افت قیمت خودرو در تصادف؛ محاسبه خسارت و متن دادخواست ۱۴۰۳

در کشور ما که خودرو به عنوان یک کالای سرمایه‌ای محسوب می‌شود، مقدار سلامت بدنه آن، اثر بسیار زیادی در قیمت خودرو داشته و با رنگ‌دار شدن بدنه حتی در تصادفات جزئی، شاهد افت قیمت خودرو خواهیم بود. افت قیمت خودرو بسته به اینکه چه قسمتی از خودرو و به چه میزان و با چه شدتی در تصادف رانندگی صدمه‌دیده، تعیین می‌شود؛ اما می‌توان خسارت افت قیمت خودرو در تصادفات را با توجه به شرایطی، از مقصر حادثه طلب کرد که برای این کار باید یک روند قانونی طی شود.

افت قیمت خودرو به چه معناست؟

افت قیمت خودرو به معنی کاهش ارزش آن نسبت نمونه فابریک و بدون آسیب خودرو هست که این مقدار به تصادف و آسیبی که دیده، بستگی دارد. در کشور ما کمترین آسیب‌دیدگی روی بدنه خودرو که به آن لکه‌گیری و لیسه‌گیری می‌گویند، باعث کاهش قیمت خودرو در زمان فروش ماشین دست‌دوم و ماشین کارکرده می‌شود. این افت قیمت بستگی به مقدار و میزان آسیب‌دیدگی، نحوه تعمیر آن که همراه با رنگ‌شدگی بوده و یا با تعویض قطعه انجام شود، کیفیت کار انجام شده و محل آسیب بستگی دارد و افت قیمت‌های متفاوتی را به همراه خواهد داشت.

عوامل تأثیرگذار بر افت قیمت خودرو

خودرو به مرور زمان نیز دچار افت قیمت می‌شود. به همین خاطر هم بیمه مرکزی در جدولی که برای افت قیمت خودرو در تصادفات تعیین کرده است، سن خودرو را نیز به عنوان یک ملاک و ضریب، در نظر گرفته است. اما به طور کلی موارد زیر، باعث کاهش قیمت یک خودرو به مرور زمان می‌شوند:

• سن خودرو
  به طور معمول با گذشت زمان از سال تولید یک خودرو، ارزش آن نیز نسبت به نمونه صفرکیلومتر آن کاهش پیدا می‌کند. این رویه در تمام دنیا نیز وجود دارد و حتی در کشور ما هم با وجود گران‌شدن خودرو، اما کاهش قیمت نسبت به نمونه صفرکیلومتر دیده می‌شود. این کاهش قیمت معمولاً در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد برای سال اول است و در سال‌های بعد نیز معمولاً کاهش قیمتی در حدود ۱۸درصد برای سال دوم، ۲۰ درصد برای سال سوم و ۲۷درصد برای سال چهارم در نظر گرفته می‌شود. افت قیمت خودرو بعد از سال پنجم، بسیار کمتر می‌شود و به عوامل دیگری مثل تمیزی خودرو و سلامت آن بستگی بیشتری پیدا می‌کند.
• امکانات فابریک و غیر فابریک خودرو
  خودروهایی که با امکانات و آپشن‌های بیشتری سفارش داده شده‌اند، مبلغ بالاتری برای آن‌ها پرداخت شده و در زمان فروش نیز، قیمت بیشتری از هم‌نوعان خود خواهند داشت. ضمن اینکه در کشور ما که آپشن‌ها اهمیت زیادی دارند، خودرویی که آپشن کمتری دارد، فروش سخت‌تری داشته و افت قیمت بیشتری نیز خواهد داشت.

