بررسی مشخصات فنی کشنده کاماز آکتروس ۱۹۵۵

بازار خودروهای تجاری سنگین کشور معمولا به ندرت و با تاخیر فراوان به روز می‌شود. خودروهای این کلاس تنها به منظور تامین نیازهای لجیستیکی و تحت کاربری خاص به تولید می‌رسند و مسائلی از قبیل قیمت نهایی و شرایط عرضه به بازار در آن‌ها به مراتب حیاتی‌تر از توان فنی و ویژگی‌های رفاهی و ایمنی است.

شرکت رخش خودرو دیزل (به تاسیس ۱۳۸۲) جدیدترین محصول تجاری خود از کلاس کشنده‌های سنگین را روانه بازار کرده است که در حقیقت نسخه مونتاژ داخلی شرکت کاماز (KAMAZ) روسیه است. این کشنده سنگین وزن از قضا در دسته کشنده‌های فراتر از ۵۰۰ اسب بخار جا می‌گیرد که از این بابت جالب توجه است.

مزایا و معایب

+توان فنی قابل توجه

+بر اساس پلتفرم مرسدس بنز آکتروس

+اعتبار برند

+کابین راحت و جادار

+دارنده مجوز حمل کالای خطرناک

+طراحی بر اساس تکنولوژی آلمانی

-قیمت نهایی فراتر از رقبای چینی

-عدم اعلام قیمت نهایی

مشخصات فنی

کشنده سنگین رخش خودرو دیزل که در ایران با نام کاماز آکتروس ۱۹۵۵ عرضه شده است، در خط تولید کاماز روسیه با کد شناسایی ۵۴۹۰۱ از سایر محصولات این برند شناخته می‌شود. شرکت کاماز به عنوان شریک تجاری قدیمی دایملر-بنز آلمان، ید درازی در تولید محصولات آلمانی در خاک روسیه و از طرف دیگر همکاری نزدیکی نیز با تجاری‌سازان بازا ایران دارد.

کاماز آکتروس ۱۹۵۵ نسل جدید کشنده‌های سنگین وزن به حساب می‌آید که به پیشرانه Liebherr R6-910 برند آلمانی-سوئیسی لیبهِر با قدرت فراتر از ۵۰۰ اسب بخار و استاندارد آلایندگی یورو ۵ مجهز است. برند لیبهر یکی از قدیمی‌ترین و مشهورترین سازندگان تجهیزات سنگین راه‌سازی و معدنی آلمانی با سابقه حضور بیش از ۷۰ سال در بازار جهان به شمار می‌آید و تجهیز این کشنده به پیشرانه‌ای از ساخته‌های این برند که ادعای کارکرد بیش از ۱.۲ میلیون کیلومتر بدون نیاز به تعمیرات اساسی را به همراه دارد، برای مشتری نهایی و بازار شنده‌های سنگین ایران بسیار حیاتی است. البته قابلیت تولید توان ۵۵۰ اسب بخار در بازار خودروهای تجاری سنگین جهان تجربه جدیدی به حیاب نمی‌آید اما این رقم برای کشنده‌های بازار ایران بدون شک پدیده‌ای نادر است.

این کشنده سنگین تک محور از محور گیربکس اتوماتیک برند ZF آلمان به همراه سیستم ترمز کمکی هیدرولیکی ریتاردر پنج زمانه و اینتاردر بهره می‌گیرد و محور عقب آن نیز با کد HL6 شناخته می‌شود که از ساخته‌های دایملر-بنز آلمان است. کابین این خودرو نسخه تغییر یافته مرسدس بنز آکتروس است و از همین رو شرکت رخش خودرو دیزل آن را با نام کاماز آکتروس ۱۹۵۵ روانه بازار کشور کرده است. البته لازم به ذکر است که این کشنده با گیربکس دستی و مکانیزم کلاچ تک صفحه MFZ430 با عملکرد هیدروپنوماتیک (هیدرولیکی-بادی) نیز عرضه می‌شود.

