نیسان رونیز در برابر سوزوکی گرند ویتارا، شاسی بلندهای شیک پوش مونتاژی

زمانی که خودروسازان آمریکایی در راستای عواقب انقلاب سال 1357 پا از بازار کشور بیرون گذاشتند، بازار ایران به شدت تشنه خودروهای کلاس‌ وانت و شاسی بلند صفر کیلومتر شد. ژاپن از اولین کشورهای خودروساز بود که در آن دوران به تازگی در رقابت با غول‌های آمریکایی قرار داشت و بازار از دست رفته ایران برای این کشور آسیای شرقی فرصت بسیار مناسبی بود تا محصولات خود را جایگزین محصولات قدیمی‌تر آمریکایی کند. این داستان با ارائه وانت‌های تویوتا در دوران جنگ آغاز و با ورود به دهه 1370، نیسان پاترول به تنها شاسی بلند مدرن و لوکس بازار کشور بدل شد که از سوی قشر رو به بالای جامعه ایران قابل خرید بود.

تا پیش از حضور خودرویی چون پاترول هیچ شاسی بلند درخور و توانمند دیگری در ایران توان رویارویی و رقابت فنی و لوکس گرایی با محصولات وارداتی آمریکایی دهه 1970 میلادی را نداشت. پاترول هم چندان آش دهان سوزی نبود اما برای مردمی که تا آن زمان نزدیک به یک دهه از نعمت وجود شاسی بلند آفرودی صفر کیلومتر در بازار محروم بودند، از هیچ بهتر بود.

با ورود به دهه 1380 شمسی، بازار خودرو ایران رفته رفته روی برندهای خارجی باز شد و محصولات نوینی در دو بخش وارداتی و مونتاژی به بازار کشور روانه شدند که در میان آن‌ها نیسان رونیز مونتاژی پارس خودرو، به نوعی جانشین مدرن و نوین نیسان پاترول به حساب می‌آمد. تنها چند سال بعد شرکت ایکو (ایران خودرو) خبر از مونتاژ داخلی محصول ژاپنی دیگر از برند سوزوکی با نام گرند ویتارا داد. حال این دو خودرو در بازار امروز کشور به عنوان دو نمونه از بهترین شاسی بلندهای مونتاژی ایران رو در روی هم قرار می‌گیرند.

ریشه شناسی، قدمت رونیز و نوگرایی ویتارا

نیسان رونیز یا به عبارت دیگر، جانشین مدرن و نوین پاترول در حقیقت نسل اول نیسان اکسترا (Xterra) است که بین سال‌های 1999 تا 2004 به تولید رسید و گاهی با نام نیسان پالادین (بازار چین) نیز شناخته می‌شود. خودرویی که از دیدگاه پلتفرم در حقیقت بر پایه نسخه وانت نیسان فرانتییِر (Frontier) یا نیسان ناوارا (Navara) نسل اول (D22) بنا شده است.

این خودرو با توجه به روابط بسیار خوب دیپلماتیک ایران و ژاپن، بین سال‌های 1382 تا 1389 از سوی شرکت پارس خودرو (از زیرمجموعه‌های سایپا) به تولید رسید. رونیز با حضور در بازار خالی شاسی بلندهای ایران با داشتن قیمتی نسبتا بالا و البته توانایی‌ قابل توجه در بیراهه نوردی، تا حدودی به شاسی بلند لاکچری و گران قیمت بدل شد که از دسترس تمام اعضای جامعه خارج بود. این دقیقا همان واقعه‌ای بود که درباره نیسان پاترول نیز به وقوع پیوست.

نام ویتارا در بازار ایران نام ناشناخته‌ای نبود اما بدون شک آنچنان که باید آشنا هم نبود. تعداد بسیار انگشت شماری از نسخه‌های نسل اول (1988-1998) و نسل دوم (1998-2005) از سوزوکی گرند ویتارا به بازار ایران راه یافته بود که تنها به صورت واردات تیراژ پایین به ایران راه یافته بودند. اما زمانی که در سال 1386 ایکو نسخه نسل سوم گرند ویتارا (کد شناسایی JT/2005-2015) روانه بازار ایران کرد، این نام به سرعت در میان مردم ایران جا افتاد.

