زمانی که خودرو برای اولین بار ساخته شد، در مخیله هیچ کسی نمی‌گنجید روزی اتومبیل نیازی به راننده نداشته باشد. اما صنعت خودرو از همان ابتدا به دنبال ایجاد پیشرفت و دگرگونی بوده است. حالا نه تنها ماشین‌های خودروان توسط شرکت‌های مختلف خودرو‌ساز تولید می‌شوند بلکه هر روز افراد بیشتری ترغیب می‌شوند که از این خودروها به جای نسل گذشته استفاده کنند.
تاریخچه ساخت خودرو خودران
خیال‌پردازی‌های ذهن انسان بدون انتهاست. معمولا این بلندپروازی‌ها نخست در فیلم‌های علمی تخیلی نمود پیدا می‌کنند و کم کم به واقعیت تبدیل می‌شوند. خودروهای خودران هم چنین سرنوشتی داشته‌اند.
ایده‌پردازی درباره این خودروها و انجام انواع آزمایش‌ها و تحقیقات در این زمینه، به دهه ۲۰ میلادی برمی‌گردد. پس از حدود ۳۰ سال تحقیق و آزمون سرانجام در دهه ۵۰ میلادی، نتایج امیدوارکننده‌ای به دست آمد.
سال ۱۹۲۵ بود که کمپانی «کنترل رادیویی هودینا»، در خیابان‌های نیویورک، محصولی جدید و خارق‌العاده را به نمایش گذاشت. این محصول که خودرویی با نام «اعجوبه آمریکایی» بود، از طریق امواج رادیویی و از راه دور کنترل می‌شد و در خیابان‌ها و ترافیک سنگین حرکت می‌کرد. این اعجوبه یک چَندلِر ۱۹۲۶ و مجهز به آنتن بود.
سال بعد، یعنی در سال ۱۹۲۶، از این تکنولوژی برای یک محصول دیگر به نام «شبح اتوماتیک» (Phantom Auto) استفاده شد.
اولین ماشین‌های خودران واقعی ساخته شده در تاریخ، متعلق به دهه ۸۰ میلادی هستند. این ماشین‌ها، نتیجه همکاری برندهایی مثل مرسدس بنز و برخی دانشگاه‌ها بودند. از سال ۱۹۸۷ تا امروز، کمپانی‌های بسیاری مانند تسلا، مرسدس بنز، جنرال موتور، بوش، نیسان، تویوتا، آئودی و … شروع به تحقیق در این زمینه کرده و اقدامات زیادی برای ساخت خودروهای خودران‌ها انجام داده‌اند. در سال 2013، کمپانی ویس‌لَب (VisLab)، از محصولی به نام BRAiVE رونمایی کرد. این ماشین اتوماتیک در خیابان‌های پر پیچ و خم و پر ترافیک، به راحتی حرکت می‌کرد.
ویژگی خودروهای خودران چیست؟
اصلی‌ترین و مهم‌ترین ویژگی خودروهای خودران، توانایی خودرو در شناخت محیط اطراف، حرکت و رانندگی در مسیری مشخص و بدون دخالت انسان است.
این خودروهای هوشمند می‌توانند به صورت خودکار در خیابان‌ها تردد کنند، سرعت خود را بنابر موانعی مانند ترافیک، حضور عابر پیاده و دیگر موانع فیزیکی افزایش یا کاهش دهند، در زمان نیاز به درستی بپیچند یا توقف کنند و در نهایت بدون هیچ مشکلی به مقصد تعیین شده برسند.
خودرو برای دستیابی به این اهداف با استفاده از چند دوربین و انواع سنسور نصب شده روی خودرو و GPS و با کمک هوش مصنوعی محیط اطراف و وضعیت جغرافیایی را بررسی کرده و موانع را تشخیص می‌دهد. در حقیقت هوش مصنوعی به عنوان مغز خودرو عمل کرده و سنسورها و دوربین‌ها وظیفه چشم راننده را بر عهده دارند.
