تصور دنیای بدون اینترنت و ابزار هوشمند تقریبا دیگر میسر نیست. سرعت رشد تکنولوژی و گسترش اینترنت آنقدر بالاست که تقریبا تمام ابزار زندگی ما به نوعی با آن در ارتباط است. امروزه عملکرد وسایل مختلف از یخچال و پرده و تلویزیون گرفته تا خودرو به طریقی با تکنولوژیهای نوین گره خوردهاند.
خودروهای امروزی از قطعات الکترونیکی بسیاری تشکیل شدهاند و از طیف وسیعی از تکنولوژیها استفاده میکنند. چند سالی است که پدیده نوینی به نام اینترنت اشیاء توانسته تغییرات مثبتی در صنعت خودرو از طراحی تا تولید ایجاد کند. از آنجا که خودرو به عنوان یکی از متراکمترین ابزارهای تشکیل شده از قطعات الکترونیکی شناخته میشود، بستر مناسبی برای توسعه و بهرهگیری از اینترنت اشیاء به شمار میآید.
اینترنت اشیاء چیست؟
اینترنت اشیاء به زبان ساده به معنی اتصال تمامی اشیاء و وسایل اطراف ما به شبکه اینترنت است.
سال ۱۹۹۹ برای نخستین بار ایده اینترنت اشیاء یا IOT مطرح شد. بر اساس این ایده باید دنیایی ساخته میشد که تمام افراد و حتی اشیاء بتوانند با استفاده از یک شبکه به یکدیگر وصل شوند و با هم در ارتباط باشند. این ارتباط با استفاده از بلوتوث، وای فای، ZigBee،MQTT و… شکل میگیرد.
در حقیقت اینترنت اشیاء ایجاد ارتباط بین دو دستگاه است و انسان چندان دخالتی در آن ندارد. شاید کمی ترسناک بهنظر برسد اما چنین ارتباطی میتواند با همراهی هوش مصنوعی، زندگی را بسیار آسانتر از گذشته کند. از سوی دیگر انسانها با استفاده از دادههای بهدست از آمده از اینترنت اشیاء میتوانند به تحلیل و عیبیابی عملکرد وسایل بپردازند.
کاربرد اینترنت اشیاء در خودرو
ورود اینترنت اشیاء به صنعت خودرو، روش طراحی خودروها را تا حدی دگرگون کرد. امروز خودروهایی که از اینترنت اشیاء بهره میبرند، به سادگی به دیگر خودروها، تلفنهای هوشمند و حتی مراکز داده شهری متصل میشوند. امکاناتی نظیر مدیریت دستگاه پخش موزیک در خودرو، بررسی عملکرد خودرو و حتی رانندگی با خودروهای خودران از طریق اینترنت اشیاء رانندگی را بسیار جذاب و لذتبخش کرده است.
با استفاده از این شبکه، خسارات مالی و خطرات احتمالی نیز تا حد قابل توجهی کاهش پیدا میکند و ایمنی سرنشینان بالا میرود.
عملکرد خودرو متصل به اینترنت اشیاء
خودروهایی که به اینترنت اشیاء مجهز شدهاند، از سنسورها و حسگرهای خاصی استفاده میکنند. این سنسورها، دادههای مختلفی مثل موقعیت مکانی خودرو و وضعیت ترافیک شهری، چگونگی عملکرد اجزاء مختلف ماشین و… را جمعآوری میکنند. این دادهها همیشه در دسترس مالک خودرو است.
دادههای جمعآوری شده توسط خودروی هوشمند برای تحلیل و بررسی بیشتر به اپلیکیشنهای کاربردی ارسال میشود. این تحلیل و بررسی در بیشتر مواقع به صورت آنی و لحظهای است. به عنوان مثال یک خودروی خودران، هنگام نزدیک شدن به یک جسم یا انسان باید واکنشهای متفاوتی داشته باشد. به همین دلیل توانایی تحلیل فوری در خودروهای هوشمند از اهمیت بسیاری دارد.
