فهرست مطالب
کابین خودرو یک فضای کاملا بسته و آب‌بندی‌شده با نوارهای دور درب‌هاست. اما به مرور و با توجه به کارکرد خودرو، این نوارها از آب‌بندی خارج می‌شوند و اجازه ورود بوی نامطبوع خارجی مثل دود اگزوز را به داخل خودرو می‌دهند. همچنین راه‌های دیگری برای ورود دود به داخل کابین وجود دارد که مواردی مثل پوسیدگی سیستم اگزوز، خرابی نوار درب صندوق، تنظیم نبودن دهانه اگزوز، رگلاژ نبودن درب‌ها و… از انواع علت بوی دود داخل ماشین هستند.
برای اطلاع از قیمت خودرو و سریع‌ترین روش برای فروش خودرو به صفحه اصلی خودرو۴۵ مراجعه کنید.
چرا بوی دود داخل ماشین می آید؟
ورود بوی دود داخل ماشین نشان از وجود یک عیب در ایزولاسیون اتاق یا همان وجود یک اشکال در چفت‌وبست درب‌های خودرو دارد. این اتفاق باعث می‌شود تا بوی دود خودرو خود یا دیگر خودروهای عبوری و یا هر بوی نامطبوعی به داخل خودرو راه پیدا کند. اما در اکثر مواقع، همان دود خودرو خود ما هست که به داخل کابین وارد می‌شود. این عیب جدا از اینکه نشان از وجود یک راه ورود مخفی به داخل اتاق خودرو هست، نشانی از یک ایراد در کارکرد موتور خودرو نیز می‌تواند باشد. پس بهتر است بگوییم هر زمان که بوی دود از خودرو به داخل اتاق راه پیدا کرد، مطمئن باشیم که موتور خودرو به خوبی کار نمی‌کند.
البته باید گفت که موتور هر خودرویی در زمان احتراق، گازها و آلاینده‌های مختلفی تولید می‌کند که در باور عامیانه به همه آنها دود می‌گوییم. این دود نیز بوی خاص خود را دارد. اما اگر موتور خودرو عیب و ایرادی نداشته باشد، نباید شاهد وجود دود و بوی آن در حدی باشیم که فضای داخل اتاق را پر کند. این درست همان حالتی است که بسیاری از مردم در حالی که شیشه‌های خودرو را پایین می‌دهند، رانندگی نیز می‌کنند؛ اما دودی به داخل خودرو راه پیدا نمی‌کند. چرا که موتور خودرو در حالت درست و تنظیم خود قرار دارد. البته باید این را هم اضافه کرد که در اکثر مواقع، دود از پشت ماشین به داخل اتاق راه پیدا می‌کند. چرا که جریان هوا در پشت درب صندوق، داستان‌های خاص خودش را دارد که اجازه ورود دود را به داخل کابین می‌دهد.
اما از دیگر مواردی که منجر به انتشار بوی دود داخل خودرو می‌شود، خرابی کاتالیزور خودرو است. خرابی این قطعه باعث انتشار و تولید بویی شبیه به بوی تخم‌مرغ فاسد از اگزوز خودرو می‌شود. این بو در حین حرکت نیز با همراه شدن با دود خودرو می‌تواند به داخل کابین راه پیدا کند.
علت بوی دود داخل ماشین
ورود بوی دود داخل خودرو از چندین محل مختلف می‌تواند اتفاق بیفتد. همچنین یک سری معایب در بخش‌های فنی خودرو نیز باعث نشتی دود می‌شوند که این دود با پیداکردن کمترین روزنه‌ای، وارد کابین خودرو خواهد شد. پس بهتر است تا در کنار پیداکردن و فهمیدن روزنه‌هایی که دود از آنها وارد کابین می‌شود، به دنبال علت آنها نیز باشیم.
ورود دود از صندوق عقب
شاید کمی عجیب باشد؛ اما ورود دود از صندوق عقب خودرو به داخل کابین، یکی از شایع‌ترین دلایل این اتفاق است. جریان هوا در پشت خودرو همیشه به حالتی است که دود تمایل به ورود به داخل کابین پیدا می‌کند. حالا اگر در صندوق عقب خودرو از حالت تنظیم و رگلاژ خارج شده باشد یا نوارهای دور درب صندوق فرسوده و پاره شده باشند، دود می‌تواند به راحتی به داخل کابین نفوذ کند.
