آموزش نکات ایمنی رانندگی در زمستان

رانندگی در زمستان و سفر جاده‌ای زمستانی به‌تنهایی می‌تواند با خطراتی همراه باشد، چرا که برف، یخ و کولاک شرایط را بسیار دشوارتر از حالت عادی می‌کند و گاهی، ترکیب این سه به بدترین شکل ممکن رخ می‌دهد. اگر قصد دارید در زمستان سفر جاده‌ای کنید، باید بسیار محتاط باشید. حتی رانندگان با تجربه نیز ممکن است با چالش‌هایی روبرو شوند.

در این شرایط باید اعتماد به نفس را حفظ کرد، اما اعتماد به‌نفس بیش از حد به مهارت‌های رانندگی‌تان می‌تواند در زمستان به ضرر ایمنی شما باشد. وقتی در طوفان‌های شدید زمستانی رانندگی می‌کنید، احتمالا متوجه خواهید شد که بسیاری از خودروهایی که در گودال‌ها گیر کرده‌اند، دارای سیستم چهارچرخ متحرک هستند و اعتماد به نفس کاذب نسبت به توانایی راننده و خودرو باعث چنین مشکلی شده است. پس بعد از آماده سازی خودرو برای زمستان، برای یک مسافرت راحت و آسان، نکاتی درباره سفر زمستانی با خودرو را رعایت کنید.

نکته مهم برای رانندگی در برف و سفر زمستانی با خودرو

مهم‌ترین نکته برای سفر زمستانی با خودرو این است که به طبیعت احترام بگذارید. طبیعت شرایط را کنترل می‌کند و شما باید کنترل ماشین‌تان را در دست داشته باشید. تکنولوژی خودرویی به گونه‌ای پیشرفت کرده است که رانندگی در تمامی شرایط را ایمن‌تر کرده است. اما تکنولوژی نمی‌تواند در تمام شرایط کنترل ماشین شما را تضمین کند.

سیستم چهارچرخ متحرک برای حرکت در برف عالی است، اما برای کاهش سرعت نه. ترمز ABS (سیستم ترمز ضد قفل) برای توقف نرم و بدون لغزش خودرو عالی است، اما همچنان باید فاصله کافی بین خودرو شما و خودروی جلویی وجود داشته باشد تا بتوانید به موقع توقف کنید.

شما باید همیشه کنترل خودرو خود را در دست داشته باشید. در شرایط بد جوی، با دقت و آهسته رانندگی کنید، انگار یک لیوان آب جوش روی داشبورد شما قرار دارد که نباید چیزی از آن بیرون بریزد.

آماده‌سازی خودرو برای سفر زمستانی

قبل از رانندگی در زمستان باید خودرو را آماده کنید. به مکانیک خود بگویید که می‌خواهید به یک سفر زمستانی با خودرو بروید و موارد زیر را چک کند:

• بخاری، سیستم بخارزدای شیشه، ترمزها، چراغ‌ها، سطح روغن، سیستم اگزوز و وضعیت لاستیک‌ها. مطمئن شوید که در شرایط خوبی هستند.
• کیفیت تیغه‌های برف‌پاک‌کن را هم چک کنید؛ تیغه‌های کهنه می‌توانند به‌جای پاک کردن شیشه جلو، آن را لکه‌دار و کثیف کنند.
• یک خودرو در زمستان بدون ضد یخ نمی‌تواند دوام بیاورد. بعد از اینکه موتور را برای یک توقف دو یا سه ساعته خاموش کنید. احتمال یخ زدن آب بدون ضدیخ وجود دارد.
• لاستیک زمستانی ضروری است. اگر به مناطق برفی سفر می‌کنید، به لاستیک‌های زمستانی نیاز دارید. در برخی از سفرها به مناطق کوهستانی، ممکن است به زنجیر چرخ نیاز داشته باشید. به طور کلی زنجیر چرخ در ماشین همراه داشته باشید و نحوه نصب آن را به هم از قبل آموزش ببینید.

برنامه ریزی برای سفر با خودرو در زمستان

برای داشتن سفر زمستانی راحت با خودرو باید از قبل برنامه‌ریزی کنید و حواستان به آب و هوا، مسیر و سرعت باشد.

