زمانی نه چندان دور، در بازار خودروهای صفر کیلومتر خودرویی زیر 50 میلیون تومان ایران می‌توانستیم تقریبا بلافاصله پس از دریافت گواهی نامه رانندگی، مالک یک هاچبک اقتصادی شهری کم مصرف و جمع و جور شویم. اما حالا با افزایش بی رویه قیمت و برهم ریختگی غیرقابل کنترل اقتصاد کشور، قیمت این خودروهای ارزان، از دسترس بسیاری از افراد جامعه خارج شده است.
با این حال سگمنت هاچ‌بک‌های اقتصادی شهری همچنان بازار داغی در بازار نمونههای دست دوم دارند که دلیل آن در قیمت به مراتب رقابتی‌تر، عملکرد فنی مناسب و کاربرد متناسب با نیازهای درون شهری است که امروزه در کلان شهرهایی چون تهران بیشتر از گذشته جلوه می‌کند.
یکی از رقبای این مقایسه پژو 206، محبوب دل ایرانیان، از نسخه تیپ 2 است که نمونه پایه یا ضعیف‌ترین و کم آپشن‌ترین نسخه ارائه شده از این خودرو در بازار ایران به شمار می‌آید که از ابتدای دهه 1380 میلادی از سوی ایکو (ایران خودرو) به بازار خودرو کشور عرضه شد و از دیدگاه محبوبیت و حجم فروش یکی از بی‌رقیب‌ترین هاچ‌بک‌های تولید داخل است. اما رقیب دیگر، هاچبک جدیدی از محصولات تولیدی سایپا با نام کوییک است که به منظور رقابت مستقیم با 206 خوش فروش ایکو به بازار عرضه شد. این خودرو به نوعی نسخه هاچبک مدل ساینا به حساب می‌آید که به جرات می‌توان گفت بسیار دیر به بازار خودرویی ایران وارد شد.
طراحی ظاهری شاگرد در برابر استاد
پژو 206 برای ایرانیان نیاز به هیچ گونه تعریف و توضیح ندارد. طراحی جهانی به قلم طراح مطرح، جرارد والتر. خودرویی که اکنون نزدیک به دو دهه از حضور آن در بازار خودرویی ایران می‌گذرد و نام آن به تنهایی نشانگر سبک زندگی، پرستیژ، کلاس و سبک و سیاق مشخص و از پیش تعریف شده در بین خودرو دوستان و حتی عوام جامعه است. مدت زمان حضور این خودرو در بازار ایران به اندازه‌ای طولانی بوده است که می‌توان ادعا کرد این خودرو همانند خودروهای دیگری چون پیکان و پراید توانسته است به بخشی از تاریخچه و جنس زندگی مردم ایران بدل شود.
سبک طراحی 206 برگرفته از ظاهر محافظه کارانه دهه 1990 میلادی در عین ورود به قرن بیست و یکم است. از این رو، المان‌های طراحی اصلی 206 کاملا وابسته و متعهد به زبان طراحی پژو در آن دوران، ترکیب بسیار محتاطانه‌ای از قوس‌ها و برجستگی‌های اغراق نشده و ظاهری کاملا نقاله‌ای است. بیش از حد محافظ کارانه بودن طراحی این خودرو باعث شد ظاهر آن در طی زمان از مد افتاده و قدیمی شود اما هرگز از دهان نیافتد. این مهم به صورت همزمان یکی از مزایا و معایب سبک طراحی‌های محافظه کارانه است. این سبک طراحی‌ها در صورتی که به بهترین شکل ممکن اجرا شوند، معمولا فاقد تاریخ انقضا هستند یا فیس لیفت کمتری را در طی زمان طلب می‌کنند اما در عین حال همواره کمی قدیمی و از مد افتاده جلوه می‌کنند. به هر حال این سبک طراحی محافظ کارانه بود که باعث شد 206 با آن ظاهر بیست ساله خود همچنان بتواند در بازار خودرویی قدیمی ایران، دوام بیاورد و میانگین آمار فروش خود را حفظ کند.
