تاریخچه ولوو

ولوو یکی از خودروسازان قدیمی اروپایی است که هیچ‌وقت نتوانسته در بخش خودروهای سواری به اندازه خودروهای تجاری‌اش در دنیا شناخته شود. این شرکت که محصولاتش همیشه از نظر ایمنی در بالاترین رده‌ها قرار دارد، حالا در تملک جیلی است و توانسته تا حد زیادی به روزهای اوج خودش بازگردد. می‌توان در یک جمع‌بندی گفت که محصولات سواری ولوو همیشه خوب هستند؛ اما هیچگاه آن‌قدر محبوب نبوده‌اند که بتوانند با رقبای خود به راحتی رقابت کنند. تاریخچه خودرو از یک قرن پیش شروع می‌شود.

تاریخچه ولوو از بلبرینگ تا خودروسازی

هرچند که تاسیس کمپانی ولوو در سال ۱۹۲۷ اتفاق افتاد، اما ریشه تاسیس این شرکت خودروسازی و تاریخچه برند ولوو به سال ۱۹۱۱ باز می‌گردد. وقتی ولوو یکی از زیرمجموعه‌های شرکت بالبرینگ‌سازی SKF بود. دو مهندس این شرکت به نام‌های اسار گابریلسن و گوستاو لارسن تصمیم گرفتند تا مجموعه‌ای را برای تاسیس یک شرکت خودروسلزی برپا کنند. از آنجایی که SKF در کار ساخت بلبرینگ بود، نام Volvo برای این شرکت تازه تاسیس خودروسازی انتخاب شد که از کلمه Volvere گرفته شده و مترادف عبارت I roll به معنی «من می‌چرخم» بود.

این نام توسط SKF برای محصولاتی که قرار بود در آمریکا عرضه شوند، در سال ۱۹۱۵ انتخاب شده بود. اما هیچ‌وقت استفاده نشد و به همین خاطر از سوی این دو مهندس و مدیر SKF برای این خودروسازی نوپا انتخاب شد. هدف ساخت خودرویی بود که مناسب جاده‌ها و آب و هوای کشورهای اسکاندیناوی، خصوصاً سوئد باشد.

اولین خودرو ولوو

اولین خودرو تولیدی و آغاز تاریخچه ولوو در ۱۴ آپریل ۱۹۲۷ از خط تولید خارج شد. این خودرو OV4 نام گرفت. برای لوگوی شرکت از طرح رادیاتور همین خودرو الهام گرفته شد و وسط آن، یک خط مورب با یک علامت دایره که یک پیکان از آن به سمت گوشه رادیاتور خارج شده بود، استفاده شد. این علامت دایره به همراه پیکان، نماد آهن در علوم کیمیاگری یونان باستان بود.

اولین کامیون ولوو

یک سال بعد یعنی در سال ۱۹۲۸، اولین کامیون ولوو نیز با نام Series 1 از خط تولید خارج شد تا سرآغازی باشد برای تولد یکی از بزرگ‌ترین تجاری‌سازان تاریخ دنیا و بر اساس همین خودرو، مینی‌بوس مسافری نیز ساخته شد.

اولین خودرو لوکس ولوو

پنج سال بعد یعنی در سال ۱۹۳۳، اولین سواری لوکس ولوو با نام PV56 از خط تولید خارج شد. این خودرو فروش خوبی را کسب کرد و باعث شد سود خوبی نیز برای ولوو به دست آید.

شرکت پیشرانه پنتا ولوو

ولوو در سال‌های بعد شرکتPentaverken  را که مسئول ساخت پیشرانه برای خودروسازان و خصوصا ولوو بود، خریداری کرد. اتفاقی که باعث شد تا سال‌ها به پیشرانه‌های ساخت این مجموعه نام ولوو پنتا داده شود. سپس با گسترش هر روزه ولوو، شرکت Svenska Flygmotor که در کار ساخت تجهیزات مربوط به هواپیما بود نیز خریداری شد و نام این مجموعه جدید به Volvo Aero تغییر کرد و به این ترتیب، ساخت موتورهای هواپیما نیز در دهه ۴۰ میلادی به لیست فعالیت‌های سوئدی‌ها در تاریخچه ولوو اضافه شد.