سیستم تعلیق خودرو در هر دو محور از نوع بادی (پنوماتیک/Pneumatic-با تلفظ صحیح نئوماتیک) است و ترمز‌های آن از ساخته‌های شرکت ترمزهای بادی وستینگ‌هَوس (وَبکو-WABCO) آمریکا است که با داشتن سابقه‌ای فراتر از ۱۵۰ سال، مشهورترین شرکت طراح و تولید کننده سیستم‌های ترمز، کنترل پایداری، تعلیق و انتقال نیرو خودروهای سنگین تجاری در جهان به حساب می‌آید. دلیل استفاده از محصولات این شرکت آمریکایی در یک خودرو روسی با ریشه آلمانی، در حقیقت به قرارداد ادغام برند وبکو با شرکت ZF آلمان در سال ۲۰۲۰ باز می‌گردد.

مجموعه این ویژگی‌های فنی در ترکیب با امکانات ایمنی و رفاهی به کار رفته در کاماز آکتروس ۱۹۵۵ باعث می‌شود که این کشنده سنگین وزن با مجموع وزن نهایی فراتر از ۴۰ تن، بتواند مجوز حمل کالای خطرناک را به سادگی کسب کند. این مهم نشان دهنده سطح بالای ایمنی به کار رفته در فرایند طراحی و تولید این خودرو است که هر کشنده سنگینی از آن بهره‌مند نیست و از این رو برای بازار ایران یک نعمت به شمار می‌آید.

مشخصات کلی

ابعاد و ظرفیت ‌ها

آپشن ها و امکانات

طراحی خارجی کاماز

کاماز آکتروس ۱۹۵۵ از کلاس کشنده‌های دو محور بی‌دماغ (صورت صاف) یا به اصطلاح فنی، Cab Over Engine (COE/کابین بالای موتور)، Cab Forward (در ایالات متحده: اتاق جلو) و Forward Control (در کانادا: کنترل جلو) به حساب می‌آید. این کلاس از کشنده‌ها تنها نسخه‌ مورد استفاده در بازار تجاری‌های سنگین مدرن ایران است که به دلیل داشتن فاصله محورهای کوتاه، مانورپذیری بسیار بالا و شعاع گردش بسیار کوچک‌تر در مقایسه با نسخه‌های دماغ‌دار، از محبوبیت بسیار بیشتری برخوردار است.

در نمای خارجی کاماز آکتروس ۱۹۵۵ از سبک طراحی مرسدس بنز آکتروس الهام گرفته شده است و از این رو در نمای خارجی با داشتن جلوپنجره‌ای بسیار بزرگ و مرتفع (ترند جهانی در میان کشنده‌های سنگین دنیا)، بسیار مدرن و البته خشن به نظر می‌رسد. کشنده‌های بی‌دماغ به دلیل داشتن صورت کاملا صاف (در مقایسه با نمونه‌های دماغ‌دار) معمولا با ضعف شدید در بخش ارودینامیک همراه هستند، اما وجود کاناردهای دو طرف کابین و بادشکن‌های سقفی و جانبی، تاثیر بسزایی در بهبود ارودینامیک و کاهش اصطکاک با هوا در سرعت بالا دارد. البته این دست از خودروهای سنگین قرار نیست در سرعت بالا حرکت کنند، از این رو مزیت مانوردهی بالا (دایره گردش هشت متری) که به دلیل داشتن صورت صاف و فاصله محورهای کوتاه در این خودروها حاصل می‌شود، از ایرودینامیک و ضریب درگ (Cd.) نامناسبی که به همراه دارند، مهم‌تر است.

