فهرست مطالب
با تمام پیشرفتهایی که در سیستم جرقهزنی موتور خودروها از ابتدای پیدایش آنها تا امروز شده است، شمعها همچنان در جای خود قرار دارند و با وجود حذف برخی از قطعات در این بین مثل وایرها، اما شمعها به عنوان جرقهزن در این سیستم همچنان نقش مهمی را بازی میکنند. کیفیت کاری شمع در کارکرد موتور بسیار موثر است و به همین خاطر هم باید در زمان سرویسهای دورهای و نزدیک بهسرآمدن عمر این قطعه، آن را تست و بررسی کرده و در صورت نیاز آن را با یک شمع نو جایگزین کرد. ازاینرو اطلاع از بهترین زمان تعویض شمع خودرو و نشانهها و همچنین نحوه تعویض شمع ماشین کمک میکند تا وسیله نقلیهتان عمر مفید بیشتری داشته باشد و هزینه کمتری زمان فروش خودرو به شما تحمیل شود.
نقش شمع در موتور خودرو
شمعها به عنوان آخرین قطعه از سیستم جرقهزنی هستند. در واقع جرقهای که توسط شمعها ایجاد میشود، آخرین مرحله احتراق سوخت و هواست و بعد از آن، مراحل تولید قدرت و آزادشدن انرژی مخلوط سوخت و هوا شروع میشود. بنابراین میبینیم که شمعها به عنوان آخرین مرحله از سیستم جرقهزنی، اهمیت بسیار زیادی در کیفیت جرقه تولیدی و کارکرد موتور دارند. هرچه جرقه ایجاد شده از قدرت و کیفیت بالاتری برخوردار باشد، انرژی آزادشده از مخلوط سوخت و هوا نیز بهتر و بیشتر خواهد بود.
انواع شمع خودرو از نظر جنس مواد سازنده
شمع خودرو را میتوان از جنبهها و زوایای گوناگونی به دستهبندیهای مختلفی تقسیم کرد. از نظر ابعاد و اندازه، طول و شکل رزوه، گرم و سرد بودن، مناسب برای خودروهای کاربراتوری و یا انژکتوری، شکل جرقه، شکل و تعداد پلاتینهای منفی بدنه و…. . اما این دستهبندیها در طول عمر و همچنین زمان تعویض شمع ماشین تاثیری ندارند و فقط اعلام میکنند که یک شمع برای چه خودرویی مناسب است، یا در جای خود بسته میشود یا خیر و مسائلی از این قبیل. اما یکی از مهمترین دستهبندیهای شمعها از نظر جنس الکترودهای مثبت و منفی آن است. چیزی که به شمعها نام شمع نیکلی، پلاتینیوم و ایریدیوم میدهد. این تفاوت در ساختار شمعها باعث ایجاد تفاوت در طول عمر آنها نیز میشود. چرا که شمعهای نیکلی دارای کمترین طول عمر هستند و شمعهای ایریدیوم به خاطر فلز بسیار مقاومی که در ساخت الکترود آنها استفاده شده است، بیشترین طول عمر را دارد و شمعهای پلاتینیوم در وسط این دو شمع از نظر طول عمر قرار میگیرد.
شمع مسی یا نیکلی
رایجترین انواع شمع خودرو از نوع مسی هستند که الکترود کناری از جنس مس و الکترود میانی نیز از آلیاژهای نیکل، اتریوم و کروم ساخته شدهاند. ضمن این که در این نوع شمع، الکترود میانی از نوع نوکتیز نبوده و به صورت معمولی با قطر حدود ۲.۵ میلیمتر ساخته میشود و این نوع ساختار جنسی و طراحی باعث خواهد شد که ولتاژ بالاتری برای یک جرقه نیاز باشد. ضمن این که نیکل فلزی نسبتا نرم بوده که همین ویژگی باعث عمر کوتاه الکترود میانی خواهد بود. این نوع شمع برای خودرو های قدیمی که وسایل برقی زیادی ندارند و نیاز به شمعهای گرانقیمت در آنها حس نمیشود، انتخاب مناسبی خواهد بود. اما در مقابل هزینه خرید اندک این نوع شمع، عمر کوتاه آن و جرقه ضعیف تولیدی نسبت به بقیه شمعها از معایب آن به شمار میرود.