• سلامت فنی
  سلامت فنی خودرو نیز اثر محسوسی در کاهش قیمت یک خودرو حتی با کارکرد پایین دارد. چرا که هزینه‌های تعمیرات خودروها معمولاً بالا هست و برای یک تعمیر موتور، در حدود ۱۰ درصد قیمت یک خودرو و حتی بیشتر باید هزینه کرد. به همین خاطر هم سلامت فنی خودرو، اثر بالایی در قیمت یک خودرو کارکرده و در زمان فروش ماشین دست‌دوم دارد.
• رنگ خودرو
  در بازار کشورمان، رنگ‌هایی مثل سفید، مشکی و خاکستری، طرفداران بیشتری از دیگر رنگ‌ها خصوصاً رنگ‌های خاص دارند. به همین خاطر هم در زمان فروش خودروهایی که رنگ خاص دارند، باید کاهش قیمت آن‌ها را به خاطر کمبود متقاضی، قبول کنیم. این در حالی است که در برخی مواقع برای بعضی از رنگ‌های خاص به اسم رنگ سفارشی، در زمان خرید خودرو باید مبلغ بیشتری نیز پرداخت کرد؛ اما در زمان فروش، قضیه برعکس خواهد بود.
• کارکرد خودرو
  هرچه کارکرد خودرو بالاتر باشد، به معنی استهلاک بیشتر قطعات آن و نزدیک‌تر شدن به زمان تعمیر و تعویض قطعات مصرفی آن است. همین عامل باعث کاهش قیمت خودرو می‌شود. معمولاً کارکرد ۲۰ هزار کیلومتر برای خودرو در هر سال، مقدار طبیعی و استاندارد آن هست و برای کمتر از این، گفته می‌شود که خودرو کارکرد پایینی دارد و اگر بیشتر از ۲۰ هزار کیلومتر در سال راه رفته باشد، گفته می‌شود که کارکرد خودرو بالا هست و می‌تواند قیمت خودرو را بیشتر کاهش دهد.
• رنگ‌شدگی خودرو
  رنگ‌شدگی خودرو نیز در افت قیمت آن اثر مستقیمی دارد. این رنگ‌شدگی اگر بر اثر تصادف باشد، می‌تواند افت قیمت بیشتری نیز به همراه داشته باشد و اگر بر اثر آفتاب‌سوختگی و یا خط‌وخش باشد، افت قیمت ناشی از آن کمتر خواهد بود. همچنین محل رنگ‌شدگی خودرو نیز، در کاهش ارزش آن اثر دارد. قسمت‌هایی مثل سقف، درب موتور و صندوق عقب، افت قیمت بیشتری برای خودرو خواهند داشت.
• گارانتی خودرو
  اتمام گارانتی خودرو در زمانی زودتر از موعد مقرر که به معنی کارکرد بیش از حد خودرو هست، قیمت آن را پایین می‌آورد. این قضیه برای خودروهای که گارانتی‌های بلندمدت دارند، اثر بیشتری دارد و کارکرد زیاد در دوره گارانتی و یا ابطال گارانتی به هر دلیلی، افت قیمت بیشتری برای آنها به همراه خواهد داشت.
• تصادفی بودن خودرو
  تصادف و رنگ‌شدگی یک خودرو، کاهش قیمت آن را به همراه خواهد داشت. اما میزان شدت تصادف هم در قیمت خودرو اثر دارد. برای مثال افت قیمت یک خودرو شاسی خورده و یا ماشین اتاق تعویض، بیشتر از دیگر وضعیت‌هاست. همچنین بعضی وقت‌ها، وجود پوسیدگی در بدنه خودرو، به خاطر هزینه‌های بالای تعمیرات، کاهش قیمت زیادی به همراه دارد.
• فضای داخل اتاق
  تمیزی داخل اتاق و کابین خودرو، نشان از سلیقه مالک و استفاده درست و اصولی دارد که می‌توان این استفاده صحیح و رسیدگی به خودرو را به دیگر قسمت‌های آن نیز تعمیم داد. به همین خاطر هم خودرویی که کابین خوبی ندارد و استفاده درستی از آن نشده است، معمولاً افت قیمتی بابت این قضیه خواهد داشت. گاهی مواقع و خصوصاً در خودروهای وارداتی، فروشندگان با تعویض قطعات داخلی سعی در کم‌کار نشان‌دادن خودرو می‌کنند که در این موارد باید دقت کافی داشت.
• جایگاه خودرو در بازار
  هرچه از عمر خودرو بگذرد، باعث کاهش قیمت آن به طور طبیعی خواهد شد. اما اگر نسل جدید یک خودرو نیز در بازار عرضه شود، نسل قبلی معمولاً افت قیمت بیشتری خواهد کرد. همچنین گاهی مواقع، یک خودرو نمی‌تواند بازار خوبی برای خود پیدا کند و از بازار طرد می‌شود. این قبیل خودروها به خاطر مشتری کمتر آن‌ها، افت قیمت بیشتری در زمان فروش دست‌دوم خواهند داشت. نقطه مقابل این حالت نیز وجود دارد و خودرویی که طرف‌داران بیشتری در بازار دارد، افت قیمت کمتری از رقبای خود خواهد داشت.
• بیمه خودرو
  هرچند که طبق قوانین جدید بیمه که بیمه هر پلاک فقط برای خود آن پلاک خواهد بود، اما ضعیف‌بودن بیمه شخص ثالث می‌تواند باعث کاهش قیمت خودرو در بازار نیز شود. چرا که در صورتی که بیمه خودرو ضعیف باشد، خریدار باید باز هزینه اضافه‌ای بابت بیمه‌کردن آن در چند ماه آینده پرداخت کند که همین قضیه باعث کاهش قیمت و حداقل، کاهش جذابیت خودرو در بازار شود.

