فهرست مطالب
در سال‌های اخیر، بحث صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان یکی از موضوعات داغ در فضای اجتماعی و حقوقی کشور بوده است. با افزایش استفاده از موتورسیکلت توسط زنان در شهرهای مختلف و رشد تقاضا برای رسمی شدن این نوع رانندگی، سوالات زیادی در ذهن مردم شکل گرفته: آیا گواهینامه موتور برای خانم‌ها صادر می‌شود؟ شرایطش چیست؟ قانونی هست یا هنوز با محدودیت مواجه است؟
در این مقاله، به‌روزرسانی‌های قانونی، نظرات مقامات دولتی و انتظامی، شرایط ثبت‌نام، هزینه‌ها، مدارک لازم و حتی وضعیت رانندگی با اسکوتر برقی برای بانوان را بررسی می‌کنیم.
آیا گواهینامه موتور برای بانوان آزاد شد؟ آخرین وضعیت، قوانین و شرایط
تا خرداد ۱۴۰۴، گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان هنوز به‌صورت رسمی صادر نمی‌شود. سرهنگ آرش امیری، رئیس مرکز صدور گواهینامه پلیس راهور، اعلام کرده که نیروی انتظامی هنوز اجازه قانونی برای صدور گواهینامه موتورسیکلت برای زنان را از مجلس شورای اسلامی دریافت نکرده است. بنابراین، صدور این نوع گواهینامه، نیازمند تغییر قانون است.
در اسفند ۱۴۰۳، معاون امور زنان رئیس‌جمهور، زهرا بهروزآذر اعلام کرد که دولت با صدور گواهینامه موتور برای بانوان موافق است. وی تاکید کرد: «وقتی بانوان توانایی خلبانی دارند، چرا نباید بتوانند موتور برانند؟»
براساس تبصره ماده ۲۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، مسئولیت صدور گواهینامه موتورسیکلت صرفاً برای مردان تعریف شده است. از آنجایی که واژه «زنان» در متن این قانون نیامده، پلیس راهور نیز اجازه قانونی برای صدور گواهینامه برای بانوان ندارد. بنابراین متاسفانه تا زمانی که مجلس قانون را اصلاح نکند یا الحاقیه جدیدی برای آن تصویب نشود، صدور گواهینامه موتور برای زنان غیرقانونی و غیراجرا باقی می‌ماند و رانندگی موتور بانوان توسط پلیس راهور جزو انواع جریمه رانندگی در شهرها بوده و مشمول پرداخت جریمه خواهد بود.
نحوه دریافت گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان + هزینه و مدارک لازم
در حال حاضر، هیچ آموزشگاه رسمی مجاز به ثبت‌نام بانوان برای دریافت گواهینامه موتور نیست. اما به دلیل درخواست‌های فراوان و روند بررسی این قانون، بسیاری از افراد در پی شناخت مراحل احتمالی و هزینه‌های آن هستند. بنابراین، در ادامه به‌طور فرضی بر اساس رویه آقایان، روند دریافت گواهینامه را توضیح می‌دهیم. لیست زیر مراحل احتمالی دریافت گواهینامه رانندگی برای بانوان است.
روش اول: مراجعه به آموزشگاه برای دریافت گواهینامه موتور بانوان
- داشتن حداقل ۱۸ سال تمام
- مراجعه به آموزشگاه رانندگی
- تکمیل فرم‌ها و ارائه مدارک هویتی
- انجام معاینه چشم و سلامت روانی
- مشخص شدن گروه خونی
- شرکت در کلاس‌های تئوری و عملی
- قبولی در آزمون آیین‌نامه و شهری
برای مشاهده جدیدترین هزینه گواهینامه اعلام‌شده برای امسال رانندگی پیشنهاد می‌کنیم سری به مطلب زیر بزنید:
روش دوم: طرح آسان یا یک‌روزه (در صورت تصویب آینده)
- داشتن موتورسیکلت به‌نام خود یا اعضای خانواده
- ثبت‌نام از طریق سامانه iranianmotorco.ir
- بارگذاری مدارک و اطلاعات هویتی
- شرکت مستقیم در آزمون کتبی و عملی (بدون کلاس)
- دریافت گواهینامه در همان روز در صورت قبولی
آیا رانندگی اسکوتر برقی برای بانوان نیازمند دریافت گواهینامه موتور است؟
یکی از سوالات پرتکرار کاربران این است که برای رانندگی با اسکوترهای برقی و موتورهای سبک، آیا نیاز به گواهینامه دارند یا خیر؟
در یک نگاه کلی اگر اسکوتر یا موتور برقی کمتر از ۱۲۵ سی‌سی و دارای سرعت محدود باشد، لزومی به داشتن گواهینامه نیست. به همین دلیل، بسیاری از بانوان از این وسایل برای ترددهای درون‌شهری استفاده می‌کنند.
