آمریکای شمالی (متشکل از ایالات متحده آمریکا و کانادا)، با وجود دربر گرفتن بزرگترین و متنوعترین بازار خودرو جهان، همچنان حضور برخی از خودروها را بنا به برخی دلایل بخصوص ممنوع اعلام میکند. به عنوان مثال خودروهایی که واردات آنها در زمان تولید، بنا به هر دلیل ممنوع بوده است، تنها پس از گذر بازه زمانی ۲۵ سال و پس از تبدیل به یک خودرو مدرن/کلاسیک، ممکن میشود.
عدم واردات خودروهای نو به بازار آمریکای شمالی میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که یا از اساس استانداردهای دشوار آمریکای شمالی نشات میگیرد و یا شرکت خودروساز آن مدل را در بازار آمریکای شمالی عرضه نمیکند.
در ادامه ۱۰ خودرو جذاب که عرضه آنها به بازار آمریکای شمالی به دلایل مختلف غیر ممکن بوده است؛ معرفی میشوند.
هیوندای استاریا
استاریا (Staria) مینیون جدید شرکت هیوندای است که در سال ۲۰۲۱ به بازار معرفی شد تا جانشین ون قدیمیتر استارِکس Starex)) باشد. این ون جدید از زبان طراحی نوین هویندای الهام میگیرد که المانهای مشترک آن نظیر جلوپنجره بسیار بزرگ، سیستم روشنایی در روز بسیار جالب توجه و همچنین قرارگیری سیستم اصلی روشنایی خودرو در جای مهشکنها، در سایر محصولات این خودروساز نظیر توسان و سانتاکروز جدید نیز دیده میشود.
استاریا در مقایسه با استارکس یک تفاوت فنی بسیار مهم دارد و آن هم تبدیل سیستم انتقال نیرو متحرک عقب در استارکس به نوع متحرک جلو (یا دو دیفرانسیل) در استاریا است. استاریا در دو نوع مینیون و ون باربری به تولید میرسد که نمونه مینیون آن به تنهایی سه مدل متنوع شامل نسخه ۱۱ نفره، ۹ و هفت نفره را تشکیل میدهد. نسخه ۱۱ نفره ویژه جابجایی پرسنل و تاکسیرانی است اما دو نسخه ۹ و هفت نفره در ساختاری بسیار لوکس به تولید میرسد که شامل صندلیهای چرخان برای نسخه ۹ نفره و صندلیهای پریمیوم مجهز به ماساژو نوع کاپیتانی برای نسخه هفت سرنشین است. سیستم نورپردازی انتزاعی داخل کابین میتواند میان ۶۴ رنگ متمایز مورد انتخاب سرنشینان تغییر کند.
نسخه لوکس استاریا با پسوند Lounge، در بهترین حالت به پیشرانه ۳.۵ لیتری V6 به قدرت ۲۶۸ اسب بخار، گشتاور ۳۳۱ نیوتون.متر و گیربکس هشت سرعت اتوماتیک مجهز است. این دست خودروها معمولا در بازار آسیای شرق طرفداران بیشتری دارند و از این رو هیوندای آن را در بازار آمریکای شمالی عرضه نخواهد کرد.
نیسان جوک نسل دوم (F16)
نسل اول نیسان جوک در سال ۲۰۱۰ و در قالب یک فاجعه طراحی صنعت خودرو جهانی به بازار عرضه شد اما استقبال از این کراس اوور زشت به اندازهای بالا بود که هیچ فردی تصورش را نمیکرد. جوک بدقیافه نیسان ناگهان به یکی از پرفروشترین و محبوبترین محصولات این خودروساز ژاپنی در جهان بدل شد.
رندرها و تصاویر کامپیوتری بسیار زیادی به عنوان پیشنهادهای بهبود طراحی نسل دوم جوک در فضای مجازی پخش شد اما نیسان با رونمایی از نسل دوم جوک با کد شناسایی F16 در سال ۲۰۱۹، پرده از سبک طراحی جدید این خودرو برداشت. این طراحی جدید به شکل غیر قابل باوری همخوانی و هارمونی بیشتری را به مشتری هدیه میدهد. سبک طراحی چراغهای جلو و عقب و سیستم روشنایی در روز و ادغام آن در جلوپنجره V-Motion نیسان در این نسل جدید با هماهنگی هندسی بسیار زیباتری پیاده شده است.