افت قیمت خودرو از چه سالی محاسبه می‌شود؟

افت قیمت خودرو برای خودروهای صفرکیلومتر تا عمر ده سال محاسبه می‌شود. با این حال برای خودروهای قدیمی‌تر هم بدون رنگ بودن آن‌ها و رنگ فابریک بدنه، یک امتیاز محسوب می‌شود و باعث افزایش قیمت آن‌ها در زمان کارشناسی خودرو خواهد شد. اما از نظر قانونی، افت قیمت خودرو فقط برای خودروهای تا نهایتاً ده سال اعتبار دارد و محاسبه خواهد شد و برای خودرو با عمر بیشتر از ده سال، قانون هیچ افت قیمتی را در نظر نگرفته و نمی‌توان از مقصر حادثه دریافت کرد.

چرا ارزش خودرو بعد از تصادف افت می‌کند؟

در کشور ما، خودرو یک کالای سرمایه‌ای محسوب می‌شود و بسیاری از افراد، حتی خودرو را به نیت سرمایه‌گذاری، حفظ ارزش پول و سود کردن، می‌خرند؛ بنابراین، هرگونه آسیب‌دیدگی روی خودرو باعث کاهش قیمت آن می‌شود. چرا که خودرو از یک وسیله کاربردی برای افزایش رفاه افراد به یک وسیله ارزشمند و قیمتی تبدیل شده است. همچنین وجود این استدلال که آسیب‌دیدن خودرو باعث خارج‌شدن آن از حالت فابریک می‌شود نیز باعث کاهش قیمت و افت قیمت در زمان کارشناسی و فروش شده و قیمت یک خودرو کارکرده را پایین می‌آورد.

این در حالی است که در بسیاری از کشورهای دنیا، فقط آسیب‌دیدگی‌های بزرگ که به تشخیص شرکت بیمه، حتی می‌توان خودرو را اوراق کرد و از تعمیر آن صرف‌نظر کرد، باعث کاهش قیمت و افت قیمت خودرو کارکرده می‌شود. این آسیب‌دیدگی باید به قدری بزرگ و وسیع باشد که تعمیر خودرو نسبت به قیمت آن، صرفه اقتصادی نداشته باشد.

نحوه محاسبه افت قیمت خودرو در تصادفات

همان طور که گفته شد، مقدار آسیب‌دیدگی خودرو در تصادف و همچنین شدت آسیب‌دیدگی خودرو، فاکتورهای اصلی در مقدار افت قیمت خودرو است. برای مثال، افت قیمت خودرویی که درب موتور آن رنگ شده است، بیشتر از خودرویی خواهد بود که یک درب آن رنگ‌شدگی داشته باشد. حتی افت قیمت خودرویی که یک قسمت از آن مثل درب راننده آن رنگ شده باشد، از خودرویی که درب راننده آن فقط رنگ‌شدگی بدون صافکاری مثل رفع آفتاب‌سوختگی داشته باشد، نیز بیشتر خواهد بود. حتی در این زمینه، افت قیمت تعویض یک قطعه از خودرو با افت قیمت ناشی از رنگ‌کردن آن نیز در بازار و در عرف متفاوت هست.

۱- ناحیه آسیب‌دیده

ناحیه آسیب‌دیده خودرو در افت قیمت آن تأثیر زیادی دارد. برای مثال، رنگ‌شدگی درب‌های خودرو با رنگ‌شدگی درب موتور و یا گلگیرها، افت قیمت متفاوتی را به همراه خواهد داشت. همچنین آسیب به قسمت‌هایی مثل شاسی خودرو که نشان از شدت تصادفات است، افت قیمت بیشتری را باعث می‌شود. بیمه مرکزی کشور، تأثیر ناحیه آسیب‌دیده در تصادفات را طبق یک جدول منتشر کرده است سقف و شاسی خودرو، بیشترین افت قیمت را به همراه دارد و درب‌ها، کمترین افت قیمت را. همچنین قابل‌توجه است که افت قیمت ناشی از رنگ‌شدگی و آسیب به گلگیرهای جلو، کمتر از گلگیر عقب هست.

۲- شدت آسیب

شدت آسیب نیز اثر مستقیمی در افت قیمت خودرو دارد. به این معنی که اگر قسمت آسیب‌دیده فقط با صافکاری ترمیم شود، یک افت قیمت را به همراه دارد و اگر این قسمت فقط با پاشش رنگ که در اصطلاح به آن آبرنگ می‌گویند درست شود، افت قیمت متفاوتی دارد. اگر یک قطعه تعویض شود و یا اینکه صافکاری و نقاشی شود  نیز افت قیمت متفاوتی را به همراه خواهد داشت. اما طبق قانون بیمه مرکزی، هرگونه رنگ‌شدگی و آسیب یک قطعه، فقط یک افت قیمت را دارد که طبق جدول منتشر شده توسط این سازمان هست. همچنین تصادفی که شدت بیشتری دارد، باعث آسیب‌دیدن بخش‌های حساس‌تر و بیشتری از خودرو می‌شود که به طور طبیعی، افت قیمت قطعات بیشتری را نیز به همراه خواهد داشت. برای مثال، افت قیمت یک خودرو شاسی خورده، بیشتر از افت قیمت خودرویی هست که همان بخش‌های خودرو آسیب‌دیده اما شدت تصادف به حدی نبوده که آسیب به شاسی‌ها برسد.

