خودروهای اقتصادی از کلاس هاچ بک هنوز هم جزء محبوبترین و پرفروشترین خودروهای بازار ایران شناخته میشوند. داشتن ترکیبی از ویژگیهایی چون قیمت رقابتی، توان فنی کافی، فراوانی خدمات پس از فروش و جثهای کوچک به منظور کنترل راحتتر در ترافیک شهری در ترکیب با مصرف سوخت مناسب، از این خودروها یک گزینه عالی برای تملک مخصوصا ویژه قشر جوان میسازد.
اما بسیار جالب است که در چند سال اخیر این کلاس از خودروهای محبوب بازار ایران آنچنان که باید و شاید مورد مهر و محبت خودروسازان و واردکنندگان خودرو قرار نگرفته است و آن گونه که انتظار میرود تنوع در بازار این دسته از خودروها زیاد نبوده است.
اگر اندک خودروهای وارداتی این کلاس را از معادله حذف کنیم، در ده سال گذشته فقط تعداد نادری از خودروها از جمله جک J3، رنو ساندرو، سایپا 111، سایپا تیبا 2 و البته پارس خودرو برلیانس سری 200 و سری 300 به لیست محدود و قدیمی هاچبکهای بازار اضافه شدهاند. در میان این خودروها سری 200 و 300 برلیانس به دلیل داشتن طراحی ظاهری خوب، پیشرانه مناسب و سطح آپشنهای رفاهی قابل قبول توانستند به گزینههای خوبی برای رقابت با پرفروشترین و محبوبترین هاچبک تاریخ ایران یعنی پژو 206 تبدیل شوند.
درحالی که سری 300 برلیانس همواره با پژو 206 تیپ 5 و SD رو در رو بود، نسخه هاچبک سری 200 این برند با نام H220 از شرکت پارس خودرو (زیرمجموعه سایپا) همواره در مقابل تیپ 2 پژو 206 قرار میگرفت.
ریشه شناسی، H220 رقیب جدید 206
به جرات میتوان پژو 206 را محبوبترین خودرو تولید داخل از دیدگاه قدمت و تیراژ تولد در ایران دانست. این خودرو که در ابتدای دهه 1380 در ایران روانه خط تولید ایران خودرو (ایکو) شد، تا کنون نزدیک به دو دهه است که خط تولید ایکو را ترک نکرده و حتی دستخوش فیس لیفت نشده است. البت در گذر این سالها با افزایش حجم داخلیسازی قطعات از سوی ایکو، به شکل قابل توجهی از کیفیت متریال و مونتاژ این خودرو کاسته شده و فیس لیفتهای عضه شده آن از سوی پژو فرانسه، به عنوان خودروهای جانبی در جوار نسخه قدیمی در ایران به تولید رسیدهاند. از این رو آنچه امروز از پژو 206 در بازار ایران باقی مانده است تنها یک نسخه کاهش کیفیت یافته، تکراری و قدیمی است که در گذر این ایام تنها برخی ویژگیهای فنی نظیر کیسه ایمنی هوا و سیستم ترمز ضد قفل به آن افزوده شد تا با قوانین ایمنی کشور هماهنگ باشد.
پژو 206 از ابتدا در شش تیپ مختلف به تولید رسید اما در چند سال اخیر تنها در دو تیپ کلی 2 و 5 بر خط تولید قرار دارد که تفاوت آنها در اختلاف سطح آپشنها و مخصوصا تمایز در نوع پیشرانه و توان فنی است.
برلیانس شریک تجاری بی ام و آلمان و مسئول مونتاژ برخی از مدلهای این خودروساز ژرمن در کشور پهناور چین است. از این رو جای تعجب ندارد که بر اساس جوینت ونچری که با بی ام و دارد از برخی المانهای طراحی و تکنولوژی این برند آلمانی در محصولات خود (نظیر طراحی مشابه جلوپنجره و ریمها) استفاده کند.
برلیانس در سال 1395 به دلیل همکاری با شرکت سایپا، از سوی زیرمجموعه این شرکت (پارس خودرو) روی خط مونتاژ رفت. محصولات این برند دو سری 200 و 300 شامل دو نسخه هاچبک (H220 و H320) و دو نسخه سدان (H230 و H330) را دربر میگیرد. سری 200 با ابعادی کوچکتر در نسخه سدان مقابل 206 صندوقدار و در نسخه هاچبک در مقابل 206 تیپ 2 قرار میگیرد. این خودرو به دلیل طراحی مدرنتر، آپشنهای بیشتر و ظاهری نوین به خوبی در برابر 206 قدیمی قد علم کرد و توانست در بازار ایران استقبال نسبتا گرمی را تجربه کند.