نسل جدید اما با پیشرانه سه سیلندر ۱.۰ لیتری توربو روانه بازار خواهد شد که تنها ۱۱۵ اسب بخار قدرت دارد. گیربکس به کار رفته درخودرو اما یا یک نمونه شش سرعت دستی یا یک نمونه هفت سرعت دو کلاچ (7DCT) اتوماتیک است. در نتیجه برخلاف نسل گذشته دیگرخبری از پیشرانه ۱.۶ لیتری توربو ۱۹۰ اسب بخاری مشترک با رنو تلیسمان نخواهد بود.
نسل دوم جوک به نفع بهبود فروش نسخه بزرگتر کیکس (Kicks)، از بازار آمریکای شمالی کنار رفت. در هر صورت بعید بود آمریکاییها علاقهای به نسخه جسورتر و زیباتر اما ضعیفتر جوک نشان دهند.
فولکس واگن آپ GTI
آپ (Up!)، هاچبک سه و پنج در بسیار کوچک شهری فولکس واگن است که در سال ۲۰۱۱ روانه بازار شد. این هاچبک شهری بسیار جمع و جور را باید به نوعی نسخه کوچک شده و آبرفته گلف یا شیراکو دانست. با طول کلی در حدود ۳۵۵۰ میلیمتر، این خودرو کوچک شهری سواری بسیار راحتی دارد و میتواند چهار سرنشین را در خود جای دهد. پیشرانه سه سیلندر ۱.۰ لیتری توربو آن در ستاپهای مختلفی روانه بازار میشود اما در قدرتمندترین حالت ممکن توانی برابر با ۱۱۴ اسب بخار و گشاوری مادل با ۲۰۰ نیوتون.متر تولید میکند. این اعداد نسبتا کوچک برای خودرویی با وزن خالص کمتر از یک تن، شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعتی برابر با ۸.۸ ثانیه به همراه دارد که فراتر از حد نیاز است.
اما آپ بیش از اندازه کوچک و غیر کاربردی است. این خودرو از کلاس سواریهای بسیار کوچک شهری (City Car)، تنها برای جابجایی درون شهری در مسیرهای پر ترافیک، تنگ و باریک، نظیر کوچه و خیابانهای اروپا و ژاپن کاربرد دارد. جای تعجب ندارد که آمریکاییها به این دست خودروهای بسیار کوچک چندان علاقه نشان ندهند.
لادا نیوآ لِجِند
بازار پررقیب آمریکای شمالی، بدون شک در زمینه فراوانی خودروهای برتر آفرودی خلایی ندارد. اما لادا نیوا لجند (Lada Niva Legend) یکی از آن دست شاسی بلندهای آفرودی سایز کوچک است که حضورش در هر بازار خودرو جهانی میتواند نجات بخش افراد علاقهمند به آفرود اما دارای بودجه محدود باشد.
نیوا (با نام کامل نیوا لجند/نیوا افسانهای) یک شاسی بلند ساده و ارزان قیمت اما بسیار توانمند و قدیمی، به طراحی و ساخت شرکت آفتوواز (AvtoVAZ) شوروی است که در سال ۱۹۷۷ میلادی روانه بازار شد. این خودرو در گذر زمان با بهبودهای فنی، رفاهی و کیفیتی مواجه شد و هموار به داشتن توان آفرود استثنائی و دوام قابل توجه مشهور است اما در عین حال خالی از مشکل نیست.
اول آن که این خودرو از دیدگاه استانداردهای ایمنی شاید نتواند از پس شرایط بسیار سختگیرانه بازار آمریکای شمالی بر آید. از آن گذشته، نیوا یک خودرو با کیفیت ساخت پایین، کم آپشن و ارزان قیمت است که حتی در صورت ورود به بازار آمریکای شمالی، به اندازهای رقبای قدرتمند و خوش قیمت دارد که احتمالا نمیتواند فروش خوبی را تجربه کند. این خودرو در بهترین حالت میتواند رقیب هم رده با سوزوکی جیمنی در ردیف شاسی بلندهای آفرودی ارزان قیمت باشد.