ولوو در دوران سخت جنگ

اوضاع ولوو مساعد بود تا اینکه در زمان جنگ دوم جهانی، وضعیت این شرکت نیز مثل دیگر صنایع و خصوصا خودروسازان اروپایی، تغییرات زیادی کرد. این در حالی بود که سوئد به طور مستقیم در جنگ جهانی دوم حضور و شرکت نداشت؛ اما وضعیت اقتصادی نامساعد اروپا در روزهای جنگ، به‌خصوص رکود شدید اقتصادی بعد از آن، باعث شد تا بازارهای تمام خودروسازان اروپایی، مخصوصا آنها که محصولات لوکس و گران‌تری تولید می‌کردند، به مخاطره شدید بیفتد.

بازگشت به دوران قبل از جنگ

در سال ۱۹۴۴، ولوو محصول جدیدی به نام PV444 را عرضه کرد که یک خودرو کوپه بود و تا امروز به عنوان کوچک‌ترین محصول ساخته‌شده توسط این شرکت شناخته می‌شود. البته PV444 به عنوان پرتیراژترین محصول ولوو نیز شناخته می‌شود که باعث ورود این شرکت به بازار آمریکا نیز شد. این محصول برای آن روزهای بعد از جنگ جهانی دوم که مردم قدرت خرید بسیار کمی داشتند، عالی بود. در همین ایام، شرکت‌های خودروسازی دیگری نیز در حال ساخت خودروهای ارزان، کوچک و اقتصادی بودند که رنو 4CV و سیتروئن 2CV از آن جمله هستند.

در سال ۱۹۵۳ اولین استشن ولوو به نام Duett و با شعار دو خودرو در یک خودرو، تولید شد که اشاره به کاربری آن برای حمل بار در کنار دو ردیف صندلی داشت. از این تاریخ، ولوو به یکی از استیشن‌سازان مطرح دنیا تبدیل شد و خودروهای استیشن، سهم زیادی در حجم تولیدات این شرکت به دست آوردند.

ورود ولوو به بازار آمریکا در سال ۱۹۵۵ اتفاق افتاد و نمایندگی‌های فروش آن در ایالت‌های مهمی مثل تگزاس و کالیفرنیا، تاسیس شدند تا عرضه اولین محصولات ولوو در سال ۱۹۵۶ آغاز شود. در سال ۱۹۵۸، مهندس ولوو به نام Nils Bohlin کمربند ایمنی سه نقطه ای را احتراع کرد و این وسیله روی ولوو PV544 به طور انبوه و استاندارد استفاده شد.

آغاز توسعه ولوو در داخل و خارج از سوئد

در سال ۱۹۶۳، اولین سایت تولیدی ولوو که خارج از خاک سوئد بود، در شهر هالیفاکس کشور کانادا تاسیس شد. ولوو به دنبال گسترش دامنه فعالیت و تولیداتش بود و به همین ترتیب، یک سایت تولیدی دیگر در سوئد و به دنبال آن یک سایت تولیدی در بلژیک نیز تاسیس شد.

در همین روزها بود که ولوو به ساخت ماشین‌آلات کشاورزی و راهسازی نیز علاقه‌مند شد و شرکت Bolinder-Munktell را که در کار ساخت تراکتور و ماشین‌آلات کشاورزی بود، خریداری کرد. نام این بخش نیز به Volvo BM تغییر کرد. بعدها این بخش نیز فروخته شد و ولوو مجموعه فعالیت‌های مربوط به راهسازی و کشاورزی خود را با نام Volvo Construction Equipment ادامه داد.

در سال‌های ابتدایی دهه ۷۰ میلادی، ولوو بخش خودروهای سواری کمپانی هلندی DAF را خریداری کرد و در ابتدا، برخی از محصولات این کمپانی را با نام و نشان خود به بازار فرستاد. روند روبه‌رشد و توسعه بازارهای ولوو به خوبی پیش می‌رفت.

یکی از شناخته‌شده‌ترین خودروهای ساخت ولوو در آمریکا، ولوو 240 است که به خاطر داشتن ایمنی بالا در آن زمان، از این خودرو به عنوان الگویی برای ارتقای ایمنی و استانداردسازی دیگر خودروهای موجود در بازار آمریکا نام برده می‌شد. در سال ۱۹۸۶، این شرکت در آمریکا به فروش بیش از ۱۱۳ هزار دستگاهی رسید که رکورد فروش به حساب می‌آمد. اما در همین دوران و با ظهور برندهای ژاپنی مثل لکسوس، آکیورا و استیشن واگن‌های سوبارو، بازار از دست ولوو خارج شد و دیگر این شرکت به آن دوران طلایی بازنگشت.