طراحی، نوآوری H220 در برابر قدمت 206
206 به هیچ عنوان برای ایرانیان غریبه نیست. خودرویی تخم مرغی با ابعاد مناسب برای ترددهای روزمره شهری ، دارای فضای کافی برای حمل پنج سرنشین. طراحی این خودرو به سال 1998 باز میگردد که از سوی جرارد والتر انجام شد. خودرویی کاملا منطبق بر زبان طراحی پژو تا میانههای دهه 2000. اگرچه این خودرو با ارائه یکی دو فیس لیفت تا سال 2012 بر خط تولید پژو فرانسه قرار داشت و رکورد پرفروشترین خودرو ساخت تاریخ فرانسه را به خود اختصاص داد اما المانهای زبان طراحی آن هرگز دستخوش تغییرات فاحش نشد.
چراغهای چشمگربهای جلو، جلوپنجره باریک مزین به نشان پژو و زیرسپر بزرگ که در جوار دو مهشکن دایرهای تکمیل میشود از ویژگیهای آن است. نمای جانبی این خودرو کاملا بیآلایش است و تنها با ضربهگیرهای جانبی مشکی رنگ تکمیل شده و در بخش محدب عقب، با دو چراغ تخممرغی، در تناسب کامل با طراحی سایرقسمتهای خودرو تکامل مییابد. میانهروی، محافظکاری و البته تناسبات هندسی عالی باعث شد 206 با ظاهر تکراری و قدیمی خود در طی دو دهه گذشته همچنان محبوب و چشمنواز به نظر برسد.
برلیانس H220 اولین بار در سال 2012 به بازار جهانی معرفی شد. یعنی دقیقا همان سالی که 206 برای همیشه از خط تولید پژو در بازار فرانسه خداحافظی کرد و جای خود را برای دو سال دیگر به مدل 207 داد. H220 به عنوان خودرویی از بازار پرتنوع، فعال و رقابتی کشور چین با ظاهری کاملا نوین پا به کشورمان گذاشت. ظاهر H220 به اندازه H320 جذاب و گیرا نیست و میتوان آن را تنها اندکی متمایز دانست.
این خودرو در بخش جلو از چراغهای مختلف الاضلاع، با فاصله از جلوپنجره، دو تکه نیمدایرهای مزین به نشان پارس خودرو بهره میبرد که این نشان معمولا از سوی مالکان با نشان تجاری برلیانس جایگزین میشود. اگرچه برند برلیانس از دیدگاه جایگاه جهانی الزاما چندان شناخته شده و مشهور نیست اما بازار جایگزینی نشان تجاری پارس خودرو با برلیانس به اندازهای داغ است که سارقان محترم به نشان تجاری این برند چینی روی محصولات پارس خودرو رحم نمیکنند.
سپر بزرگ H220 با دو قوس برجسته زیر چراغهای جلو، جلوه پیچیدهتری به صورت آن میبخشند. زیرسپر این خودرو نیز در نمایی جذابتر از 206 به سه قسمت مجزا شامل ورودی هوا و فضای دربرگیرنده مهشکنهای دایرهای در دو طرف تقسیم میشوند تا نمای جلویی H220 را تکمیل کنند.
نمای جانبی H220 فاقد ضربه گیرهای قدیمی پلاستیکی است و به کمک خط کمر و خط شانه امتداد یافته تا چراغهای عقب، نمای جانبی جذابی را به آن هدیه کنند. بخش انتهایی H220 با چراغهای یک تکه عقب با طراحی درهم تنیده چراغ ترمز، دنده عقب و راهنما با سپرهای همرنگ بدنه فاقد ضربهگیر (همانند سپر جلو) و قطعه پلاستیکی مشکی رنگ در محل دفیوزر مزین به دو طلق شبتاب تکمیل میشود.
ظاهر H220 به کمک و لطف طراحی متناسب و همراستا با قوانینی روز جهان در برابر 206 بسیار جذابتر و بعضا زیباتر است. هرچند که طراحی آن در مقایسه با برلیانس H320 چندان بینقص نیست. برخلاف نسخه سدان 206، برلیانس سری 200 سدان (H230) دربخش انتهایی از چراغهای عقب کاملا متمایز بهره میبرد که نشان دهنده اهمیتی است که طراحان چینی برای خودروهای خود قائل هستند. با داشتن طراحی نوین و متمایز، جای تعجب ندارد که بسیاری از مشتریان خودروهای هاچبک اقتصادی بازار ایران به جای 206 به سمت H220 کشیده شوند. اما نمیتوان تضمین کردکه این ظاهر متمایز در H220 در ده سال آینده نیز به همین میزان جذاب و تازه جلوه کند.