شمعهای نیکلی که ما آنها را به نام شمعهای معمولی هم میشناسیم، دارای تحمل دمایی تا هزار درجه سانتیگراد هستند. افزایش دما در شمعها باعث بالارفتن مقاومت آنها میشود که در نتیجه میتواند منجر به کاهش قدرت جرقه شود. ازاینرو تحمل دمایی شمعها اهمیت زیادی دارد. ضمن اینکه بالابودن این مقاومت باعث مقاومت نوک شمع در برابر تغییر شکل در اثر گرمای زیاد خواهد بود.
طول عمر شمعهای نیکلی در حدود ۲۰ تا بالای ۴۰ هزار کیلومتر اعلام میشود. البته سلامت موتور خودرو و تنظیم بودن آن و همچنین سلامت بخشهای مختلف سیستم جرقهزنی نیز در این بین اهمیت زیاد و تاثیر بالایی در طول عمر و مقدار کارکرد شمعهای خودرو دارد. از دیگر مواردی که تاثیر به سزایی در طول عمر شمعها دارد، کیفیت سوخت است. یک سوخت بی کیفیت باعث رسوبی شدن یا اصطلاحا گچه زدن سر شمع میشود که عمر و کارکرد آن را کاهش خواهد داد.
شمع پلاتینیوم
از آنجایی که نیکل فلزی نسبتا نرم است و مقاومت بالایی در برابر گرما ندارد، در شمعهای تک پلاتینیوم از یک پولک از جنس پلاتینیوم بر روی الکترود مرکزی استفاده میشود تا به این ترتیب هم عمر این قطعه افزایش یابد و هم با توجه به قطر کمتر سر الکترود، جرقه تولیدی قویتر باشد. به همین علت یک شمع پلاتینیوم اصلی میتواند حتی کارکردی بالای ۱۰۰هزار کیلومتر نیز پیدا کند که رقم بسیار بالایی است و از آنجایی که قیمت این نوع شمعها نیز کمتر از شمعهای ایریدیومی است، یکی از بهترین انتخابها به عنوان جایگزینی برای شمعهای معمولی خواهد بود. نسخه دیگری از شمعهای پلاتینیوم از دو پولکی پلاتینیوم در الکترود مثبت و منفی ساخته میشود. در این نوع شمعها از دو پولکی پلاتینیوم استفاده میشود که یکی روی الکترود میانی و دیگری روی الکترود کناری است. این نوع شمعها مناسبترین گزینه برای موتورهای با تکنولوژی waste spark system هستند. در این موتورها در زمان انفجار، جرقه از الکترود میانی به سمت الکترود کناری جهش میکند و مخلوط سوخت منفجر خواهد شد. شمعهای پلاتینیومی دارای تحمل دمایی در حدود ۲۵۰۰ درجه سانتیگراد هستند.
طول عمر و مقدار کارکرد شمعهای پلاتینیوم از شمعهای معمولی بیشتر است. اکثر شرکتهای سازنده و کارشناسان برای این شمعها عمر ۶۰ هزار تا ۱۰۰هزار کیلومتری اعلام میکنند. هرچند همانطور که گفته شد، سلامت قطعات مختلف بخش جرقهزنی و همچنین سلامت موتور خودرو نیز در این بین اهمیت زیادی دارد. ضمن اینکه سوخت بیکیفیت نیز میتواند کاملا در کاهش طول عمر شمعها اثر داشته باشد.
شمع ایریدیوم
فلز ایریدیوم مقاومت به سایش بالاتری از پلاتینیوم دارد و به همین خاطر شمعهای ایریدیومی نیز در حدود ۲۵ درصد عمر بالاتری خواهند داشت. این فلز قیمت بالایی دارد و به همین خاطر سازندگان شمع، قطر الکترود میانی را در حدود ۰.۴ میلیمتر در نظر میگیرند تا در عین کاهش قیمت، جرقه تولیدی نیز قویتر باشد که باعث میشود این شمع یک گزینه بسیار خوب برای موتورهایی باشد که از نوع کویل روی هر شمع هستند. نوک الکترود کناری در شمعهای ایریدیوم به دو صورت U و یا V شکل است که نمونه V شکل جرقه قویتری تولید خواهد کرد. نوک الکترود میانی در این نوع شمعها نیز ممکن است یک پولکی از جنس پلاتینیوم داشته باشد. شمعهای ایریدیومی در حدود ۴۰۰۰ درجه سانتیگراد را تحمل میکنند که بالاترین مقدار در بین تمام شمعهاست و به همین خاطر هم از این شمع در موتورهای تقویت شده و پرقدرت استفاده میشود تا در برابر دمای بسیار زیاد تولید شده در پیشرانه، مقاومت بالایی داشته باشد و دچار تغییر شکل و تغییر حالت نشود.