۳- سن خودرو

از دیگر مواردی که در افت قیمت خودرو مؤثر است، سن خودرو است که این فاکتور نیز طبق جدول افت قیمت خودرو اعلامی از سوی بیمه مرکزی، در افت قیمت خودرو مؤثر خواهد بود. طبق جدول افت قیمت خودرو، تأثیر سن خودرو در افت قیمت آن، نهایتاً به خودرو با سن ۱۰ سال، افت قیمت تعلق می‌گیرد. البته در بازار و در بین عموم، حتی یک خودرو قدیمی با رنگ اصلی و فابریک آن، قیمت بیشتری از نمونه رنگ شده آن دارد. اما در تصادفات از نظر قانونی، افت قیمت فقط به خودرو تا سن ده سال تعلق می‌گیرد.

جدول افت قیمت خودرو در تصادفات

در بازار و در بین افراد شاغل در زمینه خریدوفروش خودرو، معیارهایی برای کاهش قیمت خودرو کارکرده به خاطر آسیب‌دیدگی قسمت‌های مختلف خودرو، وجود دارد. اما برای گرفتن ضرر ناشی از افت قیمت خودرو در تصادف، بیمه مرکزی جدول‌هایی برای تعیین مقدار افت قیمت خودرو تهیه کرده است که بر طبق آن‌ها، بسته به اینکه چه محلی از خودرو آسیب‌دیده است و سن خودرو چقدر است، مقدار افت قیمت خودرو محاسبه می‌شود. با استفاده از این دو جدول و تهیه فرمول محاسبه ضریب آنها، افت قیمت خودرو تعیین خواهد شد.
فرمول محاسبه افت قیمت خودرو با توجه به دو جدول محل آسیب‌دیدگی خودرو و سن خودرو آسیب‌دیده، عبارت است از:
400 / (ضریب سن × ضریب تصادف × ارزش وسیله نقلیه) = کسر قیمت

جدول محل آسیب‌دیدگی خودرو در افت قیمت خودرو

ردیف	نام قطعه	ضریب
		خسارت جزئی	خسارت متوسط	خسارت شدید
1	سقف	3	5	7
2	کلاف	2	3	4
3	ستون	2	3	4
4	درب موتور	2	3	4
5	سینی جلو	1	2	3
6	شاسی جلو	3	5	7
7	گلگیر جلو	1	2	3
8	درب جلو	1	2	3
9	درب عقب	1	2	3
10	رکاب	1	2	3
11	گلگیر عقب	2	3	5
12	درب صندوق	1	3	5
13	سینی عقب	1	2	3
14	سینی کف صندوق	2	4	5
15	شاسی عقب	2	4	6
16	کف اتاق	4	6	8
17	بلوکه سیلندر	–	–	3

 جدول ضریب سن خودرو در افت قیمت خودرو

ردیف	مدل	ضریب
1	مدل سال	3
2	تا یک سال پایین‌تر از مدل سال	2.9
3	تا دو سال پایین‌تر از مدل سال	2.8
4	تا سه سال پایین‌تر از مدل سال	2.7
5	تا چهار سال پایین‌تر از مدل سال	2.6
6	تا پنج سال پایین‌تر از مدل سال	2.5
7	تا شش سال پایین‌تر از مدل سال	2.4
8	تا هفت سال پایین‌تر از مدل سال	2.3
9	تا هشت سال پایین‌تر از مدل سال	2.2
10	تا نه سال پایین‌تر از مدل سال	2.1
11	تا ده سال پایین‌تر از مدل سال	2.05

تأثیر رنگ‌شدگی ماشین در افت قیمت خودرو

رنگ‌شدگی خودرو در افت قیمت آن اثر دارد. اینکه این رنگ‌شدگی تا چه حدی باشد و چه بخش از بدنه خودرو رنگ شده باشد و حتی این رنگ‌شدگی فقط یک آبرنگ و کلرپاشی باشد و یا بتونه‌کاری نیز داشته باشد هم در افت قیمت خودرو ناشی از رنگ‌شدگی آن، تأثیر دارد.  به همین خاطر هم معمولاً قسمت‌هایی از بدنه مثل سقف که اثر بیشتری در افت قیمت خودرو دست‌دوم دارد، حتی با آفتاب‌سوختگی هم تا حد امکان رنگ‌آمیزی نمی‌شود تا عنوان یک خودرو سقف رنگ شده را به خود نگیرد. یا در مواقعی که می‌توان خط‌وخش خودرو را با لیسه‌گیری و قلم‌گیری برطرف کرد، از رنگ‌کردن آن قسمت حتی در حد یک کف دست نیز خودداری می‌شود. چرا که افت قیمت رنگ‌شدگی حتی در حد چند سانتیمتر با افت قیمت لیسه‌گیری و قلم‌گیری کاملاً متفاوت است.

