شش نسل با تویوتا هایس ون فوق محبوب تویوتا!

در میان مخاطبان ایرانی تویوتا هایس (Hiace) که چندین نسل از آن در بازار خودروهای جهان به ویژه ایران حضور پر رنگی دارد به نام تویوتا هایس شهرت دارد اما تلفظ درست آن تویوتا های (High) اِیس (Ace) است. این خودرو و تمام نسل‌هایش در دوره‌های زمانی مختلف به عنوان یک وسیله نقلیه اقتصادی به دست شرکت خودروسازی ژاپنی تویوتا تولید شد. هایس برای اولین بار در اکتبر سال ۱۹۶۷ میلادی وارد بازار شد و همچنان در دسته بندی‌های متفاوت و با بدنه‌ای شناخته شده در بازار خودرو ایران و جهان حضور داشته و دارد. هایس با عناوینی متفاوت از خودروهای سواری دیگر ساخته شده است. مینی ون، MPV، مینی بوس، پیکاپ ، ون‌های جمع و جور، تاکسی و آمبولانس از گونه‌های مختلف خودرو هستند که هر کدام از هایس های تولید شده تا به امروز در کالبد یکی از این دسته بندی‌ها تولید شده است. در ژاپن تمام گونه‌های این خودرو در فروشگاه تویوپت موجود است.

نسل اول هایس (H10)

در سال های پایانی دهه ۱۹۶۰، شرکت خودروسازی تویوتا، اتومبیلی را برای اولین بار با نام فنی (Toyota Auto Body) را راهی بازار کرد. این اتومبیل که در روند توسعه خود، نام دیگری را به خود گرفت که تویوتا هایس بود. یک ون کوچک با یک کابین یک تکه و بسیار شبیه به نسخه اروپایی ون‌های آن دوران که در فیلم‌های انگلیسی و فرانسوی کارگاهی به وفور دیده می‌شدند. علاوه بر این، کارشناس ارشد و سابق شرکت تویوتا، آکریا و کاوهارا مسبب اصلی به وجود آمدن ایده این خودرو بود که تا به آن روز نمونه‌اش در خودروسازی شرقی دیده نشده بود و ذن آن می‌رفت که با پلتفرم قدرتمند و معنا گرایی که داشت تا نسل‌ها تولید آن ادامه پیدا کند.

روی دیگر ماجرا در ۱۹۶۷

سال 1967، بالاخره روی دیگر تویوتا هایس با بدنه‌ای متفاوت نمایان شد. این خودرو به عنوان اولین خودرو تحویل کالاهای پستی معرفی شد و دیری نگذشت که در ادارات پست و دیگر سازمان‌ها محبوبیت بسیاری پیدا کردند. ناگفته نماند که بسیاری از خانواده نیز از این وسیله نقلیه استقبال ویژه‌ای کردند. مدل هایس ۱۹۶۷ البته به نام «ون اقتصادی» نیز شهرت داشت. دو سال بعد از نیسان هومی (Nissan Homy) نوبت به این خودرو رسیده بود و حالا بازار خودرو جهانی جولانگاه آن شده بود. بر خلاف پیش بینی‌هایی که شرکت پرینس (Prince Company) کرده بود و آینده خوبی برای نیسان هومی دیده بود اما صرفه اقتصادی تویوتا هایس باعث شده بود تا این تازه متولد نیسان هنوز نیامده از میدان به در شود. چندین نوع موتور روی هایس دهه شصت سوار است و تنوع بالای موتور در این خودرو باعث شهرت بیش‌تر آن شد؛ 70 PS (51 kW)، 1.35 to a 83 PS (61 W) با ۱.۶ لیتر گنجایش از انواع این موتورها هستند. وجود این موتورها، قدرتی به هایس نسل اولی داد که توانست با نام خودرو اقتصادی در رده خودروهای لوکس هم قرار بگیرد.

