در آخرین سال‌های پیش از وضع قانون منع واردات خودرو به کشور بود که بازار ایران تحت تاثیر تغییر نسل مدل‌های مطرح برندهای خودروساز وارداتی، رنگ و بوی جهانی به خود گرفت. شاید برای اولین بار بود که رونمایی دو محصول مطرح اروپایی یعنی رنو تلیسمان و رنو کولیوس نسل دوم در ایران تقریبا به صورت همزمان با بازار اروپا انجام می‌گرفت.
دو خودرویی که وقتی نماینده رسمی محصولات وارداتی رنو در ایران یعنی شرکت نگین خودرو آن را وارد ایران کرد، جزء خوش قیمت‌ترین و نوین‌ترین محصولات وارداتی بازار ایران به حساب می‌آمدند. شرکت ایکو (ایران خودرو) هم با قرارداد مشترک خود با رفیق و شریک دیرینه‌اش یعنی پژو، در قالب شرکت جوینت ونچری با نام ایکاپ (IKAP) بسیار سرگرم بود اما به سبک و سیاق یک شرکت خودروسازی دولتی، هیچ شوق و ذوق خاصی در برنامه‌های این شرکت خودروساز دیده نمی‌شد. حاصل کار ایکو با پژو به واردات تیراژ محدود چندی از پژوهای روز بازار (301 و 508) منجر شد که به نیت سنجش بازار و آغاز فرایند مونتاژ به کشور راه یافته بودند؛ موضوع مهمی که بعد از منتفی شدن برجام ممکن نشد.
اما در نهایت با همه دشواری‌های موجود در مسیر، این دو شرکت موفق به واردات رنو تلیسمان و پژو 508 شدند که امروزه در بازار صفر و دست دوم ایران در دسترس خریداران احتمالی هستند.
ریشه شناسی، نوبرانه تلیسمان و 508 قدیمی
تلاش قبلی پژو برای حضور در بازار ایران با محصولات وارداتی نیمه لوکس خود یعنی مدل 407 بود که به زیبایی از سوی پینینفارنا ایتالیا طراحی شده بود. این خودرو خوش فرم و زیبارو متاسفانه به دلیل داشتن قیمت بالا در بازار ایران چندان مورد استقبال قرار نگرفت. 508 به نوعی جانشین پژو 407 و 607 و سدان سایز متوسط پژو به حساب می‌آید. این محصول بر پلتفرم PSA EMP2 مشترک پژو/سیتروئن توسعه یافت و در سال 2010 روانه بازار جهانی شد و حضور نسل دوم خود را از سال 2018 به بعد تجربه کرد.
نسل اول این خودرو که در برنامه مونتاژ داخلی ایکاپ قرار گرفت، در سال 2015 دستخوش فیس لیفت شد تا با زبان طراحی نوین پژو هماهنگ شود. نسخه‌ای که ایکو برای مونتاز در ذهن داشت نیز همین نمونه فیس لیفت بود و از این رو نسخه‌های وارداتی را نیز همین نمونه‌ها تشکیل دادند. نکته قابل توجه، واردات 508 از نسخه GT Line بود که به ایران راه یافت. سری GT لاین پژو در حقیقت برترین تریم قابل سفارش برای محصولات این برند به شمار می‌آید که از هر نظر بر نسخه‌های معمولی برتری دارد.
تلیسمان نوین‌ترین تلاش رنو به منظور جایگزینی سدان سایز متوسط لتیتود (سفران) و سدان/کوپه سایز بزرگ لاگونا بود که در سال 2016 انجام شد. این محصول نوین بر پلتفرم CMF C/D مشترک رنو/نیسان توسعه یافت و تقریبا به موازات عرضه شدن در بازار اروپا و جهان، از سوی نگین خودرو به ایران نیز تزریق شد. با بهره‌گیری از زبان طراحی کاملا نوین رنو به طراحی لورنس ون دن اکر و برخلاف محصولات قبلی وارداتی رنو در بازار ایران، تلیسمان (به موازات کولیوس نسل دوم) با استقبال بسیار گرم مشتریان ایرانی مواجه شد و به سرعت به عنوان یک رقیب جدی برای کره‌ای‌های خوش فروش تبدیل شد.
