فهرست مطالب
خبر رسمی کاهش تعرفه واردات خودرو از سوی سازمان توسعه تجارت ایران، توجه گستردهای را به خود جلب کرده است. این موضوع، در قالب نامهای رسمی به مرکز نوآوری، هوشمندسازی و امنیت کشور ابلاغ شده و طبق آن، این مرکز باید کاهش سود بازرگانی انواع خودرو را در سامانه جامع تجارت و سایر سامانههای مرتبط، تا پایان سال ۱۴۰۴ اعمال کند.
کاهش تعرفهها، بر اساس تصویبنامه هیئت وزیران، بهگونهای طراحی شده که ضمن تنظیم بازار و کاهش فشار بر مصرفکنندگان، مسیر واردات خودروهای متنوعتر و حتی خودروهای با حجم موتور بالا را نیز هموار کند.
تعرفه واردات خودرو ۱۴۰۴
در جدول جدید تعرفهها که با احتساب ۴ درصد حقوق ورودی تنظیم شده، ارقام بهصورت زیر است:
نوع خودرو | حجم موتور | تعرفه واردات ۱۴۰۴ |
بنزینی | زیر ۱۵۰۰ سی سی | ۲۰٪ |
بنزینی | ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی سی | ۴۰٪ |
بنزینی | ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سی سی | ۱۵۰٪ |
بنزینی | ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سی سی | ۱۸۰٪ |
بنزینی | بالای ۳۰۰۰ سی سی | ۱۹۰٪ |
هیبریدی | همه حجمها | ۱۵٪ |
برقی | – | ۴٪ |
تعرفههای جدید با کاهش قابلتوجهی طراحی شدهاند تا اثر تغییر مبنای ارز محاسبه حقوق ورودی را تا حدی جبران کنند. این اقدام میتواند بازار خودروهای وارداتی را متحول کند و امکان واردات انواع خودروها، بهویژه برای حجمهای بالا، را فراهم سازد.
بر اساس این تعرفهها، خودروهای برقی با تعرفههای حداقلی، جذابترین گزینه برای واردات هستند و انتظار میرود روند واردات گسترده این خودروها ادامه یابد. همچنین، فاصله منطقی بین تعرفه خودروهای برقی و هیبریدی، خودروهای هیبریدی را به گزینهای مناسب برای ورود به بازار تبدیل کرده است.
آزادسازی واردات خودروهای با حجم موتور بیش از ۲۵۰۰ سیسی
یکی از تغییرات مهم در تعرفههای جدید، آزادسازی رسمی واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سیسی است؛ اقدامی که در سالهای گذشته به دلایل مختلف از جمله کنترل ارزی، ممنوع بود. اکنون دولت با تعیین تعرفه رسمی برای این دسته از خودروها، عملا محدودیت را برداشته و امکان ورود خودروهای لوکس و قدرتمند به بازار را فراهم کرده است.
این تغییر میتواند به افزایش تنوع برند و مدل در بازار منجر شود و فشار رقابتی بیشتری بر خودروهای مونتاژی و داخلی وارد کند. همچنین، مشتریانی که به دنبال خودروهای با توان فنی بالا هستند، حالا گزینههای وارداتی بیشتری پیش رو خواهند داشت.
تعرفه ۴ درصدی خودروهای برقی؛ نگاه به آینده
ثبت تعرفه خودروهای تمام برقی به ۴ درصد نشان میدهد که دولت سیاستهای جدیدی برای توسعه حملونقل پاک در نظر دارد. این تغییرات، انگیزه واردکنندگان را برای عرضه خودروهای الکتریکی افزایش میدهد و میتواند گامی در مسیر کاهش آلایندگی و مصرف سوختهای فسیلی باشد.
در کنار آن، تعرفه منطقی ۱۵ درصدی برای خودروهای هیبریدی نیز فرصت مناسبی برای توسعه این نوع خودروها فراهم میآورد؛ خودروهایی که میتوانند در شرایط فعلی کشور، ترکیبی از صرفهجویی سوخت و کاهش آلودگی را به بازار ارائه دهند.
زمان اجرای تعرفهها؛ ابهامی که باقی است
سوالی که اکنون ذهن بسیاری از متقاضیان را مشغول کرده، زمان دقیق اجرای تعرفههای جدید است. برخی گمانهزنیها حاکی از آن است که ممکن است این تعرفهها بهصورت معکوس و از ابتدای سال ۱۴۰۴ اعمال شوند؛ اتفاقی که میتواند منجر به بازگشت بخشی از مبالغ پرداختی توسط خریداران خودروهای ترخیصشده در این سال شود.
در مقابل، اگر اجرای تعرفهها از زمان اعلام رسمی آن آغاز شود، بسیاری از واردکنندگان و مشتریان متضرر خواهند شد و مانند گذشته، این عدم هماهنگی میان نهادهای اجرایی به هزینههای اضافی برای مردم منجر خواهد شد.
آیا بازار خودرو ارزان میشود؟
این پرسش مهمی است که پاسخ آن ساده نیست. کاهش تعرفهها از نظر تئوریک باید منجر به کاهش هزینه تمامشده خودروهای وارداتی شود. با این حال، عواملی مانند نرخ ارز، هزینه حملونقل، بیمه، سود واردکننده و نوسانات داخلی میتوانند این کاهش را خنثی یا محدود کنند.
نکته دیگر اینکه، ورود خودروهای لوکس با تعرفه مشخص، ضمن افزایش تنوع در بازار، میتواند به کاهش تقاضا برای محصولات مونتاژی و داخلی با قیمت بالا منجر شود. این رقابت، در صورت اجرای درست، میتواند در میانمدت به نفع مصرفکنندگان تمام شود.
جمعبندی؛ گام مثبت، اما مشروط
تصویب و ابلاغ تعرفههای جدید واردات خودرو، گامی رو به جلو در تنظیم بازار خودرو و پاسخ به بخشی از نیازهای واقعی مردم است. بهویژه آزاد شدن واردات خودروهای ۲۵۰۰ سیسی به بالا، میتواند قفل ورود مدلهای بهروز، ایمن و متنوع را باز کند و تقاضای مشتریان خاص را پاسخ دهد.
با این حال، اگر زمان اجرا شفاف نباشد و زیرساختهای مربوط به خودروهای برقی، شبکه خدمات پس از فروش و ثبات ارزی فراهم نشود، کاهش تعرفه تنها روی کاغذ باقی خواهد ماند.
اکنون نگاهها به سمت اجرای عملیاتی این تصمیم و تاثیر آن بر قیمت نهایی خودرو در بازار است. آیا بالاخره بازار خودرو ایران شاهد رقابت واقعی و افت قیمت خواهد بود؟ زمان پاسخ این سوال را خواهد داد.
نویسنده: میلاد قزللو