شاید پیشرانههای ۱.۶ تا .۸ لیتری نیوا چندان قوی به نظر نرسند اما از یاد نبرید که این شاسی بلند جمع و جور تنها برابر با حدود ۱.۲ تن وزن دارد. ناگفته نماند که حتی آخرین فیس لیفت ارائه شده برای نیوا، همچنان از المانهای طراحی ابتدایی عرضه شده در دهه ۱۹۷۰ بهره میگیرد که به شکل عجیبی همچنان بسیار ساده و جذاب است.
فولکس واگن گلف GTE
گلف GTE، نسخه پلاگین هیبرید گلف مارک ۷ (نسل هفتم) است که از ترکیب یک پیشرانه درون سوز بنزینی و یک موتور الکتریکی بهره میگیرد. اصول طراحی بخش سیستم انتقال نیرو بنزینی این گلف از آئودی A3 Sportback e-tron و سیستم انتقال نیرو بخش الکتریکی آن از پاسات GTE قرض گرفته شده است.
نمونه نسل هشتم (مارک ۸) این گلف در سال ۲۰۲۱ روانه بازار شد که با افزایش توان موتور الکتریکی آن به ۱۰۸ اسب بخار، حالا در مجموع ۲۴۱ اسب بخار قدرت تولید میکند. برد مفید تمام الکتریکی این خودرو با تکیه بر پک باتری ۱۳ کیلووات ساعتی برابر با حدود ۶۰ کیلومتر است و شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعتی برابر با رقم خیره کننده ۶.۷ ثانیه دارد. همه این ویژگیها در حالی است که نسخه GTE گلف مارک ۸، تنها چهار هزار دلار از نسخه معمولی گرانتر است.
گلف GTE مارک ۷ (نسل قبل)، در سال ۲۰۱۵ رقم فروش ۱۷ هزار و ۳۰۰ دستگاه را ثبت کرد و جایگاه دوم پرفروشترین پلاگین هیبرید بازار آروپا را پس از میتسوبیشی اوتلندر P-EHV (با تیراژ فروش ۳۱ هزار و ۲۱۴ دستگاه) کسب کرد. اما نسل هشتم این خودرو قرار نیست در بازار آمریکا عرضه شود.
تویوتا سنچری
سنچری (Century) به معنای قرن، نام یکی از قدیمیترین محصولات تولیدی تویوتا است. این خودرو به عنوان لیموزین لوکس سدان، اولین بار در سال ۱۹۶۷ میلادی روانه خط تولید شد اما نسل دوم آن در سال ۱۹۹۷ و نسل سوم آن در سال ۲۰۱۸ به بازار معرفی کرد که از دیدگاه تاخیر در ارائه نسلها، بسیار عجیب است. دلیل آن است که مدل لوکس سنچری به عنوان یک سدان بسیار لوکس نسبتا تولید محدود ویژه بازار کشور ژاپن به تولید میرسد.
اگرچه سنچری با استفاده از پیشرانه ۵.۰ لیتری V12 در نسل دوم بر میزان خاص گرایی خود افزود اما نسل سوم این خودرو از پیشرانه ۵.۰ لیتری V8 که توانی برابر با ۳۷۵ اسب بخار در نسخه بنزین سوز و مجموع ۴۲۵ اسب بخار در نسخه بنزینی/الکتریکی هیبرید دارد. سنچوری به شکل بسیار عجیب و نه چندان دلچسبی از گیربکس اتوماتیک ضریب متغیر کنترل کامپیوتری (e-CVT) استفاده میکند که در برار جثه ۲.۴ تنی آن انتخاب هوشمندانهای به شمار نمیآید.
اگرچه سنچری در بازار جهانی رقبایی چون بنتلی، رولز رویس و میباخ را پیش روی خود دارد اما به نظر نمیرسد که حداقل از دیدگاه فنی توان رقابت با آنها را داشته باشد. این خودرو ویژه بازار داخلی ژاپن به تولید رسیده و به بازار آمریکای شمالی مملو از رقیب، صادر نخواهد شد.