این شاسی بلند جدید تفاوت بارزی با رونیز داشت که این تفاوت جایگیری ابعادی و توانایی‌های فنی آن در جایی میان شاسی بلندهای واقعی و کراس اوورهای به درد نخور چینی در بازار ایران بود. گرند ویتارا مونتاژی ایکو با داشتن قیمت منطقی و ویژگی‌های فنی، ظاهری و رفاهی مناسب با سرعت بسیار زیادی بازار انحصاری خود را در ایران دست و پا کرد. بازاری که تا کنون همچنان بین خودروهای کارکرده و دست دوم نیز برقرار است. ایکو در سال 1395 نسخه فیس لیفت شده گرند ویتارا که در سال 2012 معرفی شده بود را روانه بازار ایران کرد. با توجه به ماهیت این مقایسه و رویارویی آن با نیسان رونیز نسبتا قدیمی، در این نوشتار، نسخه قبل از فیس لیفت گرند ویتارا مورد بررسی است.

طراحی، ویتارا چند پله بالاتر از رونیز

تنها با نیم نگاهی به طراحی نمای خارجی دو خودرو درمی‌یابیم که رونیز از دیدگاه سبک و زیبایی طراحی در برابر ویتارا شانس پیروزی چندانی ندارد. البته این جمله به معنای زشتی طراحی رونیز نیست. رونیز در طول 60 میلی‌متر کشیده‌تر، درعرض 20 میلی‌تر پهن‌تر و در ارتفاع برابر با 75 میلی‌متر بلندتر از ویتارا است اما در فاصله محورها تنها 10 میلی‌متر کشیده‌تر از ویتارا است. برتری ابعاد و اندازه خارجی رونیز با توجه به گلگیرهای بیرون زده و پله کوچکی که در طراحی سقف آن وجود دارد به خوبی مشخص است.

رونیز ظاهر شاسی بلندگونه خود را نه فقط در ابعاد خارجی، بلکه برخی ویژگی‌های بسیار مهم به سرعت به نمایش می‌گذارد. روف‌رک (باربند) بزرگ روی سقف، گلگیرهای بیرون زده، ارتفاع نسبتا زیاد کف خودرو از سطح زمین، داشتن تایرهای بزرگ و رکاب‌های فولادی جانبی همگی نشان می‌دهد که این خودرو یک کراس اوور درون شهری نیست. خوشبختانه این خودرو در نمای جلو با بهره گیری از طراحی مینیمالیستی، جلوپنجره پلاستیکی کوچک با روکش کروم، چراغ‌های ادغام شده در برجستگی جانبی گلگیرها و زیر سپر مختصر مزین به مه‌شکن، همگی المان‌هایی ساده و میانه رو را به نمایش می‌گذارند.

این سادگی در نمای پشت رونیز با چراغ‌های مستطیلی عمودی و سپر پلاستیکی بیرون زده و در پنجم یک تکه به اوج خود می‌رسد اما نمای جانبی با پله کوچکی که در ساختار سقف وجود دارد و سبک طراحی درهای عقب، اندکی پیچیدگی بیشتر به طراحی کلی این خودرو می‌افزاید.

در مقابل ویتارا بدون صرف هیچ تلاش و زحمتی طراحی مدرن‌تر و زیباتر خود را به رخ می‌کشد. طراحی که البته در برابر رونیز چندان آفرودی و خشن به نظر نمی‌رسد. نمای خارجی ویتارا مخصوصا در طراحی چراغ‌های جلو و عقب شباهت بی‌مانندی به جیپ گرند چروکی WJ دارد که بین سال‌های 1998 تا 2005 بر خط تولید قرار داشت.

ظاهری تقریبا قوطی کبریتی، با گوشه‌های صیقل خورده ساختار کلی ویتارا را تشکیل می‌دهد که از دیدگاه شباهت می‌توان آن را برادر کوچک‌تر جیپ WJ نامید. طراحی نمای خارجی ویتارا نیز هرچند مدرن‌تر از رونیز اما همچنان میانه‌رو و ساده است. رعایت تناسبات هندسی در بخش جلوپنجره و چراغ‌های مستطیلی این خودرو در ترکیب با سپر مزین به مه‌شکن به خوبی احساس می‌شود. نمای عقب ویتارا نیز همانند بیشتر شاسی بلند‌های هم کلاس از جمله رونیز، طراحی ساده‌ای دارد که از در پنجم یک تکه و چراغ‌های عمودی آن نشات می‌گیرد. اما استفاده سوزوکی از طراحی متناسب چراغ عقب با خطوط ستون D و نصب تایر زاپاس بر در پنجم خودرو و اسپویلر کوچک بالای در عقب، اندکی بر عشوه‌گری طراحی ویتارا افزوده است.

