امروزه اکثر خودروها دارای تجهیزات و امکانات فناورانه و تکنولوژیکی هستند که رانندگی و سفر را به تجربهای امن، ساده و لذتبخش تبدیل میکنند. از همان زمان که خودرو ساخته شد، فناوریهای مربوط به آن نیز یکی پس از دیگری ظهور پیدا کردند و اینگونه شد که برخی ماشینها امروزی، از فناوری خودران استفاده میکنند. در ادامه فهرستی از برترین تکنولوژی های خودرویی را معرفی میکنیم که هر یک به نوبه خود تاثیر بسزایی در قیمت خودرو دارند. البته پیش از هر چیز بد نیست اشارهای به مفهوم تکنولوژی خودرو و تاریخچه آن اشاره شود.
تکنولوژی خودرو
تکنولوژی خودرو، به کاربرد عملی دانش مربوط به وسایل نقلیه و ماشینهای موتوری گفته میشود. تکنولوژی خودرو در مورد ساخت و ارتقای اجزای مختلف خودرو مثل موتور ماشین، گیربکس، ترمز، سنسورها، تجهیزات الکترونیکی و… است. با گذشت زمان، صنعت خودروسازی به حدی تغییر یافته که تکنسینها به تدریج جای مکانیکها را گرفتهاند و این موضوع ارتباط مستقیمی با پیشرفت تکنولوژی خودرو دارد. تبدیل بالابر مکانیکی شیشه به بالابر برقی، گرمکن صندلی ها، سیستم فرمان پذیری چهار چرخ، دوربین دید در شب، سنسور پارک، سنسورهای نور و باران، تبدیل ترمزدستی به دکمه پارک برقی و… همگی جزو برترین تکنولوژی های خودرویی هستند که باعث افزایش ایمنی، آسایش سرنشینان و بهبود کیفیت رانندگی میشوند. البته قیمت خودرو نیز رابطه مستقیمی با تکنولوژیهای بهکاررفته در آن دارد.
تاریخچه تکنولوژی در خودرو
حدود ۱۲ سال پس از پیدایش خودرو در سال ۱۸۸۶، تکنولوژی خودرو در محصول فورد به نام Model T دچار تحول شد. پیشرانه ۲۰ اسب بخاری، سرعت ۷۰ کیلومتر بر ثانیه را برای ماشین رقم زد. سپس در سال ۱۹۱۱ سیستم استارت الکتریکی موتور رونمایی شد. در سال ۱۹۲۱ تکنولوژی جالبی به نام فندک سیگاری در خودروها به وجود آمد. حدود ۱۰ سال بعد، خودروها به رادیو مجهز شدند و در سال ۱۹۳۴ سیستم تعلیق فنرپیچ تحول بسیار مهمی در صنعت خودروسازی ایجاد کرد.
با شروع جنگ جهانی، خودروسازها به خدمت دولتها درآمدند و تکنولوژی خودرو برای مدت طولانی پیشرفت خاصی پیدا نکرد. ولی پس از پایان جنگ، امکانات متعددی مثل فرمان برقی (۱۹۵۱)، سیستم تهویه (۱۹۵۳)، کروز کنترل (۱۹۵۸) و کمربند ایمنی (۱۹۵۹) به خودروها اضافه شد. بین سالهای ۱۹۶۰ تا ۲۰۰۰ به ترتیب فناوریهای بالابر برقی شیشهها، برف پاک کن، ضبطهای کاستدار، ترمز ضدقفل، کانورتر کاتالیست، نمایشگر دیجیتالی، پخشکننده سیدی، ایربگ (۱۹۸۸)، سنسورهای پارک الکترومغناطیسی، دیاگ آنبورد و خودروهای متصل (۱۹۹۶) به صنعت اتومبیلسازی معرفی شدند. خودرو هیبریدی محصول سال ۲۰۰۰ است. سیستمهای ADAS از سال ۲۰۱۰ به بعد در ماشینها به کار رفتند. تسلا در سال ۲۰۱۴ از نخستین خودروی خودران رونمایی کرد و در سال ۲۰۲۰ نخستین ماشین هوشمند راهی خیابانها شد.
تکنولوژی در سالهای اخیر به طرز شگفتآوری پیشرفت پیدا کرده است و به نظر میرسد بحرانهای متعدد نتوانسته و نمیتوانند نبوغ و ابتکار مهندسین حوزه خودرو را تحت تاثیر قرار دهند.