افت قیمت تعویض کاپوت

افت قیمت ناشی از تعویض درب موتور یا همان کاپوت در بازار در حدود پنج تا هفت درصد از قیمت خودرو است. برای رنگ‌شدگی نیز در همین حدود افت قیمت در نظر گرفته می‌شود.

افت قیمت خوردگی کف صندوق

خوردگی کف صندوق نیز در حدود دو تا چهار درصد از قیمت خودرو خواهد کاست. معمولاً اگر خوردگی کف صندوق بدون نقاشی انجام شده باشد، کمترین مقدار افت قیمت را برای آن در نظر می‌گیرند.

افت قیمت ماشین اتاق تعویض

افت قیمت برای ماشین اتاق تعویض را می‌توان مجموعی از افت قیمت تمام قطعات بدنه آن دانست. این مقدار در حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از قیمت خودرو لحاظ می‌شود. تعویض اتاق خودرو نشانه‌ای از تصادف شدید آن هست و به همین خاطر هم افت قیمت زیادی برای خودرو به همراه دارد.

افت قیمت آبرنگ شدن بدنه

افت قیمت ناشی از آبرنگ شدن بدنه کمتر از رنگ‌شدن آن هست. آبرنگ شدن بدنه به معنی پاشش یک لایه رنگ روی آن هست برای رفع خط‌وخش و یا آفتاب‌سوختگی بدنه، بدون بتونه‌کاری آن هست. افت قیمت به خاطر آبرنگ شدن بدنه، به جایی که آبرنگ شده و مقدار آن بستگی دارد و این افت قیمت در حدود یک تا سه درصد برای دور ماشین و مقداری بیشتر برای درب موتور و سقف خواهد بود.

افت قیمت سقف خودرو

گاهی مواقع سقف خودرو نیاز به صافکاری و نقاشی دارد که در این حالت در حدود هفت تا ده درصد افت قیمت برای آن در نظر می‌گیرند. گاهی مواقع فقط کلرپاشی و آبرنگ شدن سقف را به علت آفتاب‌سوختگی داریم که افت قیمت در این وضعیت اگر به تأیید خریدار برسد، کمتر خواهد شد. اما اگر سقف خودرو به هر علتی تعویض شده باشد، حداقل ده درصد افت قیمت برای این وضعیت تعیین می‌شود.

افت قیمت خودرو شاسی خورده

ضربه دیدن شاسی و تعویض آن، یکی از شدیدترین افت قیمت‌ها را در پی دارد. حتی رنگ‌شدگی سر شاسی‌ها نیز باعث کاهش قیمت خودرو می‌شود. ضربه دیدن شاسی‌ها در حدود شش تا هفت درصد از قیمت خودرو کم می‌کند.

افت قیمت تعویض گلگیر

برای خودرویی که گلگیر آن تعویض شده است، یک افت قیمت سه تا چهار درصدی در نظر می‌گیرند. ضمن اینکه افت قیمت گلگیرهای عقب نیز معمولاً بیشتر از گلگیر جلو لحاظ می‌شود و این قضیه در خودروهای گران‌قیمت نیز بیشتر دیده می‌شود.

افت قیمت خط‌وخش و لیسه‌گیری روی بدنه

خط‌وخش و لیسه‌گیری و قلم‌گیری روی بدنه، افت قیمت کمی به همراه دارد و بیشتر در خودروهای لوکس، اثر خود را نشان می‌دهد. ضمن اینکه اگر مقدار این خط و خطوط و لیسه‌گیری‌ها نیز زیاد باشد، می‌تواند باعث افت قیمت شود. اما معمولاً در حدود نیم تا دو درصد افت قیمت برای این قضیه در صورتی که مقدار آن قابل توجه باشد، محاسبه خواهد شد.

افت قیمت تعویض درب خودرو

افت قیمت تعویض درب خودرو در بازار در حدود چهار تا پنج درصد لحاظ می‌شود. این قضیه مقدار افت قیمت برای درب‌های عقب و جلو تفاوتی ندارد.

افت قیمت رنگ مجدد کارخانه

رنگ مجدد خودرو در کارخانه برای خودرو افت قیمتی ندارد. گاهی مواقع خودرو در داخل کارخانه و در خط تولید، آسیب‌های جزئی می‌بیند که دوباره رنگ مجدد می‌شود. این وضعیت باعث افت قیمت خودرو نمی‌شود. اگرچه این موضوع به یک مقوله سلیقه‌ای تبدیل شده.

