با بازگشت تحریمهای بینالمللی علیه ایران، بسیاری از کالاهای گرانقیمت از جمله خودرو به دلایل مختلفی نظیر کمیاب شدن و حساسیت قیمت نسبت به نرخ دلار، تغییر ماهیت داده و به یک کالای سرمایهای تبدیل شدهاند. از این رو بسیاری افراد به جای سرمایهگذاری روی طلا یا ملک، به سمت خرید و فروش خودرو روی آوردهاند تا بدین نحو، سرمایه خود را حفظ کنند. ولی معامله خودرو چندان بیدردسر نیست و به مدارک مهم و متعددی احتیاج دارد که در صورت تکمیل نبودن آنها، فروش خودرو امکانپذیر نیست.
مدارک خودرو
فروشنده در هنگام انتقال سند خودرو مستلزم ارائه مدارک مختلفی است که بخشی از آنها مربوط به مالک و بخشی دیگر مربوط به ماشین میشوند. سند مالکیت خودرو، مشخصات هویتی مالک، بیمه شخص ثالث و… جزو مدارک لازم برای فروش خودرو است. به طور کلی در فرایند فروش خودرو، مالک باید اسناد زیر را همراه داشته باشد.
کارت ملی و شناسنامه
مدارک شناسایی مالک خودرو یا همان فروشنده، یکی از اسناد لازم برای انجام معاملات خودرویی است. اطلاعات فروشنده باید با اطلاعات درجشده روی اسناد خودرو مطابقت داشته باشند.
وکالت نامه
برخی مواقع ممکن است به جای مالک، نماینده وی در انجام معامله حاضر شود. در این صورت، نماینده علاوه بر تمام مدارک لازم جهت فروش خودرو باید وکالتنامه محضری از مالک به همراه داشته باشد.
مدرک احراز محل سکونت
در هنگام انتقال سند خودرو، هم فروشنده و هم خریدار موظف به احراز محل سکونت خود هستند. از طریق اسناد مختلف مثل سند خانه، اجارهنامه، قبض آب، برق، گاز یا تلفن به نام مالک و… میتوان عملیات احراز محل سکونت را انجام داد.
کارت خودرو
کارت خودرو به عنوان شناسنامه ماشین در نظر گرفته میشود و اهمیت آن با کارت ملی و شناسنامه فروشنده برابری میکند.
برگ سبز
اطلاعات شخصی مالک و مشخصات خودرو در یک سند تک برگه به نام برگ سبز نوشته شده که توسط نیروی انتظامی صادر میشود. برگ سبز یکی از مهمترین مدارک لازم برای فروشنده خودرو است که بدون وجود آن، عملیات تعویض پلاک به هیچ وجه انجام نمیشود.
در گذشته علاوه بر برگ سبز نیروی انتظامی، سند انتقال مالکیت یا همان سند قطعی خودرو نیز برای فروش لازم بود، ولی از شهریورماه ۱۴۰۰ به بعد، دفاتر اسناد رسمی از فرایند انتقال سند حذف شده و در نتیجه برگ سبز خودرو به عنوان سند کافی برای ثبات مالکیت در نظر گرفته میشود.
کارت سوخت
کارت سوخت یکی از مدارک خودرویی است که در صورت فقدان، خریدار باید مدتها در انتظار صدور نسخه المثتی آن باشد و در این مدت از سهمیه بنزین خود محروم میشود. بنابراین اهمیت وجود کارت سوخت را هنگام خرید ماشین، جدی بگیرید.
بیمه شخص ثالث
بیمه شخص ثالث یک بیمه اجباری برای تمام خودروها است و معامله خودرو بدون وجود این بیمه، تخلف به حساب میآید. بنابراین فروشنده باید یک خودروی بیمهشده را به خریدار واگذار کند. مدتزمان اعتبار بیمه روی قیمت نهایی خودرو تأثیر میگذارد. اگر مهلت کمی تا انقضای آن باقی مانده باشد، خریدار قادر به گرفتن تخفیف از فروشنده است.
برگه گارانتی
اگر در زمان فروش خودرو، مهلت گارانتی آن به پایان نرسیده باشد، فروشنده موظف است برگه گارانتی را به خریدار تحویل دهد تا بتواند از مزایای آن استفاده کند.
تاییدیه معاینه فنی خودرو
تمام خودروهایی که حداقل ۴ سال از عمر آنها میگذرد، باید به صورت دورهای مورد معاینه فنی قرار گیرند. بنابراین در هنگام فروش خودرویی که حداقل ۴ سال از تولید آن میگذرد، ارائه برگه معاینه فنی خودرو لازم است. فروشنده با ارائه این مدرک، سلامت ماشین مورد معامله را ثابت میکند.