شرکت سایپا مدل کوییک را به نحوی به منظور رقابت مستقیم با 206 ایران خودرو روانه بازار کرد منتها این رقابت بسیار دیر از سوی سایپا شکل گرفت. داستان حضور شخص کوییک، به سال 1395 و تقریبا 15 سال پس از عرضه 206 به بازار خودرو ایران باز میگردد. با توجه به نمای جلویی به خودرو ساینا، می‌توان این خودرو را نسخه هاچبک ساینا دانست که از سوی سایپا و بر اساس سنت دیرینه خودروسازان داخلی، با نامی جدید روانه بازار شده است. اگر موضوع سلیقه شخصی و بحث زشتی یا زیبایی کوییک را کنار بگذاریم، در یک کلام ظاهر آن را می‌توان متفاوت توصیف کرد. نمای جلویی با وجود اندک تغییرات جزئی انجام شده در سپر و جلو پنجره اندکی از ساینا جذاب‌تر جلوه می‌کند اما چراغ‌های مختلف الاضلاع خنجر مانند جلو، همانند ساینا، تناسب چندانی با سایر اجزا بدنه قوس‌دار آن ندارد. نمای پشت کوییک شاید اندکی پذیرفتنی‌تر باشد و دلیل آن بدون شک در طراحی چراغ‌هایی است که از نظر بسیاری از افراد، از محصولات ب‌ام‌و کپی‌برداری شده است. حتی اگر صحت این موضوع را نپذیریم باید اعتراف کنید که حداقل ظاهر چراغ‌های عقب کوییک آشنا به نظر می‌رسد. همین ساختار آشنا در طراحی چراغ‌ها باعث می‌شود نمای عقب این خودرو در مقایسه با نمای جلویی آن برای چشمان بیننده قابل قبول‌تر باشد.
هر دو خودرو از تایرهای 185 با فاق 65 سوار بر ریم‌های فولادی 14 اینچی بهره می‌برند اما ابعاد تایرها در کوییک به مراتب کوچک‌تر جلوه می‌کند و ظاهر این خودرو را زشت‌تر می‌سازد. دلیلی این مهم، اختلاف ارتفاع میان دو خودرو است. کوییک به اندازه قابل توجه 106 میلیمتر از 206 بلندتر است. حتی اختلاف طول 170 میلی‌متری بیشتر کوییک و داشتن لبه گلگیرهای مشکی رنگ نیز به این موضوع کمکی نکرده است. عرض کوییک به اندازه 26 میلیمتر پهن‌تر اما فاصله محورهای آن به اندازه 30 میلیمتر کوتاه‌تر از 206 است. با نگاه مختصر به ابعاد و اندازه‌های نمای خارجی دو خودر، 206 ابعاد هندسی و تقسیم بندی‌های طراحی و مهندسی بهتری را از خود به نمایش می‌گذارد که نتیجه نهایی آن ظاهر مورد پسند‌تر اما قدیمی‌تر آن در برابر کوییک است.
طراحی داخلی ساده یا بَزَک شده
نمای داخلی 206 طی دو دهه گذشته تقریبا هیچ گونه تغییری به خود ندیده است. در حقیقت تنها نسخه فیس لیفت شده و تغییر یافته 206 همان 207 است که به عنوان مدلی کاملا مجزا با سطح توانایی‌های فنی و آپشن‌های رفاهی کاملا متمایز با سری 206 به فروش می‌رسد. از این رو در نمای داخلی 206 نباید دنبال سوژه خاصی گشت. نمای داخلی همان 206 سه دهه پیش است که در فرانسه طراحی و در دو دهه گذشته در ایران به تولید رسید. غربیلک فرمان سه شاخه نه چندان اسپرت، نشانگر‌های پشت فرمان با نورپردازی قرمز رنگ و چیدمان کاملا سنتی، کنسول میانی با سیستم تهویه کاملا دستی، روکش پارچه ای صندلی‌ها و رودری‌ها که تماما با پلاستیک متوسط و نچندان باکیفیت پوشیده شده است که امروز برای همه ایرانی‌ها کاملا عادی و استاندارد جلوه می‌کند.
