غیر ممکن است صحبت از صنعت خودروسازی ژاپن به میان آید و حرفی از برند نیسان زده نشود. گروه خودروسازی نیسان در جهان و مخصوصا ایران همواره در سایه شرکت تویوتا ایفای نقش کرده است، اما بسیاری از محصولات تولیدی این خودروساز نه تنها در نوع خود برتریناند، بلکه بخشی از تاریخ خودروسازی و فرهنگ کشور ژاپن را به خود اختصاص میدهند.
داتسون 280ZX (S30) از ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۳
محصولات صادراتی نیسان در ابتدا تحت برند داتسون روانه بازار جهان میشدند. از این رو برند داتسون آنقدر برای نیسان مهم بود که پس از توقف کامل تولید برند داتسون در سال ۱۹۸۶، بار دیگر و در سال ۲۰۲۲ نام این برند را زنده کند. سری Z نیسان یکی از برترین خانواده محصولات این برند به حساب میآید که در سال ۱۹۶۹ و تحت عنوان 240Z، به منظور رقابت مستقیم با خودروهای اسپرت اروپایی در ساختار کوپه دو نفره و چهار نفره (۲+۲) روانه بازار شد. این مدل با ارتقا فنی مخصوصا در بخش پیشرانه در سایر تیپها از جمله 260Z و 280Z نیز به تولید رسید. مدل 280ZX آخرین سری تولیدی خانواده ۲۸۰ بود که از پیشرانه ۲.۸ لیتری شش سیلندر خطی توربو برای بازار آمریکا بهره گرفت. این پیشرانه در نسخه انژکتوری مجهز به توربوشارژر، قادر به تولید ۱۸۰ اسب بخار قدرت و ۲۷۵ نیوتون.متر گشتاور بود که با در نظر گرفتن وزن ۱۳۵۰ کیلوگرمی آن، شتاب اولیه درخور ۷.۵ ثانیهای و حداکثر سرعت ۲۱۰ کیلومتر بر ساعت به همراه داشت. با استفاده از سبک طراحی ترکیبی اروپایی-ژاپنی-ایتالیایی (چیزی شبیه به جگوار تیپ E، فراری دینو و تویوتا 2000GT)، سری Z موفق شد تا ساختار سنتی و اقتصادی صنعت خودروسازی ژاپن در بازار جهانی را تغییر داده و ریشههای اسپرتگرایی، سرعت و شتاب را رشد دهد.
نیسان 300ZX (Z32) از ۱۹۸۹ تا ۲۰۰۰
مدل 300ZX نسل اول با کد شناسایی Z31 به عنوان جانشین رسمی 280ZX در سال ۱۹۸۳ به بازار معرفی شد. نسل دوم این خودرو با کد Z32 در سال ۱۹۸۹ و بر اساس تکنولوژی طراحی کامپیوتری با نرمافزار CAD طراحی و به بازار معرفی شد که از ظاهر مدرنتر، امکانات بیشتر و مهندسی خیرهکننده بهره میگرفت. این خودرو نیز همانند 280ZX در دو نسخه دو نفره و چهار نفره (۲+۲) به تولید رسید. 300ZX با پیشرانه ۳.۰ لیتری تنفس طبیعی و یک نسخه تولید محدود بسیار نادر مجهز به سیستم توئین توربو و اینترکولر به بازار عرضه شد. این پیشرانه قادر به تولید ۳۰۰ اسب بخار قدرت و ۳۸۵ نیوتون.متر گشتاور بود که شتاب اولیهای حدود ۵.۰ تا ۶.۰ ثانیه (بر اساس منابع مختلف) با بیشینه سرعت ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت برای آن به همراه داشت.
نیسان 370Z نیسمو (Z34) از ۲۰۰۸
300ZX در سال ۲۰۰۲ با سری جدید خانواده Z با نام تجاری 350Z و کد شناسایی فنی Z33 جایگزین شد. این مدل که در نسخههای گذر موقت نیز روانه بازار ایران شد در حقیقت نماینده گذار نیسان از دوران مدرن-کلاسیک به مدرنیته قرن ۲۱ام بود. نسل بعدی این خودرو با نام تجاری 370Z با کد شناسایی Z34 در سال ۲۰۰۸ به بازار جهان راه یافت، اما با معرفی نسل جدید سری Z در سال ۲۰۲۲ با کد شناسایی RZ34، 370Z با پایان تولید مواجه شد. نسخه ارتقا یافته نیسمو (Nismo) این خودرو از پیشرانه ارتقا یافته ۳.۷ لیتری V6 تنفس طبیعی بهره میگرفت که توان خروجی آن به ۳۵۰ اسب بخار و گشتاور آن به ۳۷۵ نیوتون.متر افزایش یافت و به گیربکس شش سرعت دستی مجهز شده بود. ریمها، تایرها، سیستم تعلیق، سیستم ترمز و کیته بدنه مختص به این مدل و از سوی نیسمو ارتقا یافته بود. نیسمو در مدلهای بالاتر گیربکس هفت سرعت اتوماتیک را نیز برای آن عرضه کرد.