تاییدیه عدم خلافی خودرو
از دیگر مدارک مهم برای فروش خودرو میتوان به برگه عدم خلافی اشاره کرد. فروشنده مکلف به استعلام خلافی خودرو و پرداخت جریمههای رانندگی تا روز معامله است. سپس باید برگه تسویهحساب را به همراه مدارک دیگر به همراه داشته باشد، مگر اینکه فروشنده و خریدار در مورد پرداخت جریمهها به توافق رسیده باشند که در این صورت وظیفه تسویه خلافیها بر گردن خریدار میافتد.
تاییدیه تسویه عوارض خودرو
همانند برگه خلافی، فروشنده همچنین ملزم به پرداخت عوارض سالیانه خودرو تا پایان سال است. عوارض سالانه خودرو به مبلغی گفته میشود که شهرداری در قبال گردش خودرو در خیابانهای شهر، از مالک اخذ میکند.
سند کمپانی یا فاکتور فروش
در هنگام معامله خودرو، مالک باید فاکتور خرید خودرو از کارخانه را به همراه داشته باشد. کلیه مشخصات خودرو، نام شرکت تولیدکننده، قیمت خودرو و مشخصات مالک در فاکتور فروش خودرو ثبت شدهاند.
کارت بانکی فروشنده
در نهایت باید گفت که به همراه داشتن کارت عابربانک به نام فروشنده الزامی است. هرگونه پرداختی که در روند معامله خودرو صورت میگیرد، باید بهصورت مستقیم به نام مالک قبلی و مالک جدید باشد.
پیگیری مفقودی کارت خودرو
در صورت به سرقت رفتن یا گم شدن کارت خودرو، باید هرچه سریعتر نسبت به دریافت کارت المثنی اقدام کنید تا از سواستفادههای احتمالی جلوگیری شود.
در مرحله اول، مفقودی کارت خودرو را در یکی از روزنامههای کثیرالانتشار به ثبت میرسانید. پس از گذشت ده روز از درج آگاهی، با در دست داشتن مدارک لازم به یکی از مراکز تعویض پلاک میروید و برای دریافت کارت خودرو المثنی اقدام کنید. توجه داشته باشید که مراجعه به این مراکز، نیازمند نوبتگیری اینترنتی است.
مدارک لازم برای درخواست کارت خودرو المثنی عبارتاند از: آگهی مفقودی کارت خودرو در روزنامه کثیرالانتشار با تاریخ انتشار حداقل ده روز پیش، بیمه شخص ثالث ماشین، برگه عدم خلافی با تاریخ جدید، برگه سبز خودرو، اصل و کپی کارت ملی مالک خودرو، تعهد کتبی مالک یا نماینده قانونی.
استعلام وضعیت مدارک خودرو
به دو روش ساده میتوان از آخرین وضعیت کارت خودرو مطلع شد.
پیگیری از طریق پست
با مراجعه به یکی از دفاتر پستی یا وبسایت اداره پست میتوانید از وضعیت کارت خودرو مطلع شوید. واحد ارتباط با مشتریان اداره پست با شماره تماس ۰۲۱۸۴۴۷۰۰۰۰ نیز آماده پاسخگویی در مورد آخرین وضعیت مدارک خودرو است.
پیگیری از طریق کد USSD
یکی دیگر از روشهای استعلام وضعیت کارت خودرو، استفاده از کد دستوری ستاره ۱۱۰ مربع (*110#) است.
تاثیر مدارک در فروش خودرو
کامل بودن مدارک شرط اصلی معامله خودرو به حساب میآید. در واقع یک خودرو در صورت تکمیل بودن مدارک، ارزش و اعتبار خرید دارد. بنابراین مالک خودرو باید به خوبی از مدارک نگهداری کند، چراکه وجود هرگونه نقص در این اسناد مهم، به معنی دردسر برای خریدار است.
نتیجه گیری
خودرو، یک کالای گرانقیمت به حساب میآید که در شرایط اقتصادی فعلی، به عنوان یک کالای سرمایهای و مناسب برای خرید و فروش در نظر گرفته میشود. البته هر مرتبه که خودرو به فروش میرسد، قیمت آن به سبب چند برگی شدن سند افت پیدا میکند، هرچند که با توجه به نرخ تورم، این افت قیمت چندان محسوس نیست. فروش خودرو به مجموعه کاملی از مدارک احتیاج دارد و شامل مراحل مختلفی همچون معاینه فنی خودرو، استعلام خلافی خودرو و پرداخت جریمه های رانندگی میشود. یک خودرو بدون کامل بودن مدارک، یک کالای ناقص است که هیچ مشتری رغبتی به خرید آن نشان نمیدهد.
نویسنده: تیم تولید محتوا خودرو۴۵
درود عالی بود ..موفق باشید
بسیار عالی بود .واقعا ممنون بابت این مطلب
سلام ممنون از راهنمایی
واقعا عالی بود…نکات مهمی رو ارائه دادید که خیلی به درد ما در خرید خودرو شد. تشکر
عالی ممنون از شما
سلام
عالی بود. تشکر
شناسنامه قدیمی ( جلد قرمز) برای خرید و فروش و تعویض پلاک معتبر است؟
با سلام،
بله، شناسنامههای قدیمی همچنان معتبر هستند