هولدن کومودور یوت (نسل دوم)
کومودور نام یکی از محصولات قدیمی خودروساز شعبه استرالیا شرکت جنرال موتورز، یعنی هولدن (Holden) است. خودروسازی هولدن به دلیل تعلق مستقیم به جنرال موتورز و تولید محصول در منطقه اقیانوسیه، از همان ابتدا هیچ یک از محصولات تولیدی خود را روانه بازار آمریکای شمالی نمیکرد چرا که کاری کاملا بیهوده بود.
در نتیجه محصولات این خودروساز که به دلیل قوانین رانندگی استرالیا (یکی از مستعمرههای انگلیس) از نوع راست فرمان بودند، بر اساس پلتفرمهای مشترک با تولیدات جنرال موتورز ساخته میشدند. اما در این میان هر از گاهی برخی از شاهکارهای مهندسی از شرکت هولدن خارج میشد که عدم حضور آن در بازار آمریکای شمالی، برای مشتریان این خودروهای خاص حسرت زیادی به همراه داشت.
یکی از این محصولات، هولدن کومودور یوت (Commodore Ute) بود که در حقیقت وانتی اسپرت کوپه دو در، سوار بر پلتفرم زتا جنرال موتورز (مشترک با پونتیاک G8 و شورولت SS)، از ساختههای تیم عملکرد محور HSV شرکت هولدن به شمار میآمد.
اگرچه نسخه علکرد محور سدان کومودور HSV در قالب نام شورولت SS نیز در بازار آمریکای شمالی به تولید و فروش رسید اما مهندسان HSV کومودور را در نسخه وانت دو در اسپرت با نام یوت (Ute) نیز روانه بازار کردند. این وانت به نوعی الهامی مدرن و امروزی از خودرویی افسانهای با نام شورولت الکامینو در دوران کلاسیک و وینتج بود. یک وانت اسپرت دو در که بر پلتفرم و پیشرانه قدرتمند شورولت ایمپالا شکل گرفته بود. یوت نیز با استفاده مستقیم از پلتفرم و پیشرانه نسخه سدان کومودور، به یک وانت عضلانی پرشتاب و پرتوان بدل شد که متاسفانه امکان صادرات آن به بازار آمریکای شمالی هرگز فراهم نبود.
پژو/ سیتروئن
پس از دهه ۱۹۸۰ میلادی، فرانسویها تقربا هیچ جایی در بازار آمریکای شمالی نداشتند. این خلا تا به امروز نیز ادامه دارد اما برند رنو توانست پس از تشکیل اتحاد رنو-نیسان-میتسوبیشی، از طریق دو برند نیسان و میتسوبیشی، محصولات خود را روانه بازار آمریکا کند. این داستان برای دو خودروساز دیگر پژو-سیتروئن (گروه PSA) این چنین پیش نرفت.
در نتیجه این دو خودروساز فرانسوی، دههها است که از حضور در بازار آمریکای شمالی محروم ماندهاند. با ادغام دو گروه بزرگ خودروسازی FCA (فیات- کرایسلر) و PSA (پژو-سیتروئن) در سال ۲۰۲۱ و شکل گیری ششمن گروه خودروساز بزرگ دنیا به نام گروه استلانتیس (Stellantis)، اینطور انتظار میرفت که بار دیگر پای پژو و سیتروئن به بازار آمریکای شمالی باز شود اما گویا استلانتیس تنها قصد دارد بر بهبود وضعیت برندهای حال حاضر تمرکز کرده و در بهترین حالت نسخههای ارزان قیمت و اقتصادی سیتروئن را روانه بازار آمریکا کند.
آلپاین A110
A110 نام یکی از خودروهای اسپرت کوپه جمع و جور از ساختههای برند فرانسوی آلپاین (Alpine) بین سالهای ۱۹۶۱ تا ۱۹۷۷ بود. خودرویی با طول کلی ۳.۸ متر و وزنی در حدود ۷۰۰ کیلوگرم، مجهز به پیشرانههای ۱.۱ تا ۱.۵ لیتر برندهای رنو و لوتس که توانست تنها با ۱۳۸ اسب بخار قدرت و ۱۶۰ نیوتون.متر گشتاور، در مسابقات رالی خوش بدرخشد.
