فهرست مطالب
آیا تا به حال برایتان پیش آمده که صبح یک روز سرد زمستانی وارد خودروی گرم و نرمتان شوید و آماده حرکت به سمت محل کار باشید، اما ناگهان متوجه شوید که به دلیل شیشه‌های بخارگرفته و یخ‌زده نمی‌توانید چیزی ببینید؟ واقعا آزاردهنده است، نه؟ تلاش برای دیدن مسیر از پشت بخار شیشه خودرو، در حالی که شیشه را پاک می‌کنید تا فقط یک نقطه کوچک برای دیدن ایجاد کنید، راه خوبی برای شروع روز نیست.
اگر در مناطقی زندگی می‌کنید که تغییرات دمایی شدید بین داخل و خارج خودرو رایج است، احتمالا در برخی مواقع با مشکل شیشه‌های بخا گرفته مواجه شده‌اید. در حالی که مقدار کمی بخار اجتناب‌ناپذیر است، اما بخار زیاد می‌تواند ایمنی و سلامت شما را به خطر بیندازد.
با استفاده از ترفندها، ابزارها و نگهداری مناسب می‌توانید بخار روی شیشه ماشین را از بین ببرید. با توجه به نکات و توصیه‌های لازم برای رفع بخار شیشه خودرو، با سلامت و اطمینان خاطر به مقصد برسید.
دلایل بخار گرفتن شیشه خودرو
چهار عامل اصلی می‌توانند باعث بخار گرفتن شیشه‌های خودرو شوند: تفاوت دما بین داخل و خارج خودرو، رطوبت اضافی در خودرو، مشکلات در سیستم تهویه یا کولر، و ترک‌ها یا شکاف‌ها در نوارهای آب‌بندی اطراف درها و پنجره‌ها.
تفاوت دما
یکی از شایع‌ترین دلایل بخار گرفتن شیشه خودرو، تفاوت دما است. این حالت زمانی رخ می‌دهد که تفاوت قابل توجهی بین دمای خارج از خودرو و دمای هوای گرم داخل وجود دارد. به عنوان مثال، وقتی صبح زود هوا بسیار سرد است و شما بخاری خودرو را روشن می‌کنید، هوای گرم با شیشه‌های سرد برخورد می‌کند و باعث ایجاد بخار شیشه خودرو می‌شود. این تفاوت دمایی زیاد، بخار شیشه خودرو را شکل می‌دهد.
رطوبت اضافی
عامل دیگر در بخار گرفتن شیشهها، رطوبت اضافی در هوا است. نفس کشیدن و تعریق راننده و سرنشینان رطوبت اضافی تولید می‌کند. بنابراین، اگر سرنشینانی سوار خودرو باشند، یا وسایل مرطوب مانند چتر و ژاکت همراه داشته باشید، یا سیستم تهویه ماشین برای کنترل سطح رطوبت مناسب نباشد، می‌تواند باعث ایجاد بخار روی شیشهها شود.
مشکلات در سیستم تهویه یا کولر
اگر متوجه شدید که برخی از دریچه‌های تهویه به‌طور مداوم هوای بخارآلود را به سمت شیشهها می‌دمند، یا اگر پاک کردن بخار شیشه ماشین با استفاده از کولر یا بخاری بیشتر از حد معمول طول می‌کشد، احتمالا سیستم تهویه ماشین شما نیاز به بررسی و تعمیر دارد. دریچه‌های مسدودشده، فن خراب، نشتی مایع خنک‌کننده و مشکلات دیگر در سیستم تهویه می‌توانند باعث بخار مداوم شوند. احتمالا زمان آن رسیده که سیستم تهویه را سرویس کنید.
شکاف و درز اطراف درها و پنجره‌ها
در نهایت، اگر نوارهای آب‌بندی اطراف درها و پنجره‌های ماشین شما فرسوده شده‌اند، رطوبت و هوای مرطوب خارجی به داخل خودرو نفوذ کرده و باعث بخار گرفتن شیشهها می‌شود. درزها و شکاف‌ها اجازه می‌دهند که این تفاوت دما به داخل کابین راه پیدا کند.