تغییر در خروجی اگزوز
محل قرارگیری اگزوز خودرو در ورود یا عدم ورود دود به داخل اتاق اهمیت زیادی دارد؛ بنابراین دستکاری و جابجایی در بخش خروجی اگزوز مثل بلندکردن یا کوتاه‌کردن دهانه اگزوز، تغییر در محل قرارگیری دهانه اگزوز، انداختن سراگزوز و تغییر در اندازه اگزوز نیز می‌تواند باعث ورود دود در سرعت‌های بالا به داخل اتاق شود. البته این وضعیت باز هم باید با اشکال در یک بخش از اتاق مثل ایراد در نوارهای درب‌ها خصوصا نوار در صندوق همراه شود.
سوختن واشر بغل اگزوز
سوختن واشر بغل اگزوز از جمله مواردی است که باعث ورود دود به داخل اتاق خودرو خواهد شد. سوختن شدید واشر بغل اگزوز با سروصدایی که از جلوی موتور به گوش می‌رسد، خود را نشان می‌دهد؛ اما در بعضی از مواقع، این سوختن در حدی نیست که صدای زیادی تولید کند؛ اما شاهد نشتی دود خواهیم بود. این دود نیز می‌تواند از مجاری روی فایروال یا همان دیواره آتش و البته سیستم تهویه‌مطبوع در زمانی که روی ورود هوا از بیرون کابین تنظیم شده است، به داخل اتاق راه پیدا کند.
انتشار بوی روغن از مجاری بخار روغن
از جمله مواقعی که شاهد بوی دود داخل ماشین هستیم، خرابی شلنگ‌ها و مجاری بخار روغن موتور است. مجاری بخار روغن موتور، بخشی از پیشرانه هستند که همیشه در معرض هوای داغ موتور قرار دارند. به همین خاطر بعد از مدتی خشک شده و امکان ترک‌برداشتن اتصالات آنها وجود دارد. در نتیجه بخار روغن از این ترک‌ها و شکستگی‌ها نشت کرده و وارد اتاق خودرو می‌شود.
سوختن واشر گلویی اگزوز
سوختن واشر گلویی اگزوز نیز از جمله مواردی است که باعث ورود بوی نامطبوع و دود از سمت موتور به داخل اتاق خواهد شد. سوختن شدید واشر گلویی اگزوز با صدای ناهنجاری نیز همراه خواهد بود که به ما خبر از سوختن این قطعه می‌دهد. اما گاهی مواقع این مقدار سوختگی واشر گلویی اگزوز بسیار کم است و فقط در ابتدای روشن‌شدن ماشین و سرد بودن آن قابل درک است. اما با نشتی ریزی که دارد، باعث هدایت دود اگزوز به سمت اتاق و کابین می‌شود.
پوسیدگی سیستم اگزوز
یکی از گازهایی که در فرایند احتراق تولید می‌شود، بخار آب است. این بخار آب می‌تواند به مرور باعث پوسیدن بخش‌هایی از اگزوز خودرو شود. همچنین اگزوز خودرو در زیر ماشین و در جایی قرار دارد که همیشه در معرض پاشش آب از کف جاده به آن هست. این قضیه نیز باعث افزایش احتمال پوسیدگی اگزوز می‌شود. در زمان روشن‌کردن خودرو در روزهای سرد، می‌بینیم که بخار آب از اگزوز خارج می‌شود.
مقداری از این بخار آب به خاطر بخارشدن شبنم و قطرات ریز آبی هست که در هوای موجود در اگزوز وجود دارد. این رطوبت نیز به مرور باعث پوسیدن بخش‌هایی از اگزوز خواهد شد. در نتیجه بعد از گذشت مدت زمانی از عمر خودرو، قسمت‌هایی از مسیر اگزوز در زیر ماشین خواهد پوسید و دچار نشتی می‌شود. گازهای موتور نیز از این محل‌ها به بیرون نشت کرده و می‌توانند از کوچک‌ترین روزنه‌های به داخل خودرو راه پیدا کنند و باعث انتشار بوی دود در کابین خودرو شوند.
اهمیت سلامت نوارهای درب خودرو
بدون شک در بیرون کابین خودرو، انواع بوها و دودهای گوناگونی وجود دارد که می‌توانند به داخل اتاق خودرو راه پیدا کنند. اما اگر نوارهای دور درب‌ها سالم بوده و درب‌ها نیز تنظیم و اصطلاحا رگلاژ شده باشند، امکان ورود دود از این بخش‌ها به داخل کابین خودرو منتفی است. ضمن اینکه در یک سیستم تهویه‌مطبوع با فیلتر کابین استاندارد، حتی در صورت قرارداشتن وضعیت ورود هوا از بیرون اتاق، باز هم فیلتر کابین اجازه ورود دود و بو نامطبوع را به داخل اتاق نخواهد داد.