نیسان پاترول (Y61) از ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۶
نام پاترول برای ایرانیان دهه ۱۳۶۰ شمسی یادآور مونتاژ یکی از مشهورترین شاسی بلندهای آفرودی ژاپنی به عنوان جایگزین محصولات مونتاژی آمریکایی در دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است.
اما داستان پاترول همانند تویوتا لندکروزر به دوران پس از جنگ جهانی دوم بازمیگردد؛ زمانی که ژاپنیها (نیسان و تویوتا) شروع به کپیبرداری و الهامگیری مستقیم از مهندسی آمریکایی کردند تا به فرمول مناسب برای شاسیبلندهای بومی خود دست یابند. در طول تولید شش نسل پاترول، نسل سوم با کد شناسایی فنی ۱۶۰ برای ایرانیان مشهورترین نسخه است، اما برترین نمونه پاترول که ترکیب منطقی و معقولی از مهندسی ژاپنی، قیمت نهایی معقول و توان آفرود بسیار بالا به شمار میآید همان نسل پنجم با کد شناسایی Y61 است.
پاترول Y61 با نام پاترول سافاری (Safari) نیز شناخته میشود. Y61 با تکیه بر سه پیشرانه شش سیلندر خطی ۴.۲، ۴.۵ و ۴.۸ لیتر بنزینی از خانواده پیشرانههای TB (جانشین پیشرانههای شش سیلندر سری P) و به کارگیری گیربکسهای چهار و پنج سرعت دستی و اتوماتیک، توانست ترکیب مناسبی از دوام فنی و توان بیراههنوردی را به مشتریان هدیه کند. پیشرانه ۴.۸ لیتری TB48DE پاترول سافاری Y61 با سیستم سوپاپبندی DOHC (دو میلسوپاپ/۲۴ سوپاپ)، سیستم تغییر زمانبندی باز و بسته شدن سوپاپها و سیستم پاشش سوخت انژکتوری توانست قدرتی برابر با ۲۵۰ اسب بخار و گشتاوری معادل ۴۲۰ نیوتون.متر تولید کند. پاترول Y61 در تیراژ بسیار محدود به بازار ایران راه یافت.
نیسان سفیرو (A33) از ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴
نام سفیرو (Cefiro) برای ایرانیان هیچ معنایی ندارد، اما اگر بگوییم نام دیگر این خودرو ماکسیما بود، آنگاه همه به وجد میآیند. نیسان سفیرو نسل سوم با نام دیگر ماکسیما، بر اساس قرارداد مشترک میان پارس خودرو و نیسان از ابتدای دهه ۱۳۸۰ شمسی به مدت یک دهه در ایران مونتاژ شد. این سدان سایز متوسط از ساختار پیشرانه جلو/متحرک جلو (FF) بهره میگرفت و به پیشرانه توئین کم (DOHC-۲۴ سوپاپ) ۳.۰ لیتری خانواده VQ نیسان مجهز بود. این پیشرانه به قدرت ۲۲۴ اسب بخار و گشتاور ۲۹۰ نیوتون.متر با دو سیستم انتقال نیرو چهار سرعت اتوماتیک یا پنج سرعت دستی و با شتاب اولیه کمتر از ۹.۰ ثانیه راهی بازار ایران شد و به سرعت به عنوان یکی از جادارترین، شیکترین و قدرتمندترین خودروهای موجود در کشور، طرفداران را به خود جذب کرد.
نیسان لیف (ZE1) از ۲۰۱۸
خودرو دوستان و علاقهمندان صنعت خودروسازی جهان، معمولا تویوتا پریوس را یکی از برترین خودروهای هیبرید (الکتریکی-بنزینی) جهان میدانند که البته اشتباه هم نیست، اما زمانی که سخن از خودرو تمام الکتریکی اقتصادی به میان میآید، برند نیسان با مدل لیف (Leaf/به معنای برگ) است که رتبه دوم فروش در بازار آمریکای شمالی را به خود اختصاص میدهد.