روش های جلوگیری از بخار گرفتن شیشه ماشین
حالا که می‌دانیم چرا بخار روی شیشهها ایجاد می‌شود، با انجام کارهایی می‌توانید از ایجاد بخار روی شیشه‌های ماشین جلوگیری کنید. پیشگیری بهتر از درمان است، به ویژه وقتی صحبت از مدیریت رطوبت در خودرو به میان می‌آید.
بررسی سیستم تهویه خودرو
یکی از بهترین روش‌ها برای جلوگیری از بخار گرفتن شیشهها، سرویس منظم سیستم تهویه مطبوع خودرو است. تعمیرکارها می‌توانند فیلترها را تعویض کنند، نشتی‌ها را برطرف کنند، مایع خنک‌کننده را در صورت نیاز شارژ کنند و ببینند که آیا دریچه‌ها و سیستم گردش هوا به درستی کار می‌کنند. مشکلات کوچک در سیتم تهویه را نادیده نگیرید، زیرا می‌توانند به مشکلات بزرگ‌تری تبدیل شوند.
تعادل دما بین داخل و خارج خودرو
یکی دیگر از روش‌های پیشگیری، متعادل نگه‌داشتن دمای داخل و خارج خودرو است. به جای اینکه در روزهای سرد فورا بخاری را روشن کنید، در چند دقیقه اول رانندگی، کمی شیشهها را پایین بکشید تا هوای داخل و بیرون به تدریج متعادل شود. این کار از ایجاد تفاوت دمای زیاد که منجر به بخار می‌شود، جلوگیری می‌کند. پس از متعادل شدن دما، می‌توانید شیشهها را ببندید. پارک کردن خودرو در گاراژ به جای فضای باز نیز می‌تواند به حفظ تعادل دمایی کمک کند.
استفاده از محصولات جذب کننده رطوبت
برخی محصولات جذب‌کننده رطوبت به‌طور خاص برای استفاده در خودرو طراحی شده‌اند که می‌توانند رطوبت اضافی را جذب کنند. کیسه‌های جذب رطوبت، پارچه‌های ضدبخار و ظروف حاوی مواد جاذب رطوبت را می‌توان داخل خودرو قرار داد. این محصولات به‌طور فعال رطوبت اضافی را قبل از بخار گرفتن شیشهها جمع‌آوری می‌کنند و معمولا هر ماه یک بار باید تعویض شوند.
استفاده از نوارهای آب بندی
همانطور که قبلا اشاره شد، پلاستیک‌های آب‌بندی دور درها و پنجره‌ها اگر خراب شوند، رطوبت وارد فضای کابین می‌شود. مطمئن شوید که این نوارها انعطاف‌پذیر هستند و در صورت وجود ترک یا شکاف، آنها را تعویض کنید. به صورت دوره‌ای بررسی کنید تا از محکم بودن آنها اطمینان حاصل کنید.
رفع بخار روی شیشه خودرو چه زمانی مهم است؟
ایجاد بخار روی شیشه خودرو می‌تواند باعث کاهش دید و افزایش خطر تصادف شود. بنابراین، رفع بخار روی شیشه خودرو یکی از مسائل ایمنی مهم در رانندگی است. بخار شیشه خودرو بیشتر در پاییز و زمستان اتفاق می‌افتد. اما به طور کلی هر موقع اختلاف دمای بیرون و داخل کابین خودرو از حد معینی بیشتر شود، با پدیده بخارگرفتگی شیشه ماشین مواجه خواهید شد.
بدیهی است که اختلاف دمای زیاد داخل کابین با بیرون خودرو در پاییز و زمستان بیشتر رخ می‌دهد. از این رو، مشکل بخارگرفتگی شیشه خودرو بیشتر در نیمه دوم سال به وجود می‌آید. البته رانندگان در بهار و حتی روزهای گرم تابستان نیز ممکن است با این مشکل مواجه شوند.