تعیین زشتی و زیبایی این دو خودرو موضوعی کاملا سلیقه‌ای و بر عهده خریدار است اما اگر قرار باشد رقابت طراحی میان این دو خودرو برنده‌ای در برداشته باشد، باید ویتارا را از دیدگاه رعایت بیشتر تناسبات هندسی و البته طراحی نوین‌تر در هر صورت از رونیز برتر بدانیم اما لازم به تاکید است که ظاهر نسبتا زمخت و خشن رونیز هم برای همخوانی بیشتر با کلاسی که در آن قرار دارد، لازم است.

نمای داخلی، اختلاف ویتارا با رونیز از زمین تا آسمان

اگر در نمای خارجی دو خودرو مورد بررسی نتوانید المان‌های معرف زمان طراحی و مدرن‌تر بودن ویتارا را تشخیص دهید، بدون شک در مواجهه با نمای داخلی قادر به درک این موضوع خواهید بود. رونیز از دیدگاه سطح آپشن و سیستم‌های آسایشی در برابر ویتارا هیچ حرفی برای گفتن ندارد.

فضای داخلی رونیز از پلاستیک فشرده خاکستری رنگ پوشیده شده است که به کمک تریم پلاستیکی مشکی رنگ در بخش میانی، کاملا متقارن و اندکی متمایز می‌شود. نمای داخلی رونیز به دلیل قرارگیری بر پلتفرم مشترک با یک وانت (نیسان پیکاپ) هیچ طراحی جذاب بخصوصی به همراه ندارد. تمامی ادوات کنترلی سیستم تهویه مطبوع و سیستم صوتی بر بخش وسطی داشبرد به صورت عمودی قرار گرفته است. فرمان خودرو از نوع چهار شاخه طراحی بسیار ساده‌ای دارد و تنها بخش رنگی قرار گرفته روی داشبرد صفحه ساده نمایشگر‌های دایره سرعت، دور موتور، حجم باک سوخت و دمای رادیاتور پیشرانه است که با رنگ آبی تزئین شده است. روکش صندلی‌ها و رودری‌ها از جنس پارچه با رنگ خنثی است که باعث می‌شود طراحی نمای داخلی رونیز به نوعی به خانواده قدیمی پراید شباهت پیدا کند. در حالت کلی المان‌های طراحی نمای داخلی رونیز بیننده را به یاد مجسمه‌های یادبود و سبک معماری کشورهای تحت سلطه شوروی سابق در دوران جنگ سرد می‌اندازد.

فضای داخلی ویتارا نیز به هیچ عنوان لوکس و گران قیمت به نظر نمی‌رسد. هر دو خودرو ریشه ژاپنی از دو برند اقتصادی‌ساز دارند اما طراحی به روزتر ویتارا باعث می‌شود این خودرو در مقایسه با رونیز بسیار مدرن‌ و شیک‌تر جلوه کند. داشبرد ویتارا همچون رونیز با پلاستیک فشرده اما به رنگ مشکی پوشیده شده است و بخش میانی آن با قوسی زیبا به کنسول مرکزی چسبیده و ضمن ایجاد تقارن بر روی داشبرد، جلوه‌ای زیباتر از رونیز به همراه دارد.

استفاده فراوان از تریم نقره‌ای تزئیناتی بر رودری‌ها، داشبرد، فرمان و قاب نشانگرها در کنار سبک نورپردازی بسیار زیباتر ویتارا، نمای داخلی این خودرو را بسیار گرم‌تر و زیباتر می‌سازد. فرمان ویتارا از نوع سه شاخه است که در مقایسه با رونیز اندکی اسپرت‌تر جلوه می‌کند. نشانگرهای پشت فرمان نیز در قابی سه قلو با طراحی دایره مانند اندکی شبیه به طراحی‌های هم دوره در محصولات مزدا ژاپن، ظاهری تقریبا سه بعدی دارد. چیدمان تمامی ادوات کنترلی روی بخش میانی داشبرد نیز در ضمن سادگی به زیبایی و در عین رعایت تناسبات هندسی انجام شده است. همه این موارد باعث می‌شود نمای داخلی ویتارا بسیار لذت بخش‌تر و گرم‌تر از رونیز به نظر برسد.

اگر از مباحث ظاهری گذر کنیم، رونیز با داشتن ابعاد بزرگ‌تر تنها از 10 میلی‌متر فاصله محور بیشتر نسبت به ویتارا بهره می‌برد. این در حالی است که فضای صندوق آن برابر با 490 لیتر (92 لیتر بزرگ‌تر از ویتارا) است. در نتیجه فضای نشیمن ردیف دوم در رونیز کمی فشرده‌تر و تنگ‌تر است و از این رو ویتارا در افزایش آسایش سرنشینان عقب با کاستن از حجم صندوق، تصمیم تعیین کننده‌ای گرفته است.