داخل کوییک اما نمایی نسبتا متفاوت است. البته استفاده فراوان از پلاستیک بی‌کیفیت در داخل این خودرو موج می‌زند اما سایپا تلاش بسیار زیادی به خرج داده است تا با استفاده از برخی نکات ریز و درشت نمای داخلی کوییک که کاملا مشابه ساینا است را متحول کند. این تغییرات وابسته به مدل و نوع سفارش میتواند شامل استفاده از روکش صندلی‌های پارچه‌ای با دوخت قرمز رنگ و قطعات پلاستیکی با رنگ متمایز و خیره کننده قرمز جیغ باشد که بدون هیچ هدف از پیش تعیین شده‌ای بر داشبورد و رودری‌های کوییک نقش بسته است. این حرکت نسبتا نوین اگرچه میتواند تا حد بسیار زیادی از خسته کننده بودن نمای داخلی خودرو بکاهد، اما کاملا مشخص است که این تمایز رنگ‌ها سیاست طراحی مشخصی به همراه ندارند و تنها برخی از پنل‌ها و قطعات استفاده شده در نمای داخلی خودرو با پلاستیک رنگ متضاد جایگزین شده است که کمی آشفته جلوه می‌کند و بسیاری از افراد از آن نفرت دارند.
نکته بسیار مهم نمای داخلی کوییک حجم نسبتا محدود فضای داخلی آن است. باوجود اینکه کوییک از ابعاد خارجی بزرگ‌تری در مقایسه با 206 بهره می‌برد اما فاصله کوتاه‌تر محورها و حجم کمتر محفظه صندوق عقب 225 لیتری آن در مقایسه با فضای صندوق 245 لیتری 206 نشان می‌دهد که تفاوت‌های ظاهری و ابعاد بزرگ‌تر کوییک در برابر 206، تنها تفاوت‌هایی ظاهری و در تلاش برای ایجاد تناسب‌های هندسی است و هسته درونی یا همان شاسی مونوکوک خودرو، آنطور که باید و شاید جادار و منطقی طراحی نشده است.
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های میان سایپا کوییک و 206 تیپ 2 که در نمای داخلی به خوبی مشخص می‌شود، سطح آپشن‌هایی بود که قرار شد سایپا برای کوییک عرضه کند. آپشن‌هایی چون گیربکس اتوماتیک ضریب متغیر (CVT)، فرمان برقی برای نسخه اتوماتیک (هیدرولیکی معمولی در نسخه دستی)، سیستم مولتی مدیا و راهیابی به همراه نمایشگر لمسی 7 اینچی، استارت دکمه‌ای، آینه‌‌های جانبی برقی، سنسور پارک دنده عقب، سیستم ورود بدون سوئیچ، دوربین و سنسور دنده عقب از مهم‌ترین آن‌ها است. به عبارت دیگر کوییک قرار بود ارزان‌ترین خودرو اتوماتیک و آپشنال بازار ایران باشد اما در این میان با توجه به سیاست خودروسازان داخلی مبنی بر افزایش قیمت نهایی خودرو و کاهش سطح آپشن‌های رفاهی به هنگام برهم ریختگی اقتصادی صنعت خودرو کشور، حال باید دید که نسخه‌های صفر کیلومتر این خودرو با چه آپشن‌هایی از سوی سایپا عرضه می‌شوند. در نتیجه پیش از انتخاب یک کوییک در بازار دست دوم ابتدا از سطح و تنوع آپشن‌های ارائه شده در آن به هنگام خروج از کارخانه اطمینان حاصل کنید.
مشخصات فنی: کمی دور، کمی نزدیک
پیشرانه به کار رفته در 206 تیپ 2، همان نمونه 4 سیلندر 8 سوپاپ 1.3 لیتری معروف با کد شناسایی TU3 است. این پیشرانه نسبتا ضعیف و کم‌توان بر اساس اطلاعات سایت رسمی ایکو، میتواند قدرتی معادل 75 اسب بخار در دور 5300 و گشتاوری برابر با 118 نیوتون.متر در دور 3400 به تولید برساند. در مقابل سایپا با استفاده از پیشرانه‌ای جدیدتر و حجیم‌تر در کوییک یک سر و گردن بالاتر از 206 می‌ایستد. این پیشرانه 4 سیلندر 16 سوپاپ بر اساس اطلاعات سایت رسمی سایپا، معادل 1.5 لیتر حجم دارد که میتواند قدرتی معادل با 87 اسب بخار در دور 5300 و گشتاوری برابر با 128 نیوتون.متر در دور 4000 به تولید برساند.
