فهرست مطالب
بازار خودروی ایران در دوم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، شاهد افت معناداری در قیمت بسیاری از محصولات داخلی و مونتاژی بود. در حالی‌که برخی رسانه‌ها این کاهش را نتیجه مستقیم کاهش نرخ ارز می‌دانند، اما تحلیل دقیق‌تر از آنچه در بطن بازار می‌گذرد، نشان می‌دهد که عوامل متعددی در کنار افت دلار، موجب عقب‌نشینی قیمت‌ها شده‌اند؛ از رکود در معاملات گرفته تا انتظارات تورمی منفی.
افت نرخ دلار، عامل اصلی یا بهانه‌ای برای تخلیه حباب؟
در ظاهر، کاهش نرخ دلار مهم‌ترین دلیل افت قیمت خودرو معرفی می‌شود. اما آنچه در بازار خودرو قابل مشاهده است، بیشتر نشان از تخلیه حبابی دارد که طی ماه‌های اخیر به‌واسطه گمانه‌زنی‌های سیاسی و شایعات تورمی شکل گرفته بود. این مسئله به‌ویژه در خودروهای مونتاژی که در بازاری نسبتا اشباع‌شده عرضه می‌شوند، مشهودتر است.
برای نمونه، کاهش قیمت ۸۵ میلیون تومانی در خودروی هاوال H6 از بهمن موتور، بیش از آن‌که نتیجه‌ی مستقیم دلار باشد، نشان‌دهنده‌ی فشار فروش از سمت نمایشگاه‌داران برای جلوگیری از افت بیشتر قیمت در آینده نزدیک است.
خودروهای داخلی؛ نشانه‌هایی از رکود در تقاضا
در بخش خودروهای داخلی نیز، کاهش قیمت در محصولات پرتقاضا مانند پژو 207 اتوماتیک، سورن پلاس و شاهین اتوماتیک، موید کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان و انتظار بازار برای روندی نزولی‌تر است. با وجود کاهش‌های نه‌چندان شدید –مثلا ۱۴ میلیون تومان در سورن پلاس یا ۱۵ میلیون در 207 پانوراما– بازار همچنان در وضعیت بلاتکلیف به سر می‌برد و خریداران، دست نگه داشته‌اند.
در شرایطی که شاخص انتظارات تورمی در حال کاهش است و احتمال تصویب توافقاتی اقتصادی در سطح بین‌المللی تقویت شده، بازار خودرو به‌طور سنتی وارد مرحله‌ای از انتظار و سردرگمی می‌شود که اغلب با کاهش معاملات و اصلاح قیمتی همراه است.
مونتاژی‌ها؛ کاهش تقاضا در برابر عرضه مستمر
یکی از مهم‌ترین نشانه‌های تغییر رفتار بازار در بخش خودروهای مونتاژی رخ داده است؛ جایی‌که کاهش تقاضا، در کنار تداوم روند عرضه، منجر به افت قیمت‌هایی تا ۷۰ یا ۸۵ میلیون تومان شده است. کاهش قیمت در فیدلیتی پرستیژ، کی‌ام‌سی T8 و تیگو ۷ پرومکس، به خوبی از اختلال در توازن عرضه و تقاضا حکایت دارد.
به‌ویژه در شرایطی که بازار خودروهای مونتاژی با تردیدهای مصرف‌کننده درباره خدمات پس از فروش، نوسان نرخ قطعات وارداتی و تردیدهای سیاسی مواجه است، هرگونه افت کوچک در نرخ ارز، به کاهش شدید قیمت منتهی می‌شود.
آینده بازار؛ زمان خرید یا صبر بیشتر؟
برخی تحلیل‌گران اقتصادی معتقدند که بازار خودرو در حال ورود به مرحله اصلاح قیمتی است و کاهش‌های اخیر، بیشتر ناشی از فشار فروشندگان و کاهش انتظارات تورمی است تا نتیجه‌ای از ثبات بلندمدت نرخ ارز. ازاین‌رو، توصیه به خریداران آن است که در صورت نیاز مصرفی، از فرصت کاهش قیمت بهره بگیرند.
نویسنده: میلاد قزللو
