سگدست خودرو چیست؟

سگدست (سگ دست) یکی از قطعات مهم جلو بندی خودرو است. این قطعه ارزان قیمت و ساده وظیفه مهم نگهداری چرخ‌ها و چرخاندن آن روی محور فرمان را به عهده دارد.

سگدست مانند لولای در عمل می‌کند. دیسک ترمز، فرمان،‌ کمک‌ها و اتصالات چرخ‌ها همه به آن متصل هستند. سگ دست یک قطعه بسیار حیاتی برای خودرو است و معیوب بودن آن سبب کشیده شدن خودرو به یک سمت می‌شود.

سگدست وزن خودرو را به چرخ‌ها و سپس به زمین انتقال می‌دهد. همچنین جلوبندی خودرو از قطعات مختلفی تشکیل شده است. سیستم تعلیق، دیسک‌ها، اکسل و… هر کدام یک وظیفه‌ای را به عهده دارند تا خودرو بتواند حرکت کند و قابل کنترل باشد.

جلو بندی خودرو که به قسمت‌های زیرین خودرو گفته می‌شود که مجموعه بزرگ و مهمی است و وظیفه دارد تا کنترل خودرو هنگام رانندگی را راحت کند.

سگدست یکی از قطعات مهم جلوبندی خودرو است که سیستم تعلیق روی آن متصل می‌شود و چرخ‌های خودرو حول یک محور که همان سگ دست است می‌چرخد. نام دیگر سگدست نشیمنگاه است و روی آن یاتاقان نیز بسته می‌شود.

این قطعه از یک طرف با بوشینگ به سیستم تعلیق خودرو و از طرفی دیگر به شاسی متصل است. این قطعه، شاسی خودرو را به سیستم تعلیق متصل می‌کند و در نتیجه حرکت خودرو را ممکن می‌کند.

چرخ‌های عقب خودرو چون ثابت‌اند، سگ دست متفاوتی نسبت به چرخ‌های جلو دارند. سگدست چرخ‌های جلو به شکل یک لولا است و یک اهرمی مانند بازو دارند که وظیفه دارد تا به چرخ‌های خودرو زاویه بدهد. چرخ‌های عقب نیز چون ثابت‌اند نیاز به زاویه پذیری ندارند به همین دلیل این وسیله متعلق به چرخ عقب با چرخ جلو تفاوت دارد.

بلبرینگ چرخ یکی دیگر از قطعاتی است که به سگ دست متصل می‌شود. بلبرینگ چرخ از دو قسمت ثابت و متحرک تشکیل شده است. قسمت ثابت بلبرینگ به سگ دست وصل می‌شود و قسمت دیگر آن که که از دو ردیف گلوله یا ساچمه کوچک تشکیل شده است که قابلیت چرخش و حرک را دارد و دیسک ترمز روی آن نصب می‌شود. این بلبرینگ که دیسک ترمز روی آن سوار است به همراه چرخ می‌چرخد.

انواع سگدست خودرو

همانطور که در بالا اشاره شد این قطعه، یکی از قطعات مهم خودرو است که سبب کنترل خودرو و چرخش چرخ‌ها می‌شود اما گاهی چرخ‌ها غیر محترک‌اند و در واقع چرخ‌ها فقط می‌چرخند. این نوع چرخ‌ها به نیروی گیربکس نیاز ندارند و به همین دلیل شکل سگ دست چرخ نیز نسبت به چرخ‌ها تفاوت دارد. برای این مدل از چرخ‌ها از سگ دست‌های مخروطی شکل استفاده می‌شود. در این نوع از سگدست پلوس چرخ از سوراخی که در مخروط وجود دارد عبور کرده و به قطعات دیگر چرخ وصل می‌شود.