شاید پژو 508 می‌توانست موقعیتی مشابه با تلیسمان را در بازار ایران تجربه کند اما این خودرو به دلیل تیراژ محدود واردت که به منظور سنجش بازار و حمایت‌های کم ایکو به عنوان یک خودروساز دولتی با تمرکز بر تولید داخل انجام می‌شد، این شانس را نیافت. درنتیجه 508 نتوانست همانند تلیسمان خود را به عنوان یک گزینه برتر از رقبای کره‌ای در بازار ایران جا اندازد. به هر صورت باید پذیرفت که پژو در بازار 40 سال گذشته ایران همواره نقش یک برند مونتاژ داخلی اقتصادی را بازی کرده است و پذیرش بازه قیمتی نزدیک به یک میلیارد تومانی امروزه آن برای بسیاری از مشتریان قابل هضم نیست.
طراحی، نوآوری رنو و قدمت پژو
برند رنو با کمک طراح سرشناس و زبان طراحی جدیدی که او برای رنو رقم زد، به کلی متحول شد. در نتیجه محصولات رنو از سال 2016 به بعد همگی دستخوش تغییرات فاحشی در طراحی شدند تا با استفاده از المان‌های بارزی چون لوگو بزرگ رنو در جلوپنجره باریک ادغام شده در چراغ‌های مزین به سیستم روشنایی در روز به شکل حرف C انگلیسی، ظاهری مدرن و جدید از رنو در بازار جهانی تعریف کنند.
این زبان طراحی که به خوبی بر تلیسمان نقش بسته است باعث می‌شود این خودرو (و سایر محصولات جدید رنو) در شب و روز به سرعت قابل تمایز و تشخیص باشند. جلوپنجره نسبتا بزرگ خودرو در راستای افق کشیده شده و در هر دو طرف با چراغ‌های باریک و سیستم روشنایی روز جدید ادغام شده است. ورودی هوای زیر سپر با وجود سادگی در طراحی، مه‌شکن‌های جلو را در بر می‌گیرند. استفاده قابل توجه رنو از جنس کروم در بخش جلو یکی دیگر از بارزترین نکات قابل توجه در زبان طراحی جدید رنو است.
نمای جانبی بدون هیچ اغراقی تنها با شکاف کرومی پشت گلگیرهای جلو تکمیل می‌شود اما در بخش انتهایی خودرو چراغ‌های دو تکه دُم‌دار بزرگ که یکی از رایج‌ترین سبک طراحی روز به کار رفته در تمامی خودروهای جهان است، به چشم می‌خورد که به زیبایی با ظاهر جعبه مانند عقب تلیسمان ترکیب می‌شود.
پژو با تکیه بر زبان طراحی رو به رشد خود در طراحی نسخه فیس لیفت نسل اول 508 از چراغ‌های پله‌دار جلو بهره گرفته است؛ طراحی که در چراغ‌های پژو 2008 نیز دیده می‌شود. جلوپنجره کوچک 508 در ترکیب با زیرسپرهای باریک اما بزرگ مزین به سیستم روشنایی در روز، تناسب دلپذیری به همراه دارد. نمای جانبی همانند تلیسمان ساده و بی‌آلایش است اما در بخش صندوق کمی از المان‌های مشترک طراحی با نمای عقب سیتروئن C6 قدیمی را به نمایش می‌گذارد که همچنان گوژپشت و عجیب جلوه می‌کند. چراغ‌های عقب همچنان طراحی قدیمی و سنتی پژو را دارد که تنها از دیدگاه گرافیکی دستخوش تغییرات ظاهری شده است و نحوه نشستن آن بر نمای عقب 508 در ترکیب با زیرسپر و سر اگزوزهای دوبل (ویژه نسخه GT Line) جای انتقاد باقی نمی‌گذارد.
اما باید پذیرفت که نسخه وارداتی 508های ایکو از دیدگاه پیچیدگی و زیبایی طراحی قادر به رقابت با ظاهر کاملا جدید تلیسمان نیستند. آنچه می‌توانست در ایران با تلیسمان رقابت کند در حقیقت نسل دوم 508 است که با طراحی به روز پژو روانه بازار جهانی شد اما به بازار ایران راه نیافت. در نتیجه از دیدگاه زیبایی شناسی، تلیسمان دلبری بیشتری نسبت به 508های ایکو می‌کند.