بررسی پیش بینی آب و هوا

حتی اگر نمی‌توانید برنامه سفر خود را یک یا دو روز تغییر دهید، تغییر زمان حرکت به اندازه یک یا دو ساعت می‌تواند تفاوت زیادی در ایمنی سفر با خودرو ایجاد کند. چرا که شاید شروع زودتر سفر و توقف به موقع، موجب شود تا از شرایط اوج آب و هوای وخیم زمستانی دور بمانید. برای این کار بهتر است وضعیت آب و هوا را به صورت ساعتی و روزانه در اپلیکیشن گوشی همراه یا وبسایت هواشناسی بررسی کنید تا بهترین زمان حرکت یا توقف برای شما مشخص شود.

تنظیم سرعت و زمان

در تابستان و جاده‌های خشک می‌توانید برای ساعت‌های طولانی رانندگی طی روز برنامه‌ریزی کنید، اما در زمستان زمان کمتری برای رانندگی طی روز در را اختیار دارید. دلیل آن، کمتر بودن ساعات روشنایی روز و خسته‌کننده‌تر بودن رانندگی در زمستان است. همچنین بهتر است شب را به استراحت بپردازید؛ چراکه جاده‌ها در طی شب‌های سرد زمستانی معمولا لغزنده‌تر از روز هستند و در صورت بروز حادثه، امدادرسانی هم سخت‌تر انجام می‌شود.

وسایل ضروری برای سفر زمستانی با خودرو

همان‌طور که برای رفت و آمد درون شهری در زمستان نیازمند کلاه و کاپشن گرم است، برای سفر زمستان با خودرو و رانندگی در زمستان نیز باید تجهیزات و وسایلی با خود و خودرویتان همراه داشته باشید.

عینک آفتابی باکیفیت

روزهای آفتابی زمستانی به دلیل انعکاس نور خورشید از برف، بسیار روشن‌تر به نظر می‌رسند. مطمئن شوید که عینک آفتابی با کیفیت و مناسب همراه دارید. به گفته کارشناسان، در شرایط رانندگی زمستانی، لنز قهوه‌ای یا کهربایی برای کنتراست بهترین است و لنز قطبی با خاصیت ضد تابش توصیه می‌شود.

تلفن همراه و شارژر خودرویی

برای شارژ تلفن همراه در خودرو، به شارژر همراه نیاز دارید که به پورت USB یا چیزی که قبلا به عنوان فندک خودرو شناخته می‌شد (و حالا به ندرت استفاده می‌شود)، متصل شود. چراکه در مواقع اضطراری برای تماس با نیروهای امدادی، تلفن همراهتان باید شارژ باشد. البته خودروهای جدید به پد شارژ بی‌سیم مجهز هستند.

نقشه و GPS

به نظر ما همراه داشتن نقشه کاغذی و سیستم GPS که اکثر تلفن‌های هوشمند از آن پشتیبانی می‌کنند، برای شروع یک سفر زمستانی با خودرو بسیار مهم است. سیستم GPS در اکثر شرایط بسیار مفید است، اما اگر نقشه‌های آن قدیمی باشد یا دسترسی به ماهواره با مشکل مواجه شود، همچنان باید بدانید کجا می‌روید و برای این کار به نقشه کاغذی نیاز دارید. علاوه بر این، نقشه‌ای که مسیر شما روی آن مشخص شده باشد، می‌تواند یک یادگاری عالی از سفر باشد.

مایع شیشه شوی اضافی

قبل از حرکت، مخزن شیشه‌شوی خودرو را با مایع مخصوص پر کنید و یک بطری اضافی همراه خود داشته باشید. اگر با باران مخلوط با برف یا طوفان مواجه شوید، ممکن است این مایع سریع مصرف شود.

یخ تراش

استفاده از کارت بانکی در مواقع ضروری برای پاک‌کردن یخ از روی شیشه‌های ماشین ممکن است کارساز باشد، اما وقت‌گیر خواهد بود. مقداری هزینه کنید و یک یخ‌تراش باکیفیت بخرید.

کابل باتری به باتری (جامپر)

باتری خودرو در زمستان به‌راحتی خالی می‌شود. اگر چراغ داخلی خودرو را روشن بگذارید، ممکن است صبح خودرو روشن نشود. اگر کابل‌های جامپر یا باتری به باتری همراه داشته باشید، فقط به دستورالعمل‌ها و یک خودرو دیگر نیاز دارید تا باتری ماشین شما شارژ شود و بتوانید دوباره حرکت کنید. به یاد داشته باشید که خودرو را مدت کافی روشن نگه دارید تا باتری کاملا شارژ شود، قبل از اینکه دوباره آن را خاموش کنید.