مزایای اینترنت اشیاء در خودرو
خودروهای هوشمند و خودروهایی که به اینترنت اشیاء متصل هستند، امکاناتی را در اختیار سرنشینان خود قرار میدهند، از ارتباط دو طرفه بین وسایل نقلیه، دستگاههای تلفن هوشمند و زیرساختهای شهری گرفته تا راندن خودروهای هوشمند بدون نیاز به راننده.
امروزه امکاناتی مانند کروز کنترل تطبیقی، تشخیص مسیر خودکار بر اساس شرایط زمان واقعی، ترمز خودکار خودرو برای جلوگیری از برخورد، کنترل خودرو اتوماتیک و نیمه اتوماتیک در خودرو با استفاده از اینترنت اشیاء به رانندگان خدمات میدهند.
راننده خودرویی که از اینترنت اشیاء بهره میبرد، میتواند با گوشی هوشمند خود، اتومبیل خود را خاموش یا روشن کند یا خارج از خودرو کنترل چراغهای فلاشر را در اختیار داشته باشد. در صورت دزدیده شدن خودروهای متصل به این شبکه نیز، مکان آن قابل ردیابی است. اما اینها تمامی مزایای اینترنت اشیاء در خودرو نیست.
ارائه اطلاعات کاربردی خودرو به راننده
همانطور که پیشتر گفتیم، سنسورهای خاصی در خودروهای متصل به اینترنت اشیاء تعبیه شدهاند که اطلاعات مختلفی را جمعآوری میکنند.
این سنسورها دادههای مختلفی را از موتور خودرو، سیستم تعلیق خودرو، لاستیک خودرو، دوربین خودرو و… دریافت و به اپلیکیشنهای خاص و طراحی شده برای این منظور ارسال میکنند.
این برنامهها با تحلیل دادههای دریافتی، عملکرد خودرو و نواقص احتمالی را به راننده اطلاع میدهند. به عنوان مثال با یادآوری مواردی مانند زمان تعویض روغن موتور یا قطعات مصرفی و معیوب سطح کارایی و ایمنی خودرو را بالا میبرد.
افزایش ایمنی سرنشینان
شاید بتوان گفت مهمترین ویژگی خودرو برای سرنشینان آن، امنیت است. ماشینهایی که به اینترنت متصل هستند، با استفاده از اپلیکیشنهای طراحی شده، میتوانند با یکدیگر در ارتباط باشند و اطلاعات مرتبط با شرایط جادهای و ترافیکی را به اشتراک بگذارند، از این رو امنیت خودروها و جادهها به طور چشمگیری افزایش مییابد.
خودروهای هوشمند با کنترل تکنولوژیهای ایمنی مثل ترمز، کیسه هوا و… سطح امنیت خودرو و سرنشینان آن را به شدت بالا میبرد.
کاهش و کنترل ترافیک
رانندگان خودروهای متصل به اینترنت اشیاء از طریق سنسورهای خود میتوانند به صورت آنلاین از موقعیت مکانی خود روی نقشه مطلع شوند و به صورت لحظهای در جریان ترافیک شهری و تصادفها قرار بگیرند. در صورت بروز مشکلات فنی یا تصادف نیز خودروهای هوشمند میتوانند به مراکز خدمات پس از فروش متصل شوند.
اطلاع از علائم راهنمایی و رانندگی، باجههای عوارض، مناطق مسکونی یا مدارس و… با اینترنت اشیاء، از طریق زیرساختهای فراهم شده میسر است.
حفظ حریم شخصی خودروهای متصل
گرچه امکانات اینترنت اشیاء در خودرو، رانندگی را بسیار آسان میکند اما برخی ممکن است نگران حفظ حریم شخصی و مشخص بودن اطلاعات خودروهای متصل به اینترنت اشیاء شوند. باید بدانید که تمامی اطلاعات خودروها به صورت ناشناس ارسال میشوند و خودروها غیرقابل ردیابی هستند.
نویسنده: فاطمه امین الرعایا