمای جانبی در ترکیب بسیار زیبا و متعادل روی سپرهای جلو و عقب، نمای کلی این خودرو را بیشتر از میراژ با استانداردهای روز هماهنگ ساخته است و این در حالی است که میراژ نسل ششم مورد بررسی در سال 2012 و i10 تنها یک سال بعد از آن روانه بازار جهانی شده است. این مهم نشان دهنده جسارت و بلند پروازی بیشتر هیوندای در بخش طراحی نمای خارجی محصولات در مقایسه با رقبای میانه‌رو اقتصادی ساز ژاپنی است.
در مقایسه ابعاد خارجی دو خودرو می‌بینیم که میراژ معال 130 میلی‌تر در طول کشیده‌تر، در عرض تقریبا برابر و در ارتفاع تنها 10 میلی‌متر بلندتر از i10 است. طول بیشتر بدنه میراژ در مقایسه ظاهری میان دو خودرو به سادگی احساس می‌شود اما نکته مهم در این میان کشیدگی بیشتر 65 میلی‌متری فاصله محورهای میراژ است که می‌تواند در فضای داخلی تاثیر مثبتی بر بهبود فضای نشیمن سرنشینان عقب داشته باشد.
نمای داخلی، هیجان i10 در برابر ساده پنداری میراژ
زمانی که پا در فضای داخلی محصولات ژاپنی کلاس متوسط و اقتصادی می‌گذارید، باید تمام و کمال سطح توقعات خود را پایین آورده و با آنچه در اختیار شما قرار می‌گیرد کنار آیید. میراژ در نمای داخلی به معنای واقعی ظاهر یک ژاپنی میانه رو و اقتصادی را به نمایش می‌گذارد. حقیقت آن است که میتسوبیشی همانند تویوتا به عنوان خودروساز اقتصادی ژاپنی، در طراحی و متریال تولیدی نمای داخلی هزینه و وقت زیادی صرف نمی‌کند.
در نتیجه با ورود به فضای داخلی یک میراژ فیس لیفت شده ممکن است با اندکی فروکش ذوق مواجه شوید. داشبردی پوشیده از پلاستیک خشک اما باکیفیت که در بخش میانی سیستم مولتی مدیا و نمایشگر لمسی (در صورت تجهیز) و ادوات سیستم تهویه را در قابی از تریم مشکی پیانویی جای داده است. فرمان خودرو از نوع سه شاخه با طراحی قابل قبول اما کاملا معمولی است و نشانگرهای پشت فرمان از سه دایره سنتی تشکیل شده است که مجموعه نشانگرهای آنالوگ سرعت و دور موتور را در دل خود جای داده است. روکش صندلی‌ها از نوع پارچه و رودری‌ها نیز جنسی همانند جنس متریال داشبرد دارند. در نمای داخلی میراژ به ندرت و بسیار محدود از تریم پلاستیکی نقره‌ای مات بهره گرفته شده است و فضای داخلی این خودرو نمایی بسیار ارزان قیمت و اقتصادی دارد که همانند کیفیت بالای مونتاژ آن قابل انکار نیست.
i10 اما به عنوان رقیبی کره‌ای، در نمای داخلی همانند نمای خارجی، طراوت و تازگی بیشتری را به سرنشینان هدیه می‌دهد. اشتباه نکنید، داخل i10 نیز از پلاستیک خشک و نه چندان با کیفیت پوشیده شده است اما از دیدگاه طراحی، این خودرو جلوه بصری قدرتمندتری را به نمایش می‌گذارد. داشبرد المان‌های مشترک زیادی را با داشبرد میراژ به نمایش می‌گذارد. به عنوان مثال داشبرد هر دو خودرو طراحی قرینه دارد. فرمان از نوع سه شاخه است و طراحی مجموعه نشانگرها تقریبا با یکدیگر مو نمی‌زند. اما تفاوت بارز نمای داخلی i10 با میراژ در سبک طراحی است. در نتیجه میانه داشبرد که ادوات کنترلی سیستم صوتی و سیستم تهویه را دربر می‌گیرد، با چیدمانی زیباتر و مدرن‌تر و هماهنگ با طراحی کلی نمای داخلی پیاده شده است. فرمان خودرو اگرچه سه شاخه است اما از نظر زیبایی گرافیکی قابل مقایسه با فرمان بسیار ساده میراژ نیست. این مهم در مورد مجموعه نشانگرهای پشت فرمان این خودرو نیز صدق می‌کند.