کارکرد شمعهای ایریدیومی نیز بالاترین مقدار در بین تمام شمعهاست. نوک این شمعها با وجود سوزنی شکل بودن اما به خاطر مقاومت بسیار بالایی که دارد، با سرعت بسیار کمی خورده میشود. ازاینرو میتوان از شمعهای ایریدیومی در حدود ۱۰۰ هزار کیلومتر به بالا تا ۱۶۰ هزار کیلومتر نیز استفاده کرد.
علائم زمان تعویض شمع خودرو
شمع خودرو اهمیت زیادی در کیفیت سوختوساز و احتراق موتور خودرو دارد. یک شمع معیوب و خراب هم باعث کاهش قدرت تولیدی موتور میشود و هم مشکلات دیگری مثل لرزش موتور در زمان کارکردن، دود کردن موتور ماشین، کاهش قدرت تولیدی و افزایش مصرف سوخت، بالارفتن آلایندگی خودرو و… را به همراه خواهد داشت. بنابراین اگر این علائم را مشاهده کردید، احتمالا زمان تعویض شمع ماشین فرارسیده است.
افزایش آلایندگی ماشین
خرابی شمعها و کارکرد نامطلوب آنها باعث میشود تا مقداری از سوخت خودرو به صورت نسوخته از چرخه احتراق به بیرون موتور، خارج شود. در نتیجه اگر چنین خودرویی را در تست و معاینه فنی ببریم، حتما اخطار بالابودن آلایندگی را خواهد گرفت. ضمن اینکه از اگزوز این خودرو هم بوی خامسوزی و وجود هیدروکربن نسوخته را میتوان به راحتی حس کرد.
دل زدن و ریپ زدن موتور ماشین
خرابی شمع به صورت ریپزدن موتور ماشین هم در دور آرام و حالت درجای آن و هم در زمان شتاب گیری و فشارآوردن به خودرو، خود را نشان میدهد. در حالت دور آرام، فاصله بین جرقههای شمعها بسیار کمتر از زمان بالابودن دور موتور است. به همین خاطر اگر یک شمع برای مدت کوتاهی نتواند جرقههای منظم و قوی بزند، ضعف خود را با ریپ زدن ماشین و لرزش موتور نشان میدهد. این وضعیت در حالت دور موتور بالا نیز خود را نشان میدهد.
بیش از حد استارت خوردن موتور خودرو
بیش از حد استارت خوردن موتور خودرو میتواند به چند دلیل باشد. یکی از آنها، شمع خراب و مشکل در سیستم جرقهزنی است. این عیب خصوصاً در زمان سرد بودن موتور ماشین، بیشتر خود را نشان میدهد.
روشن شدن چراغ چک
چراغ چک ماشین میتواند به دلایل مختلفی روشن شده و به راننده اخطار دهد که یک ایراد و وضعیت غیرعادی در موتور خودرو رخ داده است. در اکثر خودروهای امروزی، با سوختن و ازکارافتادن یک شمع، روشن شدن چراغ چک خودرو اتفاق میافتد. این اتفاق به خاطر کار نکردن شمع یک یا چند سیلندر میافتد ضمن اینکه اگر آلایندگی خودرو نیز بیش از اندازه بالا رود، در بعضی از خودروها میتواند باعث روشن شدن چراغ چک نیز شود.
بالارفتن مصرف سوخت
وقتی شمع خودرو به هر دلیلی نمیتواند کار خود را به درستی انجام دهد، مقداری از سوخت خودرو نیز به صورت نسوخته از اگزوز به بیرون میرود. این وضعیت باعث میشود تا از قدرت و توان ماشین کاسته شود. در نتیجه مجبوریم برای جبران این کاهش قدرت، پدال گاز را بیشتر فشار دهیم که به معنی افرایش مصرف سوخت خواهد بود.
کاهش چشمگیر و محسوس شتاب خودرو
وقتی احتراق و سوختوساز به صورت کامل انجام نمیشود، قدرت تولیدی موتور خودرو نیز کاهش پیدا میکند. در نتیجه این کاهش قدرت، خود را در کاهش شتاب خودرو نشان میدهد و باعث پایین آمدن شتاب گیری ماشین میشود.