دکمه رفع بخار شیشه در خودرو
در خودروهای مدرن، برای رفع بخارگرفتگی شیشه یک دکمه مخصوص وجود دارد. با فشردن یا قرار دادن این دکمه در حالت فعال، شیشه به طور خودکار بخارزدایی می‌شود. دکمه رفع بخار شیشه خودرو با دو مکانیسم متفاوت وظیفه خود را انجام می‌دهد.
بخارزدایی شیشه عقب از طریق گرمکن و یا به‌عبارت دقیق‌تر المنت‌هایی که روی آن وجود دارد، انجام می‌شود. وقتی گرمکن شیشه عقب را فعال می‌کنید، المنت‌ها گرم شده و بخار موجود روی شیشه را از بین می‌برند.
اما بخارزدایی شیشه جلو مکانیسم متفاوتی دارد. در شیشه جلو خبری از گرمکن یا المنت نیست و بخارگرفتگی توسط سیستم تهویه مطبوع برطرف می‌شود. در خودروهای مجهز به سیستم تهویه خودکار، این قابلیت یک دکمه اختصاصی دارد. وقتی با استفاده از دکمه مذکور بخارزدای شیشه جلو را فعال می‌کنید، سیستم تهویه روشن شده و به طور اتوماتیک جهت دمیدن جریان هوا را به سمت شیشه جلو تنظیم می‌کند. همزمان با این کار کولر نیز وارد مدار می‌شود تا ضمن جذب رطوبت از طریق خشک‌کن، اختلاف دمایی را از بین ببرد. با کاهش رطوبت و اختلاف دمایی، بخار شیشه جلو در عرض چند ثانیه برطرف خواهد شد.
گفتنی است در خودروهایی که فاقد سیستم تهویه مطبوع خودکار هستند، دکمه بخارزدایی شیشه جلو وجود ندارد و شما باید دستی نسبت به انجام این کار اقدام کنید. کافی است جهت وزیدن جریان هوا را به سمت شیشه جلو تنظیم کرده و دکمه AC را فعال کنید.
روش های رفع بخار شیشه
برای جلوگیری یا رفع بخار شیشه روش‌های متعددی وجود دارد که در ادامه در چند دسته آنها را بررسی می‌کنیم.
راه حل سریع بخار شیشه
چنانچه به رفع سریع بخار شیشه جلو نیاز داشته باشید و یا بخواهید از وقوع این امر جلوگیری کنید، می‌توانید بسته به شرایط از یکی از روش‌های زیر کمک بگیرید.
رفع بخار شیشه جلو با کف صابون یا فوم اصلاح
یک روش ساده برای جلوگیری از بخارگرفتگی شیشه جلو استفاده از کف صابون یا فوم اصلاح صورت است. برای این کار کافی است دستمال مرطوبی را به کف صابون یا فوم اصلاح آغشته نموده و روی شیشه جلو بکشید. پس از چند دقیقه باید شیشه را با یک دستمال خشک دیگر تمیز کنید.
استفاده از قرص‌های ضد رطوبت
احتمالاً شما هم قرص‌های کوچکی را که در بسته‌بندی لوازم الکترونیکی و پوشاک مورد استفاده قرار می‌گیرند، دیده‌اید. این قرص‌ها یا گلوله‌‌های ریز دارای خاصیت رطوبت‌گیری هستند. می‌توان این قرص‌ها را درون قوطی یا ظرفی مناسب ریخته و روی داشبورد خودرو نگهداری کرد تا از ایجاد رطوبت و بخار جلوگیری شود.
استفاده از خاک گربه
خاک گربه حاوی سیلسیم است و خاصیت جذب رطوبت دارد. بنابراین، مثل روش قبلی می‌توان با نگهداری خاک گربه در قسمت‌های مختلف کابین از جمله نزدیکی‌های شیشه جلو، رطوبت موجود را جذب کرد.