یکی از بزرگ‌ترین برگ‌های برنده i10 ارائه این خودرو در تریم دو رنگ نمای داخلی است که با تریم رنگ روشن روی داشبرد، صندلی‌ها و رودری‌ها دنبال می‌شود و نمای داخلی این خودرو را اندکی لوکس‌تر و به مراتب زیباتر و غیر اقتصادی جلوه می‌دهد. بدون تردیدi10 از نظر طراحی نمای داخلی چند سر و گردن بالاتر از میراژ قرار می‌گیرد و این در حالی است که i10 یک خودرو مونتاژ داخل است و میراژ وارداتی.
مشخصات فنی؛ چشم در برابر چشم
میراژ همانند i10 از پیشرانه 1.2 لیتری بنزینی تنفس طبیعی بهره می‌گیرد اما پیشرانه این خودرو با پیشرانه i10 تفاوتی اساسی دارد. این پیشرانه از نوع سه سیلندر 12 سوپاپ است در حالی که i10 از پیشرانه چهار سیلندر 16سوپاپ بهره می‌گیرد.
نسخه فیس لیفت اول میراژ با اندکی بهبود در توان پیشرانه قادر است قدرتی برابر با 78 اسب بخار در دور 6000 و 100 نیوتون.متر گشتاور در دور 4000 به تولید برساند. i10 با داشتن یک سیلندر بیشتر، می‌تواند از حجم موتوری مشابه قدرتی برابر با 86 اسب بخار در دور 6000 و گشتاوری برابر با 120 نیوتون.متر در دور 4000 به تولید برساند که با توجه به اضافه شدن تنها یک سیلندر بیشتر، رقم قابل قبولی است.
سیستم انتقال نیرو در میراژ بر عهده گیربکس اتوماتیک ضریب متغیر (CVT) گذاشته شده است که با توجه به عدم محبوبیتش مخصوصا در بازار ایران، انتخاب چندان پرت و دور از انتظاری نیست. به عبارت بهتر استفاده از این گیربکس شاید در کلاس خودروهایی نظیر میراژ بهترین و منطقی‌ترین انتخاب باشد. اما درمقابل i10 از گیربکس سنتی اتوماتیک چهار سرعت اتوماتیک بهره می‌گیرد که برای ایرانیان قابل قبول‌تر است.
با داشتن بازه وزنی نزدیک به یکدیگر، چیزی در حدود 900 تا 950 کیلوگرم، هر دو گزینه خودروهای بسیار سبکی به حساب می‌آیند و در حدود 14 ثانیه از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت دست می‌یابند. اما در این میان تفاوت مشهود اما قابل چشم پوشی میان میراژ و i10 وجود دارد. میراژ با داشتن پیشرانه‌ای ضعیف‌تر اما مجهز به گیربکس CVT، مصرف سوخت متوسطی برابر با حدود 6 لیتر در هر 100 کیلومتر به همراه دارد اما این رقم برای i10 در حدود 6.3 لیتر در هر صد کیلومتر است که از پیشرانه قدرتمندتر و البته گیربکس سنتی چهار سرعت آن نشات می‌گیرد.
سخن نهایی
میراژ خودرویی با اصالت ژاپنی، کم مصرف، کاربردی و به ظاهر اقتصادی است که البته از دیدگاه المان‌های زیبایی شناختی و آپشن‌های رفاهی و البته قیمت خودرو شاید توان رقابت با i10 کره‌ای را نداشته باشد اما در عوض برای کسانی که برای ارزش معنوی برند اهمیت زیادی قائل هستند انتخاب برتری به حساب می‌آید.
i10 می‌تواند در صورت تحت فشار قرار گرفتن رانندگی تند و تیز‌تری از خود ارائه دهد که البته با افزایش میزان مصرف سوخت همراه خواهد بود اما این مهم برای خریدار به معنای قیمت خرید پایین‌تر در بازار خودروهای کارکرده کشور و البته تملک خودرویی است که در بازار دست دوم با افت قیمتی بیشتری مواجه می‌شود چرا که نه تنها کره‌ای است بلکه مونتاژ شرکت خودروسازی ایرانی است.
قیاس i10 با میراژ در حقیقت قیاس یک خودرو خوش قیمت، جذاب و کاربردی با یک خودرو ساده، کم مصرف و بادوام است که در عوض هیچ نشانی از هیجان و زیبایی به همراه ندارد. به عقیده بسیاری خرید هیوندای i10 گزینه مناسبی برای افراد جوان و میراژ خودرویی مناسب برای تردد افراد مسن است. با توجه به ویژگی‌های ظاهری و قیمتی شاید این تجسم چندان غیر منطقی به نظر نرسد.
نویسنده: شهاب انیسی