علائم ظاهری خرابی شمع خودرو
جدا از نشانههایی که خراب بودن و معیوببودن شمع خودرو در کارکرد موتور خودرو از خود باقی میگذارد، از روی ظاهر شمع نیز میتوان فهمید که آیا شمع به پایان عمر خود رسیده و زمان تعویض آن فرارسیده است یا خیر. در ادامه برخی از مهمترین علائم خرابی شمع خودرو را بررسی میکنیم.
کوتاه شدن الکترود میانی شمع خودرو
به پایان رسیدن عمر شمع و زمان تعویض شمع خودرو را میتوان از کوتاه شدن الکترود میانی آن تشخیص داد. هر مدل شمعی از این نظر که از جنس نیکل و مس هست و یا پلاتینیوم و یا ایریدیوم، دارای یک طول عمر حدودی و مشخص است که با نزدیکشدن به پایان آن، کمکم الکترود میانی شمع نیز کوتاه و کوتاهتر میشود. میتوان تا حدودی با فیلر کردن فاصله الکترود میانی و کناری، شمع را استفاده کرد؛ اما با کوتاهشدن بیش از حد آن باید شمع را عوض نمود.
آسیبهای ظاهری شمع خودرو
از روی ظاهر شمع خودرو میتوان فهمید که باید شمع را تعویض کنیم یا خیر. تغییرات ظاهری و حتی آسیبهای ظاهری شمع مثل لهشدن الکترود کناری، شکستن چینی شمع، جداشدن الکترود میانی از مجموعه شمع و… خبر از فرارسیدن زمان تعویض شمع میدهند. شمعی که تغییرات ظاهری و خصوصاً آسیبدیدگی ظاهری دارد به معنی پایان عمر آن هست و باید حتماً آن را تعویض کرد.
سوختن شمع خودرو
از جمله اتفاقاتی که روی شمع خودرو رخ میدهد و آن را از کار میاندازد، سوختن شمع در اثر روغنسوزی شدید خودرو است. روغنسوزی شدید خودرو باعث میشود تا روغن در حال سوختن در سیلندر ماشین به طور مداوم روی نوک شمع بنشیند. گاهی مواقع تکرار این وضعیت میتواند باعث آسیبدیدگی شمع نیز شود و ما را مجبور به تعویض آن کند.
دلایل خرابی شمع موتور خودرو
شمع خودرو یک قطعه مصرفی است و دارای طول عمر مشخصی بوده که با رسیدن به آن مقدار کارکرد، باید آن را تعویض کرد. اما گاهی مواقع، عوامل دیگر نیز باعث کاهش ریع تر طول عمر شمع موتور میشوند.
- کیفیت پایین سوخت باعث کاهش طول عمر شمع میشود. بنزین بیکیفیت باعث نشستن یک سری ناخالصیهای گچمانند روی سر شمع میشود.
- سیستم جرقهزنی خراب، طول عمر شمع را کاهش میدهد. ضمن اینکه همیشه جرقه قوی هم خوب نیست و جرقههای پرقدرت هرچند باعث کارکرد بهتر موتور میشود؛ اما طول عمر شمع را نیز کوتاه میکند.
- وضعیت سلامت موتور ماشین نیز تأثیر بسیار زیادی در طول عمر شمع دارد. خامسوزی موتور، روغن سوزی موتور و… باعث خرابی شمع میشوند.
- گاهی مواقع ضربههای فیزیکی مثل برخورد پیستون با شمع به خاطر انتخاب نادرست شمع، باعث آسیبدیدن و خرابی شمع و حتی پیستون میشود.
- دمای بیش از حد موتور نیز به شمع آسیب میزند. این وضعیت در مورد شمعهای تقلبی و بیکیفیت، راحتتر اتفاق میافتد.
تست و آزمایش خرابی شمع خودرو
شمع خودرو را میتوان هم روی ماشین و هم با باز کردن آن و به کمک دستگاههای آزمایش شمع، تست و بررسی کرد. در ابتدا باید اشاره کنیم که تست شمع به کمک وایر روی بدنه موتور خودرو که در خودروهای قدیمی توسط مکانیکها انجام میشد، در خودروهای انژکتوری میتواند باعث آسیبدیدن کامپیوتر خودرو شود. این روش تست را فقط باید برای چندین ثانیه انجام داد و بیشتر برای تست و بررسی کوئل و وایر خودرو مناسب است تا تست سلامت شمع.
