فهرست مطالب
خودروهای ایرانی یا خودروهای اصالتا خارجی اما بسیار پرتیراژ که عمدتا توسط ایران خودرو و سایپا وارد بازار ایران شدند، از چند مورد محدود موتور طی بیش از دو یا سه دهه اخیر استفاده کرده‌اند و در این مدت برخی از آنها به عنوان بهترین موتور ماشین‌های ایرانی شناخته شده‌اند.
البته معیارها در انتخاب بهترین ماشین ایرانی از نظر موتوری می‌تواند متفاوت باشد؛ بعضی از دارندگان و مالکان خودروها یا کارشناسان معیارهایی مثل دوام بالا و استهلاک فنی و هزینه تعمیرات پایین را به عنوان ملاک اصلی تشخیص بهترین موتور ماشین‌های ایرانی مد نظر قرار می‌دهند و عده کمتری نیز قدرت و شتاب حاصل از این پیشرانه ها را معیار انتخاب بهترین ماشین‌های ایرانی از نظر موتور در اولویت می‌گذارند.
به هر ترتیب در ادامه به فهرستی از بهترین ماشین ایرانی از نظر موتوری (استهلاک و دوام) اشاره کرده و درباره میزان استهلاک و دوام و همچنین قدرت و شتاب حاصل از بخش فنی آنها نیز به طور کافی بحث خواهیم کرد.
رنو تندر ۹۰
داچیا لوگان یا رنو ال ۹۰ که در بازار ایران به تندر ۹۰ نیز شهرت دارد، اگرچه ابتدا به خاطر طراحی ظاهری نسبتا ساده و قدیمی خود با انتقادات زیادی مواجه شد، اما رفته رفته یک نکته مثبت و مهم در این خودرو باعث شد که نظر مشتریان ایرانی در مورد این محصول اقتصادی فرانسوی عوض شود؛ این نکته مثبت چیزی نبود جز موتور کم‌استهلاک و بادوام به همراه توان مناسب که ضمن ارائه طول عمر بالا، شتاب و سواری نسبتا مهیجی نیز برای مالکان و کاربران این خودرو فراهم می‌کرد
موتور رنو ال ۹۰ در فهرست پیشرانه‌های کمپانی رنو با کد K4M شناخته می‌شود و قدرتی معادل ۱۰۵ اسب بخار در دور موتور ۵۷۵۰ RPM به همراه ۱۴۰ نیوتن متر گشتاور در دورموتور ۳۷۵۰ RPM را به گیربکس تحویل می‌دهد.
طبق اعلام رسمی شرکت سازنده، شتاب صفر تا صد رنو تندر ۹۰ معادل ۱۰.۲ ثانیه است و بنابراین یکی از سریع‌ترین خودروهای پرتیراژ تولید داخل محسوب می‌شود. میانگین مصرف سوخت رنو ال ۹۰ نیز حدود ۶.۹ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است که در مقایسه با دیگر سدان‌های ایرانی نسبتا کم مصرف محسوب می‌شود. به ویژه در جاده‌های بین شهری میزان مصرف موتور رنو ال ۹۰ بسیار مقرون به صرفه است.
از طرف دیگر طول عمر بالا و دوام فنی بسیار مناسب موتور تندر ۹۰ نیز میان کارشناسان و مالکان این خودرو بسیار زبانزد است؛ به نحوی که اکثر دارندگان این خودرو در صورت رعایت نکات مربوط به سرویس روغن و فیلترها، طی بازه‌های طولانی از موتور ماشین خود استفاده کرده و با هیچ‌گونه مشکل غیرعادی روبرو نشده‌اند. البته تعویض لوازم مصرفی مثل تسمه‌ها، هرزگردها و سایر قطعات مصرفی باید به موقع انجام شود، وگرنه خسارات بسیار زیادی به مالک خودرو تحمیل خواهد شد.
به عنوان مثال تعویض نکردن به موقع تسمه تایم و بلبرینگ‌های مربوط به آن در این خودرو می‌تواند هزینه‌های بسیار زیادی به دنبال آورد. به خصوص که قطعات یدکی اورجینال و باکیفیت موتور رنو ال ۹۰ نسبت به سایر موتورهای خودروهای داخلی بسیار گران قیمت‌تر بوده و هزینه تعمیر یا تعویض آنها نیز بالاتر است.
رنو ساندرو
رنو ساندرو نیز یکی دیگر از محصولات خانواده تندر ۹۰ است که از لحاظ فنی تفاوتی با ال ۹۰ ندارد و از همان موتور K4M استفاده می‌کند. بنابراین تمامی نکات مثبت موتور ال ۹۰ نظیر طول عمر بالا، کیفیت ساخت مناسب و شتاب دلچسب را می‌توان در رنو ساندرو نیز مشاهده کرد. البته هزینه‌های مربوط به لوازم بدنه رنو ساندرو گرانتر بوده و قیمت خرید این خودرو نیز نسبتا بالاتر از ال۹۰ است.