کیت اضطراری خودرو

کیت سفر جاده‌ای معمولا شامل کابل‌های جامپر، چراغ‌قوه، کمپرسور هوا و جعبه کمک‌های اولیه است.

شن

اگر به جایی می‌روید که برف شدید می‌بارد، یک کیسه پلاستیکی پر از شن همراه داشته باشید تا زیر چرخ‌های محرک قرار دهید و از جاده لغزنده خارج شوید.

بعد از آماده‌سازی خودرو برای زمستان، حالا وقت رانندگی است. برای رانندگی در زمستان و مسیرهای برفی و لغزنده باید روش‌ها و تکنیک‌هایی را بلد باشید.

ترمز کردن در برف را یاد بگیرید

دو روش اصلی برای کاهش سرعت و توقف وجود دارد که انتخاب روش مناسب به نوع خودروی شما وابسته است. اگر خودروی شما دارای ترمز ABS باشد (اکثر خودروها این ویژگی را دارند) و نیاز به ترمزگیری در شرایط لغزنده داشته باشید، پدال را محکم فشار دهید و پا را روی آن نگه دارید تا خودرو متوقف شود. در این حالت، ارتعاش و صدایی احساس می‌کنید که ناشی از عملکرد سیستم ABS است. اگر خودرویتان ABS ندارد، باید ترمز را به‌صورت مکرر فشار دهید و رها کنید تا خودرو در مسیر مستقیم حرکت کند.

کنترل کشش را در مواقع ضروری خاموش کنید.

سیستم کنترل کشش در اکثر شرایط مفید است، اما اگر در برف گیر کرده‌اید و نمی‌توانید حرکت کنید، این سیستم مانع شما خواهد شد. به‌صورت موقت کنترل کشش را خاموش کنید تا بتوانید حرکت کنید.

مراقب یخ سیاه باشید

یخ سیاه زمانی تشکیل می‌شود که باران سبک ببارد و دما به‌سرعت به نقطه انجماد برسد یا زمانی که دما کمی زیر نقطه انجماد باشد و خورشید برف روی جاده را آب کرده و سپس این آب یخ بزند. در این حالت، جاده‌ای که قبلا مرطوب و تمیز به نظر می‌رسید، ناگهان با لایه‌ای از یخ شفاف پوشانده می‌شود. اگر یکی از تایرهای خودرو با این یخ برخورد کند و تایر دیگر روی سطح دارای اصطکاک باشد، ممکن است خودرو دچار چرخش شود. برای چنین شرایطی با احتیاط و کنترل رانندگی کنید.

از ماشین برف روب سبقت نگیرید

اگر پشت یک ماشین برف‌روب گیر کرده‌اید، صبور باشید و همان‌جا بمانید. سبقت گرفتن هیچ مزیتی ندارد و با توجه به اینکه ماشین برف‌روب برف‌ها را کنار می‌زند، این کار می‌تواند بسیار خطرناک باشد.

چرخ ها به سرعت نچرخانید

اگر در برف گیر کردید، از چرخاندن سریع چرخ‌ها خودداری کنید. این کار باعث ایجاد یک لایه یخی زیر تایرها می‌شود و خروج از آن تقریبا غیرممکن خواهد بود. به‌آرامی گاز بدهید و سپس پایتان را بردارید. این کار را چندین بار تکرار کنید تا خودرو شروع به نوسان کند و سپس با ایجاد حرکت کافی، به‌سمت جلو حرکت کنید.

چراغ‌های خودرو را روشن نگه دارید

در سفر زمستانی‌ و شرایط برفی، همیشه چراغ‌های خودرو را روشن نگه دارید تا از جلو و عقب بهتر دیده شوید. این کار از تصادفات جلوگیری می‌کند.

در باد و بوران از نور پایین استفاده کنید

اگر در باد و بوران رانندگی می‌کنید، فقط از نور پایین استفاده کنید. ممکن است بخواهید نور بالا را روشن کنید تا بهتر ببینید، اما نور بالا باعث بازتاب برف و کاهش دید می‌شود.

