سنسور اکسیژن یکی از سنسورهای موتور خودرو است که که معیوب بودن آن سبب اختلال در کار موتور می‌شود.
سنسور اکسیژن یک قطعه الکترونیکی کوچک است که در برخی از خودروها ابتدای لوله اگزوز و در برخی دیگر بر منیفولد دود قرار می‌گیرد. بسته به مدل خودرو، برخی یک سنسور و برخی دیگر چند سنسور اکسیژن دارند. این سنسور، اکسیژن سوخت را اندازی گیری می‌کند و اطلاعات آن را به ECU می‌فرستد. خرابی سنسور اکسیژن کاهش شتاب خودرو، افزایش مصرف سوخت و افزایش آلاینده‌ها را به دنبال دارد.
خودروهایی با دو سنسور اکسیژن
مدل‌هایی از خودروها هستند که دو سنسور اکسیژن دارند. یکی از این سنسورها در ورودی مخزن کاتالیست اگزوز (وظیفه فیلتر دود حاصل از احتراق را به عهده دارد) و دیگری در قسمت خروجی آن نصب می‌شود. لازم به ذکر است که تولید آلایندگی این خودروها بسیار کمتر است.
وظیفه سنسور اکسیژن در خودرو
این سنسور دائما باید ترکیب سوخت را رصد کند. اگر میزان اکسیژن موجود در سوخت کم شود، احتراق به درستی صورت نمی‌گیرد که افزایش مصرف سوخت و آلایندگی‌ها را با خود به همراه دارد. کامپیوتر خودرو باتوجه به شرایط آب و هوایی و دما، نسبت اکسیژن و سوخت را مشخص می‌کند که سنسور اکسیژن باید آن را تنظیم و پایش کند.
اکسیژن موجود در هوا و لوله اگزوز ولتاژی را در سنسور اکسیژن ایجاد می‌کند. این ولتاژ به کامپیوتر خودرو فرستاده می‌شود و در آن جا با دریافت این اختلاف اکسیژن، ترکیب سوخت و هوا تنظیم می‌شود.
علائم خرابی سنسور اکسیژن
افزایش مصرف سوخت
اگر مصرف سوخت خودرو شما به صورت غیر عادی افزایش پیدا کرده یکی از دلایل آن می‌تواند افزایش مصرف سوخت باشد.
خارج شدن بوی نامطبوع از اگزوز
با کمک رنگ دود خارج شده از اگزوز می‌توانید به برخی مشکلات خودرو پی ببرید. اگر تغییری در دود اگزوز به همراه بوی نامبطوع سوخت در اگزوز مشاهده کردید باید به خراب بودن سنسور اکسیژن شک کنید.
روشن شدن چراغ چک
چراغ‌های هشدار خودرو یکی از راه‌های ساده برای فهمیدن اشکالات موجود در بخش‌های مختلف است. روشن شدن چراغ چک نیز می‌تواند به دلیل خرابی سنسور اکسیژن باشد.
ریپ زدن خودرو
خرابی سنسور اکسیژن، شتاب خودرو را کاهش می‌دهد. همچنین خودرو در سربالایی توان کافی را ندارد و ریپ میزند.
افزایش میزان آلایندگی
آلایندگی‌ها نقش بسیار پر رنگی در آلودگی هوا دارند و می‌توانند آسیب جبران ناپذیری به محیط زیست وارد کنند. میزان آلایندگی خودرو یکی از نکاتی است که در معاینه فنی به آن توجه می‌شود. خراب بودن سنسور اکسیژن تولید آلاینده‌ها را افزایش می‌دهد به همین دلیل بسیار مهم است که نقش آن جدی تلقی شود.
هر کدام از این نشانه‌ها می‌توانند هشدار دهنده خرابی سنسور اکسیژن باشند اما تکیه به آن کافی نیست. یکی از راه‌هایی که می‌توان از خرابی سنسور اکسیژن مطلع شد، توجه به سرویس‌های دوره‌ای خودرو است. سرویس خودرو در فواصل مشخص هم برای خودرو و هم برای محیط زیست بسیار مهم است و می‌تواند از هزینه‌های زیاد جلوگیری کند.
زمان تعویض سنسور اکسیژن
در دفترچه راهنمای خودرو زمان دقیق تعویض سنسور اکسیژن نوشته شده است. به طور میانگین باید بعد از هر ۱۵۰ هزار کیلومتر این سنسور تعویض شود.
دلایل خراب شدن سنسور اکسیژن
کیفیت سوخت
این سنسور با سوخت ارتباط مستقیمی دارد و پایین بودن کیفیت سوخت مصرفی از عمر سنسور اکسیژن می‌کاهد.
ضربه
این سنسور ضربه گیر نیست و ضربه شدیدی مانند تصادف، سبب آسیب زدن به آن می‌شود.
شمع‌ها
خرابی شمع‌های خودرو به سنسور اکسیژن آسیب میزند چراکه شمع‌های معویب موجب احتراق ناقص و تولید دود می‌شوند. این دود عملکرد سنسور اکسیژن را مختل می‌کند.
سنسورهای اکسیژن در کیفیت و قیمت‌های متفاوتی در بازار به فروش می‌رسند. سنسورهایی که کیفیت پایینی دارند به درستی عمل نمی‌کنند، بنابراین بهتر است از سنسور با کیفیت استفاده کرد تا کارکرد خودرو را مختل نکند.
نویسنده: شقایق صفی خانی