رنو مگان
رنو مگان نیز یکی دیگر از محصولات کمپانی فرانسوی رنو در ایران است که در دو مدل ۱۶۰۰ و ۲۰۰۰ توسط پارس خودرو به صورت مونتاژی به مشتریان ایرانی تحویل داده شده است.
رنو مگان مونتاژ ۱۶۰۰ از لحاظ فنی بسیار مشابه رنو ال ۹۰ و ساندرو بوده و از همان موتور استفاده می‌کند. بنابراین ویژگی‌های فنی و نکات مربوط به دوام موتور یا قیمت قطعات یدکی در مورد مگان ۱۶۰۰ با تندر ۹۰ تقریبا مشابهت دارد.
اما رنو مگان ۲۰۰۰ از موتور حجیم‌تر و پرقدرت‌تری استفاده می‌کند که اگرچه از لحاظ ساختاری به خانواده موتور ال ۹۰ مربوط می‌شود، اما به دلیل قدرت بالاتر، استهلاک بیشتری را باید از آن انتظار داشته باشید. البته کیفیت ساخت موتور رنو مگان ۲۰۰۰ نیز بسیار بالاست و در صورت رعایت سرویس‌های مربوط به تعویض روغن، فیلترها و موارد مصرفی، به این زودی‌ها این خودرو دچار خرابی نمی‌شود.
البته بسیاری از کارشناسان و مالکان رنو مگان ۲۰۰۰ نسبت به سیستم برقی این خودرو چندان راضی نیستند و عنوان شده که در صورت خرابی سیستم برقی معمولا رفع عیب آن چندان ساده نخواهد بود.
حداکثر قدرت موتور چهار سیلندر ۲ لیتری رنو مگان ۲۰۰۰ حدود ۱۳۶ اسب بخار بوده و بیشترین گشتاور آن به ۱۹۱ نیوتن متر می‌رسد که در کنار گیربکس اتوماتیک ۴ سرعته، شتاب صفر تا صد بسیار مناسب در حد ۹.۵ ثانیه را در شرایط استاندارد به ثبت می‌رساند.
پژو ۲۰۶ تیپ ۵
پژو ۲۰۶ تیپ ۵ از موتور معروف TU5 استفاده می‌کند. این موتور از محصولات کمپانی پژو سیتروئن بوده و با اتاق پژو ۲۰۶ تیپ ۵ به بازار ایران راه پیدا کرده است. موتور ۱.۶ لیتری ۴ سیلندر تنفس طبیعی ۱۶ سوپاپ تیوفایو پژو به دلیل استهلاک فنی پایین و کیفیت ساخت بالا به ویژه در مقایسه با موتور ۱.۸ لیتری XU7 ، بسیار مورد استقبال کاربران ایرانی قرار گرفته و ضمن ارائه دوام بالا و میزان خرابی پایین، قدرت و شتاب مناسبی هم به اتاق پژو ۲۰۶ تیپ ۵ بخشیده است.
حداکثر قدرت موتور تیوفایو پژو ۲۰۶ تیپ ۵ حدود ۱۰۵ اسب بخار بوده و بیشترین گشتاور آن نیز به ۱۴۲ نیوتن متر می‌رسد. شتاب صفر تا صد این خودرو حدود ۱۱.۶ ثانیه بوده و از این جهت یکی از خودروهای نسبتا پرشتاب ایرانی محسوب می‌شود.
ضمن آنکه میانگین مصرف سوخت موتور پژو ۲۰۶ تیپ ۵ نیز حدود ۶.۴ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر ترکیبی ارزیابی می‌شود که در نوع خود و نسبت به دیگر خودروهای ایرانی تقریبا کم‌مصرف به شمار می‌آید.
پژو ۲۰۷
پژو ۲۰۷ نیز از لحاظ فنی با پژو ۲۰۶ تیپ ۵ شباهت کامل دارد یعنی همان موتور تیوفایو ۱.۶ لیتری ۴ سیلندر ۱۶ سوپاپ روی این خودرو نیز نصب شده و تقریباً از لحاظ فنی همان آمار و ارقام را به شما ارائه می‌دهد.