از ادغام تا فروش ولوو

در همین دوران از تاریخچه ولوو بود که یکی از مدیران باسابقه خودروساز سوئدی به این نتیجه رسید که باید برای باقی‌ماندن در بازار رقابت‌ها، ولوو بزرگ‌تر شود که یکی از راه‌های آن، ادغام و شراکت با کمپانی‌های دیگر است.

در اولین مرحله، ولوو در اواخر دهه ۷۰ میلادی پیشنهاد ادغام و شراکت با کمپانی سوئدی ساب را که با اسکانیا شراکت داشت، مطرح کرد. ساب نیز در کار ساخت خودروهای سواری بود و این ادغام می‌توانست یکی از بزرگ‌ترین خودروسازی‌های اروپا را شکل دهد. اما ساب نیز کمپانی قوی نبود و به همین خاطر، این همکاری و شراکت هیچ کمکی به این دو برند نمی‌کرد. از این رو ولوو باز هم دنبال شراکت با شرکت‌های مطرح اروپایی بود که یکی از آنها، رنو بود.

همکاری با رنو آغاز شد و هر دو شرکت، بخشی از سهام یکدیگر را خریداری کردند. این دور شرکت در زمینه‌های تکنولوژی، کیفیت و تحقیقات با هم کار می‌کردند. اما سرانجام بحث ادغام با رنو نیز در سال ۱۹۹۳ با مخالفت سهامداران ولوو، به شکست انجامید و ولوو، سهام اندکی را که از رنو داشت، در سال ۱۹۹۷ فروخت. در همین دوران بود که یکی از خاص‌ترین محصولات ولوو در آن زمان ساخته شد. ولوو 850 که با داشتن یک موتور ۵ سیلندر خطی که تا آن زمان سابقه نداشت، در کنار سیستم حفاظتی برخورد از پهلو، کمربندهای ایمنی تنظیم‌شونده خودکار و همچنین سیستم تعلیق دلتاشکل، ایمنی بالای خود را به نمایش گذاشت. این خودرو همچنین اولین سدان سایز بزرگ ولوو با دیفرانسیل‌جلو بود.

اوضاع برای ولوو خوب نبود. تا اینکه مدیریت و سهام‌داران تصمیم به فروش بخش خودروهای سواری شرکت گرفتند تا بتوانند تمام حواس خود را به تولید و توسعه خودروهای تجاری که اوضاع خیلی خوبی در دنیا داشت، معطوف کنند. همچنین تصمیم گرفته شد تا ۵ درصد از سهام میتسوبیشی که روزهای خوبی را در آن دوران داشت، خریداری شود.

این روزها مصادف شد با تصمیم شرکت فورد که به دنبال داشتن یک زیرمجموعه و یک نشان اروپایی برای ساخت خودروهای سواری میان‌رده و اندازه متوسط بود و برای رسیدن به این هدف، قصد خرید یک خودروساز اروپایی با این شرایط را داشت. در نتیجه، فورد سهام بخش خودروهای سواری ولوو را خریداری کرد. این معامله در سال ۱۹۹۹ انجام شد و از آن تاریخ، خودروهای سواری ولوو زیر نظر کمپانی فورد رفتند که یکی از بزرگ‌ترین خودروسازان دنیا به شمار می‌رفت و فروش بسیار خوبی را تجربه می‌کرد.

ولوو زیر سایه فورد

فورد که حالا ولوو را خریداری کرده بود، یک خودرو دیگر به لیست برندهای اروپایی خودش یعنی جگوار، لندررور و استون مارتین اضافه کرد. فورد به سرعت تصمیم گرفت تا یک پلتفرم جدید و به‌روزتر برای محصولات جدید که قرار است با نام ولوو ساخته می‌شوند، طراحی کند. در اولین قدم، پلتفرم فورد ۵۰۰ برای توسعه ولوو S80 که یک سدان اندازه‌بزرگ بود، در نظر گرفته شد. همچنین در سال ۲۰۰۲ اولین شاسی‌بلند ولوو به نام XC90 که از پلتفرم محصولات فورد استفاده می‌کرد، متولد شد. این خودرو تا سال‌ها به عنوان مهم‌ترین محصول صادراتی ولوو محسوب می‌شد.