اختلاف میان دو پیشرانه چندان چشمگیر نیست اما باید در نظر داشت در این پیشرانه‌های کوچک و اقتصادی، این اختلاف 12 اسب بخاری و 10 نیوتون.متری میتواند به خوبی خود را نشان دهد. برخلاف کوییک که از ابتدا قرار بود در دو نمونه اتوماتیک CVT و دستی 5 سرعت عرضه شود، 206 تیپ 2 تنها با گیربکس 5 سرعت دستی روانه بازار شد. از این رو هر دو خودرو در نمونههای گیربکس دستی از تعداد ضرایب مشترکی بهره می‌گیرند که توان خروجی پیشرانه را به محور جلو منتقل می‌کنند.
وزن نهایی 206 تیپ 2 برابر با 1025 کیلوگرم و این فاکتور برای نمونه دستی کوییک برابر با 1065 کیلوگرم عنوان شده است که نشان دهنده اختلاف ناچیز 50 کیلوگرمی به نفع 206 است. بر اساس اطلاعات رسمی که ایکو در وبسایت خود از 206 تیپ 2 منتشر کرده است، این خودرو می تواند در 14.1 ثانیه از حالت سکون به تندی 100 کیلومتر بر ساعت دست یابد. سایپا اما با وجود داشتن پیشرانه‌ای قوی‌تر در کوییک، از اعلام شتاب 0 تا 100 رسمی این خودرو در بروشور رسمی آن سر باز زده است اما اینطور تصور می‌شود که کوییک بتواند در بهترین حالت در زمانی در حدود 13.7 ثانیه از حالت سکون به تندی 100 کیلومتر بر ساعت دست پیدا کند. هر خودرویی که شتاب دستیابی به سرعت 100 در آن از 10 ثانیه بیشتر طول بکشد را معمولا خودرویی تنبل (از دیدگاه شتابگیری) خطاب می‌کنند و این درحالی است که به هیچ عنوان مشخص نیست که انتخاب نام کوییک (Quick) برای محصول هاچبک سایپا به معنای “سریع”، دقیقا بر چه مبنایی انجام شده است.
خوشبختانه سایپا مصرف سوخت متوسط کوییک را به صورت رسمی و البته دقیق برابر با 7.14 لیتر در هر 100 کیلومتر عنوان کرده است که این مقدار برای 206 با پیشرانه‌ای کم حجم‌تر مقدار اقتصادی تر 6.4 لیتر عنوان شده است. اگرچه اختلاف مصرف سوخت متوسط حدود 0.75 لیتری به ضرر کوییک، رقم قابل توجهی نیست اما با توجه به داشتن وزن بیشتر و پیشرانه‌ای حجیم‌تر در این خودرو چندان جای تعجب نیست که مصرف آن نیز اندکی بیشتر باشد.
سخن نهایی
دو خودرو مورد بررسی این مقایسه از دیدگاه فنی تقریبا ساختاری مشابه دارند هرچند که کوییک اندکی قدرتمندتر جلوه می‌کند. با این حال از هیچ یک از این دو خودرو به عنوان هاچ‌بک‌های عملکرد محور یاد نمی‌شود و ارائه خدمات در ساختار خودروهای جمع و جور اقتصادی درون شهری بهترین کاری است که از پس این دو خودرو بر می‌آید. پس تا اینجای کار انتخاب برای خریدار بازار دست دوم یکی از این دو خودرو، بیشتر به سبک طراحی و قیمت نهایی خرید و اختلاف میان آپشن‌های احتمالی آن‌ها محدود می‌شود.
مردم ایران به سختی به دوام و اعتبار یک محصول بخصوص اعتماد می‌کنند و از این جهت کفه ترازو به میزان بسیار زیادی به نفع 206 سنگینی می‌کند. اما اگر کسی واقعا از ظاهر قدیمی 206 خسته شده است و به دنبال خودرویی نو با ظاهری متفاوت (و نه الزاما زیبا) با اندکی سطح آپشن‌های رفاهی بیشتر میگردد، کوییک میتواند گزینه مناسبی باشد.
نویسنده: شهاب انیسی
به غیر از ابهت و با کلاس بودن ۲۰۶
سواری نرم و بی سروصدایی داره
کوییک ماشین خشکیه
۲۰۶فضای سرنشین عقبش کمتره اما صنوق عقبش یخرده بزرگ تر از کوییکه
اتفاقا یکی از برتریهای کوییک نرمی قابل توجه سیستم تعلیقشه