بازار خودرو هم مانند هر بازار دیگری در طول این سال‌ها همگام با نرخ تورم تغییر کرده و به مرور قیمت‌هایش سر به فلک گذاشته است. شاید روزگاری امکان خرید خودرو با چند میلیون تومان ناقابل وجود داشت اما حالا اگر کسی قصد داشته باشد که خودروی صفر خریداری کند، باید قید خرید زیر ۱۰۰ میلیون تومان را بزند.
روزگاری رئیس دولت نهم در تلویزیون حاضر شد و به کنایه گفت: «پراید کیلو چند؟» شاید از همان زمان هم بود که قیمت پراید به مرور به نرخ رقبایش نزدیک شد تا دیگر پراید را هم نتوان به قیمت ارزان خرید. خودروسازان داخلی تلاش می‌کردند با ارائه خودروهایی که نرخ کمتری داشتند، مشتریان داخلی را به سمت خود بکشانند و در میان رقبای خارجی، جایگاهی تازه برای خود باز کنند. اما به نظر می‌رسد که این روند به سمت و سوی دیگری کشیده شده به طوری که حالا هر بار که نرخ تازه افزایش قیمت خودرو ارائه می‌شود، خودروسازان گله می‌کنند که نرخ‌های تازه همپای نرخ تورم نیست و باید بیشتر شود. در حقیقت بنای کار خودروسازان داخلی به جای ایجاد یک بازار در میان مشتریان داخلی، بر رقابت با خودروهای خارجی در حوزه قیمت گذاشته شده است.
افزایش قیمت در شرایط زیان انباشته خودروسازان
این تغییر رویه خودروسازان داخلی در شرایطی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند در شرایط فعلی تورمی، نباید به سمت افزایش قیمت دوباره خودرو حرکت کرد. البته این نکته را هم باید در نظر داشت که خودروسازان در طول این سال‌ها با زیان انباشته بالایی روبرو بوده‌اند به طوری که در سال گذشته اعلام شد که رقمی در حدود ۴۳ هزار میلیارد تومان به عنوان زیان انباشته خودروسازان به ثبت رسیده است.
از همه این دلایل که بگذریم، گزاره روشنی پیش رویمان قرار دارد و آن هم این است که دیگر خرید خودروی صفر با ۱۰۰ میلیون تومان هم خاطره شده است. برای خرید ارزان‌ترین خودروی صفر داخلی هم باید رقمی در حدود ۱۲۰ تا ۱۴۰میلیون تومان هزینه کرد و دیگر نمی‌توان با بودجه‌های قبلی صاحب خودرو شد.
شورای رقابت چه می کند؟
اما وظیفه شورای رقابت در این میان چیست؟ مگر دلیل اصلی این شورا برای ورود به بازار خودرو مساله کنترل قیمت‌ها نبود؟ آنطور که خبرها نشان می‌دهد، کمیسیون صنایع و معادن مجلس سال گذشته این مساله را تصویب کرد که شورای رقابت از پروسه قیمت گذاری خودرو حذف شود.
به نظر می‌رسد عملکرد شورای رقابت تنها یکی از دلایلی است که این مصوبه را به دنبال داشته است. هرچند که مجلس به دنبال یک طرح دیگر هم هست: ورود خودرو به بورس. به نظر می‌رسد که روال قیمت‌گذاری خودرو از طریق بورس تلاش تازه سیاست گذاران برای کنترل وضعیت انحصاری ایجاد شده در بازار خودرو باشد. با این حال، بسیاری از کارشناسان معتقدند که این مساله نیاز به اصلاح ساختارهای موجود در بخش خودرو دارد و با دستورالعمل‌های این چنینی قابل تغییر نیست.
البته تمام مواردی که در این گزارش به آن اشاره شد مربوط به خودروهای صفر است و به طور قطع قیمت خودروهای کارکرده به کلی مساله مجزایی است کما اینکه در بسیاری موارد می‌توان با ۵۰ میلیون تومان هم صاحب خودروی کارکرده شد. اما دیگر امکان خرید خودروی صفر با ۱۰۰ میلیون تومان یا کمتر وجود ندارد.
نویسنده: سپیده اشرفی