ساخت محلول دست‌ساز برای جلوگیری از بخارگرفتگی
در صورت دسترسی به سرکه، آب لیمو و مایع ظرفشویی، می‌توان محلولی ضد بخار برای شیشه جلو درست کرد. پس از ساخت چنین محلولی، باید آن را روی شیشه جلو اسپری کنید و یا با استفاده از یک پارچه یا دستمال آغشته به آن شیشه را مرطوب نمایید. در گام بعدی با کمک یک دستمال دیگر، باید شیشه را از محلول تمیز کرد.
استفاده از سیب زمینی خام
روش آسان برای جلوگیری از بخارگرفتگی شیشه جلو، استفاده از سیب زمینی خام است. در این روش باید برش‌هایی از سیب زمینی را روی شیشه جلو بکشید. اما روش بهتر این است که آب سیب زمینی رنده شده را در یک آب پاش بریزید و آن را روی شیشه جلو اسپری کنید. پس از اسپری کردن باید بگذارید شیشه به طور خودکار خشک شود.
روشن کردن سیستم تهویه خودرو
سیستم تهویه مطبوع در کنار بهبود کیفیت هوای داخل کابین، می‌تواند در جذب رطوبت و از بین بردن بخارگرفتگی شیشه جلو نیز موثر باشد. همانطور که در بالا نیز اشاره شد، در خودروهای دارای سیستم تهویه دستی باید جهت وزش جریان هوا را به سمت شیشه جلو قرار داد و کولر خودرو را روشن کرد تا بخار از بین برود. در مدل‌های پیشرفته‌تر یک دکمه مخصوص برای بخارگرفتگی شیشه جلو وجود دارد که با فشردن آن همه چیز به صورت خودکار انجام می‌شود.
استفاده از شیشه پاک‌کن و محلول‌های ضد بخار نانو
برای بخار نکردن شیشه خودرو شیشه پاک‌کن‌ها و محلول‌های مخصوصی وجود دارد. این محلول‌ها در کنار خاصیت پاک‌کنندگی قوی، دارای خاصیت ضد بخار نیز هستند و استفاده از آنها باعث می‌شود شیشه در برابر بخارگرفتگی مقاومت کند. نکته جالب اینکه محلول بخار نکردن شیشه خودرو ماندگاری نسبتاً بالایی دارد و در صورت استفاده از آن شیشه تا چند روز ضد بخار می‌شود.
رفع بخار شیشه در سرما
علت اصلی بخارگرفتگی شیشهها، اختلاف دمایی زیاد داخل و بیرون کابین است. بنابراین، هر روشی که باعث کاهش اختلاف دما شود، در بخار نکردن شیشه خودرو موثر خواهد بود. به عنوان یکی از راهکارهای ساده می‌توان دریچه ورود هوای بیرون به داخل کابین را باز کرد. با این کار جریان هوای تازه ورودی اختلاف دما را از بین می‌برد که نتیجه آن رفع بخارگرفتگی شیشه ماشین خواهد بود. گفتنی است هنگام استفاده از بخاری نیز پیشنهاد می‌شود دریچه ورود جریان هوای بیرون به داخل کابین را باز بگذارید.
راهکار بعدی که در بالا نیز اشاره شد، روشن کردن کولر خودرو برای مدتی کوتاه است. این کار نیز در زمانی کوتاه اختلاف دما را از بین می‌برد. برای جلوگیری از بخارگرفتگی مجدد شیشه خودرو، بهتر است دمای بخاری را به یک باره خیلی بالا نبرید.
رفع بخار شیشه در گرما
بخارگرفتگی شیشه خودرو در روزها و فصول گرم سال نیز اتفاق می‌افتد، هر چند با شدت و دفعات کمتر. در فصول گرم تابش نور خورشید و بخار مایعات یا مواد مرطوب و خیس داخل ماشین می‌تواند عامل اصلی بخارگرفتگی شیشه باشد. در این شرایط کافی است شیشهها را پایین بیاورید تا رطوبت خارج شود. البته در برخی مناطق که دارای آب و هوای شرجی هستند، ممکن است بخار روی سطح بیرونی شیشه جلو تجمع پیدا کند. طبیعتاً در این حالت استفاده از برف پاک‌کن راه‌گشا خواهد بود.