چه قطعاتی به سگ دست متصل می شود؟

سگ دست چرخ‌های عقب و جلو خودرو متفاوت است بنابراین قطعات و وظایف آن نیز با یک دیگر تفاوت دارد. سگ دست‌های جلو نه تنها وظیفه دارد که وزن خودرو را به چرخ‌ها منتقل کند بلکه وظیفه دوران چرخ‌ها و فرمان پذیری خودرو نیز روی این قطعه مهم است. سگدست چرخ عقب چون با چرخ جلو تفاوت دارد وظیفه آن نیز اتصال طبق بالا به طبق پایین است که این اتصال با وجود دو بازو دراین قطعه ممکن می‌شود و سگدست عقب بازوی سوم که نقش تعلیق پذیری را دارد روی خود ندارد. بلبرینگ نیز با پیچ به سگ دست وصل می‌شود که در بالا توضیح داده شد.

در این میان کمک فنرها یکی دیگر از قطعات مهم خودرو است که از یک طرف به سگ دست و از طرفی دیگر به شاسی خودرو متصل می‌شود. کمک فنرها وظیفه دارند تا ضربات وارد شده به خودرو را جذب کنند و از ورود آن به اتاق خودرو جلوگیری کنند.

با توجه به توضیحات بالا قطعات مهمی به قطعه مذکور خودرو متصل است که هر کدام وظیفه مهمی را نیز به عهده دارند و این قطعه ساده نقش پر رنگی در خودرو دارد.

سگدست چگونه طراحی شده است؟

با توجه به توضیحات سگدست‌های چرخ جلو به گونه‌ای طراحی شده‌اند که پلوس بتواند نیروی مورد نیاز خود را از گیربکس بگیرد. در خودروهای چهار دیفرانسیل که نیرو به هر چهار چرخ منتقل می‌شود طراحی انواع این قطعه نیز متفاوت است. در بیشتر خودروهای حال حاضر چرخ‌های عقب نیرویی از گیربکس دریافت نمی‌کنند و سگ دست آنها مخروطی است که سوراخی در وسط آن طراحی نشده است. سگدست‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که استحکام بالایی داشته باشند و اتصال آن به شاسی خودرو به گونه‌ای باشد که بتواند وزن خودرو و ضرباتی که به آن وارد می‌شود را تحمل کند.

سگدست خودرو چقدر عمر می‌کند؟

ساختار این قطعه پرکاربرد خودرو به شکلی است که  در حالت معمول دچار آسیب نمی‌شود و ممکن است در اثر ضربه و تصادف آسیب ببیند. اگر این قطعه خودرو آسیب ببیند، خودرو هنگام حرکت به یک سمت کشیده می‌شود؛ بنابراین اگر در خودرو کشیدگی به یک سمت احساس کردید به یک تعمیرکار مراجعه کنید تا سگدست‌های خودرو را بررسی کند. بی توجهی به آن سبب می‌شود که به جلوبندی خودرو آسیب وارد شود که هزینه زیادی نیز دارد پس منطقی است که اگر سگدست خراب باشد آن را تعویض کنید چون قیمت پایین و نقش مهمی دارد و با این کار از آسیب دیدن سیستم جلوبندی خودرو جلوگیری می‌کنید.

آیا کشیدگی خودرو به یک سمت همیشه به دلیل خرابی سگدست است؟

انحراف خودرو به یک سمت می‌تواند دلایلی مانند کم یا زیاد بودن باد لاستیک‌ها، ساییدگی لاستیک و… باشد پس همیشه کشیدگی خودرو به یک سمت دلیل خرابی این قطعه خودرو نیست اما اگر خودرو در چاله عمیق افتاده باشد و یا ضربه شدیدی به آن وارد شده باشد بهتر است سگدست‌ها بررسی شوند تا سبب آسیب جدی به خودرو نشود. از سویی دیگر کشیدگی خودرو به یک طرف ممکن است سبب انحراف و تصادف خودرو شود و بهتر است مشکل آن سریعتر رفع شود.

نویسنده: شقایق صفی‌خانی