استثنائات قانون افت قیمت خودرو

همیشه در تصادف رانندگی، قسمت‌هایی از بدنه خودرو آسیب می‌بینید که در هنگام کارشناسی خودرو نیز اصطلاحاً به عنوان بدنه خودرو در نظر گرفته نمی‌شود و بنابراین، در زمان فروش خودرو نیز به آن‌ها معمولاً افت قیمت تعلق نمی‌گیرد و باعث کاهش ارزش ماشین خصوصاً در خودروهای ارزان‌تر، نمی‌شود. این قسمت‌ها معمولاً بخش‌های تعویضی و پلاستیکی و تزیینی بدنه هستند که می‌توان آن‌ها را به راحتی تعویض کرد. به همین خاطر در خسارت افت قیمت خودرو و جدول افت قیمت خودرو، این بخش‌ها در نظر گفته نشده و جزو استثنائات قانون در افت قیمت خودرو هستند.

• سپر جلو و عقب
• چراغ‌ها
• جلوپنجره
•  آیینه‌ها
•  شیشه‌ها
•  شیشه سانروف و پانوراما
•  قفل درب‌ها
•  لوازم تزیینی
•  تایرها و رینگ‌ها
•  دستگیره‌ها
• زه‌ها
•  دیفیوزر سپر
•  فلاپ‌ها
• برف‌پاکن‌ها
• دوربین‌ها
• قطعات برقی
•  باتری
•  رادیاتور
•  حسگرها و سنسورها
• قطعات داخلی اتاق وسیله نقلیه

افت قیمت خودرو در تصادف به عهده کیست؟

افت قیمت خودرو در تصادفات به عهده مقصر حادثه هست و مقصر تصادف باید افت قیمت خودرو را پرداخت کند. طبق دستورالعمل جدید دولت مبنی بر پرداخت افت قیمت خودرو از بیمه شخص ثالث، اگر بیمه شخص ثالث فرد مقصر بعد از پرداخت مقدار خسارت، هنوز دارای پوشش کافی برای پرداخت افت قیمت خودرو نیز باشد، از بیمه شخص ثالث برای این کار استفاده می‌شود. به همین علت توصیه می‌شود که در زمان تمدید و خرید بیمه شخص ثالث، سقف تعهد مالی را بالاتر انتخاب کنیم. اگر بیمه شخص ثالث فرد مقصر نتواند افت قیمت خودرو را به طور کامل پوشش دهد، می‌توان از بیمه بدنه نیز در این میان استفاده کرد. در نهایت، قانون اجازه می‌دهد تا با ارائه دادخواست و مراجعه به دادگاه، از فرد مقصر حادثه بتوان بقیه افت قیمت خودرو را طلب کرد.

تأخیر در اجرای قانون افت قیمت خودرو

با توجه به مشکلاتی که داستان‌های افت قیمت خودرو و مطالبه آن از فرد مقصر و مسائل این‌چنینی برای مردم ایجاد کرده است، سرانجام دولت تصمیم گفت تا افت قیمت خودرو را بتوان از بیمه شخص ثالث و همچنین بیمه بدنه دریافت کرد. با توجه به اعلام بیمه مرکزی و تهیه جدول و فرمول محاسبه افت قیمت بر اساس میزان خسارت و شدت خسارت و همچنین سال تولید خودرو، استفاده از بیمه شخص ثالث برای تأمین افت قیمت خودرو از ابتدای دی‌ماه ۱۴۰۳ امکان‌پذیر شده است.

قانون افت قیمت خودرو و نحوه پرداخت خسارت توسط بیمه

با وجود سقف مالی بالا در بیمه شخص ثالث، می‌توان از بابت تأمین خسارت خودرو مقابل تا حد زیادی آسوده خاطر بود. اما از آنجایی که طبق قانون بیمه، ملاک تعیین خسارت خودروهای لوکس، نهایتاً با خودروی دنا پلاس سنجیده خواهد شد، در بسیاری از مواقع، خسارت پرداخت شده بسیار کمتر از حد واقعی و هزینه انجام شده خواهد بود. به همین خاطر داشتن بیمه بدنه نیز می‌تواند در جبران بقیه خسارت به خودرو حادثه‌دیده، کمک بزرگی کند. اما داشتن بیمه بدنه برای جبران افت قیمت خودرو، خصوصاً خودروهای لوکس نیز مفید هست. چرا که اگر بیمه شخص ثالث فرد مقصر در تصادف، نتواند به طور کامل هزینه افت قیمت و ضرر طرف مقابل را پرداخت می‌کند، فرد خسارت‌دیده می‌تواند از بیمه بدنه خود نیز برای دریافت افت قیمت خودرو اقدام کند.