نیسان نسل اول مدل لیف را در سال ۲۰۱۰ روانه بازار کرد که با توجه به برد مفید کم، طراحی زشت و بروز برخی ایرادها، چندان مقبول نبود. نسل دوم این خودرو (ZE1) اما در میانه سال ۲۰۱۸ روانه بازار جهان شد و با استقبال چشمگیری که در بازار بینالمللی از خود به نمایش گذاشت، توانست جایگاه دوم فروش خودرو تمام الکتریکی باتریدار (BEV) را پس از تسلا مدل ۳ به خود اختصاص دهد.
لیف نسل دوم با زبان طراحی نوین نیسان همراه شد و با افزایش توان خروجی از ۱۱۰ اسب بخار نسل پیشین به ۲۲۰ اسب بخار در نمونه قویتر نسل دوم، با برد مفید ۳۶۰ کیلومتر و قیمت نهایی بسیار مناسب توانست نیاز روزمره کوتاه بُرد مشتریان را به سادگی پاسخ دهد.
نیسان GT-R (R35) از ۲۰۰۷ تا ۲۰۲۱
سرآغاز نیسان GT-R که امروزه میشناسیم به سال ۱۹۶۹ میلادی و تولید نسخه کوپه اسکایلاین (Skyline) نسل سوم در تیپ 2000GT بازمیگردد. درست در همین سال بود که تویوتا مدل 2000GT افسانهای خود را معرفی کرد و نیسان نیز نمیخواست از گردانه این رقابت سنگین عقب بماند. در نتیجه نسخه کوپه نسل سوم مدل اسکایلاین را به پیشرانه ۲.۰ لیتری ارتقایافته مجهز کرد تا اولین شعلههای رقابت سنگین اسپرت کوپههای کلاس گرن توریزمو (Gran Turismo یا Grand Tourer) روشن شود.
این اتفاق به تولید سری خودروها اسپرت GT-R انجامید که نسل ششم (نسل کنونی) آن با کد شناسایی R35 از سال ۲۰۰۷ تا سال ۲۰۲۱ بر خط تولید نیسان قرار داشت.
این نسل از پیشرانه ۳.۸ لیتری توئین توربو به شدت ارتقایافته بهره میگیرد که بر اساس پیشرانههای خانواده VQ نیسان طراحی و تولید شد. توان تولیدی این پیشرانه در نسخه ابتدایی برابر با ۴۸۰ اسب بخار بود که در نزدیکیهای پایان دوره تولید و در مدل GT-R50 (در تیراژ بسیار محدود ۵۰ دستگاه به مناسبت ۵۰امین سالگرد نام GT-R)، به عنوان متمایزترین و خاصترین نسخه GT-R، به ۷۱۰ اسب بخار و ۷۸۰ نیوتون.متر رسید.
تیپ و مدلهای مختلفی از GT-R R35 روانه خط تولید شد که هر یک با دیگری تفاوتهای فنی و ظاهری جزئی دارند.
نیسان جوک (F15) از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹
شرکت نیسان در سال ۲۰۰۹ از یک کانسپت جدید در کلاس کراساوور ساب کامپکت بانام کازانا (Qazana) رونمایی کرد. این خودرو که زبان طراحی خود را تا حد زیادی از نیسان 370Z الهام گرفته بود، به اندازهای عجیب و غریب جلوه میکرد که کسی تصور تولید انبوه آن را در ذهن نداشت. جوک نسل اول سال ۲۰۱۰ روانه خط تولید شد تا یکی از عجیبترین کراساوورهای صنعت خودروسازی تاریخ را شکل دهد. سبک طراحی نیسان جوک به اندازهای رادیکال و خارج از عرف بود که پذیرفتن آن غیر ممکن به نظر میرسید، اما جهان از این سبک طراحی غیرعادی بسیار استقبال کرد و جوک به یکی از محبوبترین محصولات تولیدی وقت نیسان بدل شد.
این کراساوور که یک کلاس پایینتر از نیسان قشقایی قرار داشت، بین سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ نیز به بازار وارداتیهای ایران نیز راه یافت و از قضا در ایران نیز فروش خوبی را تجربه کرد.