طراحی اولین تویوتا هایس نسل اول

اولین طراحی تویوتا هایس با به عنوان یک وسیله نقلیه‌ای انجام شد که بتواند تا ۸ سرنشین را جا به جا کند. نکته جالب در مورد این خودرو این است که ساختار خودرو متمایل به خواسته‌های ارگان‌ها دولتی طراحی شده است و همین امر باعث شد که ما اولین نسل از خودروهای در اندازه و ابعاد بزرگ و اما سرپوشیده را داشته باشیم و به جای این که موتور و دیفرانسیل صرفا به یک قطب از خودرو اختصاص پیدا کند، در نقاط مرکزی خودرو قرار گرفته است و همین طرح باعث قدرتمندتر شدن این دست ساختارهای کشیده در خوردوهای ون صورت بگیرد. اما جدا از تمام مزیت‌هایی که به آن‌ها اشاره کردیم باید به این نکته اشاره کنیم که تا قبل از تویوتا هایس، تنها گزینه موجود نزدیک به انتظارات مخاطبان، مینی بوس کاستر تویوتا بود. مخاطبان از این خودرو استفاده می‌کردند اما همیشه این شکایت به گوش می‌رسید که مینی بوس آن چیزی نیست که ما مخاطبان می‌خواهیم. حضور تویوتا هایس لبخند رضایت را به روی صورت این دست مخاطبان آورد و اندازه جمع و جور و کارآمد آن توانست رضایت این دسته از خریداران را جلب کند. گفتنی است که این گونه از هایس در این روزها بسیار کمیاب شده است. دلیل اصلی کمیاب شدن و کمبود آن در بازار بیش‌تر نه به خاطر قدیمی شدن آن بلکه به این خاطر است که هر مدلی از این خودرو در بازار دچار زنگ زدگی بدنه شده است! به این معنی که تا لحظه پوسیدگی مورد استفاده قرار گرفته است. ون هایس تا مدت‌ها به کشورهای اروپایی، آفریقایی و آفریقای جنوبی صادر می‌شد به عنوان یک خودرو مناسب برای حمل و نقل شهری مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

نسل دوم تویوتا هایس از ۱۹۷۷ میلادی

نسل دوم تویوتا هایس که در سال ۱۹۷۷ به بازار خودرو راه پیدا کرد، چهره‌ای متفاوت از نسل پیشین خود داشت؛ کشیده‌تر، با خط کشی‌های مهندسی بهتر و یک لامپ در میانه کابین راه خود را به صدرنشینی نسل قبلی خوش باز کرد. این خودرو به عنوان نسل دوم هایس با ابعاد رشد کرده و اتصال همان بدنه قدیمی به بدنه‌ای جدید به اسم تویوتا لایت اِیس نیز معروف شد. علاوه بر این، موتور بنزین سوز آن به 2.2 لیتر ظرفیت به جای موتور دیزلی نسل اول به یکی از پیشنهادات داغ فروشندگان خودرو تبدیل شد. نسل دوم تویوتا هایس در ۲۰ تا ۴۰ دوره در خط تولید تویوتا قرار گرفت. این نسل از هایس یک پیک آپ دو کابینه با تایرها ورینگ‌های پهن‌تری بود که نشان از قدرتمندی یک ون را به مخاطبان خود گوش‌زد می‌کرد. این نسل تازه نفس در مدل‌های (H11/H20/H30/H40) با سقفی بلندتر راهی بازار شد و می‌توانست به جای ۸ نفر تا ۱۵ سرنشین داشته باشد. تایرهای کوتاه‌تر در مدل H11 این نسل دیده می‌شد. به ترتیب، مدل‌های اولیه در بیست دوره، و مدل‌های با اتاقک کشیده‌تر در سی دوره و مدل‌های با بلندترین و کشیده‌ترین حالت ممکن در ۴۰ دوره در خط تولید قرار گرفتند و به بازار خودرو جهانی عرضه شدند. بعد از این نوبت به نسل سوم رسید که سال ۱۹۸۲، سال شروع تولیدات این خودرو بود. البته باید خاطر نشان کرد که تولید نسل دوم تا مدت‌ها با نسل سوم این خودرو همراه بود و به کشورهای آسیایی و آفریقایی صادر می‌شد و به عنوان یک وسیله نقلیه عمومی به استفاده عموم می‌رسید.

