روزبهروز صنعت خودرو در حال پیشرفت است و فناوریها و تکنولوژیهای جدید برای تحقق اهداف مختلف همچون کاهش مصرف سوخت، کاهش هزینه تولید، افزایش راندمان موتور، افزایش طول عمر قطعات، کمک به راننده، بهبود ایمنی و… در آن معرفی میشوند. استاپ استارت خودرو نیز جزو فناوریهایی است که در راستای کاهش مصرف سوخت طراحی شده و در عین حال، آلودگی را کاهش میدهد.
سیستم استاپ استارت چیست؟
زمانی که در نواحی شهری پرازدحام و شلوغ رانندگی میکنید، خودروی شما در اکثر مواقع به جای اینکه در حال حرکت باشد، در وضعیت ساکن به سر میبرد. یک خودروی روشن ولی بدون حرکت باعث انتشار آلودگی به محیط میشود و سوخت را هدر میدهد. بنابراین معقولانه است که در زمان توقف، موتور وسیله نقلیه خود را خاموش کنید.
با این حال به دلایل واضح، چندان مطلوب نیست که با هر توقف موتور خودرو را خاموش و روشن کنید. اینجاست که فناوری استاپ استارت خودرو وارد میدان میشود.
سیستم استاپ استارت حالت توقف ماشین را تشخیص میدهد و موتور را خاموش میکند. زمانی که شما پای خود را روی پدال گاز فشار میدهید، این سیستم بهطور خودکار موتور را روشن میکند و بدین ترتیب میتوانید به مسیر خود ادامه دهید.
عادت به استفاده از استارت استاپ خودرو مدتی به طول میانجامد، چون خاموش و روشن شدن خودکار موتور برای راننده چندان معمولی به نظر نمیرسد. ولی در عمل این سیستم به طور یکپارچه به اجرا درمیآید و با گذشت زمان دیگر متوجه آن نخواهید شد.
نحوه عملکرد سیستم استاپ استارت خودرو
فرض کنید در حال رانندگی هستید و وارد ترافیک سنگین شدهاید. در این حالت پای خود را روی پدال ترمز میگذارید و با درگیر کردن کلاچ، دنده را در حالت خلاص قرار میدهید. در این حالت، سیستم استاپ استارت عدم حرکت ماشین را تشخیص میدهد و موتور را خاموش میکند. عملیات خاموش شدن موتور از طریق ارسال سیگنال به ایسیو و سپس قطع عملیات سوخترسانی به موتور (توسط ایسیو) صورت میگیرد.
به محض رها کردن پدال ترمز، درگیر کردن کلاچ و فشردن پدال گاز، سیستم استاپ استارت از نیت شما برای حرکت آگاه میشود و موتور را روشن میکند تا بتوانید به مسیر خود ادامه دهید. این فرایند به طور کاملا خودکار انجام میشود. البته در هر زمان میتوانید سیستم استاپ استارت را به وسیله دکمهای که حرف A روی آن درج شده، خاموش کنید.
سیستم استاپ استارت خودرو به اندازهای پیچیده و حرفهای طراحی شده که در صورت پایین بودن شارژ باتری، از روشن و خاموش کردن موتور صرفنظر کند. به هر حال استارت زدن به الکتریسیته زیادی احتیاج دارد. به علاوه، اگر سیستم تهویه روشن باشد، باز هم سیستم دخالتی در عملیات موتور نمیکند، چون فعال بودن تهویه مستلزم روشن ماندن موتور است.
استارت مهمترین بخش استاپ استارت خودرو به حساب میآید. استارت معمولی یک موتور قدرتمند است که روی فلایویل خودرو عمل میکند. زمانی که سیستم فعال باشد، استارت از طریق یک چرخدنده پینیون، چرخدنده حلقهای بزرگ روی فلایویل را به حرکت درمیآورد. با روشن شدن موتور، استارت فلایویل را رها میکند.
سیستم استاپ استارت ماشین و اجزای آن در تمام خودروها یکسان هستند، هرچند ممکن است برای افزایش دوام، قدرت و سرعت، طراحی متفاوتی داشته باشند.
مزایا و معایب استاپ استارت خودرو
سیستم Stop-Start همانند هر فناوری دیگری دارای مزایا و معایبی است که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
مزایای استاپ استارت خودرو
وجود این سیستم در خودروهای مجهز به موتور درون سوز دو مزیت اصلی به همراه دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
نخستین مزیت، کاهش آلودگی است. ماشین روشن در حالت درجا آلودگی تولید میکند، ولی وقتی موتور خودرو خاموش شود، انتشار آلودگی به صفر میرسد. آلودگی در بسیاری از شهرها و کشورها یک مسئله حیاتی و بغرنج است. بنابراین از هر راهحلی برای کاهش آلودگی حتی به میزان جزئی به شدت استقبال میشود.
مزیت دوم سیستم استاپ استارت، کاهش مصرف خودرو است، هرچند مقدار این صرفهجویی چندان قابل ملاحظه نیست. اما اگر در ترافیک سنگین مشغول رانندگی هستید، این صرفهجوییهای جزئی نیز حائز اهمیت میشوند.