مدارک لازم برای شکایت دریافت خسارت افت قیمت خودرو

به منظور دریافت افت قیمت خودرو در تصادف، شاکی باید یک سری مراحل اداری و قضایی را طی کند تا بتواند از مقصر حادثه شکایت کرده و طلب افت قیمت خودرو را کند. برای این منظور باید:

• شاکی به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و شکایت خود را مبنی بر دریافت افت قیمت خودرو در تصادف، تنظیم کند.
• با فرستادن پرونده به شورای حل اختلاف، از شاکی خواسته می‌شود تا مدارک لازم اعم از مدارک شناسایی خودرو، کروکی تصادف و نظر افسر راهنمایی و رانندگی و گزارش پلیس را ارائه کند.
• شورای حل اختلاف با دریافت مدارک و بررسی آنها، پرونده را به کارشناس مربوطه می‌دهد تا کار کارشناسی برای تعیین افت قیمت خودرو و خسارت وارد شده انجام شود.
• بعد از نظر کارشناس و تأیید توسط شورای حل اختلاف، از مقصر حادثه خواسته می‌شود تا مبلغ تعیین شده بابت افت قیمت خودرو را پرداخت کند.
• باید در نظر داشت که اگر مبلغ تعیین شده از ۱۰۰ میلیون تومان کمتر باشد، دادگاه صلح به این پرونده رسیدگی خواهد کرد و اگر مبلغ بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان باشد، پرونده به دادگاه عمومی و حقوقی فرستاده خواهد شد.

مهلت شکایت برای افت قیمت خودرو چقدر است؟

در قانون تاریخ مشخصی برای شکایت مبنی بر دریافت افت قیمت خودرو تعیین نشده است. اما باید در سریع‌ترین زمان ممکن برای دریافت افت قیمت خودرو اقدام کرد. چرا که نظر قاضی و کارشناس برای دادن حکم اهمیت دارد و قاضی و کارشناس با هرچه نزدیک‌تر بودن به زمان وقوع تصادف، نظر بهتر و دقیق‌تری خواهند داد. همچنین با توجه به امکان درخواست تجدیدنظر از طرف مقصر حادثه، فاصله زیاد با زمان وقوع تصادف می‌تواند در نظر نهایی و کارشناسی نیز اثر داشته باشد.

نحوه درخواست افت قیمت خودرو در تصادفات

برای درخواست افت قیمت خودرو در تصادف، باید بعد از تعین مقصر حادثه، یک دادخواست تنظیم کرده و آن را به شورای حل اختلاف داد تا کارشناسان و قاضی شورا بعد از بررسی مدارک و دادخواست، نظر خود را اعلام کنند. بعد از اعلام نظر دادگاه، مقصر حادثه فراخوانده شده و او را ملزم به پرداخت مبلغ کارشناسی شده بایت افت قیمت خودرو می‌کنند.

نمونه دادخواست افت قیمت خودرو

برای تنظیم شکایت و دادخواست برای دریافت افت قیمت خودرو در تصادف باید به دفاتر قضایی مراجعه کرد. می‌توان قبل از مراجعه و با توجه به اصول نوشتن دادخواست، شکایت خود را از قبل آماده کرد. این متن یک نمونه ساده از متن شکایت و دادخواست برای دریافت افت قیمت خودرو است و می‌توان آن را تغییر داد.

خواهان: در اینجا خواهان، شاکی است و باید مشخصات کامل شامل نام و نام خانوادگی خواهان، شماره ملی، نشانی محل سکونت و شماره تماس وی نوشته شود.

خوانده: در اینجا مقصر حادثه هست و باید مشخصات کامل او شامل نام و نام خانوادگی یا عنوان حقوقی خوانده، شماره ملی، نشانی محل سکونت و شماره تماس وی نوشته شود.

موضوع دادخواست:  مطالبه افت قیمت خودرو به دلیل تصادف و کاهش ارزش

ریاست محترم دادگاه عمومی (نام شهرستان مربوطه باید نوشته شود)

با سلام و احترام؛

اینجانب ……………….. به عنوان مالک خودرو به شماره پلاک شماره ………………..، به استحضار می‌رساند که در تاریخ ……………….  به دلیل وقوع یک تصادف که توسط آقای…………. که طبق نظر کارشناس محترم راهنمایی‌ورانندگی به عنوان مقصر حادثه اعلام شده است، خودروی اینجانب دچار آسیب شده و با وجود تعمیرات انجام‌گرفته روی آن، اما به خاطر خسارت‌دیده شده از ارزش بازاری آن کاسته شده است.
به همین خاطر و با توجه به اینکه خسارت وارد شده به طور کامل از سوی مقصر حادثه و بیمه شخص ثالث وی، جبران نشده است، تقاضا دارم با توجه به مدارک و مستندات ارائه شده و نظر کارشناسی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر پرداخت مبلغ افت قیمت خودرو را از خوانده دارم.