طراحی داخلی کاماز

ارتفاع خالص کابین کاماز آکتروس ۱۹۵۵ برابر با ۲۰۲۰ میلی‌متر است و کف آن بدون برجستگی و به صورت کاملا صاف طراحی شده است. این مهم به سرنشینان اجازه می‌دهد تا بدون خم کردن سر و کمر خود در داخل کابین حرکت کنند. با توجه به طی مسافت‌های طولانی و صرف زمان بسیار زیاد در کابین این دست خودروها، این مهم موضوعی حیاتی برای آسایش و راحتی سرنشینان به حساب می‌آید. از دیگر مزیت‌های حیاتی کابین این خودرو باید به داشتن دو تخت خواب مجزا برای راننده و کمک راننده اشاره کرد که وجود آن‌ها در مسافت‌های طولانی یک نیاز اساسی است.

کابین خودرو به منظور انجام سرویس‌های فنی به کمک سیستم الکتروهیدرولیکی (هیدرولیکی با پمپ برقی) از سمت جلو باز و بسته می‌شود و همچنین از چهار نقطه بر تعلیق بادی سوار است. نیاز به تاکید است که هر دو صندلی جلو با داشتن قابلیت تنظیم ارتفاع و تعلیق بادی، دارای گرم‌کن هستند تا آسایش سرنشینان در مسیرهای طولانی را تامین کنند.

با توجه به نیاز مبرم سرنشینان برای استراحت‌های منظم و مفید، این کشنده به بخاری درجا (سیستم بخاری بدون نیاز به روشن بودن پیشرانه) مجهز است که تقریبا در تمامی کشنده‌های مدرن بازار ایران (حتی نسخه‌های چینی) یک آپشن اجباری به حساب می‌آید. با توجه به توان پیمایش بیش از ۵۰۰۰ کیلومتر به صورت پیوسته با یک بار سوخت‌گیری کامل، سیستم تاخوگراف دیجیتال نیز وظیفه نظارت بر عملکرد و ثبت میزان ساعت استراحت، مدت زمان رانندگی، سرعت و مسافت را بر عهده دارد تا راننده تحت هیچ شرایطی از قوانین ایمنی مربوط به حرکت خودورهای سنگین در جاده‌ها تخطی نکند.

از دیگر ویژگی‌های مهم ایمنی کاماز آکتروس ۱۹۵۵ باید به سیستم کنترل پایداری، سیستم ضد لغزش، ترمز‌های ضد قفل، سیستم کنترل تعلیق بادی، نمایشگر لمسی مولتی مدیا، کروز کنترل، سانروف برقی و سیستم هشدار ضخامت لنت ترمز اشاره کرد.

سخن نهایی

شرکت رخش خودرو دیزل که از دو سال گذشته تاکنون تحت مدیریت گروه دریک ایفای نقش می‌کند، قصد دارد تا تولیدات سالانه اسمی ۶۰۰ دستگاهی مجموعه را به ۱۲۰۰ دستگاه افزایش دهد. تولید روزانه اسمی این شرکت برابر با ۲۵ دستگاه در روز است که چیزی در حدود هشت تا ۱۲ دستگاه آن به خودروهای تجاری سنگین تعلق دارد. سهم کشنده جدید کاماز اکتروس ۱۹۵۵ از این تعداد، برابر با دو تا چهار دستگاه در روز است که دلیل آن تمرکز بر اصل کیفیت است و نه کمیت.

شرکت رخش خودرو دیزل هنوز قیمت نهایی کاماز اکتروس ۱۹۵۵ را اعلام نکرده است که مهم‌ترین دلیل آن نوسان قیمت‌ها در صنعت خودرو و بازار ارز است. با وجود داخلی‌سازی ابتدایی برخی از تجهیزات مورد استفاده در فرایند تولید این خودرو کشنده سنگین، همچنان نوسانات ارزی تاثیر خیره کننده‌ای بر قیمت نهایی این محصول می‌گذارد که تعیین قیمت نهایی دقیق را برای آن دشوار می‌سازد.

نویسنده: شهاب انیسی