مقایسه ابعاد خارجی این دو خودرو نشان میدهد که H220 در طول به اندازه 335 میلیمتر کشیدهتر، در عرض به مقدار 51 میلیمتر پهنتر و در ارتفاع معادل 54 میلیمتر مرتفعتر است. این در حالی است که فاصله محورهای H220 معادل 128 میلیمتر کشیدهتر از 206 است. از این رو H220 از هر نظر از 206 بزرگتر است.
نمای داخلی، طراحی اقتصادی از نظر چین و فرانسه
نمای داخلی 206 به عنوان خودرویی از کلاس اقتصادی متعلق به ابتدای قرن 21ام، مملو از پلاستیک فشرده است که تنها به کمک تریم پارچهای جزئی به کار رفته روی داشبرد، رودریها و صندلیها اندکی متمایز میشود. داشبرد قرینه این خودرو در بخش میانی دربر گیرنده مجموعه کلیدها و ادوات کنترلی سیستم تهویه مطبوع و سیستم صوتی ساده و بسیار قدیمی است که در کنار دریچههای سیستم تهویه و نمایشگر LCD نشانگر برخی اطلاعات جزئی، در قابی بیضی مانند در کنار هم قرار میگیرند. 206های مجهز به کیسه ایمنی هوا از غربیلک فرمان سه شاخه مزین به نشان تجاری پژو بهره میگیرند و مجموعه نشانگرهای ساده پشت فرمان چهار دایره را در دل خود دارند که همانند گذشتههای دور، بدون هیچ تغییری با رنگ قرمز نورپردازی شدهاند. در نمای داخلی 206 تقریبا هیچ تریم تزئیناتی دیده نمیشود که همین فاکتور سادگی طراحی و اقتصادی بودن کلاس این خودرو قدیمی را فریاد میزند.
نمای داخلی H220 در سیاستی مشترک با 206 جزئیات بیشتری دارد و از حجم بیشتری از تریمهای تزئیناتی استفاده کرده است که چندان هم جای تعجب ندارد. H220 دقیقا 14 سال پس از 206 روانه خط تولید شد و باید میتوانست با رقبای چینی خود در دوران تولید رقابت کند. داشبرد این خودرو همانند 206 طراحی قرینه دارد و در بخش وسط دربر گیرنده مجموعه کلیدهای کنترلی سیستم تهویه مطبوع و سیستم صوتی است که در قابی پلکانی با تریم مشکی رنگ پیانویی براق به کنسول میانی متصل شده است.
داشبرد H220 با تریم افقی بزرگ از جنس پلاستیک نقرهای رنگ (مشترک با تریم روی غربیلک فرمان سه شاخه) تزئین شده است که جلوهای دو رنگ به نمای داخلی این خودرو میبخشد. دریچههای سیستم تهویه مطبوع در وسط داشبرد با دو دریچه کناری از دیدگاه طراحی تفاوت دارد و نشانگرهای دایرهای پشت فرمان با نورپردازی قرمز رنگ طراحی سه بعدی دارند و در عمق قاب دایرهای قرار گرفتهاند.
استفاده برلیانس از دو تریم مشکی پیانویی و نقرهای مات در نمای داخلی H220 در کنار توجه به جزئیات طراحی کلیدها و دریچههای سیستم تهویه مطبوع نشان از نوین بودن این خودرو و البته توجه این برند به محصول تولیدی خود در بازار رقابتی چین دارد. توجهی که همواره در صنعت خودروسازی ایران نادیده گرفته شد. جای تردید نیست که 206 در برابر نمای داخلی H220 و آپشنهای برتر آن از جمله سانروف، سیستم تهویه اتوماتیک، و شیشه بالابرهای برقی هر چهار، هیچ حرفی برای گفتن نخواهد داشت.
همچنین فضای صندوق هر دو خودرو برابر با یکدیگر و معادل 250 لیتر است. این مهم در ترکیب با ابعاد خارجی بزرگتر و فاصله محورهای بیشترH220 نشان میدهد که این خودرو در ردیف دوم نشیمن سرنشینان، فضای بسیار جادارتری از 206 ارائه میدهد که در خودروهای هاچبک برگ برنده بزرگی به شمار میآید.