چراغ‌ها را تمیز کنید

هنگام توقف برای سوخت‌گیری یا استراحت، چراغ‌های جلو و عقب خودرو را تمیز کنید. ممکن است در طول سفر برف و گل روی آن‌ها جمع شده باشد.

روی پل‌ با احتیاط رانندگی کنید

با توجه به اینکه باد از بالا و پایین پل‌ها عبور می‌کند، سطح جاده روی پل‌ها معمولا سردتر است و ممکن است بیشتر یخ‌زده باشد. در این نقاط دقت کنید و سرعت را کاهش دهید.

از کروز کنترل استفاده نکنید

در جاده‌های لغزنده، باید کنترل کامل خودرو را در دست داشته باشید و نباید آن را به تکنولوژی کروز کنترل واگذار کنید.

برف را از روی خودرو پاک کنید

برخی افراد فکر می‌کنند کافی است فقط برف روی شیشه جلو را پاک کنند. اشتباه است! برف روی کاپوت را نیز پاک کنید تا روی شیشه جلو نریزد و دید شما را مسدود نکند. همچنین، برف روی سقف خودرو را پاک کنید تا به ماشین پشت سر شما نپاشد و دید راننده دیگر را مسدود نکند. ضمن آنکه احتمال دارد هنگام ترمز گرفتن برف روی سقف روی شیشه جلو بریزد و دید شما را مسدود یا محدود کند.

با احتیاز توقف کنید

اگر هوا خیلی بد شد، در مکانی امن مثل یک پارکینگ توقف کنید. از توقف در حاشیه بزرگراه خودداری کنید، زیرا در شرایط نامساعد جاده‌ای ممکن است دیگران مسیر را گم کنند و خودرو شما را دیر ببینند. اگر چاره‌ای ندارید، زیر یک پل دارای سیستم روشنایی توقف کنید تا بیشتر دیده شوید.

برف را از روی کفش پاک کنید

دو دلیل برای این کار وجود دارد: برف چسبیده به کف کفش، کنترل شما روی پدال‌های خودرو را کاهش می‌دهد. همچنین، هرچه برف کمتری وارد خودرو شود، آب کمتری ذوب می‌شود و بخار کمتری برای مه‌آلود کردن شیشه‌ها ایجاد می‌شود.

از پوشیدن کفش های بزرگ خودداری کنید

برای داشتن تسلط دقیق به پدال‌های خودرو، کفشی بپوشید که هم گرم باشد و هم امکان حس کردن پدال‌ها را به شما بدهد.

در صورت امکان از دنده دستی استفاده کنید

در زمستان، دنده دستی و تیپ ترونیک انتخاب بهتری است، زیرا کنترل بیشتری به شما می‌دهد. پس اگر امکان رانندگی با دنده دستی دارید، این گزینه را انتخاب کنید.

در مسیر بمانید

در مسیرهایی که پوشیده از برف هستند، دیدن خط‌کشی‌های جاده سخت است و سبقت گرفتن می‌تواند خطرناک باشد. بهتر است در لاین خود باقی بمانید و با فاصله کافی از خودروی جلویی حرکت کنید تا در صورت لزوم زمان کافی برای ترمز گرفتن داشته باشید. قانون کلی این است که در شرایط بد جاده‌ای، باید ۴ تا ۶ ثانیه فاصله بین شما و خودروی جلویی باشد، معادل ۴ تا ۶ طول خودرو.

کت یا کاپشن خود را روی صندلی عقب نگذارید

ممکن است وسوسه شوید و کت و کاپشن خود را برای راحتی بیشتر در هوای گرم داخل خودرو دربیاورید، اما ممکن است حادثه‌ای پیش بیاید یا بخاری خودرو خاموش شود و نتوانید به‌راحتی به کاپشن خود دسترسی داشته باشید.

باک بنزین را همیشه پر نگه دارید

در سفر زمستانی، اجازه ندهید که سوخت خودرو از نصف باک کمتر شود. ممکن است به خاطر این کار مجبور شوید بیشتر توقف کنید، اما اگر خودرو متوقف شود، = سوخت کافی برای روشن نگه داشتن گرمایش خودرو دارید.

از وضعیت آب و هوا اطلاع داشته باشید

قبل از حرکت، وضعیت آب و هوا را بررسی کنید تا بدانید در چه شرایطی رانندگی می‌کنید. بارش برف مشکلی ندارد، اما باید از شرایطی مانند مه شدید یا یخ سیاه اجتناب کنید. اگر پیش‌بینی بارش برف وجود دارد، از محلی‌ها درباره مسیر بهتر اطلاعات بگیرید.