مقایسه ابعاد خارجی دو خودرو مورد بررسی نشان می‌دهد که تلیسمان در طول به اندازه 58 میلی‌متر کشیده‌تر، در عرض 17 میلی‌متر پهن‌تر و در ارتفاع تنها 4 میلی‌متر از 508 مرتفع‌تر است. این در حالی است که فاصله محورهای 508 به میزان ناچیز 7 میلی‌متر کشیده‌تر از تلیسمان است. شاید به جرات بتوان گفت اختلاف ابعادی میان دو خودرو کاملا قابل چشم پوشی است.
نمای داخلی، تلیسمان جلوتر از 508
پژو 508 در نمای داخلی اندکی از قدمت طراحی را خود را به نمایش می‌گذارد. داشبرد این خودرو بسیار ساده و مینیمال طراحی شده و تمامی ادوات کنترلی سیستم تهویه مطبوع و سیستم مولتی مدیا را در قالبی عمودی در اتصالی زیبا و شیب‌دار با کنسول مرکزی، در بخش میانی خود جای داده است؛ طراحی ویژه‌ای که بیننده را اندکی به یاد سبک طراحی کیا اپتیما JF (نسل چهارم) می‌اندازد.
فرمان خودرو از نوع سه شاخه با فرورفتگی جزئی شبیه به سبک D-Cut در بخش پایینی فرمان حالتی اسپرت دارد اما با وجود دکمه‌های کنترلی فراوان در بخش مرکزی آن، این حس اسپرت کمی خدشه‌دار می‌شود. اما نشانگرهای پشت فرمان در ترکیبی بسیار زیبا، مجموعه‌ای پنج عددی از نشانگرهای آنالوگ با نورپردازی قرمز و سفید را دربر می‌گیرد که دو نشانگر بزرگ به سرعت‌سنج و دورسنج موتور اختصاص یافته است.
نسخه GT Line پژو 508 به عنوان بخش متمایز کننده جدا از جلوپنجره و سراگزوزهای متفاوت، در نمای داخلی به روکش چرم ناپا با دوخت قرمز مجهز است که این ترکیب روی شیفتر دنده نیز به کار گرفته شده است و با نورپردازی سیستم‌های داخلی این خودرو همخوانی بسیار خوبی دارد. استفاده جزئی و محدود از تریم مشکی رنگ پیانویی بر کنسول میانی، وسط داشبرد و رودری‌ها، طراحی کابین این خودرو را همچنان میانه‌رو و ساده نگه می‌دارد.
رنو تلیسمان هم در نمای داخلی همچنان ساده پندار و میانه‌رو است. داشبرد این خودرو ظاهری قرینه دارد و طراحی افقی داشبرد در ترکیب با خطوط بسیار ساده و نرم به نسبت زمان عرضه به بازار اندکی محافظ کار است. اما تلیسمان با تکیه بر نمایشگر لمسی 8.7 اینچی مولتی مدیا، تمامی کلید‌های کنترلی داخل کابین از جمله تنظیمات سیستم تهویه مطبوع و حتی سیستم‌های مربوط به آپشن‌های صندلی‌ها را از داشبرد حذف کرده است. این نمایشگر لمسی که به صورت عمودی نصب شده است با الهام مستیم از طراحی محصولات تسلا به اجرا درآمده است و از این رو جلوه مدرنی به نمای داخلی تلیسمان می‌بخشد.
تجهیز این خودرو به سیستم نورپردازی محیطی داخل اتاق با قابلیت تنظیم رنگ مورد علاقه، به کارگیری تریم طرح چوب تیره و مشکی پیانویی بر سرتاسر کنسول میانی و تزئینات داشبرد، فرمان سه شاخه با ظاهر اسپرت و نشانگرهای ترکیبی دیجیتال/آنالوگ پشت فرمان با تغییر در نورپردازی براساس انتخاب حالت سواری، بدون شک برتری‌های تکنولوژی و مدرنیته بیشتری را نسبت به 508 دارد. اما متاسفانه بر خلاف 508 اهرم‌های تعویض دنده پشت فرمان (کوئیک شیفتر/Quick Shifter) را به همراه ندارد و برای تعویض سریع دنده‌ها در حالت اسپرت در تلیسمان باید همانند روش سنتی به شیفتر مرکزی دنده مراجعه کرد.