انواع مواد ضد بخار برای رفع بخار شیشه خودرو
مواد ضد بخار موادی هستند که با ایجاد یک لایه محافظ روی سطح شیشه، از تجمع رطوبت و تبدیل آن به بخار جلوگیری می‌کنند. این مواد می‌توانند تجاری یا خانگی باشند و هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه به جزئیات مواد ضد بخار، نحوه عملکرد و روش استفاده از آنها می‌پردازیم:
مواد ضد بخار تجاری
محصولات تجاری ضد بخار معمولا به صورت اسپری، ژل یا دستمال مرطوب در بازار موجود هستند و به‌طور خاص برای شیشه‌های خودرو، آینه‌ها یا پنجره‌ها طراحی شده‌اند.
ویژگی‌ها
ترکیب شیمیایی: اغلب حاوی موادی مثل الکل، سیلیکون یا ترکیبات پلیمری هستند که سطح شیشه را آب‌گریز (هیدروفوبیک) یا رطوبت‌زدای موقتی می‌کنند.
دوام: اثر آنها معمولا چند روز تا چند هفته (بسته به برند و شرایط آب‌وهوایی) باقی می‌ماند.
کاربرد آسان: به‌راحتی با اسپری کردن یا مالیدن روی شیشه اعمال می‌شوند.
نحوه استفاده
- شیشه را با یک پارچه تمیز و شیشه‌پاک‌کن از هرگونه چربی و کثیفی پاک کنید.
- ماده ضد بخار را به‌طور یکنواخت روی سطح شیشه اسپری کنید یا بمالید.
- با یک پارچه خشک و نرم، سطح را صاف کنید تا اثری از رطوبت یا خطوط باقی نماند.
مثال
- اسپری‌های ضد بخار.
- دستمال‌های مرطوب ضد بخار که به صورت آماده فروخته می‌شوند.
مزایا
- سریع و مؤثر.
- طراحی‌شده برای شرایط مختلف آب‌وهوایی.
معایب
- نیاز به خرید و هزینه اضافی.
- ممکن است در طولانی‌مدت نیاز به تجدید داشته باشد.
مواد ضد بخار خانگی
مواد خانگی که به عنوان ضد بخار استفاده می‌شوند، اغلب در دسترس و ارزان هستند. این روش‌ها بر اساس خواص طبیعی یا شیمیایی مواد عمل می‌کنند.
خمیردندان
ترکیب موثر: حاوی مواد ساینده و گاهی سیلیکا که سطح شیشه را صاف و کمتر مستعد جذب رطوبت می‌کند.
نحوه استفاده:
- مقدار کمی خمیردندان (ترجیحا سفید و غیر ژلی) را روی پارچه نرم بمالید.
- آن را به صورت دورانی روی شیشه بکشید.
- با یک پارچه مرطوب و سپس خشک، سطح را تمیز کنید.
دوام: چند روز تا یک هفته.
مزایا: ارزان و در دسترس.
معایب: نیاز به زمان و تلاش بیشتر؛ ممکن است بوی خمیردندان باقی بماند.
کف ریش تراش
ترکیب موثر: حاوی گلیسیرین یا موادی است که یک لایه نازک محافظ روی شیشه ایجاد می‌کند و از چسبیدن رطوبت جلوگیری می‌کند.
نحوه استفاده:
- مقدار کمی کف را روی شیشه اسپری کنید یا بمالید.
- با پارچه نرم آن را پخش کنید.
- با پارچه خشک سطح را پاک کنید تا شفاف شود.
دوام: چند روز.
مزایا: موثر و سریع؛ ارزان.
معایب: نیاز به تکرار در صورت شستشوی شیشه.
سیب زمینی خام
ترکیب موثر: نشاسته موجود در سیب‌زمینی لایه‌ای طبیعی ایجاد می‌کند که از تجمع بخار جلوگیری می‌کند.