جدیدترین تکنولوژی خودروها
از بدو پیدایش خودرو تا به امروز، فناوریهای خودرو ظهور و ارتقا پیدا کردهاند. از معرفی استارترهای برقی در سال ۱۹۱۱ گرفته تا کمربندهای ایمنی در سال ۱۹۵۹ و ویژگیهای دستیار راننده در سال ۲۰۱۰، هر ابداعی در حوزه خودرو، بعدها به یک عامل تغییردهنده شیوه تولید تبدیل شده است. در ادامه، برترین تکنولوژی های خودرویی را در عصر فعلی معرفی میکنیم.
سیستم کنترل پایداری
سیستم ESC نخستین مورد در لیست برترین تکنولوژی های خودرویی است که با استفاده از دادههای ارسالی از طرف سنسورها، حرکت خودرو در مسیر صحیح و پایداری آن را کنترل میکنند. این سیستم با اصلاح کم فرمانی یا بیش فرمانی، افزایش کشش، کاهش قدرت موتور و کاهش سرعت، موجب حرکت پایدار خودرو در مسیر میشود.
پیشرانه هیبریدی
پیشرانه هیبریدی یکی از برترین فناوری های خودرویی به حساب میآید که ترکیبی از موتور درونسوز و موتور الکتریکی است. به بیان بهتر، ماشین مجهز به پیشرانه هیبریدی با استفاده از بنزین و برق حرکت میکند. این پیشرانه و همینطور مدل پیشرفتهتر آن، یعنی پلاگین هیبرید موجب کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا میشوند و اهمیت بسیاری در عصر کنونی دارند.
سیستم تعلیق هوشمند
سیستم تعلیق هوشمند دارای همان اجزای بهکاررفته در تعلیق معمولی یا فعال است، با این تفاوت که به جای فنرهای سیمپیچ از فنرهای بادی استفاده شده و معمولا کامپیوتر خودرو به منظور انطباق با شرایط رانندگی و تحمل وزن بار، استراتها و فنرها را کنترل میکند.
شارژر بی سیم
با توجه به نقش پررنگ گوشیهای همراه و لزوم روشن بودن و استفاده دائمی از آنها، شارژر بیسیم بدون شک یکی از برترین تکنولوژی های خودرویی به شمار میآید که معمولا پد مربوط به آن درون کنسول مرکزی تعبیه شده است. بدین ترتیب در سفرهای خودرویی کوتاه و طولانی، سرنشینان نگرانی خاصی بابت خاموشی موبایل خود ندارند، البته به شرطی که دستگاه آنها از قابلیت شارژ بیسیم پشتیبانی کند.
خودرو برقی
برقیسازی و تولید خودروهای پاک و سبز، آینده صنعت خودرو جهان است. تقریبا تمام خودروسازان مطرح قدم در عرصه تولید ماشین برقی گذاشته و برخی آنها دیگر خودروی درونسوز تولید نمیکنند. چینیها پیشگام در عرصه تولید خودروهای برقی و باتریهای لازم برای آنها هستند و روزبهروز، سهم بیشتری از این بازار خودرو را به تصاحب درمیآورند.
کروز کنترل هوشمند
کروز کنترل هوشمند نیز یکی از برترین فناوری های خودرویی است که همانند کروز کنترل معمولی، سرعت خودرو را در محدوده تعیینشده توسط راننده نگه میدارد. ولی مدل هوشمند یا همان تطبیقی یک ویژگی اضافی دارد و آن، قابلیت تشخیص فاصله با خودروی جلویی و تنظیم سرعت بر اساس این فاصله است.
ناوبری
امروزه اکثر خودروها در سیستم اطلاعات و سرگرمی خود، از قابلیت ناوبری و مسیریابی ماهوارهای پشتیبانی میکنند. ردیاب ماهوارهای با ارائه فاصله، زمان و موقعیت در سیستم مختصات جهان، به راننده در پیمودن مسیرهای مختلف کمک میکند.
استارت بدون کلید
بیشتر خودروهای امروزی سیستم استارت بدون کلید دارند. این سیستم به شما اجازه می دهد بدون نیاز به سوئیچ و تنها با فشردن دکمه Start/Stop، موتور خودرو را روشن کنید.
