فهرست مطالب
با تصمیم جدید شورای رقابت، خودروهای وارداتی از شمول دستورالعمل تنظیم بازار خودرو خارج شدند. این تصمیم، ضمن تسهیل شرایط خرید برای متقاضیان، همچنان نظارت قیمتی سازمان حمایت و عرضه در سامانه یکپارچه خودروهای وارداتی را الزامی می‌داند.
مصوبه‌ای تعیین‌کننده در بازار خودرو
در ابلاغیه‌ای رسمی از سوی حسین فرهیدزاده، رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، خطاب به انجمن واردکنندگان خودرو و مدیران شرکت‌های واردکننده، اعلام شد که طبق مصوبه جلسه ۷۳۰ شورای رقابت، خودروهای وارداتی دیگر مشمول دستورالعمل تنظیم بازار مصوبه ۵۴۳ نیستند.
در نامه سازمان حمایت به انجمن واردکنندگان و تولیدکنندگان به‌صراحت تاکید شده که از این پس، شرایط محدودکننده‌ای مانند الزام به نداشتن پلاک فعال، محدودیت سنی متقاضی، ممنوعیت خرید در بازه ۴۸ ماهه، و منع ثبت‌نام برای اشخاص حقوقی برای خریداران خودروهای وارداتی وجود نخواهد داشت. همچنین ثبت‌نام برای هر کد ملی تنها یک‌بار در هر دوره فروش، و الزام به داشتن گواهینامه معتبر از جمله مواردی است که دیگر شامل حال خودروهای وارداتی نخواهد شد.
رفع یک محدودیت قدیمی، اما با نظارت
در حالی که برخی فعالان فضای مجازی این تصمیم را به‌مثابه پایان کامل نظارت بر بازار خودروهای وارداتی تفسیر کرده‌اند، اما سازمان حمایت تاکید دارد که نظارت‌های قیمتی همچنان پابرجاست.
بر اساس اعلام رسمی، شرکت‌های واردکننده ملزم‌اند پس از ترخیص خودرو از گمرک، اسناد آن را برای بررسی قیمت به سازمان حمایت ارائه دهند و بدون تایید این سازمان اجازه اعلام قیمت نخواهند داشت.
سامانه یکپارچه همچنان فعال
یکی دیگر از برداشت‌های اشتباه در سطح جامعه، تصور پایان عرضه خودروهای وارداتی در سامانه یکپارچه فروش خودرو بود. اما سازمان حمایت با تاکید بر ادامه عرضه در این سامانه، اعلام کرد که فرایند خرید همچنان از مسیرهای رسمی و شفاف انجام خواهد شد.
به گفته مهدی ضیغمی، مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت، شرط حذف‌شده تنها مربوط به پلاک فعال است و تغییر دیگری در روند قیمت‌گذاری یا عرضه ایجاد نشده است.
تاثیر بر بازار: تسهیل خرید، افزایش تقاضا
تحلیلگران معتقدند این تصمیم می‌تواند منجر به افزایش قابل‌توجهی در تقاضای خودروهای وارداتی شود، چرا که با حذف شرط نداشتن پلاک فعال، دامنه متقاضیان به‌شدت گسترش می‌یابد.
با این حال، ادامه نظارت قیمتی مانعی برای افزایش بی‌ضابطه قیمت‌ها خواهد بود، و عرضه در سامانه یکپارچه شفافیت بازار را تا حدودی حفظ خواهد کرد.
نتیجه‌گیری: حرکت به‌سمت تعادل مشروط
تصمیم اخیر شورای رقابت را می‌توان گامی در مسیر تسهیل بازار واردات خودرو دانست، اما مشروط به حفظ سازوکارهای نظارتی.
در شرایطی که بازار خودرو ایران با نوسانات قیمتی و کمبود عرضه مواجه است، تسهیل واردات می‌تواند تعادل نسبی ایجاد کند، مشروط بر آنکه سیاست‌های حمایتی و نظارتی نیز همزمان با آن تقویت شوند.
در نهایت، آنچه مشخص است، آزادسازی به معنای رهاسازی مطلق نیست؛ بلکه مسیر واردات خودرو با وجود کاهش محدودیت‌ها، همچنان نیازمند شفافیت و پاسخگویی در برابر نهادهای ناظر خواهد بود.
نویسنده: میلاد قزللو