معایب استاپ استارت خودرو
وجود هر فناوری جدیدی از جمله سیستم استاپ استارت باعث افزایش قیمت ماشین میشود. اما نمیتوان افزایش قیمت را جزو معایب سیستمهای پیشرفته در نظر گرفت. با اینکه تجهیزات جدید معمولا روی سرعت خرید ماشین و فروش خودرو تاثیر میگذارند، اما این سیستم دارای معایبی است که باعث میشود مشتری در خرید خودرو احتیاط به خرج دهد. معایب اصلی سیستم استاپ استارت را در ادامه توضیح میدهیم.
اصلیترین ایراد سیستم Stop-Start این است که اکثر افراد به روشن و خاموش شدن خودکار وسیله نقلیه خود عادت ندارند. در حقیقت بسیاری رانندگان از همان ابتدای کار، استاپ استارت ماشین را خاموش میکنند تا کنترل موتور در اختیار خودشان باشد.
از دیگر معایب استاپ استارت خودرو میتوان به افزایش فرسایش باتری و استارت خودرو اشاره کرد. زمانی که تعداد روشن و خاموش شدنهای موتور زیاد شود، عمر مفید باتری و استارت کاهش پیدا میکند و به تعویض زودهنگام احتیاج دارند.
از این گذشته، تمرکز سیستم استاپ استارت روی روشن شدن سریع موتور معطوف شده است. این موضوع فشار زیادی روی ماشینهای بنزینی وارد میکند و چنین فشاری در مدتزمان طولانی باعث کاهش طول عمر مفید موتور و قطعات آن میشود.
تاثیر استاپ استارت روی استهلاک موتور ماشین
یک موتور معمولی در طول عمر مفید خود بین ۵۰ الی ۱۰۰ هزار بار استارت میخورد. واضح است که هرچه دفعات استارت زدن بیشتر شود، استهلاک موتور نیز افزایش پیدا میکند. در حقیقت خودرو مجهز به سیستم استارت استاپ ممکن است در دوره عمر خود بیش از ۱ میلیون بار استارت بخورد. واضح است که هر چه تعداد استارت زدنها بیشتر باشد، موتور نیز با سرعت بیشتری به سمت استهلاک پیش میرود. هنگامی که موتور در وضعیت خاموش به سر میبرد، روغنکاری میان قطعات آن متوقف میشود و میللنگ با یاتاقانهای بلبرینگ برخورد میکنند. با استارت خودرو، این قطعات به یکدیگر ساییده شده و در درازمدت دچار فرسودگی زودهنگام میشوند.
برای کاهش سرعت استهلاک، توصیه میشود از منافع اقتصادی و زیستمحیطی استاپ استارت خودرو چشمپوشی کرده و در توقفهای کوتاهمدت و پیدرپی، این سیستم را به طور کلی غیرفعال کنید.
نتیجه گیری
سیستم استاپ استارت خودرو جزو فناوریهایی است که با هدف کاهش مصرف سوخت و آلایندگی محیط زیست طراحی شده و در اکثر ماشینهای امروزی مورد استفاده قرار میگیرد. این سیستم با روشن و خاموش کردن اتوماتیک موتور، از مصرف بیرویه و بیهوده سوخت جلوگیری میکند. وجود سیستم استاپ استارت در خودرو در شهرهای شلوغ و پرازدحام اثرات مثبتی به همراه دارد، با این وجود به عنوان یک ایراد بزرگ، این سیستم با روشن و خاموش کردن اتوماتیک موتور، موجب استهلاک زودهنگام این قطعه مهم، حساس و گرانقیمت میشود. به همین خاطر بهتر است در توقفهای کوتاهمدت و متوالی، این سیستم را به طور کلی غیرفعال کنید و مانع وارد شدن فشار به موتور، باتری و استارت خودرو شوید.
سوال های متداول
سیستم استاپ استارت خودرو چه تاثیری روی مصرف سوخت دارد؟
استاپ استارت خودرو با خاموش و روشن کردن موتور ماشین در هنگام توقف یا فعالیت خودرو در حالت درجا، مانع مصرف بیهوده و بیرویه سوخت میشود.
استاپ استارت چه تاثیری روی موتور خودرو دارد؟
در صورتی که استاپ استارت خودرو به طور مدام فعال باشد و موتور را روشن و خاموش کند، موتور و قطعات آن دچار استهلاک زودهنگام خواهند شد.
آیا میتوان سیستم استاپ استارت را روی ماشینهای قدیمی نصب کرد؟
سیستم استاپ استارت روی هر خودرویی قابل نصب است، ولی به هیچوجه برای ماشینهای قدیمی توصیه نمیشود، چون طول عمر مفید موتور، باتری و استارت ماشین را به شدت کاهش میدهد. خودروهای جدید به نحوی ساخته شدهاند که با فناوریهای جدید سازگاری دارند و راهحل معایب تجهیزاتی همچون سیستم استارت استاپ در آنها پیادهسازی شده است. ولی ماشینهای قدیمی با فناوریهای جدید، مخصوصا سیستم استارت استاپ چندان جور درنمیآیند.
نویسنده: تیم تولید محتوا خودرو45