ورود بدون کلید
سیستم ورود بدون کلید یکی از کاربردیترین و برترین تکنولوژی های خودرویی روز است که در صورت تشخیص به همراهی سوئیچ با راننده، درب خودرو را برای وی باز می کند. به بیان بهتر، تنها با به همراه داشتن سوئیچ در جیب یا کیف، درب خودرو برای راننده باز میشود.
سیستم پایش باد لاستیک
سیستم TPMS شامل سنسورهایی میشود که روی رینگ داخل لاستیکها نصب شدهاند. این سنسورها، میزان باد لاستیک را اندازه گیری کرده و لزوم کاهش یا افزایش باد را از طریق یک چراغ هشدار به راننده اطلاع می دهد.
ترمز ضد قفل
در حوزه ایمنی و پایداری، ترمز ABS یکی از برترین تکنولوژی های خودرویی به حساب میآید، چون از قفل شدن چرخها حین ترمزگیری و واژگونی ماشین جلوگیری میکند.
کنترل از راه دور خودرو
با استفاده از فناوری ریموت کنترل میتوان از راه دور با خودرو ارتباط برقرار کرد. ماشینی که به این فناوری مجهز باشد، به ابزاری به نام کلید یا سوئیچ برای باز یا قفلکردن دربها، بوق زدن، استارت زدن، روشن کردن فلاشرها و… احتیاج ندارد. این کارها از طریق اپلیکیشن و به طور غیرمستقیم انجام میشوند.
اتصال موبایل به خودرو
یکی دیگر از برترین تکنولوژی های خودرویی قابلیت اتصال گوشی همراه به خودرو است که به وسیله اندروید اتو و اپل کارپلی انجام میشود. گوشیهای اندرویدی با استفاده از اندروید اتو و گوشیهای آیفون با استفاده از اپل کارپلی به خودرو وصل شده و قابلیتهایی همچون پخش موسیقی، اتصال به اینترنت، مسیریابی، باز کردن قفل و استارت ماشین و… را از طریق موبایل امکانپذیر میکنند.
دوربین ۳۶۰ درجه
دوربین ۳۶۰ درجه شامل چند دوربین عریض میشود که معمولا روی سپرهای جلو و عقب، زیر آینههای جانبی و گاهی روی سقف نصب میشوند و نمای ۳۶۰ درجه از پیرامون خودرو را روی مانیتور در اختیار راننده قرار میدهند. این دوربین برای جلوگیری از برخورد از موانع، عابران پیاده و اشیائی که به سختی دیده میشوند و همینطور حفظ حرکت در فضاهای تنگ به راننده کمک میکند.
هداپ دیسپلی
هداپ دیسپلی یکی از جذاب ترین، کاربردی ترین و برترین تکنولوژی های خودرویی به حساب میآید که اطلاعات حیاتی ماشین را روی شیشه جلو نمایش میدهد. بدین ترتیب، راننده نیازی به پایین آوردن سر برای مشاهده اطلاعات ندارد. تمام جزئیاتی که در پنل پشت فرمان نمایش داده میشوند، روی شیشه جلو نقش می بندد.
کنترل حرکت در سربالایی
سیستم HAC یا کنترل حرکت در سربالایی با تشخیص شیب جاده و ورود به مسیر سربالایی، با فعالسازی خودکار ترمزها برای ۲ ثانیه، از عقبگرد ماشین جلوگیری میکند. ترمزها پس از گذشت ۲ ثانیه یا زمانی که راننده پای خود را روی پدال گاز قرار دهد، آزاد میشوند.
کنترل حرکت در سرازیری
یکی دیگر از برترین فناوریهای خودرویی سیستم DAC است که با کنترل سرعت و شتاب خودرو در مسیرهای سرپایینی و لغزنده، به کمک راننده میآید.
دستیار پیشرفته راننده
سیستم دستیار پیشرفته راننده، مجموعهای از ویژگیهای فعال و غیرفعال بوده که با هدف حذف خطای انسانی حین رانندگی به وجود آمده است. سیستم ADAS از سنسورهای مختلفی مثل دوربین، لیدار، ریزپردازندهها، نرمافزار و فعالسازهای متعدد تشکیل شده و با استفاده از فناوریهای مدرنی نظیر کروز کنترل تطبیقی یا حفظ حرکت بین خطوط، به راننده در بهبود تجربه رانندگی و ایمنی کمک میکند.
