فهرست مطالب
در حالی که دولت تاکید کرده قیمت بنزین معمولی تغییر نخواهد کرد و سهمیه‌بندی بنزین همچنان برقرار است، خبری که اخیراً منتشر شده به یک واقعیت تلخ و نگران‌کننده اشاره دارد: بزرگ‌ترین بخش از جامعه، به ناچار باید از بنزین بی‌کیفیت استفاده کنند و تنها قشر خاصی می‌توانند از بنزین سوپر با کیفیت بالا بهره‌مند شوند. این تصمیم، که در راستای واردات بنزین سوپر توسط بخش خصوصی اتخاذ شده، باعث می‌شود عملاً سوخت با کیفیت بالا به یک کالای لوکس تبدیل شود که برای قشر ضعیف جامعه در دسترس نخواهد بود.
بنزین سوپر؛ فقط برای کسانی که می‌توانند هزینه کنند
طبق مصوبه جدید دولت، بنزین سوپر از نیمه اول شهریور ۱۴۰۴ توسط بخش خصوصی وارد کشور خواهد شد. قیمت هر لیتر بنزین سوپر وارداتی حداقل ۵۵ هزار تومان تعیین شده و فقط به خودروهای خارجی و مصرف‌کنندگان خاص عرضه خواهد شد. این بنزین به هیچ‌عنوان تحت تأثیر قیمت یا سهمیه‌بندی بنزین یارانه‌ای قرار نمی‌گیرد و از سیستم سهمیه‌بندی حذف شده است.
در حالی که مردم عادی همچنان به بنزین با کیفیت پایین‌تر (معمولی) با قیمت سهمیه‌ای و دولتی دسترسی دارند، افرادی که توانایی پرداخت هزینه‌های سنگین را دارند، می‌توانند از بنزین سوپر با اکتان بالا استفاده کنند. این یعنی بنزین به یک کالا با تقسیم‌بندی طبقاتی تبدیل می‌شود و عملاً قشر ضعیف جامعه باید به بنزین‌هایی با کیفیت پایین‌تر و مصرف بالاتر قناعت کنند.
یک باک بنزین، میلیونی شد
اگرچه قیمت بنزین معمولی برای مصرف‌کنندگان تغییر نمی‌کند، اما بنزین سوپر وارداتی، که می‌تواند استانداردهای بالاتری برای خودروهای مدرن داشته باشد، هزینه سنگینی را به همراه خواهد داشت. برای درک بهتر این موضوع، بیایید محاسبه کنیم که پرکردن یک باک بنزین با این بنزین وارداتی چه هزینه‌ای خواهد داشت:
- حجم باک خودروهای معمولی (مثل ۲۰۶): حدود ۵۰ لیتر
- قیمت هر لیتر بنزین سوپر وارداتی: ۵۵ هزار تومان
- هزینه پرکردن یک باک بنزین سوپر وارداتی: حداقل ۲,۷۵۰,۰۰۰ تومان
پس یک باک بنزین سوپر وارداتی، حدود۲ میلیون و ۷۵۰ هزارتومان برای شما هزینه خواهد داشت. این در حالی است که قیمت یک باک بنزین معمولی، طبق سهمیه فعلی (۱۵۰۰ تومان)، ۷۵,۰۰۰ تومان است.
حالا که می‌دانیم هزینه پر کردن یک باک بنزین سوپر وارداتی چقدر است، بیایید ببینیم با این هزینه، می‌توانیم از تهران به کجا برویم. فرض می‌کنیم مصرف سوخت یک خودروی متوسط (مثل پژو ۲۰۶ تیپ ۲) در جاده‌های غیر شهری و بدون ترافیک حدود ۶ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر است.
- مسافت قابل طی شدن با یک باک بنزین سوپر وارداتی (۵۰ لیتر):
۵۰ لیتر ÷ ۶ لیتر × ۱۰۰ کیلومتر = حدود ۸۳۰ کیلومتر
پس با یک باک بنزین سوپر وارداتی می‌توانید از پایتخت به بندر ترکمن در استان گلستان بروید. البته در نظر داشت باشید بنزین کافی برای برگشت نخواهید داشت و احتمالا باید یکی-دو میلیون دیگر برای برگشت هزینه کنید!
نتیجه‌گیری: سرنوشت بنزین چه خواهد بود؟
اجرای این طرح می‌تواند پیامدهای مثبت مهمی برای بازار سوخت ایران داشته باشد که برخی از آن‌ها را در ادامه برای شما آورده‌ایم.
- ثبات قیمت و سهمیه بنزین یارانه‌ای: به گفته مقامات نفتی، قیمت بنزین معمولی تغییر نخواهد کرد و نگرانی‌ها درباره افزایش قیمت بنزین بی‌اساس است.
- شفافیت در قیمت‌گذاری: با ورود بخش خصوصی و تعیین قیمت از طریق بورس انرژی، نرخ بنزین سوپر بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا مشخص خواهد شد.
- کاهش فشار بر دولت: با واگذاری واردات به بخش خصوصی، دولت بار مالی و اجرایی کمتری در تأمین بنزین سوپر خواهد داشت.
- گسترش رقابت و ارتقای کیفیت: ورود شرکت‌های خصوصی به این بازار می‌تواند زمینه‌ساز رقابت و بهبود خدمات در جایگاه‌های عرضه سوخت باشد.
البته در نظر داشته باشید همه این موارد در حد فرضیه هستند و ممکن است در صورت اجرای اشتباه یا ناقص طرح پیامدهای منفی مختلفی مثل طبقاتی‌شدن مصرف سوخت در کشور رخ دهد.
- نظر شما چیست؟
آیا این سیاست می‌تواند باعث کاهش مصرف سوخت و کنترل قاچاق شود؟ یا اینکه تنها فشار بیشتری به قشر ضعیف وارد خواهد کرد؟
از شما دعوت می‌کنیم دیدگاهتان را با ما و سایر خوانندگان مجله خودرو۴۵ به اشتراک بگذارید.