- توجه: پلیس راهور تاکید کرده که تمام وسایل نقلیه موتوری (حتی موتوری‌های برقی) از نظر قانونی مشمول نیاز به گواهینامه هستند. بنابراین، هنوز ابهاماتی در این زمینه وجود دارد و ممکن است در آینده قوانین مشخص‌تری اعلام شود.
انواع موتورسیکلت‌های بدون نیاز به گواهینامه
برخی از موتورسیکلت‌ها به دلیل مشخصات فنی خاص، نیاز به گواهینامه رانندگی ندارند. این موتورها معمولاً در دسته اسکوترهای برقی یا موتورسیکلت‌های گازی با حجم کمتر از ۱۲۵ سی‌سی قرار می‌گیرند. استفاده از این وسایل نقلیه بیشتر برای مسیرهای کوتاه شهری، محله‌ای و سبک طراحی شده‌اند و سرعت بالایی ندارند.
به طور خلاصه، موتورهایی با ویژگی‌های زیر معمولاً نیاز به گواهینامه ندارند:
- حجم موتور زیر ۱۲۵ سی‌سی
- نوع سوخت: برقی یا گازی
- سرعت محدود (کمتر از ۴۵ تا ۵۰ کیلومتر بر ساعت)
- مناسب برای تردد در پیاده‌راه‌ها یا کوچه‌های کم‌ترافیک
توجه داشته باشید که هرچند این موتورها از نظر فنی نیاز به گواهینامه ندارند، اما همانطور که گفتیم در برخی شهرها ممکن است پلیس بر اساس نوع استفاده و معابر تردد، محدودیت‌هایی اعمال کند. بنابراین بهتر است پیش از خرید یا استفاده، شرایط قانونی محل زندگی‌تان را بررسی کنید. همچنین موتورهای زیر می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای رانندگی بدون نیاز به دریافت گواهینامه باشند.
- موتورکراس
- موتور مینی کراس
- موتور دو منظوره ورزشی
- موتوررالی
- موتورتریل
- موتور مینی تریل
آخرین اخبار دریافت گواهینامه موتور بانوان
در این بخش می‌توانید آخرین اخبار دریافت گواهینامه موتور برای بانوان را مطالعه کنید. همچنین در صورتی که هرگونه تغییر در زمینه امکان دریافت گواهینامه موتور برای بانوان فراهم شود، در این بخش از مجله خودرو45 می‌توانید آن را مطالعه کنید.
پیگیری برای صدور گواهینامه موتور بانوان با حمایت فدراسیون (مهر ۱۴۰۳)
مازیار ناظمی، رئیس فدراسیون موتورسواری و اتومبیلرانی، از ارائه پیشنهاد صدور گواهینامه موتور برای بانوان با رعایت ضوابط ایمنی، فرهنگی و شرعی خبر داد. او این اقدام را گامی در راستای ایجاد فرصت برابر، توانمندسازی اجتماعی و اقتصادی زنان دانست و افزود که وزارت ورزش و جوانان برای اصلاح ماده ۲۰ قانون راهنمایی و رانندگی در برنامه هفتم توسعه، نظر فدراسیون را خواسته است.
به گفته ناظمی، با همکاری مربیان زن، هیئت‌های استانی و استفاده از پیست‌های ایمن، آموزش بانوان موتور‌سوار به‌صورت حرفه‌ای انجام‌پذیر است. او همچنین به توانمندی دختران ایرانی در رقابت‌های بین‌المللی اشاره کرد و حضور زنان در مسابقات جهانی و آسیایی را افتخارآمیز دانست.
