فهرست مطالب
بر اساس توضیحات مدیرکل روابط عمومی سازمان تعزیرات حکومتی، بازگشت مبالغ اضافه‌دریافتی از خریداران محصولات ایران‌خودرو منوط به نهایی‌شدن رای در پرونده گران‌فروشی است. به بیان ساده، تا زمانی که فرایند رسیدگی تکمیل و رای قطعی صادر نشود، امکان پرداخت وجوه مازاد وجود ندارد؛ اما پس از قطعیت، شرکت مکلف به عودت مبالغ خواهد بود.
پول چه کسانی برمی‌گردد؟
نخستین پرسش برای خریداران این است که چه کسانی مشمول این طرح می‌شوند. پاسخ به این پرسش به جزئیات رای بستگی دارد: بازه زمانی فروش‌ها، نوع محصولات، شیوه قیمت‌گذاری و میزان مازاد دریافتی. انتشار عمومی این معیارها از سوی نهاد ناظر، اختلافات بعدی را کاهش می‌دهد و روند اجرا را تسهیل می‌کند.
چطور پول را پس بگیریم؟
به‌محض قطعی‌شدن رای، مسیر عملی برای مطالبه حق از طریق سامانه ۱۳۵ تعریف شده است. خریداران باید شکایت/مطالبه خود را در این سامانه ثبت کنند تا پرونده بازپرداخت به شکل متمرکز و قابل‌پیگیری پیش برود. این تمرکز، تطابق میان فهرست مشمولان و مستندات پرداختی را ساده و از سردرگمی در مراجعات حضوری جلوگیری می‌کند.
مدارک لازم: چه آماده کنیم؟
برای تسریع کار، مدارک هویتی (کارت ملی)، اسناد خرید (قرارداد یا پیش‌قرارداد، فاکتور، رسیدهای واریز)، و هر مدرک رسمی مرتبط را آماده کنید. درج دقیق شناسه‌های پرداخت، احتمال ارجاع‌های تکراری یا نقص پرونده را کاهش می‌دهد. تجربه‌های مشابه نشان داده است کامل‌بودن مدارک مهم‌ترین عامل کوتاه‌شدن زمان رسیدگی است.
نحوه محاسبه اضافه دریافتی ایران خودرو
برای جلوگیری از اختلاف، لازم است روش محاسبه به‌صورت شفاف و یکنواخت اعلام شود: مبنای قیمت مصوب، تاریخ موثر، هزینه‌های جانبی مجاز و فرمول تطبیق. شفافیت در این چهار موضوع، میزان نهایی عودت را برای هر خریدار قابل‌راستی‌آزمایی می‌کند و زمینه اعتراضات را کاهش می‌دهد.
چالش‌ها و راهکارها
در اجرا ممکن است با تجمیع داده‌ها، تطبیق نامشخص قراردادها، یا تفاوت در تفسیر اقلام هزینه‌ای مواجه شویم. نسخه‌برداری دیجیتال از مدارک، ثبت شماره پیگیری سامانه و نگهداری پیامک‌ها/ایمیل‌های دریافتی از نهاد رسیدگی‌کننده، از اتلاف زمان جلوگیری می‌کند. همچنین اعلام جدول زمان‌بندی مرحله‌ای برای پرداخت‌ها، از شکل‌گیری صف‌های طولانی و تنش‌های اداری می‌کاهد.
تاثیر روی بازار خودرو
الزام به بازگشت وجوه مازاد، سیگنالی روشن به بازیگران بزرگ بازار است: هزینه تخلف قیمتی بالاست و پایبندی به ضوابط، صرفه اقتصادی دارد. برای بازار خودرو که به انتظارات قیمتی حساس است، اجرای شفاف رای می‌تواند به کاهش حباب‌ها، تعدیل رفتارهای سفته‌بازانه و ترمیم بخشی از اعتماد عمومی بینجامد. اجرای مرحله‌ای اما منظم، از فشار نقدینگی ناگهانی بر بنگاه نیز می‌کاهد.
نتیجه گیری
مراحل بازگرداندن اضافه پرداختی ایران خودرو مشخص است: رای قطعی – ثبت مطالبه در سامانه ۱۳۵ – بررسی مدارک – محاسبه و عودت وجه. برای خریداران، سه توصیه کلیدی مطرح است: مدارک را کامل و منظم بارگذاری کنید، شماره پیگیری را حفظ و وضعیت پرونده را دوره‌ای رصد کنید و در صورت ابهام در محاسبه، درخواست شرح جزئیات فرمول را ثبت کنید. تحقق شفافیت در دایره شمول، یکنواختی محاسبه و سرعت اجرا، هم حق مصرف‌کننده را احقاق می‌کند و هم پیام روشنی از جدیت مقابله با گران‌فروشی به بازار می‌فرستد.
نویسنده: میلاد قزللو