انواع خودران‌ها
بر اساس تعاریف استاندارد، ماشین‌های خودران بر اساس امکانات خود به شش دسته و سطح تقسیم می‌شوند. هر یک از دسته‌ها امکانات متفاوتی را از توقف فعالیت خودرو در زمان‌های مورد نیاز گرفته تا حرکت خودرو بدون هیچ دخالت انسانی، در اختیار سرنشینان قرار می‌دهند.
سطح صفر
در این سطح، سیستم به طور خودکار هشدارهایی را برای راننده ارسال می‌کند. حتی ممکن است در مواقع بسیار ضروری در رانندگی مداخله کند، اما فعالیتش در همین نقطه ختم می‌شود.
سطح یک
در این سطح، راننده و سیستم هر دو در پروسه رانندگی نقش دارند و به عبارتی دست‌های راننده روی فرمان قرار دارد و کنترل اصلی به عهده راننده است. از جمله این سیستم‌ها می‌توان به تکنولوژی‌هایی همچون سیستم کنترل کروز انطباقی، سیستمی که چرخ فرمان را کنترل می‌کند، دستیار پارک، سیستم ترمز اضطراری و… اشاره کرد.
سطح دو
در سطح دو، سیستم به صورت کامل کنترل خودرو و وظایفی مانند گاز دادن، ترمز کردن و حرکت فرمان را بر عهده دارد. با این حال، راننده باید به طور کامل هوشیار باشد که در مواقع اضطراری و پرخطر، آگاهانه مداخله کرده و کنترل خودرو را در دست بگیرد.
سطح سه
در این سطح، راننده می‌تواند با خیال راحت، توجه خود را به هر موضوعی به غیر از جاده معطوف کند. به طور مثال می‌تواند با تلفن همراه صحبت کرده یا حتی فیلم تماشا کند. در این سطح، سیستم به خوبی می‌تواند موقعیت‌های اضطراری را مدیریت کرده و در صورت لزوم سریعا عکس‌العمل نشان دهد. با این حال، در برخی موارد سیستم از راننده می‌خواهد که حواس خود را به جاده معطوف کند. در این سطح سیستم می‌تواند نقش کمک راننده را در خودرو به عهده بگیرد.
سطح چهار
در این سطح، هیچ گونه توجهی از سوی راننده لازم نیست. یعنی راننده می‌تواند با خیال راحت صندلی خود را ترک کرده و حتی بخوابد. این سیستم فقط در برخی مناطق خاص پشتیبانی می‌شود. در نقاط دیگر و در صورت عدم به دست گرفتن کنترل توسط راننده، سیستم می‌تواند ماشین را پارک و سفر را متوقف کند.
سطح پنج
در این سطح، هیچ دخالت انسانی صورت نمی‌گیرد و تمامی فعالیت‌ها کاملا بر عهده سیستم است.
مزایای خودرو خودران
- رانندگی بدون دخالت دست
- امنیت بالا (به دلیل استفاده از سیستم ترمز هوشمند و کنترل سرعت)
- آسایش بیشتر سرنشینان خودرو
- کاهش هزینه‌‌های تصادف و بیمه (به علت دقت بالای هوش مصنوعی و کاهش خطاهای انسانی)
- کاهش ترافیک شهری به علت برنامه ریزی شده بودن میزان سرعت این خودروها
- کاهش و بهینه‌سازی مصرف سوخت خودرو
چالش‌های خودرو خودروان
- امکان ایجاد تداخل در سیگنال‌های مورد نیاز خودرو برای حرکت
- ناتوانی نسبی خودرو خودران در تشخیص ناگهانی تغییر وضعیت آب و هوایی
- نامشخص بودن فرد پاسخگو و مسئول در هنگام تصادفات
- امکان هک شدن سیستم خودران
نویسنده: فاطمه امین الرعایا