البته نسخه‌های جدیدتر پژو ۲۰۷ از نمونه‌های ساخت داخل موتور تیوفایو استفاده می‌کنند که طی این سال‌ها از لحاظ کیفیت و میزان خرابی تا حدودی نزول داشته و نسبت به نسخه‌های اولیه موتور تیوفایو افت کیفیت در آنها احساس می‌شود. ناگفته نماند که پژو ۲۰۶ تیپ ۵ مدل بالا نیز تقریبا با همین معضل روبرو است و کیفیت موتور تیوفایو آن نسبت به نمونه‌های قدیمی‌تر این خودرو پایین‌تر برآورد می‌شود.
تارا
ماشین تارا یکی از محصولات نسبتا جدید ایران خودرو است که از همان ابتدا با نمونه ارتقا یافته موتور تیوفایو با نام TU5 پلاس عرضه شده است. این پیشرانه در واقع همان موتور تیوفایو پژو ۲۰۶ و ۲۰۷ است با این تفاوت که مورد به‌روزرسانی قرار گرفته تا هم استانداردهای آلایندگی جدید را پاس کند و هم راندمان عملکرد آن بالاتر برود.
از جمله تغییرات صورت گرفته روی موتور تیو ۵ پلاس می‌توان به اضافه شدن سیستم زمانبندی متغیر سوپاپ‌ها به همراه استفاده از پمپ روغن با دبی متغیر و برخی به‌روزرسانی‌های دیگر اشاره کرد که سبب شده تا توان این موتور به ۱۱۳ اسب بخار و بیشترین گشتاور آن به ۱۴۴ نیوتن متر برسد. شتاب قابل قبول و مصرف سوخت نسبتا متعادل از ویژگی‌های تارا دنده‌ای به شمار می‌روند که با موتور تیو ۵ پلاس به این مهم دست پیدا کرده است.
استهلاک و دوام موتور تیوفایو پلاس اگرچه به اندازه نسخه‌های اصلی و فرانسوی موتور تیوفایو نیست اما در شرایط فعلی یکی از موتورهای نسبتا کم‌استهلاک و کم‌دردسر بازار کشور ما به شمار می‌رود. ناگفته نماند که این موتور اخیرا روی بعضی تیپ‌های رانا پلاس و پژو ۲۰۷ نیز نصب شده است.
شاهین پلاس
یکی از انتقادات اصلی واردشده به خودروی شاهین استفاده از موتور توربوشارژ ۸ سوپاپ با فناوری قدیمی بود که استهلاک بالا و دردسرهای نگهداری آن چندان برای مشتریان دلچسب به نظر نمی‌آمد. برای رفع این مشکل شرکت سایپا از موتور ME16 استفاده کرد.
این پیشرانه اگرچه نام متفاوتی دارد، اما در اصل همان موتور TU5 پلاس ایران خودرو محسوب می‌شود که با برخی به‌روزرسانی‌های خاص مگاموتور همراه شده و حالا می‌تواند حدود ۱۱۱ اسب بخار و ۱۵۰ نیوتن متر گشتاور تولید کند.
انتظار داریم که موتور شاهین پلاس استهلاک پایین و آمار خرابی قابل قبولی داشته و از این جهت قادر به کسب رضایت نسبی مالکان این خودرو باشد. میانگین مصرف سوخت این موتور روی شاهین پلاس با گیربکس اتوماتیک حدود ۷.۲ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر عنوان شده که برای یک ماشین ۱۳۳۰ کیلوگرمی با گیربکس اتوماتیک، تقریبا مصرف سوخت متعادلی به حساب می‌آید.
خانواده پراید
انواع خودرو پراید از موتور ۱.۳ لیتری ۴ سیلندر ۸ سوپاپ استفاده می‌کنند. از مهمترین ویژگی‌های مثبت آن، احتمال خرابی پایین این پیشرانه و دوام فنی بالای آن است که معمولا به این راحتی‌ها دچار ایراد جدی نمی‌شود.
موتور پراید اگرچه خیلی پرقدرت نیست، اما از پس اتاق این ماشین کوچک به خوبی برمی‌آید و توان کافی برای حرکت آن را ارائه می‌دهد. حداکثر قدرت موتور M13 پراید در نسخه‌های ارتقایافته حدود ۷۱ اسب بخار و ۱۰۸ نیوتن متر است و به دلیل قطعات یدکی ارزان، قیمت تعمیرات آن نیز در مقایسه با دیگر خودروهای تولید داخل هزینه کمتری می‌طلبد.