ورود دود از فایروال خودرو
از دیگر قسمت‌هایی که امکان ورود دود از آنجا به داخل اتاق خودرو ممکن است، بخش فایروال یا همان دیواره آتش کابین است. یعنی قسمت فلزی پشت موتور که از داخل اتاق، داشبورد روی آن بخش سوار می‌شود. این قسمت دارای سوراخ‌های ریز و درشتی است که قطعات مختلفی مثل دسته سیم‌ها، لوله‌های تهویه‌مطبوع، قطعات مربوط به پدال‌ها، برف‌پاک‌کن و بسیاری دیگر از این قسمت به سمت موتور می‌روند که محل عبور آنها با قطعات لاستیکی آب‌بندی می‌شود. فرسودگی این آب‌بندها و لاستیک‌ها خصوصا در قسمت‌هایی که سایز آنها بزرگ است مثل محل عبور دسته سیم‌ها، محل عبور شلنگ‌های تهویه‌مطبوع، جای قرارگیری پدال‌ها و…، باعث ورود دود و سروصدا از داخل موتور به کابین خودرو می‌شود.
رگلاژ نبودن درها
گاهی مواقع می‌بینیم که نوار درها کاملا سالم بوده و از این بابت مشکلی ندارند. اما درها به هر علتی خصوصا فرسودگی از تنظیم و رگلاژ خارج می‌شوند و همین قضیه باعث ورود دود از درها به خودرو خواهند شد. معمولا وقتی که در حین حرکت در جاده و با سرعت بالا، صدای زوزه از سمت درها شنیده می‌شود، نشان از تنظیم نبودن و خارج‌شدن آنها از رگلاژ است. همین عامل می‌تواند باعث ورود دود به همراه هوا به داخل کابین خودرو شود.
تنظیم نبودن دریچه ورود هوا از بیرون اتاق
در تمام خودروها یک دریچه برای ورود هوای بیرون از کابین خودرو به اتاق ماشین وجود دارد تا راننده برحسب خواست و نیاز خود، هوای تازه بیرون را به داخل خودرو راه بدهد. این مسیر معمولا از فیلتر هوای کابین عبور می‌کند تا فیلتر، کار تصفیه هوای ورودی را انجام دهد. گاهی مواقع به دلایل مختلفی مثل کثیفی محل قرارگیری دریچه یا خراب‌شدن مکانیزم باز و بسته‌شدن آن، این دریچه به طور کامل بسته نشده و همیشه مقداری از هوای بیرون به داخل کابین وارد می‌شود. این وضعیت هم باعث ورود آلودگی‌ها و بوی نامطبوع مثل بوی بنزین داخل ماشین می‌شود و هم مصرف فیلتر هوای خودرو را کاهش می‌دهد. ضمن اینکه باید در نظر بگیریم که در بسیاری از خودروهای قدیمی که هنوز در کشورمان در حال تردد هستند، فیلتر هوای اتاق وجود ندارد.
مضرات و خطرات ورود بوی دود به داخل خودرو
دود خودرو شامل آلاینده‌های سمی و همچنین ریزگردهایی است که برای سلامتی انسان مضر هستند. ورود و انتشار این آلاینده‌ها در فضای کوچک و بسته خودرو باعث افزایش آسیب‌های آنها برای سرنشینان خواهد شد.
- داشتن احساس حالت تهوع برای افرادی که مدت طولانی در معرض دود خودرو هستند، اتفاقی رایج و عادی خواهد بود.
- سردرد از دیگر آثار تماس داشتن با بوی دود و استنشاق آن در داخل کابین ماشین است.
- تنفس طولانی‌مدت بوی دود می‌تواند باعث بروز بیماری و حتی بیماری‌های خطرناک مثل سرطان شود.
- بوی دود به سرعت روی قطعات پارچه‌ای مثل صندلی‌ها و لباس سرنشینان خواهد نشست. به همین خاطر هم لباس افراد داخل خودرو بوی نامطبوع می‌گیرد و هم این بو با نشستن روی پارچه صندلی‌ها و تودوزی ماشین، فضای داخل خودرو را آزاردهنده می‌کند.
- بوی دود می‌تواند در افراد باعث بروز حساسیت‌های تنفسی شود.