اما با توجه به کاهش فروش پیش‌آمده در سال‌های بعد که باعث ضرر فراوان شرکت های خودروسازی آمریکایی شد، فورد تصمیم گرفت تا برخی از برندها و زیرمجموعه‌های خودش را به فروش برساند. در گام اول، لندرور و چگوار به تاتا هندوستان فروخته شدند. ولی فورد برای ولوو، فکرهای دیگری در سر داشت و با اینکه ولوو نیز وضعیت خوبی از نظر فروش و سوددهی نداشت، تصمیم گرفت تا یکبار دیگر شانس خود را با ولوو امتحان کند. فورد تصمیم داشت تا ولوو را به عنوان یک لوکس ساز از منطقه اسکاندیناوی، در کنار مرسدس بنز، آئودی و بی ام و قرار دهد. در نتیجه نتیجه نسل دوم خودرو لوکس و فول سایز ولوو S80 تولید شد و یک کراس اوور کوچک جدید به نام ولوو XC60 نیز در سبد محصولات ولوو قرار گرفت.

در سال ۲۰۰۸ با بحران مالی پیش‌آمده برای شرکت‌های آمریکایی که فورد را بیشتر تحت تاثیر قرار داده بود، مسئولان سوئدی نگران از وضعیت ولوو شدند که حالا در اختیار فورد بود. چرا که فورد به‌صورت مستمر و پیاپی، تیراژ تولید ولوو را کاهش می‌داد و کارمندان و کارگران آن را تعدیل نیرو می‌کرد. ازاین‌رو در مذاکره با فورد قرار شد تا ولوو دوباره برای فروش گذاشته شود. قیمت فروش در حدود ۶ میلیارد دلار آمریکا تعیین شد. این وضعیت برای دیگر برند سوئدی یعنی ساب که حالا زیرمجموعه جنرال موتورز بود، دیده می‌شد.

بنابراین با مساعدت دولت سوئد و قول وام‌ها و کمک‌هزینه برای سرپا ایستادن ولوو و البته کمک‌های شرکت مادر یعنی Volvo AB، خریداران جدید برای ولوو آماده مذاکره شدند. بی ام و، یک شرکت سرمایه‌گذاری سوئدی و سرمایه‌گذاران چینی و روسی از جمله مهم‌ترین خریداران ولوو بودند. البته شایعه شده بود که شرکت فولکس واگن هم که در آن سال‌ها، تبحر و مهارت خاصی در زنده کردن شرکت‌های ورشکسته و خاموش داشت، از خریداران ولوو است که در نهایت، شرکت خودروسازی ولوو به خودروسازای جیلی چین رسید.

جیلی، سرپرست جدید ولوو

بالاخره پس از ضررهای ولوو، این شرکت به خودروسازی جیلی چین رسید. در حالی که جیلی در حدود ۱.۶ میلیارد دلار پیشنهاد داده بود و قیمت فورد نیز در حدود ۶ میلیارد دلار بود، در نهایت این معامله با مبلغ ۱.۸ میلیارد دلار بسته شد. جیلی یک شرکت نوپا و البته سرمایه‌دار بود و می‌توانست با هزینه و سرمایه‌گذاری، ولوو را دوباره به روزهای خوبش بازگرداند. این معامله در آن زمان، بالاترین معامله‌ای بود که یک شرکت چینی برای خرید یک برند خارجی انجام می‌داد. با سرپرستی جیلی، مدیران ارشد ولوو نیز تغییر کردند و مدیران جدید از خودروسازان اروپایی برای مدیریت ولوو انتخاب شدند.

حالا با مدیریت جدید و تحت سرپرستی جیلی، ولوو محصولات جدیدی را نیز در برنامه‌های آینده خود در نظر گرفت. ولوو S90 که یک سدان لوکس سایز بزرگ است و نسخه استیشن آن که v90 نام دارد، در کنار نسل جدید کراس‌اوور XC90، از برنامه‌های جدید ولوو بودند.