تلیسمان از دیدگاه ابعادی تنها اندکی از 508 بزرگ‌تر است.با این وجود همچنان ظرفیت صندوق عقب آن برار با حدود 610 لیتر است در حالی که این حجم در 508 تنها در حدود 510 لیتر است. اختلاف حجم قابل توجه در حدود 100 لیتر میان این دو خودرو کاملا چشم‌گیر است اما پژو عنوان کرده است که با تغییر در ساختار اتاق 508 تلاش بسیاری در زمینه گسترش فضای نشیمن ردیف دوم سرنشینان (در مقایسه با 407) انجام داده و از این رو شاید چندان جای تعجب نباشد که صندوق این خودرو در حدود 100 لیتر کوچک‌تر از تلیسمان است.
مشخصات فنی، رقابت جذاب 508 و تلیسمان
بدون شک پس از قیاس و بحث بر سر طراحی ظاهری، بخش مشخصات فنی جذاب‌ترین موضوع مورد نقد میان 508 و تلیسمان خواهد بود. هر دو خودرو با پیشرانه‌های پرخوران (توربوشارژر) 1.6 لیتری 16 سوپاپ روانه بازار ایران شدند. اما اختلاف فنی میان این دو پیشرانه بسیار زیاد است و همین موضوع موجب جذابیت رقابت بین آن‌ها می‌شود.
پیشرانه پژو 508 با کد THP165 همان پیشرانه به کار رفته در 2008 است. این پیشرانه می‌تواند قدرتی برابر با 163 اسب بخار در دور 6000 و گشتاور 240 نیوتون.متر در دور 1400 به تولید برساند. در مقابل پیشرانه تلیسمان با کد شناسایی TCe200 (مشترک با نیسان جوک اسپرت) قادر به تولید 190 اسب بخار در دور 6000 و گشتاور 260 نیوتون.متر در دور 2500 است.
اختلاف فنی بین این دو خودرو تنها به تفاوت قدرت 27 اسب بخاری ختم نمی‌شود. 508 با گیربکس اتوماتیک شش سرعت اتوماتیک به بازار ایران وارد شد و با داشتن وزنی در حدود 1480 کیلوگرم، می‌تواند در 8.9 ثانیه از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت دست یابد در حالی که متوسط مصرف سوخت آن در حدود 7 لیتر در هر 100 کیلومتر عنوان شده است.
در مقابل، تلیسمان به گیربکس هفت سرعت دوکلاچ اتوماتیک (7DCT) مجهز است که می‌توان ضمن داشتن توان فنی بالاتر و یک ضریب دنده بهتر با عملکرد سریع‌تر گیربکس دو کلاچ، وزن 1445 کیلوگرمی خود را در حدود 7.7 ثانیه از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت برساند. این درحالی است که مصرف سوخت متوسط این خودرو برابر با کمتر از 6.5 لیتر در هر 100 کیلومتر عنوان شده است. در نتیجه تلیسمان نه تنها از دیدگاه فنی با یک خودرو مجهز به پیشرانه V6 برابری می‌کند، بلکه از نظر میزان مصرف سوخت نیز بر پیشرانه پژو برتری دارد.
سخن نهایی
اختلاف میان 508 و تلیسمان به مراتب فراتر از اختلاف قیمت نهایی یا تمایز میان مجموعه فنی آن‌ها است. بدون شک مهم‌ترین برگ برنده رنو تلیسمان بر پژو 508 در بازار دست دوم، تیراژ واردات بزرگ‌تر، بازار دست دوم داغ‌تر و شبکه پشتیبانی عظیم‌تر شرکت نگین خودرو است. ویژگی‌هایی که 508 به لطف واردات محدود از سوی ایکو از آن محروم است و در عمل نتوانست در بازار پژوهای وارداتی بهتر از 407 عمل کند.
نویسنده: شهاب انیسی