- انتشار بوی دود در داخل خودرو باعث سوزش چشم شده و می‌تواند در دید راننده اثر منفی داشته باشد.
- وجود بوی نامطبوعی مثل دود ماشین، در سلامت روانی افراد نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت.
- بوی دود در داخل خودرو به شدت از آسایش و آرامش سرنشینان خودرو کم می‌کند و باعث کاهش لذت رانندگی برای راننده خواهد شد.
رفع بوی دود داخل ماشین
معمولا یکی از مشکلات ورود دود به کابین خودرو، ماندگاری آن برای مدت زمان طولانی است که حتی با وجود استفاده از خوشبوکننده‌های داخل اتاق، باز هم اثر آن کاملا از بین نمی‌رود و حتی در برخی از مواقع با ترکیب‌شدن با بو و رایحه خوشبوکننده‌ها، بوی نامطبوع‌تری به وجود می‌آید.
برای رفع بوی نامطبوع دود از داخل کابین، ابتدا باید دلیل ورود را پیدا کرده و آن را کاملا رفع کنیم تا تلاش‌ها و کارهای ما بی‌نتیجه و بی‌اثر نشود. بعد از رفع عیب، برای برطرف‌کردن آثار بو از داخل اتاق اقدام می‌کنیم.
شستشوی داخل اتاق با مواد شوینده خوشبو مثل شیشه‌شور و شوینده‌های چندمنظوره و همچنین استفاده از بخار برای شستشوی صندلی‌ها و روکش آنها، یک اقدام کاملاً مؤثر است. این مواد در عین داشتن خاصیت پاک‌کنندگی به خاطر داشتن رایحه، بوی خوبی نیز در فضای اتاق باقی می‌گذارند. همچنین استفاده از بوگیرهایی که پخش رایحه و بو دارند نیز برای خوشبو ماندن فضای کابین خودرو مؤثر است.
راه‌های پیشگیری از ورود بوی دود به داخل خودرو
در واقع با برطرف‌کردن تمام مواردی که باعث ورود دود به کابین می‌شوند، می‌توان از ورود این بوی نامطبوع و البته مضر به داخل اتاق ماشین جلوگیری کرد.
- همان طور که گفته شده است، یکی از مهم‌ترین منافذ و راه‌های ورود دود به داخل اتاق خودرو از نوارهای دور درب‌هاست. نوارهای دور درها را کاملا بررسی و کنترل کنیم و در صورتی که پاره و فرسوده شده‌اند، آنها را تعویض کرده و با نمونه سالم و نو جایگزین کنیم.
- گاهی مواقع خشکی این نوارها باعث فرسودگی سریع‌تر آنها و همچنین عدم آب‌بندی کامل درب خودرو می‌شود. می‌توان با روش‌هایی مثل استفاده از وازلین، پارافین و یک سری اسپری‌ها، این نوارها را نرم و تازه کرد تا هم آب‌بندی بهتری انجام دهند و هم عمر آنها بیشتر شود.
- درب‌های ماشین را در صورت تنظیم نبودن، تنظیم کرده و رگلاژ کنیم. این تنظیم نبودن حتی در حین حرکت نیز با ورود صدای باد به داخل خودرو، آسایش و آرامش سرنشینان را کم می‌دهد.
- مراقب سیستم اگزوز خودرو باشیم. در صورت آسیب‌دیدن این بخش، دود به راحتی در زیر خودرو پخش شده و بالاخره راه ورود به داخل کابین را پیدا می‌کند. همچنین در صورتی که صدای اگزوز تغییر کرده است، احتمال سوراخ‌شدن آن را در میانه مسیر بدهیم و حتما از اگزوزساز بخواهیم که این قضیه را بررسی کند.
- نوار دور درب صندوق عقب را بررسی کنیم. خرابی و تنظیم نبودن درب صندوق از مهم‌ترین موارد ورود دود به داخل کابین خودرو است.
- محل ورود دسته سیم به داخل اتاق، لوله‌های بخاری و دیگر قطعاتی که از سمت موتور به کابین خودرو وارد شده‌اند را بررسی کنیم. این ورودی‌ها باید با کمک گردگیرها، کاملا آب‌بندی‌شده باشند. خرابی این گردگیرها در کنار ورود دود به داخل اتاق، باعث ورود صدای موتور به کابین ماشین نیز می‌شود.
- در صورت تغییر در صدای موتور از سمت منیفولد اگزوز، حتماً این بخش و اتصال درست منیفولد دود به موتور را بررسی کنیم. خرابی واشر بغل اگزوز و یا واشر گلویی اگزوز، هم در انتشار بوی دود تأثیر دارد و هم در کارکرد موتور اثر منفی خواهد گذاشت.