تأمین دلیل افت قیمت خودرو

یک راه برای گرفتن افت قیمت خودرو، توافق بین دو طرف تصادف هست. معمولاً توافق هم سریع‌تر به نتیجه می‌رسد و هم می‌توان هزینه کمتری نیز پرداخت کرد. اما اگر دو طرف حادثه نتوانند با هم توافق کنند، شاکی باید قبل از تعمیر خودرو، با تنظیم دادخواست و مراجعه به شورای حل اختلاف و یا دادگاه، تقاضای کارشناسی خودرو و تأمین دلیل مبنی بر تعیین مقدار خسارت دیده شده و همچنین افت قیمت خودرو را کند.

کلام آخر

تصادف رانندگی، بخش جدایی نشدنی از رانندگی هست و حتی اگر ما مراقب باشیم که تصادف نکنیم، بازهم ممکن است اشخاص دیگر با خودرو ما تصادف کنند و مقصر حادثه باشند. افت قیمت خودرو در تصادف به خاطر آسیب‌دیدن خودرو و خارج‌شدن آن از وضعیت فابریک، از موارد مهم دیگری است که در زمان فروش خودرو دست‌دوم و کارکرده، با آن مواجه می‌شویم. در کشور ما، رنگ‌شدن هر قسمت از بدنه خودرو، باعث کاهش قیمت آن می‌شود و به همین خاطر نیز، چگونگی محاسبه خسارت و دریافت خسارت از مقصر حادثه به عنوان افت قیمت خودرو را قانون نیز پیش‌بینی کرده است که بر اساس آن می‌توان، از مقصر حادثه تقاضای افت قیمت خودرو را داشت.

به تازگی و با توجه به نداشتن آگاهی افراد و مشکلاتی در زمینه پرداخت خسارت افت قیمت خودرو، می‌توان از بیمه شخص ثالث فرد مقصر و حتی بیمه بدنه خودروها، برای پرداخت افت قیمت خودرو در تصادفات اقدام کرد.

سؤالات متداول

• افت قیمت خودرو به چه معنا است؟
  در تصادفات رانندگی و به خاطر آسیب‌دیدن خودرو، قسمت‌هایی از بدنه خودرو باید صافکاری و نقاشی شده و یا تعویض شوند. این اتفاق باعث کاهش قیمت خودرو در زمان فروش خودرو می‌شود که به آن، افت قیمت خودرو می‌گوییم.
• محاسبه افت قیمت ماشین بر اساس جدول افت قیمت خودرو ۱۴۰۳ در تصادفات چگونه است؟
  با استفاده از دو جدول ضریب سن و ناحیه مورد تصادف و با استفاده از فرمولی که بیمه مرکزی آن را ارائه کرده است، می‌توان افت قیمت خودرو را با توجه به مقدار آسیب‌دیدگی آن تعیین کرد.
• نکات مربوط به محاسبه افت قیمت ماشین بر اساس جدول افت قیمت خودرو در تصادفات چیست؟
  طبق جدول‌های منتشر شده از سوی بیمه مرکزی، هم سن خودرو در محاسبه افت قیمت خودرو مؤثر است و هم مقدار آسیب‌دیدگی و شدت خسارت. ضمن اینکه با داشتن این فاکتورها و قراردادن آنها در فرمول ارائه شده از سوی بیمه مرکزی، می‌توان میزان افت قیمت وارد شده را محاسبه کرد.
• آیا بیمه شخص ثالث افت قیمت خودرو را می‌دهد؟
  بله، می‌توان زا بیمه شخص ثالث، افت قیمت خودرو طرف مقابل را نیز پرداخت کرد. همچنین در صورتی که سقف تعهدات مالی بیمه شخص ثالث جوابگو خسارت نباشد، می‌توان از بیمه بدنه نیز برای جبران بقیه خسارت و افت قیمت خودرو نیز کمک گرفت. به همین دلیل توصیه می‌شود که سقف تعهد مالی بیمه شخص ثالث را تا حد امکان بالا بگیریم.
• چگونه افت قیمت ماشین را از بیمه بگیریم؟
  برای این منظور باید دادخواست تنظیم کرد و پس از صدور حکم از سوی قاضی دادگاه و یا شورای حل اختلاف، مقصر حادثه را ملزم به پرداخت افت قیمت ناشی از تصادف کرد. در این مرحله، مقصر می‌تواند از بیمه شخص ثالث خود برای پرداخت افت قیمت خودرو اقدام کند.
• آیا سپر خودرو شامل افت قیمت می‌شود؟
  از آنجای که اصطلاحاً سپر و دیگر بخش‌های پلاستیکی بدنه خودرو، جزو بدنه محسوب نمی‌شود، رنگ‌شدگی و تعویض آنها نیز در افت قیمت تأثیری ندارد.

نویسنده: علیرضا داودی