فهرست مطالب
برای سال‌ها، صدای غرش یک موتور پرقدرت و حجیم در جاده‌های ایران، بیشتر به خاطره‌ای دور یا رویایی دست‌نیافتنی شبیه بود. حالا اما خبری از راه رسیده که خیلی از ماشین‌بازها و علاقه‌مندان به خودرو را امیدوار کرده است: دولت چراغ سبز واردات خودروهای غیرآمریکایی با حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی سی را به مناطق آزاد نشان داده است. این یعنی امکان واردات خودرو با حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی سی به کیش و انزلی و اروند و ارس وجود دارد، اما آیا این جریان به سرزمین اصلی هم می‌رسد یا فقط در حد مناطق آزاد باقی می‌ماند؟
آزادسازی واردات خودرو با موتور بالای ۲.۵ لیتر
رضا مسرور، دبیر شورای عالی مناطق آزاد، کسی بود که این خبر را اعلام کرد. او گفت بعد از کلی پیگیری و نامه‌نگاری، بالاخره دولت موافقت کرده تا خودروهای کارکرده (تا ۵ سال ساخت) و با موتورهای بالای ۲.۵ لیتر بنزین، دوباره به صورت قانونی وارد این مناطق شوند. هدف رسمی این است که ناوگان فرسوده این مناطق توریستی و تجاری، جانی دوباره بگیرد و چرخ اقتصادشان بهتر بچرخد. اما در دل ماجرا، این یک راهکار هوشمندانه برای لغو قانونی است که سال‌ها بازار خودروی ایران را از داشتن ماشین‌های لوکس و قدرتمند محروم کرده بود.
مناطق آزاد همیشه مثل یک دنیای موازی بوده‌اند؛ جایی که قوانین سرزمین اصلی کمی نرم‌تر و منعطف‌تر است. حالا همین انعطاف، قرار است به دروازه‌ای برای ورود خودروهایی تبدیل شود که بیش از یک دهه است حق ورود به سرزمین اصلی را ندارند.
چه خودروهایی وارد می شوند؟
وقتی می‌گوییم موتور بالای ۲۵۰۰ سی‌سی، دقیقا از چه خودروهایی حرف می‌زنیم؟ تصور کنید:
- غول‌های ژاپنی: ابهت یک تویوتا لندکروزر جدید یا نیسان پاترول که در جاده‌های ساحلی کیش می‌خرامند.
- شاسی‌بلندهای خانوادگی و مدرن: خودروهایی مثل هیوندای پالیسید و کیا تلوراید که ترکیبی از قدرت، زیبایی و جاداری هستند.
- لوکس‌های اروپایی: تصور رانندگی با مدل‌های جدید بی‌ام‌و سری ۵ و ۷ یا مرسدس بنز کلاس E و S دیگر یک خیال‌پردازی نیست.
- حتی چینی‌های پرقدرت: مدل‌هایی مثل هاوال H9 یا بی وای دی تانگ هم می‌توانند گزینه‌های جذابی باشند.
این لیست، فقط یک نمونه است. ورود این خودروها، حتی اگر محدود به مناطق آزاد باشد، یعنی رنگ و بوی بازار خودروی ایران، حداقل عوض خواهد شد.
تاثیر واردات خودرو با موتور بالای ۲۵۰۰ سی سی
شاید بگویید این خودروها که فقط در مناطق آزاد هستند، پس تاثیری در قیمت خودرو و کل بازار کشور ندارند؟ این تصمیم، حتی از دور هم می‌تواند تاثیراتی بگذارد:
- شکستن قیمت‌های کاذب: بازار خودروهای لوکس کارکرده در ایران، بازاری حبابی است. ورود مدل‌های جدیدتر، حتی با پلاک منطقه آزاد، می‌تواند کمی این حباب را بترکاند و قیمت‌ها را منطقی‌تر کند.
- تنوع و حق انتخاب: برای کسانی که در این مناطق زندگی یا کار می‌کنند، این یعنی پایان یکه‌تازی چند مدل تکراری و باز شدن دریچه‌ای به انتخاب‌های جدید.
- تلنگری به خودروساز داخلی: شاید این اتفاق، خودروسازان داخلی را به فکر بیندازد که دیگر نمی‌توانند با محصولات قدیمی، ادعای لوکس‌سازی کنند. رقابت، حتی اگر غیرمستقیم باشد، همیشه به نفع مصرف‌کننده است.
- کاهش قاچاق: وقتی راه قانونی باز باشد، هرچند محدود، انگیزه‌ی دور زدن قانون و قاچاق کمتر می‌شود.
چالش واردات خودروهای لوکس
- مشکل تردد: بزرگترین چالش این است که این خودروها پلاک منطقه آزاد می‌گیرند. یعنی برای سفر به شهرهای دیگر و تردد آزادانه در سرزمین اصلی، همچنان با محدودیت‌های جدی روبه‌رو هستند.
- هزینه‌های سرسام‌آور: فکر نکنید این خودروها ارزان تمام می‌شوند. هزینه‌های واردات، عوارض و… قیمت نهایی را به قدری بالا می‌برد که باز هم خریدشان فقط برای قشر بسیار محدودی ممکن است.
- خدمات پس از فروش محدود: فرض کنید مرسدس بنز مدل بالای خود را خریدید. اگر قطعه‌ای خراب شود، چه کسی آن را تامین می‌کند؟ آیا نمایندگی معتبری برای تعمیرات تخصصی وجود خواهد داشت؟
- تبعیض: این سیاست، ناخواسته یک حس نابرابری ایجاد می‌کند. چرا یک شهروند در کیش می‌تواند از این فرصت استفاده کند، اما یک شهروند در تهران یا اصفهان نه؟ این موضوع، آزادی در دسترسی را زیر سوال می‌برد.
نتیجه گیری
این تصمیم، حرکت هوشمندانه‌ای برای پاسخ به یک نیاز انباشته در بازار است. اگر دولت بتواند چالش‌های آن، به‌خصوص خدمات پس از فروش و قیمت‌گذاری را مدیریت کند، می‌توانیم امیدوار باشیم که شاید در آینده‌ای نزدیک واردات خودروهای با موتور بالای ۲۵۰۰ سی سی در همه مناطق آزاد شود. فعلا اما، ورود این خودروها به مناطق آزاد پیش‌زمینه‌ای است برای تغییراتی هر چند کوچک.
نویسنده: میلاد قزللو