- به تمیز بودن و تعویض به‌موقع فیلتر کابین خودرو اهمیت دهیم. این فیلتر هم در جلوگیری از ورود دود به داخل اتاق نقش دارد و هم در تصفیه و گرفتن ریزگردهای دیگری که قرار است از طریق سیستم تهویه‌مطبوع وارد اتاق شوند.
چرا باید فیلتر هوای کابین را عوض کنیم؟
در بسیاری از مواقع نیاز است تا هوای تازه بیرون از طریق سیستم تهویه‌مطبوع به داخل خودرو راه پیدا کرده و وارد شود. در این بخش یک فیلتر به نام فیلتر کابین قرار دارد تا هوای ورودی به داخل اتاق را تصفیه کند. این فیلتر در برخی از خودروهای قدیمی‌تر وجود ندارد اما امروزه به خاطر مسائل مربوط به سلامتی، وجود این فیلتر لازم و ضروری است. توصیه می‌شود تا این فیلتر را با هر دو یا سه بار تعویض روغن یعنی در حدود ۱۰ هزار تا ۱۲ هزار کیلومتر کارکرد، این فیلتر را تعویض کنیم. اهمیت فیلتر کابین بسیار بالاست و کیفیت و کارکرد آن در سلامتی سرنشینان بسیار مهم است.
کثیفی این فیلتر و یا کیفیت پایین آن می‌تواند منجر به ناتوانی فیلتر کابین در تصفیه دود بیرون اتاق شود و در نتیجه در زمان استفاده از سیستم تهویه‌مطبوع، دود و هوای آلوده بیرون اتاق به داخل کابین راه پیدا خواهد کرد. فیلتر اتاق از منظر و نگاه دیگری نیز اهمیت دارد و آن هم تصفیه ذرات بسیار ریز ناخالصی و آلودگی موجود در جو و هواست.
نتیجه گیری
ورود دود خودرو و یا هر آلودگی دیگری از محیط بیرون به داخل اتاق ماشین، در عین اینکه منجر به بدبو شدن فضای داخل اتاق می‌شود، می‌تواند در سلامتی افراد و سرنشینان خودرو نیز تأثیر منفی بگذارد. ورود دود به داخل خودرو به شدت از لذت رانندگی در هر خودرویی خواهد کاست و به همین خاطر این موضع سریعا به یکی از معضلات و مشکلات راننده تبدیل می‌شود. معمولا ورود دود از بیرون به داخل خودرو، ناشی از خرابی نوارهای دور درب‌ها و رگلاژ نبودن درب‌ها خواهد بود. ضمن اینکه باید در کنار رفع عیب بدنه، نوارها و قطعات درها، به دنبال برطرف‌کردن سرچشمه تولید دود؛ یعنی علت ایجاد دود نامطبوع از خودرو نیز باشیم. در حالت عادی، حتی با فرض باز بودن شیشه‌ها، نباید بوی نامطبوعی از دود را حس کنیم، مگر اینکه هم موتور خودرو تنظیم نباشد و هم عیب و ایرادی در آب‌بندی نوارهای بدنه و درب‌ها وجود داشته باشد.
نویسنده: علیرضا داودی
سؤالات متداول
- اصلی‌ترین و شایع‌ترین علت ورود دود به داخل اتاق چیست؟
خرابی و پارگی نوارهای درب‌ها خصوصا نوار درب صندوق عقب باعث ورود دود به داخل اتاق خودرو می‌شود. - خرابی سیستم اگزوز چگونه می‌تواند باعث ورود دود به کابین خودرو شود؟
خرابی و ایرادات در سیستم اگزوز مثل پوسیدگی در بخش‌های مختلف آن باعث می‌شود تا دود موتور خودرو در میانه راه در زیر خودرو پخش شده و در نتیجه از کوچک‌ترین روزنه‌ای وارد اتاق ماشین شود. - چگونه می‌توان رگلاژ نبودن درب‌های خودرو را فهمید؟
رگلاژ نبودن درب‌های خودرو باعث ورود دود و دیگر آلودگی‌ها به کابین خودرو می‌شود. شنیده صدای زوزه در هنگام حرکت خودرو در سرعت‌های بالا از نشانه‌های رگلاژ نبودن درب‌هاست که باعث ورود دود به داخل اتاق خودرو خواهد شد.