نسل سوم تویوتا هایس از ۱۹۸۲

تویوتا هایس جدید نسل سومی در سال ۱۹۸۲ در چرخه تولیدات شرکت تویوتا قرار گرفت. این پیکاپ جدید که به نسل سوم هایس معروف بود در آگوست راهی بازار شد و تفاوت عمده آن با نسل‌های قبل هایس طراحی قسمت جلو آن بود. این اتومبیل که در مدل‌های (H50/H60/H70/H80/H90) تولید شد تفاوت‌های دیگری هم شامل می‌شد. ۵۰ دوره از نسل سوم تویوتا هایس روی خط تولید تویوتا قرار گرفت که این تولید تا سال ۱۹۸۹ ادامه داشت. شهرت این نسل از هایس تا جایی ادامه پیدا کرد که توکیو موتور شو (Tokyo Motor Show) یک گزارش کامل از این نسل و تمام مدل‌هایش را به طور اختصاصی به نمایش گذاشت. ارتفاع سقف در نسل سوم مرتفع‌تر از نسل‌های پیشین است و همین مدل در سال ۱۹۸۹ با طراحی مجدد به عنوان یک پیکاپ اختصاصی معرفی شد.

نسل چهارم هایس از ۱۹۸۹ تا ۲۰۰۴

نسل چهارم تویوتا هایس در سال ۱۹۸۹ بدون تعلل بعد از نسل سوم این خودرو راهی بازار شد. تمام استانداردهای لازم برای ساخت این نسل نیز رعایت شده است. کف این خودرو دست و دل بازانه‌تر از همیشه طراحی شده است. سقف بلند آن متناسب برای حمل و نقل شهری است و ۱۵ صندلی برای سرنشینان در آن تعبیه شده است. موتوری که برای نسل چهارم هایس (H100) تعبیه شده است 2 لیتر حجم دارد و بنزینی است. البته در سال‌های آتی موتور 2.4 لیتری و 3 لیتری نیز برای این خودرو طراحی شد.

نسل پنجم تویوتا هایس برای اولین بار در اواخر سال ۲۰۰۴ میلادی وارد بازار خودرو جهان شد. بنده واگن به همراه کف عریض و ارتفاع بلند و داشبورد ساخته شده از مواد سبک، این خودرو را به تندرو ترین خودرو نسل‌های هایس تبدیل کرد. جعبه دنده 5 سرعته برای اولین بار در این خودرو قرار گرفت که همگام با صنعت خودروسازی جهان یکی از رقبای اصلی هم رده‌های خود در برندهای متفاوت شد. اما این بار شعبه تویوتا در مالزی به جای ژاپن در ساخت این خودرو پیش قدم شد و تویوتا هایس نسل پنجم با موتورهای 2 و نیم لیتر گنجایش را به ساخت و تولید رساند.

نسل پنجم هایس از ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۹

نسل ششم (H300)، تازه نفس بازار

نسل ششم تویوتا هایس اما با چهره‌ای کاملا درخور انتظارات بازار جهانی خودرو در ۱۸ فوریه ۲۰۱۹ پا به عرصه گذاشت. به گفته بسیاری از کارشناسان، این خودرو مانند یک مترجم توانسته زبان قدیمی تمام نسل‌های پیشین خود را به مخاطبان امروز تفهیم کند. این خودرو به دست مهندس ارشد تویوتا، تاکو ایشکاوا طراحی شده است. نسل ششم تویوتا هایس با دو موتور متفاوت در بازار عرضه می‌شود. این اتومبیل علاوه بر تمام امکاناتی که نسل‌های پیشین آن دارد، مجهز به توربوشارژر نیز هست. دو موتور به کار رفته در مدل‌های (H300) شامل ۲.۸ و ۳.۵ لیتر گنجایش تولید شده‌اند.

نویسنده: احسان والیان