تست شمع در زمان روشن بودن خودرو
سادهترین راه تست و آزمایش شمع روی خودرو، در زمان روشن بودن موتور خودرو است. این روش مناسب برای ماشینهایی قدیمیتری است که دارای وایر شمع هستند و کوئل به طور مستقیم روی شمع قرار ندارد. برای این روش آزمایش باید از سلامت دیگر قطعات سیستم جرقهزنی مطمئن بود. برای تست و آزمایش شمع در این روش، در زمان روشن بودن موتور ماشین، وایر هر شمع را به طور جداگانه و به ترتیب و با رعایت کامل موارد ایمنی، از روی شمع جدا کرده و کمی بالا میآوریم و تغییر حالت موتور را بهدقت بررسی میکنیم. اگر تغییری مشاهده نشد، این به معنی وجود ایراد در شمع و یا حتی سوپاپهای آن سیلندر است. اما اگر موتور ماشین به لرزه افتاد و حالت کارنکردن یکی از سیلندرها را به خود گرفت، به معنی سلامت بودن سیستم جرقهزنی و سوپاپهای آن سیلندر است. این کار اگر توسط یک فرد ماهر و باتجربه انجام شود حتی میتواند تا حد زیادی وضعیت سلامت شمع و سیستم جرقهزنی و کارکرد سوپاپهای آن سیلندر را تخمین بزند.
استفاده از دستگاه تست شمع
روش دیگر برای آزمایش و بررسی شمع، باز کردن شمعها و تست آن روی دستگاه تست شمع است. با این کار میتوان حتی ظاهر شمع را نیز کاملاً مشاهده و بررسی کرد و کارکرد هر سیلندر را به طور دقیق تخمین زد. در این صورت اگر کارکرد سیلندری مناسب نباشد، میتوان به خوبی متوجه شد. با باز کردن هر شمع و قراردادن آن روی دستگاه تست شمع، میتوان شدت و شکل جرقه آن را به خوبی در دور موتورهای مختلف، تست و مشاهده کرد.
نحوه تعویض شمع خودرو
باز کردن و تعویض شمع موتور در اکثر خودروهایی که در کشورمان در حال تولید هستند، کار چندان سختی نیست و معمولا از ابتداییترین کارهایی است که رانندهها انجام میدهند. روی دیگر خودروها نیز باید با مراجعه به دفترچه تعمیر و نگهداری و کمک از یک فرد ماهر و باتجربه، این کار را انجام داد. چرا که در برخی از خودروها برای رسیدن به شمعها باید قطعات روی آن مثل کوئلها را باز کرد که به کمی مهارت نیاز است. شمع خودرو اثر بسیار بالایی در کارکرد صحیح موتور ماشین و رسیدن به راندمانی بهینه دارد. هر چه شمع سالمتر باشد و بتواند جرقه بهتری ایجاد کند، احتراق کاملتر خواهد بود و تولید انرژی به نحو بهتری صورت میگیرد.
تعویض شمع کار چندان مشکلی نیست؛ اما یکی از نکاتی که درباره این تعویض کمتر مورد توجه قرار میگیرد این است که شمع نباید در زمانی که موتور هنوز گرم است، از روی آن باز شود. هر چند که در زمان گرم بودن موتور، نباید قطعهای از روی آن باز شود و یا بر روی آن بسته شود، اما این نکته در مورد شمع اهمیت بیشتری دارد. آلیاژ رزوههای شمع و سرسیلندر از یک نوع نیستند و در نتیجه در زمان گرمشدن، انبساط حجمی آنها متفاوت خواهد بود. همین عامل باعث میشود که اگر در این موقع شمع را باز کنیم، نیاز به اعمال نیروی بیشتری نسبت به حالت سرد خواهد بود. همین اتفاق باعث میشود تا رزوههای محل بستهشدن شمع، کمی دچار تنش و یا خوردگی سطحی شوند. این اتفاق در درازمدت میتواند باعث ایجاد نشتیهای بسیار ریز در آن منطقه شود و یا حتی خرابی این قسمت را در پی داشته باشد. برای همین بهتر است تا تعویض شمع در زمان سرد بودن موتور صورت بگیرد. هم چنین چون رزوههای شمع دارای دندههای درشتی است و طول آن نیز نسبتاً زیاد است، دیده میشود که رزوهها به خوبی در جای خود قرار نگرفتهاند و با اعمال نیرو با آچار شمع، این قسمت خراب میشود که حتی میتواند منجر به تعویض سرسیلندر و صرف هزینهای زیاد شود. پس کمی درباره این قسمت ساده، بیشتر دقت کنیم.