یخ روی شیشه ها را پاک کنید

در هنگام رانندگی در زمستان، همه‌چیز به شما بستگی دارد. با تمیز کردن کامل یخ شیشه‌ها، دید خود به جاده را بهتر می‌کنند. ممکن است هوا سرد باشد یا یخ ضخیم باشد، اما ارزشش را دارد که وقت کافی برای تمیز کردن کامل شیشه‌ها صرف کنید.

استراحت کنید

رانندگی در شرایط دشوار، به‌خصوص در سفر زمستانی با خودرو، خسته‌کننده‌تر از رانندگی معمولی است. فاصله زمانی تا نزدیک‌ترین استراحتگاه را بدانید و برنامه‌ریزی کنید تا در طول مسیر چندین بار استراحت کنید.

سرعت خودرو را کم کنید

رانندگی با سرعت مجاز نکته ساده اما مهمی است. وقتی جاده‌ها پوشیده از برف، یخ، گل و برف یا حتی یخ سیاه هستند، خودرو برای کاهش سرعت یا توقف به زمان بیشتری نیاز دارد. در شرایط زمستانی باید با سرعت کمتری نسبت به دیگر فصول رانندگی کنید.

اگر در خودرو گیر افتادید، چه کار کنید؟

آمادگی برای شرایطی که ممکن است در سفر زمستانی با خودرو و رانندگی در زمستان درون خودرو گیر بیفتید، بسیار مهم است.

با سازمان‌های امدادی مانند پلیس و هلال احمر تماس بگیرید و حواستان به شارژ باتری تلفن باشد.

از کیت نجات زمستانی که همراه دارید، استفاده کنید.  این کیت را می‌توانید از فروشگاه‌های ابزارفروشی تهیه کنید. این کیت باید شامل آب، مقداری خوراکی، فلاشر و دیگر موارد ضروری باشد.

لباس‌های زمستانی خود را لایه‌لایه بپوشید.  حتی اگر در طول سفر لباس‌های زمستانی ضخیم خود را درآورده‌اید، آن‌ها را در صندوق عقب یا جایی دور از دسترس قرار ندهید. در صورت گیر افتادن، به آن‌ها نیاز دارید.

در خودرو بمانید و این کارها را انجام دهید. اگر خودرو را ترک کنید، احتمالا مسیر خود را گم خواهید کرد. یک شی روشن به خودرو ببندید تا تیم نجات شما را راحت‌تر پیدا کند و پس از توقف بارش برف، کاپوت خودرو را بالا بزنید.

خود را گرم نگه دارید. خودرو را هر ساعت حدود ۱۰ دقیقه روشن کنید و کمی پنجره را باز کنید. همچنین مطمئن شوید که لوله اگزوز خودرو با برف مسدود نشده باشد.

نتیجه گیری

رانندگی در زمستان و سفر زمستانی با خودرو نسبت به دیگر فصول سال تفاوت‌هایی دارد؛ چرا که بارش برف، هوای سرد و جاده‌هایی که همچون شیشه لغزنده و فاقد اصطکاک کافی هستند، همگی می‌توانند شرایط را برای سفر با خودرو در زمستان بسیار دشوار کنند.

بررسی وضعیت آب و هوا، بررسی وضعیت مسیر از لحاظ ترافیک و مسدودی، همراه داشتن کیت اضطراری و لوازم مورد نیاز برای سفر زمستانی شامل مقدار خوراکی خشک، کنسرو، جعبه کمک‌های اولیه، همراه داشتن لباس‌های گرم به مقدار کافی، استفاده نکردن از مسیرهای انحرافی و ماندن در جاده‌های اصلی، توقف در پارکینگ‌های عمومی در صورت شدید بودن بارش برف و بوران، همراه داشتن زنجیر چرخ یا اسپری چرخ، اطمینان از سلامت کامل موتور، ضد یخ کافی درون رادیاتور و… از جمله نکات مهمی هستند که باید هنگام سفر زمستانی با خودرو به طور کامل رعایت کنید تا خطرات مسافرت جاده‌ای در این فصل به حداقل برسد.

نویسنده: حسین باباپور