نحوه استفاده:
- یک سیب‌زمینی را نصف کنید.
- سطح داخلی آن را به آرامی روی شیشه بمالید تا نشاسته پخش شود.
- با پارچه خشک، باقی‌مانده را پاک کنید.
دوام: چند روز.
مزایا: کاملا طبیعی و کم‌هزینه.
معایب: ممکن است کمی کثیف‌کاری داشته باشد و اثر آن موقتی است.
مایع ظرفشویی رقیق
ترکیب موثر: مواد فعال سطحی (سورفکتانت‌ها) که کشش سطحی آب را کاهش می‌دهند و مانع تشکیل قطرات بخار می‌شوند.
نحوه استفاده:
- چند قطره مایع ظرفشویی را با آب مخلوط کنید.
- با پارچه نرم روی شیشه بمالید.
- با پارچه خشک تمیز کنید.
دوام: کوتاه‌مدت (چند ساعت تا یک روز).
مزایا: بسیار ارزان و همیشه در دسترس.
معایب: نیاز به دقت برای جلوگیری از باقی ماندن لکه.
نحوه عملکرد مواد ضد بخار
کاهش کشش سطحی: این مواد باعث می‌شوند رطوبت به جای تشکیل قطرات بخار، به صورت یک لایه نازک و شفاف پخش شود.
ایجاد لایه محافظ: لایه‌ای که روی شیشه تشکیل می‌شود، از تماس مستقیم رطوبت با سطح سرد جلوگیری می‌کند.
جذب یا دفع رطوبت: برخی مواد رطوبت را جذب یا دفع می‌کنند و مانع تجمع آن می‌شوند.
نکات مهم
تمیزکاری اولیه: قبل از استفاده از هر ماده ضد بخار، شیشه باید کاملا تمیز و بدون چربی باشد.
آزمایش: ابتدا ماده را روی قسمت کوچکی از شیشه تست کنید تا مطمئن شوید دید را مختل نمی‌کند.
شرایط محیطی: در هوای بسیار مرطوب یا سرد، ممکن است نیاز به تکرار این روش‌ها بیشتر شود.
نتیجه گیری
بخار گرفتن شیشه خودرو یک اتفاق بسیار رایج است و حتما همه رانندگان آن را تجربه می‌کنند. رفع بخار شیشه خودرو با روش‌هایی به آسانی قابل انجام است و می‌توان با چند راهکار ساده از بخار گرفتن شیشه جلو پیشگیری کرد. باز هم تاکید می‌کنیم رانندگی با شیشه‌ای که بخار دارد، به دلیل کاهش دید راننده بسیار خطرناک است و ممکن است به حوادث تلخ منجر شود. ازاین‌رو در صورت مواجهه با این مشکل بلافاصله آن را برطرف کنید.
سوال های متداول
آیا بخاری به رفع بخار کمک می‌کند؟
استفاده از بخاری یکی از روش‌های رفع بخارگرفتگی شیشه جلو است. اما باید به این نکته توجه داشت که جهت دمیدن جریان هوا باید به سمت شیشه جلو باشد. ضمن اینکه برای اثربخشی بیشتر، بهتر است دریچه ورود هوای بیرون به داخل کابین را باز کرده و دمای بخاری را روی درجه پایین بگذارید. چنانچه جهت دمیدن بخاری به سمت سرنشینان و با دمای بالا تنظیم شود، نه تنها کمکی به بخارگرفتگی شیشه نخواهد کرد، بلکه باعث تشدید و تجمع بیشتر بخار روی شیشهها خواهد شد.
آیا کولر به رفع بخار شیشه کمک می کند؟
برای رفع بخار استفاده از کولر نیز توصیه می‌شود. در خودروهای مجهز به سیستم تهویه مطبوع خودکار، دکمه رفع بخار شیشه خودرو از طریق روشن کردن کولر و تنظیم جهت وزیدن باد به سمت شیشه اقدام به بخارزدایی می‌کند.
نویسنده: میلاد قزللو
عالی بود