- بعد از خنکشدن موتور خودرو، قطعات موجود روی شمعها مثل وایرها و کوئلها را باز میکنیم. برای این کار اگر مهارت کافی نداریم، بهتر است تا از یک فرد ماهر و یا دفترچه تعمیر و نگهداری ماشین، کمک بگیریم.
- بعد از باز کردن قطعات روی شمعها، نوبت به بازکردن شمعها میرسد. برای این کار به آچار شمع نیاز داریم. باید در نظر داشت که به طور معمول سه سایز شمع در بازار از نظر مهره آچارگیر آنها وجود دارد. شمع خودروهای جدید از سایز ۱۴ و خودروهای قدیمیتر از سایز ۱۶ میلیمتر است. ضمن اینکه برای باز کردن شمع خودروهای خیلی قدیمیتر نیز باید از آچار شمع سایز ۱۹ میلیمتر استفاده کرد.
- بهتر است تا شمعها را به همان ترتیبی که باز میکنیم، در کنار هم بچینیم تا بتوان شکل و نحوه کارکرد هر سیلندر را نیز به درستی بررسی و مشاهده کرد. برای خارجکردن هر شمع از محفظه خود میتوان از وایر شمع یا آهنربا استفاده کرد.
- شمعها را از نظر ظاهری برسی و چک کنیم. همچنین اگر قرار است تا همان شمع و یا شمع جدیدی روی موتور ببندیم، حتماً قبل از بستن آن، فاصله الکترودهای شمع را فیلر زده و تنظیم کنیم. این فاصله را میتوان در دفترچه ماشین یا سایت سازنده شمع و در بعضی از مواقع روی کارتن شمع پیدا کرد. در پایان و بعد از بستن شمعها، آنها را بیش از حد سفت نکنیم. معمولاً بعد از بستن هر شمع، نهایتاً به اندازه یکچهارم تا سهچهارم دور، آن را با آچار سفت کنیم.
نتیجه گیری
شمع یک قطعه بسیار مهم در موتور خودرو است و بهترین موتورهای بنزینی هم بدون داشتن یک شمع خوب، نمیتوانند به راندمان و کارکرد مطلوب خود برسند. شمع آخرین عضو از سیستم جرقهزنی موتور ماشین است که نقش تعیینکنندهای در چگونگی کارکرد موتور خودرو دارد. شمع موتور ماشین دارای یک طول عمر مشخص است که با رسیدن به این طول عمر باید آن را تعویض کرد. همچنین برخی مسائل دیگر میتواند این طول عمر را کاهش دهد. اگر نشانههایی از کارکرد نامطلوب شمع مثل لرزش و ریپزدن موتور، دود کردن و خام سوزی ماشین، افزایش مصرف سوخت و آلایندگی، کاهش قدرت و شتاب ماشین و… مشاهده کردیم، در اولین مرحله باید به سراغ بررسی و آزمایش سیستم جرقهزنی و خصوصاً شمع خودرو برویم.
سوالات متداول
- معمولا طول عمر شمع موتور ماشین چقدر است؟
عمر شمعها به کیفیت آنها و اصلی بودن شمع کاملا بستگی دارد. اما با فرض اصلی بودن شمعها میتوان عمر شمعهای نیکلی را در حدود 20 هزار کیلومتر تا 40 هزار کیلومتر، شمعهای پلاتینیوم را بین 60 هزار تا صد هزار کیلومتر و برای شمعهای ایریدیوم بین 100 هزار تا 160 هزار کیلومتر تخمین زد. - نشانههای خرابی و زمان تعویض شمع ماشین چیست؟
افزایش مصرف سوخت و آلایندگی، روشنشدن چراغ چک، کاهش شتاب و قدرت ماشین، ریپزدن و لرزش در موتور خودرو و… از مهمترین نشانههای خرابشدن شمعهای موتور خودرو است.
نویسنده: علیرضا داودی
