نزدیک شدن به انتخابات بهانه‌ای است تا بازارهای اقتصادی دوباره با وعده‌های تازه‌تری همراه شود. هر کدام از نامزدهای ریاست‌جمهوری تلاش می‌کنند وعده ساماندهی بخشی از اقتصاد را بدهند تا شاید حرف‌شان بیشتر از دیگری شنیده شود. هرچند که در این میان، برخی وعده‌ها هم اساس و پایه درستی ندارد و وقتی با جزئیات وارد آن شویم، غیرممکن بودن آن بیشتر به چشم می‌آید.
وعده هایی برای بازار خودرو
یکی از بخش‌هایی که در مناظره‌های اخیر وعده‌های بسیاری برای آن عنوان شد، بازار خودرو بود. هر کدام از نامزدها از یک زاویه به این بخش نگاه کردند. یکی معتقد بود که این بخش باید از رکود خارج شود و دیگری، وعده کاهش قیمت‌های تمام شده این بازار را مطرح کرد.
اما یکی از مواردی که بیشتر از دیگر وعده‌ها به چشم می‌خورد، مساله افزایش تولید خودرو و شعارهای مربوط به آن است. یک نگاه ساده به این بازار به خوبی نشان می‌دهد که آسیب اصلی خودروسازان درست از محل همین افزایش تولید بوده است. آن هم در شرایطی که قیمت و کیفیت همپای هم رشد نکرده و یک زیان انباشته ۱۶۰هزار میلیارد تومانی را روی دست این گروه گذاشته است.
افزایش تولید خودرو ممکن یا ناممکن؟
اما با این حال، یکی از نامزدهای ریاست‌جمهوری وعده رساندن تولید خودرو به ۲ میلیون دستگاه را بیان کرده که در جای خود قابل تامل است. نکته مهم درباره این وعده زمانی روشن می‌شود که نگاهی به صحبت‌های وزیر صمت بیاندازیم که گفته بود نزدیک به ۴۵۰ هزار دستگاه خودرو در انبارها خاک می‌خورند.
آنطور که بسیاری از کارشناسان در این خصوص می‌گویند، مساله کیفی کردن تولید خودرو است. بسیاری از این کارشناسان معتقدند ظرفیت تولید خودرو به میزان فراتر از این ارقام هم قابل افزایش است اما نکته بسیار مهم تولید خودروهایی است که کیفی باشند. در حقیقت مساله بر سر این است که آیا می‌توان در حین افزایش تیراژ خودروها، میزان کیفیت آنها را هم روز به روز بیشتر به سمت استاندارد برد؟
این پرسشی است که به نظر می‌رسد نامزدهای ریاست‌جمهوری پاسخ مشخصی برای آن ندارند یا دست کم ترجیح می‌دهند از الزامات آن صحبتی نکنند. البته بخشی از شعارهایی که در حوزه خودرو مطرح شده، مربوط به کنار زدن انحصار در بازار خودروست. برخی از کارشناسان معتقدند که بیان کردن این شعار به دلیل ساختار حاکم بر بازار خودرو قدری دور از انتظار است چرا که خارج کردن این بازار از انحصار یک برنامه‌ریزی بلندمدت نیاز دارد که ممکن است حتی در ۴ سال ریاست‌جمهوری هم قابل انجام نباشد.
نتیجه گیری
شاید برخی از وعده‌هایی که نامزدهای ریاست‌جمهوری بیان می‌کنند مربوط به ناآگاهی مردم باشد. در حقیقت تا زمانی که شناخت درستی از بازارهای اقتصادی نداشته باشیم، ارائه وعده‌های این چنینی چندان دور از ذهن نیست و نمی‌توان به آن خرده گرفت. اما این نکته را باید در نظر داشت که وعده‌های مطرح شده در این بازه زمانی و در هفته منتهی به انتخابات تنها در صورتی عملی است که یک برنامه جامع، پشتیبان آن باشد. چون در غیر این صورت تنها یک وعده تبلیغاتی سطحی و توخالی است که به اتکای ناآگاهی مردم بیان می‌شود.
نویسنده: سپیده اشرفی