خانواده تیبا، ساینا و کوییک
محصولات خانواده پلتفرم ایکس ۲۰۰ سایپا که ما آنها را با نام‌های تیبا، ساینا و کوییک می‌شناسیم، از موتور M15 استفاده می‌کنند. این پیشرانه نسخه اصلاح و به‌روزشده موتور پراید به شمار می‌رود و حدود ۱.۵ لیتر حجم سیلندر دارد. حداکثر قدرت موتور ام ۱۵ سایپا حدود ۸۷ اسب بخار بوده و بیشترین گشتاور آن نیز به ۱۲۸ نیوتن می‌رسد که شتاب حدود ۱۳ ثانیه را برای محصولات خانواده تیبا، ساینا و کوییک به ارمغان می‌آورد. میانگین مصرف سوخت این موتور نیز معادل تقریبی ۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر ترکیبی است.
موتور ام ۱۵ سایپا در صورت رعایت سرویس‌های نگهداری نظیر تعویض به موقع روغن و فیلترها به همراه قطعات مصرفی، معمولا طول عمر بالایی دارد و چیزی بین ۵ تا ۸ سال حداقل می‌تواند به راحتی به کار خود ادامه دهد. البته استفاده از روغن باکیفیت و ضدیخ مناسب در این زمینه کاملا موثر بوده و طول عمر موتور ام ۱۵ یا سایر موتورهای داخلی و خارجی به این مورد کاملا وابسته است.
سمند EF7
سمند EF7 و محصولات دیگری مثل سمند سورن را که از موتور EF7 استفاده می‌کنند، نیز باید در لیست بهترین ماشین‌های ایرانی از نظر موتور جا داد. این موتور اگرچه از لحاظ استهلاک و دوام به پای موتور ال ۹۰ یا تیوفایو پژو نمی‌رسد، اما در مجموع توان نسبتا قابل قبول و کافی به همراه سر و صدای کم و لذت سواری مناسبی را به کاربران خودروهای سمند و سورن تحویل می‌دهد. حداکثر قدرت این موتور حدود ۱۱۳ اسب بخار بوده و بیشترین گشتاور آن به ۱۵۵ نیوتن متر می‌رسد.
به طور کلی استهلاک موتور EF7 در حد متوسط قرار دارد و در صورت رعایت دقیق سرویس‌های نگهداری، طول عمر قابل قبولی به شما ارائه می‌دهد. اما معمولا بعد از ۴ یا ۵ سال دچار خرابی شده و ایراداتی مثل قیچی شدن واشر سرسیلندر یا خرابی ماژول روغن در آن دیده می‌شود.
ضمن آنکه به طور کلی ساختار این موتور نسبت به دیگر موتورهای خودروهای داخلی پیچیده‌تر بوده و تعمیرات آن نیازمند مهارت بالاتری است که همین مورد می‌تواند هزینه تعمیر و قطعات یدکی آن را تا حدودی بالاتر ببرد.
اما موتور EF7 در مقایسه با موتور ۱.۸ لیتری پژو که مهمترین رقیب آن به حساب می‌آید و در محصولاتی مثل پژو ۴۰۵ جی ال ایکس یا پژو پارس ساده به کار رفته است، معمولا کمتر دچار خرابی شده و لذت رانندگی بالاتری نیز نصیب مالک خود می‌کند.
نتیجه گیری
با توجه به اطلاعات و نکاتی که در این مطلب پیرامون بهترین ماشین ایرانی از نظر موتوری عنوان کردیم، می‌توان ادعا کرد که رنو ال ۹۰ به دلیل استهلاک پایین موتور و شتاب مناسب بیشترین امتیاز را در این بین به دست می‌آورد. در جایگاه‌های بعدی نیز خودروهای مجهز به موتور تیوفایو نظیر پژو ۲۰۶ تیپ ۵ یا پژو ۲۰۷ قرار می‌گیرند که استهلاک قابل قبول به همراه توان کافی از ویژگی های مثبت موتور آنها به حساب می‌آید.
اما یکی از موتورهای پرفروش بازار ایران که در بالا به آن اشاره نکردیم، موتور XU7 پژو است که به علت سوختن واشر سرسیلندر خیلی در بازار محبوب نیست. با این حال به دلیل حضور پرتعداد این موتور روی خودروهایی مثل پژو ۴۰۵ و پژو پارس یا سمند، بهتر دیدیم که به ویژگی‌های مثبت این موتور نیز در این مطلب اشاره‌ای داشته باشیم.
به طور کلی موتور ایکس یو ۷ پژو اگرچه با ایراد سوختن زودتر از موعد واشر سرسیلندر مواجه است اما قطعات یدکی فراوان و تعمیرات آسان آن سبب می‌شود تا هزینه تعمیر و نگهداری موتور چندان بالا نباشد. ضمن آنکه توان و گشتاور مناسب این موتور نیز سبب می‌شود تا خودروهای مجهز به آن شتاب نسبتاً مهیج و سواری لذت بخشی داشته باشند.
نویسنده: حسین باباپور