پارک خودکار
پارک خودکار یا اتوپارک جزو برترین تکنولوژی های خودرویی در عصر حاضر است. این سیستم با استفاده از چند سنسور، خودرو را از لاین حرکت به سمت مکان مناسب برای پارک هدایت کرده و با ایجاد هماهنگی بین چرخش فرمان و سرعت، به راننده در پارک وسیله نقلیه خود کمک میکند.
اتولایت
یکی از ویژگیهای مشترک بین خودروهای امروزی، اتولایت یا همان چراغهای خودکار نام دارد. این سیستم از سنسور نور استفاده میکند و چراغهای جلو را بسته به میزان نور محیط، روشن یا خاموش میکند. سیستم اتولایت با ورود خودرو به مکانهای تاریک به طور خودکار موجب روشن شدن چراغهای جلو و پس از خروج از مکانهای تاریک به طور خودکار موجب خاموش شدن چراغهای جلو میشود. این سیستم در هنگام گرگومیش، طلوع و غروب خورشید و همینطور رانندگی در آبوهوای مهآلود، غبارآلود و بارانی، ایمنی در رانندگی را افزایش میدهد.
کنترل عملکرد راننده
سیستم نظارت بر عملکرد راننده که با نام سیستم ناظر بر توجه راننده نیز شناخته میشود، بهطور پیوسته میزان هوشیاری راننده را ارزیابی میکند و در صورت تشخیص حواسپرتی، به وی هشدار میدهد و در وهله آخر به طور خودکار ترمز ماشین را فعال میکند. این سیستم با ردیابی حرکت صورت، چشمها و سر راننده، حواسپرتی و همینطور علائم ابتدایی خوابآلودگی را تشخیص میدهد تا بدین ترتیب، تمرکز راننده معطوف به جاده مقابل شود. سیستم DMS را میتوان یکی از برترین تکنولوژی های خودرویی در حوزه ایمنی قلمداد کرد.
درب عقب چندمنظوره
درب عقب چندمنظوره (Multi Pro Tailgate) یکی دیگر از برترین فناوریهای خودرویی به حساب میآید که در واقع یک درب عقب چندکاره برای پیکاپها است و به شکلهای متعددی با کاربریهای مختلف درمیآید. طراحی این فناوری شامل یک درب اصلی، یک درب معمولی لولایی و یک درب کوچکتر داخلی میشود که به درب اصلی لولا شده است. از این درب میتوان برای افزایش مساحت باربری، نگهداشتن محموله، پله، جاسازی سیستم صوتی، میز کار و… استفاده کرد.
نتیجه گیری
تکنولوژی خودرو روزبهروز در حال پیشرفت است و ماشینها با امکانات و تجهیزات متنوع و جالبی روانه بازار میشوند که هدف تمامی آنها، بهبود ایمنی، آسایش و کیفیت رانندگی است. برترین تکنولوژی های خودرویی به طور قابلتوجه موجب کاهش خطاهای انسانی شده و سفرهای خودرویی را به تجارب لذتبخش تبدیل میکنند. همچنین وجود تکنولوژیهای جدید و کاربردی در خودروها میتواند فروش خودرو را راحتتر و سریعتر کند. به عقیده برخی کارشناسان، نهایت تکنولوژی خودرو به تولید محصولات برقی و خودمختار با آلایندگی صفر ختم میشود، هرچند که نمیتوان پایانی را برای علم در نظر گرفت.
سوالات متداول
در سال ۲۰۲۳ چه تغییراتی در سیستمهای رانندگی خودرو به وجود آمد؟
سیستمهای رانندگی از سال ۲۰۲۳ به سمت خودمختاری و برقی شدن رفتهاند. با این حال، بحران کمبود تراشه سرعت این پیشرفت را کاهش داده است.
تکنولوژیهای خودرویی چه نقشی در افزایش ایمنی و کارایی خودروها داشتند؟
اکثر تکنولوژی های خودرویی همانند سیستمهای دستیار راننده، سیستم تشخیص خوابآلودگی راننده، تعلیق هوشمند، چراغهای اتوماتیک و…، باعث پایداری بیشتر خودرو، کاهش حوادث رانندگی، افزایش ایمنی و بهبود کیفیت رانندگی شدهاند.
نویسنده: تیم تولید محتوا خودرو45
با تشکر