مشخصات فنی و برتری فنی H220 بر 206 تیپ 2
پژو 206 تیپ 2 با پیشرانه ضعیفتر و قدیمیتر TU3 به حجم 1.4 لیتر از نوع چهار سیلندر 8 سوپاپ به تولید میرسد. این پیشرانه قدیمی قادر است توانی برابر با 75 اسب بخار در دور 5300 و گشتاور نه چندان جالب 118 نیوتون.متری در دور 3400 را به تولید برساند. خوشبختانه گیربکس 5 سرعت دستی این خودرو تحمل توان بسیار کم پیشرانه را تا حدود زیادی ممکن میکند اما استفاده متعدد از دنده معکوس در سواری با 206 تیپ 2 موضوعی غیر قابل اجتناب است.
این خودرو با وزن خالص 1025 کیلوگرمی برای دستیابی به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت از حالت سکون به زمانی در حدود 14 ثانیه نیاز دارد که به هیچ عنوان جذاب نیست. مصرف سوخت متوسط تیپ 2 نیز در حدود 6.5 لیتر در هر 100 کیلومتر عنوان شده است که بدون شک جذابترین ویژگی فنی این هاچبک شهری به حساب میآید.
H220 اما در دو تیپ متفاوت به بازار ایران عرضه شد که تمایز آنها در گیربکس اتوماتیک از نوع (AMT) یا گیربکس 5 سرعت دستی است. پیشرانه به کار رفته در این دو تیپ با یکدیگر برابر و از نمونه BM15L به حجم 1.5 لیتر و از نوع 16 سوپاپ است. این پیشرانه با تکنولوژی بالاتر تولید و قابلیت تنفس بهتر به لطف داشتن 16 سوپاپ و توان تولید قدرت بیشتر به کمک 100 سیسی حجم اضافهتر، قدرتی معادل با 103 اسب بخار در دور 5800 و گشتاوری برابر با 138 نیوتون.متر در دور 3800 تولید میکند که از دیدگاه پتانسیل خروجی، به پیشرانه قدرتمندتر 1.6 لیتری TU5 تیپ 5 پژو 206 نزدیکتر و از پیشرانه TU3 تیپ 2 به مراتب قویتر است.
این مجموعه فنی در نسخه دنده اتوماتیک H220 (به دلیل کندی و ضعف گیربکسهای اتوماتیک نوع AMT) شتاب 0 تا 100 کیلومتر بر ساعت حتی بدتر از 206 تیپ 2 (در حدد 14.5 ثانیه) به همراه دارد اما نسخه 5 سرعت دستی H220 با وزن 1185 کیلوگرمی میتواند در حدود 12.5 ثانیه از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت دست یابد و با داشتن استاندارد آلایندگی یورو 5 و سیستم فرمان الکتریکی، مصرف سوخت متوسط برابر با 6.5 لیتر در هر 100 کیلومتر برجای بگذارد که دقیقا برابر با 206 تیپ 2 است.
سخن نهایی
برلیانس H220 یک هاچبک نوظهور با طراحی زیبا و جذاب است که از در مواجهه با 206 تیپ 2، هم ظاهر زیباتری به همراه دارد و هم پیشرانه آن قدرتمندتر است. سطح آپشنهای رفاهی آن مخصوصا در کنار قابلیت سفارش با گیربکس اتوماتیک، از H220 یک رقیب توانمند میسازد که در حقیقت بخش مهمی از پیروزی خود را مدیون قدمت و تاریخچه دور و دراز و ظاهر خسته کننده 206 در ایران است.
با تولید و عرضه از سوی زیرمجموعه خودروسازی دولتی سایپا (پارس خودرو)، برلیانس H220 ضمن داشتن ابعاد، ظاهر و ویژگیهای فنی بهتر از پژو 206 تیپ 2، از خدمات پس از فروش خوب و بازار دست دوم قابل قبولی بهره میبرد، ولی شاید با همه این اوصاف همچنان نتواند با محبوبیت دیرینه 206 رقابت کند.
نویسنده: شهاب انیسی
مشکل اصلی خودروهایی مثل برلیانس اینست که ممکن است تولید آن ها بکلی متوقف شود و قطعات آن در بازار نایاب گردد. اما پژو ۲۰۶ اینطور نیست، پژو ۲۰۶ از ۲۰ سال پیش بوده و همچنان نیز خواهد بود و هر جا و در هر شهر و مکانی قطعات و مکانیک آن براحتی در دسترس است و براحتی هم خرید و فروش می رود
اگر بجای ۲۰۶ یک برلیانس بخرید ممکن است بکلی از رده خارج شود و در فروش و تعمیرات و تهیه قطعات آن به مشکل بخورید.