جوک در قدرتمندترین نسخه استاندارد با پیشرانه ۱.۶ لیتری توربو مشترک با محصولات رنو با توان ۱۹۰ اسب بخار و گشتاور ۲۴۰ نیوتون.متر و سیستم انتقال نیرو دو دیفرانسیل دائمی (AWD) به تولید رسید. دو نسخه عملکرد محور نیسمو از جوک به بازار عرضه شد اما بدون تردید برترین نسخه عرضه شده، نمونه Juke-R بود که به پیشرانه و سیستم انتقال نیرو نیسان GT-R مجهز شد. این خودرو از پیشرانه ۳.۸ لیتری توئین توربو به کار رفته در گودزیلا (GT-R R35) به توان ۵۴۵ اسب بخار بهره میگرفت.
اینفینیتی Q45 (G50) از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۶
زیرمجموعه لوکسساز نیسان با نام اینفینیتی (Infinity)، متاسفانه هرگز به بازار ایران راه نیافت تا بتواند جایگاه برتر خود در مقایسه با محصولات لکسوس را به اثبات برساند، اما این برند در سایر بازارهای جهان هم تقریبا در سایه لکسوس ایفای نقش میکند.
در سال ۱۹۸۹ و درست به موازات عرضه اولین خودرو از برند لکسوس با نام LS400، نیسان مدل Q45 از برند نوظهور و لوکس اینفینیتی را به منظور رقابت با خودروهای اروپایی و آمریکایی لوکس بازار آمریکای شمالی روانه بازار کرد.
Q45 از پیشرانه ۴.۵ لیتری V8 به قدرت ۲۷۸ اسب بخار و گشتاور ۴۰۰ نیوتون.متر به همراه گیربکس اتوماتیک چهار سرعت بهره گرفت که شتاب اولیه ۷.۲ ثانیه به همراه داشت و از این بابت بسیار به LS400 نزدیک بود. برخی دیگر از ویژگیهای منحصر به فرد Q45 شامل استفاده از سیستم صوتی برند بوز (Bose) آمریکا، سیستم چهارچرخ فرمانپذیر HICAS نیسان، سیستم ورود بدون کلید، صندلیهای برقی با تنظیم برقی و سیستم تعلیق الکترونیکی فعال به منظور افزایش پایداری و لذت سواری مجهز بود.
اینفینیتی QX80 (Z62) از ۲۰۱۸
اینفینیتی بزرگترین محصول خود را از یک کلاس بالاتر و بر پلتفرم نیسان پاترول نسل ششم (Y62) و تحت نام QX80 به بازار فرستاد که در حقیقت با تویوتا سکویا (بزرگترین شاسی بلند تویوتا) هم کلاس میشود. از این رو QX80 از دیدگاه ابعاد نهایی یک سر و گردن بر لکسوس LX که بزرگترین شاسیبلند لکسوس است، برتری دارد.
QX80 نسل اول در سال ۲۰۰۴ به بازار راه یافت و نسل دوم آن در سال ۲۰۱۰ روانه بازار شد که با توجه به ورود صنعت خودروسازی جهان به بازار خودروهای هیبرید و الکتریکی، همچنان بر خط تولید قرار دارد و انتظار میرود که نسل سوم آن به عنوان یک شاسی بلند فول سایز الکتریکی یا هیبرید روانه بازار شود.
نیسان به منظور حفظ جایگاه QX80 در بازار جهان، این خودرو را دو بار در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸ فیس لیفت کرد که نسخه مورد نظر این مقاله نمونه فیس لیفت دوم مدل ۲۰۱۸ به بعد است. این شاسی بلند غول پیکر در حالی به پیشرانه ۵.۶ لیتری V8 تنفس طبیعی و گیربکس اتوماتیک هفت سرعت مجهز است که لکسوس LX نسل چهارم (بر پایه لندکروزر J300) در قویترین نسخه از پیشرانه ۳.۳ لیتری توئین توربو V6 و گیربکس اتوماتیک ۱۰ سرعت بهره میگیرد.
QX80 با داشتن بیشینه قدرت برابر با ۴۲۰ اسب بخار و گشتاور ۵۶۰ نیوتون.متر، حدود ۱۲۰ اسب بخار از پیشرانه معادل لکسوس LX قویتر اما از دیدگاه گشتاور حدود ۱۴۰ نیوتون.متر ضعیفتر است. در نتیجه QX80 شاسی بلند تند و تیز و خوش مصرفی به حساب نمیآید، اما برتری این محصول در ابعاد بسیار بزرگ آن در مقایسه با لکسوس LX است که آن را به عنوان یک شاسی بلند لوکس و در کلاس تویوتا سکویا قرار میدهد.
نویسنده: تیم تولید محتوا خودرو45