با این برنامه‌ها، ولوو خیلی زود به دوران خوب گذشته‌اش رسید. ولوو در سال ۲۰۱۵ برای اولین بار در تاریخ خودش به فروش بیش از نیم میلیون دستگاه در سال رسید. فروش در تمام نقاط دنیا از جمله اروپا و آمریکا، صعودی بود. ولوو برای عقب نماندن از روند رو به رشد تولید خودروهای کراس اوور، یک کراس اوور فشرده سایز کوچک به نام XC40 را معرفی کرد. همچنین در سال ۲۰۱۸، اولین سایت تولیدی ولوو در کشور آمریکا نیز تاسیس شد.

حرکت به سمت برقی ها و هیبریدی ها

ولوو که در تمام تاریخ خودش به عنوان سازنده خودروهای ایمن شناخته می‌شود، اعلام کرد که از سال ۲۰۱۹ تمام خودروهای خود را به صورت هیبریدی یا تمام برقی تولید می‌کند و تا سال ۲۰۳۰، تولید خودروهای دارای پیشرانه‌های سوخت فسیلی را کنار می‌گذارد و محصولات خود را فقط به صورت برقی تولید خواهد کرد.

ولوو با همکاری شرکت جیلی، برند جدیدی به نام لینک اند کو lynk&co را تاسیس کردند که فقط خودروهای برقی تولید می‌کند. در همین سال، اولین خودرو برقی ولوو به نام XC40 برقی را تولید کرد. تصمیم ولوو برای تولید یک XC40 الکتریکی به خاطر فروش بسیار خوب این خودرو بود.

البته برنامه و هدف ولوو برای حذف خودروهای با سوخت فسیلی خیلی سریع کنار گذاشته شد. چرا که ولوو فهمید آینده خودروهای برقی و حذف خودروهای بنزینی و دیزلی از دنیا با چالش‌هایی روبرو شده است.

این شرکت همچنین اعلام کرد که به سرعت روی ساخت خودروهای خودران سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی می‌کند و قراردادی را با بزرگ‌ترین شرکت تاکسی اینترنتی دنیا یعنی اوبر برای تامین بیش از 24 هزار دستگاه از تاکسی‌های خودران، امضا خواهد کرد.

بهترین خودروهای ولوو

در تاریخچه ولوو محصولات مختلفی تولید شده‌اند که بعضی از آنها به عنوان نقطه عطف این شرکت و همین‌طور صنعت خودرو جهان محسوب می‌شوند.

سال تولید	اسم خودرو
۱۹۲۷	ولوو OV4
۱۹۲۸	ولوو Series 1
۱۹۳۳	ولوو PV56
۱۹۷۶	ولوو 240
۱۹۹۱	ولوو 850
۲۰۰۲	ولوو XC90
۲۰۱۶	ولوو S90
۲۰۱۷	لینک اند کو 01
۲۰۱۷	ولوو XC40
۲۰۱۹	ولوو XC40 برقی

نتیجه گیری

ولوو یکی از شرکت‌های پیشرو در زمینه ساخت خودروهای سواری در اروپا و دنیا به شمار می‌آید. این شرکت سابقه زیادی در ساخت خودروهای ایمن داشته و ایمنی به عنوان اصلی‌ترین شعار و هدف در ساخت محصولات این شرکت بوده و است. همچنین ولوو، بیشتر از آنکه در ساخت خودروهای سواری شهرت و تبحر داشته باشد، در بخش خودروهای تجاری باری، مسافری و راه‌سازی شناخته شده است.

وقتی به تاریخچه برند ولوو نگاهی می‌اندازیم، می‌بینیم که هرچه که این شرکت در بخش خودروهای تجاری، قوی و پرقدرت ظاهر شده و هنوز فعالیت می‌کند، در بحث فروش خودرو در کلاس خودروهای سواری نتوانسته به آن جایگاهی که شایسته آن بوده، برسد. این وضعیت دلایل زیادی دارد؛ اما یکی از مهم‌ترین آنها، توجه به نوآوری در محصولات هست که ولوو را در بخش خودروهای تجاری و خودروهای سنگین در کنار مرسدس بنز و گروه دایملر در رده بهترین‌های جهان قرار می‌دهد؛ اما در بخش خودروهای سبک، این‌چنین نبوده و نیست.

نویسنده: علیرضا داودی