دو خودرو مورد بررسی از دیدگاه سطح آپشن‌های رفاهی عرضه شده به هیچ عنوان قابل مقایسه نخواهند بود. شیشه بالابرهای برقی، قفل مرکزی، سیستم تهویه مطبوع و سیستم صوتی با قابلیت پخش CD تمام چیزی است که در رونیز در اختیار سرنشینان قرار خواهد گرفت اما در ویتارا این سطح آپشنی به مراتب بیشتر و پیچیده‌تر است.

طراحی داخلی سوزوکی گرند ویتارا

طراحی داخلی نیسان رونیز

مشخصات فنی، برابر اما متفاوت

پیشرانه رونیز همانند خودرو پیکاپ، یک نمونه بنزینی تنفس طبیعی 2.4 لیتری 16 سوپاپ نسبتا قدیمی است که می‌تواند قدرتی برابر با 160 اسب بخار در دور 5600 و گشتاوری معادل با 210 نیوتون.متر در دور 3600 تولید کند که برای وزن 1770 کیلوگرمی آن چندان کافی به نظر نمی‌رسد. خوشبختانه این خودرو با گیربکس 5 سرعت دستی با ضرایب تقسیم شده مناسب و ضریب نهایی دیفرانسیل بسیار خوب روانه بازار شد. از این رو اگر با رونیز (یا پیکاپ) در دور صحیح و با انتخاب مناسب‌ترین ضریب دنده رانندگی کنید، بیشتر مواقع از عملکرد آن راضی خواهید بود.

ویتارا اما در زمان عرضه در دو نسخه 2.0 . 2.4 لیتری هر دور مجهز به گیربکس 4 سرعت اتوماتیک یا 5 سرعت دستی روانه بازار ایران شد که برای مقایسه عادلانه و برابر، پیشرانه 2.4 لیتری و گیربکس 5 سرعت دستی (درست همانند رونیز) برای ویتارا در نظر گرفته شده است. این پیشرانه از ویژگی‌های مشابه با پشرانه رونیز بهره می‌گیرد با این تفاوت که پیشرانه ویتارا می‌تواند برابر با 170 اسب بخار قدرت در دور 6000 و گشتاور 230 نیوتون.متر در دور 3800 به تولید برساند. این درحالی است که وزن ویتارا تنها برابر با 1550 کیلوگرم است.

رونیز با داشتن وزن بیشتر و بهره‌گیری از موتوری قدیمی‌تر، می‌تواند در حدود 15 ثانیه از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت دست یابد و میزان مصرف متوسط سوخت برابر 13 لیتر در هر 100 کیلومتر از خود بر جای بگذارد. پیشرانه ویتارا اندکی پرنفس‌تر است اما مهم‌ترین ویژگی در این خودرو داشتن وزن کمتر است که آن را قادر می‌سازد در حدود 12 ثانیه از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت دست یابد و مصرف سوخت متوسطی برابر با 9 لیتر در هر 100 کیلومتر از خود برجای بگذارد.

سخن نهایی

هر دو خودرو از سیستم انتقال نیرو دو دیفرانسیل انتخابی موقت (4WD) بهره می‌گیرند اما جای تردید نیست که توان آفرود رونیز با توجه به سبک طراحی پلتفرم و سیستم‌های وابسته به بخش انتقال نیرو به مراتب قوی‌تر و برتر از ویتارا است.

در توصیفی راحت‌تر باید بیان کرد که اگر کسی نیت خرید خودرویی دو دیفرانسیل به منظور اجرای سفرهای کمپینگ، آفرود و بیراهه‌نوردی دارد، رونیز بدون شک انتخاب برتر و بادوام‌تری خواهد بود اما در مقابل ویتارا خودرویی شبیه به رقبای دیگر از کلاس کراس اوور است که توانایی‌های فنی به مراتب بالاتر از یک کراس اور شهری رایج و معمولی دارد.

در نتیجه هیچ یک از این دو خودرو الزاما نمی‌توانند جایگزین یکدیگر باشند اما ویتارا با داشتن باطنی دوگانه، متناسب با رانندگی‌های درون و برون شهری به همراه سطح آپشن‌های رفاهی قابل توجه، خودرویی با کاربری عمومی‌تر است که می‌تواند در یک لحظه نقش دو خودرو شهری و بیراهه نورد را به صورت همزمان بازی کند.

نویسنده: شهاب انیسی