برخی کارشناسان معتقدند که ارقام اعلام شده در خصوص رشد تولید خودرو در سال گذشته، اگر صحت هم داشته باشد چندان به نفع خودروسازان نیست.
با وجود اینکه به نظر می‌رسد بازار خودرو سال سخت خود را پشت سر گذاشته، اما هنوز هم علامت‌هایی از آن به چشم می‌خورد که نشان از تداوم مشکلات قبلی دارد. حدود یک هفته قبل بود که معاون وزیر صمت از رقم تولید خودرو سخن گفته و میزان تولید خودرو در سال 99 را رقم یک میلیون اعلام کرده بود.
آنطور که تناسب منطقی عرضه و تقاضا نشان می‌دهد، اگر تولیدی که معاون وزیر از آن صحبت کرده منجر به عرضه شده بود، باید شاهد کاهش قیمت‌ها در بازار خودرو می‌شدیم. اما این اتفاق نیافتاد و به نظر می‌رسد که وضعیت به آن سادگی‌ها نیست که برخی سیاستگذاران تصور می‌کنند.
آنطورکه برخی کارشناسان می‌گویند، افزایش تولید خودرو الزاما به معنای رونق این بازار نیست. به خصوص که باید این نکته را هم در نظر داشت که افزایش تولید – اگر صحت داشته و طبق ارقام اعلام شده باشد – لزوما منجر به افزایش عرضه و اصلاح این بازار نمی‌شود. فربد زاوه کارشناس بازار خودرو در این رابطه به خودرو 45 می‌گوید که افزایش تولید در شرایطی که دو خودروساز دولتی با زیان روبرو هستند، تنها به تعمیق این زیان کمک می‌کند.
وی تاکید می‌کند: آمار تولید چندان اهمیتی ندارد چرا که آمار عرضه مهم است. چون اگر با تولید خودروی ناقص بخواهیم صرفا شماره شاسی بزنیم، نمی‌توانیم بازار را به آرامش برسانیم. در عین حال، به نظر نمی‌رسد که تولید خودرو در سال قبل به حدود یک میلیون رسیده باشد و در بهترین حالت، بیشتر از 500 تا 600 هزار خودرو نبوده است. دلیل آن هم سطح عمومی قیمت‌هاست که نشان از کاهش عرضه خودرو دارد. اینکه آمار حدود یک میلیون خودرو را به عنوان تولید بیان کنند، یا به این معناست که تولیدی صورت گرفته که در نهایت از آمار کف کارخانه فراتر نرفته و یا با بازی‌های آماری سیاستگذاران است.
به گفته وی، در این مدت حتی التهابی که در بازار وجود داشته هم فروکش نکرده و این مساله نشان از آن دارد که سطح عمومی عرضه به بازار، سطح درستی نبوده است. زاوه می‌گوید: از طرفی شرکت‌های خودروسازی همین حالا در صورت‌های مالی در حال ثبت ضرر و زیان هستند. این زیان هم به طور طبیعی ناشی از سوءمدیریت خودشان است و نمی‌توان کسی را مسبب زیان آنها دانست. سرمایه‌گذاری‌های بی‌مورد در بسیاری موارد در تشدید زیان آنها موثر بوده است. به همین خاطر افزایش تولید در شرایط فعلی، تنها می‌تواند به بحران دو شرکت دولتی خودروساز در ایران دامن بزند. یعنی می‌تواند منجر به افزایش ضرر و زیان شده و در نهایت هم به عمیق شدن خسارت‌های مالی منجر شود. این مساله را می‌توان به صورت مستقیم در عدم بازپرداخت وجوه شبکه بانکی و تشدید تورم در کشور دید. به همین خاطر الزاما افزایش تولید چیز خوبی نیست.
این کارشناس بازار خودرو می‌گوید: این شرکت‌ها حدود 160 تا 170 هزار میلیارد تومان بدهی جاری دارند. رقمی هم که معاون وزیر اعلام کرده، قطعا در تشدید این بدهی قبلی تاثیرگذار خواهد بود. وی همچنین در خصوص افزایش میزان ثبت‌نام و پیش‌فروش خودرو و دلیل کم بودن عرضه در سال گذشته، تاکید می‌کند: عرضه به معنای ارائه خودروی پلاک شده در بازار است. هرچقدر هم که میزان پیش‌فروش بیشتر شود، لزوما به معنای بالا رفتن عرضه نیست. اگر عرضه بالا رفته بود، قیمت خودرو در سطح بازار باید با کاهش یا تثبیت روبرو می‌شد که چنین اتفاقی نیافتاد. به همین خاطر نمی‌توانیم بپذیریم که مشکلات عرضه خودرو حل شده باشد.
نویسنده: سپیده اشرفی