ارتباط بسیار نزدیک شرکت کوچک آلپاین و شرکت خودروسازی رنو باعث شد تا در سال ۱۹۷۳، آلپاین به زیرمجموعه رنو بپیوندد. از سوی دیگر محبوبیت جهانی A110 وینتج موجب شد تا در سال ۲۰۱۷، آلپاین دوباره با همکاری مستقیم رنو، نسخه مدرن و امروزی این خودرو را با همان نام روانه بازار کند.
نسخه مدرن A110 همانند نسخه قدیمی از نوع موتور عقب/وسط و متحرک عقب است با این تفاوت که پیشرانه این مدل حالا از نوع ۱.۸ لیتر توربو چهار سیلندر به قدرت ۲۵۰ تا ۲۸۸ اسب بخار و ۳۲۰ نیوتون.متر است و با داشتن وز کلی ۱.۱ تن، تنها با گیربکس هفت سرعت دو کلاچ (7DCT) اتوماتیک، با قیمت آغازین ۶۱ هزار دلار روانه بازار شده است.
این خودرو تیراژ محدود استثنایی، برداشتی مدرن از یک خودرو نامدار وینتج دهه ۱۹۶۰ میلادی است که از دیدگاه قیمت هم رده با خودروهایی چون آلفا رومئو 4C و پورشه ۷۱۸ میایستد. تیراژ محدود بودن این خودرو باعث میشود شرکت آلپاین برای عبور از سد استانداردهای دشوار آمریکای شمالی هیچ تلاشی نکرده و تنها به سهم فروش بازار اروپا بسنده کند.
تویوتا لندکروزر J300
لندکروزر یکی از بهترین و پرفروشترین آفرودرهای صنعت خودرو جهان به حساب میآمد تا این که تویوتا تصمیم گرفت با معرفی نسل پنجم این خودرو با کد شناسایی J100 در سال ۱۹۹۸، بر ویژگیهای رفاهی و شهری این خودرو افزوده و در نتیجه از ویژگیهای آفرودی آن بکاهد. این مهم در نسل ششم لندکروزر با کد شناسایی J200 (۲۰۰۷ تا ۲۰۲۱)، قوت بسیار بیشتری گرفت. این لندکروزر به مراتب بزرگتر و قدرتمندتر شده بود اما دیگر پتانسیل آفرود استاندارد همانند نسل چهارم (J80) را نداشت و اگر کسی تمایل داشت با J200 به آفرود برود، اول باید قید سپرهای جلو و عقب و رکابهای جانبی را میزد و چند هزار دلار خرج تغییرات مورد نیاز برای آفرود میکرد.
مشکل J200 آن بود که بیش از حد به سطح لوکس گرایی برادرش، لکسوس LX570 نزدیک شده بود. با محبوبیت بیشتر کراس اوورها و شاسی بلندهای توانمندتر سبک وزن، همچنین تغییر سلیقه بازار آمریکا در کنار عدم تغییر پلتفرم و به روز رسانی J200 از سوی تویوتا، آمار فروش این مدل به صورت سالانه در سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ کمتر از دو هزار دستگاه و تا سال ۲۰۱۹ کمتر از چهار هزار دستگاه بود. این مهم در حالی بود که رقبای آمریکایی فروشی فراتر از ۲۰ تا ۳۰ هزار دستگاه در سال را تجربه میکردند.
این عدم استقبال باعث شد تویوتا سری ۲۰۰ (تویوتا J200) لندکروزر را به عنوان آخرین نسل این سری قدیمی معرفی کند. چندی بعد تویوتا با تغییر در نظر خود، خبر از معرفی نسل هفتم این شاسی بلند با کد شناسایی J300 داد که در سال میلادی جاری (۲۰۲۱) به بازر جهانی معرفی شد.
تویوتا که عدم محبوبیت سری ۲۰۰ را در سالهای قبل دیده بود، از همان ابتدا از ارائه سری ۳۰۰ به بازار آمریکای شمالی صرف نظر کرد. مخصوصا حالا که سری ۳۰۰ فقط با پیشرانههای V6 به بازار جهانی عرضه شده و برای آمریکاییهای V8 دوست، دیگر جذابیتی ندارد.
تالیف و نوشته: شهاب انیسی