عدم وجود منع قانونی برای صدور گواهینامه موتور بانوان و لزوم تعیین تکلیف نهایی (آبان ۱۴۰۳)
براساس اعلام وزارت کشور، هیچ منع قانونی مشخصی برا ی صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان وجود ندارد، هرچند قانون نیز تکلیفی صریح در این زمینه تعیین نکرده است. در همین راستا، با افزایش نیاز اجتماعی و اقتصادی زنان به استفاده از موتورسیکلت، لزوم تعیین تکلیف نهایی برای صدور این گواهینامه بیش از پیش احساس می‌شود.
فدراسیون موتورسواری و اتومبیلرانی با اعلام آمادگی برای آموزش بانوان و فراهم‌سازی زیرساخت‌های لازم، پیشنهاد داده است که این فرآیند با رعایت ملاحظات ایمنی، فرهنگی و شرعی انجام شود. کارشناسان نیز بر این باورند که صدور گواهینامه برای بانوان نه‌تنها منافاتی با منافع عمومی ندارد، بلکه می‌تواند ایمنی، نظم و رفاه بیشتری را در استفاده از موتورسیکلت‌ها به همراه داشته باشد.
مخالفت پلیس راهور اصفهان با صدور گواهینامه موتور برای بانوان ( مرداد ۱۴۰۰)
محمدی، رئیس پلیس راهور اصفهان، با استناد به تبصره ۲۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان را غیر مجاز دانست. او تأکید کرد که طبق قانون، صدور این گواهینامه تنها برای مردان مجاز است و استفاده صریح از واژه “مردان” در متن تبصره، نشان‌دهنده محدود بودن این مجوز به مردان است. به گفته او، اگر قرار بر صدور گواهینامه برای بانوان نیز بود، قانون‌گذار باید به‌صورت شفاف هر دو جنس را ذکر می‌کرد.
لزوم داشتن گواهینامه برای موتورسیکلت‌های برقی و کم‌حجم (مهر ۱۳۹۸)
سرهنگ محمدعلی زارع، معاون فنی و مهندسی پلیس راهور ناجا، تأکید کرد که رانندگی با موتورسیکلت‌های برقی یا با حجم کمتر از ۵۰ سی‌سی بدون داشتن گواهینامه، خلاف مقررات است. او نسبت به تبلیغات نادرست برخی فروشندگان مبنی بر عدم نیاز این وسایل به پلاک و گواهینامه هشدار داد و افزود که براساس قانون، تمام وسایل نقلیه‌ای که در راه‌های عمومی تردد دارند، باید دارای پلاک و گواهینامه باشند.
وی همچنین با اشاره به استفاده محدود برخی از این موتورها در بنادر و باراندازها، تصریح کرد که تردد آن‌ها در معابر شهری بدون رعایت مقررات ممنوع است. طبق آیین‌نامه‌های مربوطه، هیچ استثنایی در این زمینه وجود ندارد و پلیس راهور با وسایل نقلیه فاقد مدارک قانونی برخورد خواهد کرد.
جمع‌بندی
تا امروز، گواهینامه موتور برای بانوان قانونی نشده، اما این موضوع به‌صورت جدی در دستور کار دولت و مجلس قرار دارد. با تغییر دیدگاه‌ها و افزایش تقاضای زنان برای استفاده از موتورسیکلت، احتمال اصلاح قانون در آینده‌ای نزدیک دور از ذهن نیست.
در صورت نهایی شدن تصویب این قانون، مراحل ثبت‌نام، هزینه‌ها، مدارک و سامانه‌های مربوطه نیز به‌طور رسمی اعلام خواهد شد. از شما دعوت می‌کنیم برای اطلاع از آخرین اخبار و تغییرات، مجله خودرو۴۵ را دنبال کنید.
نویسنده: بهاره سامانی پور
سوالات متداول
۱. آیا گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان در سال ۱۴۰۴ صادر می‌شود؟
خیر، تا خرداد ۱۴۰۴ هنوز قانون لازم برای صدور رسمی گواهینامه موتور برای بانوان تصویب نشده است.
۲. دلیل قانونی صادر نشدن گواهینامه موتور برای زنان چیست؟
براساس تبصره ماده ۲۰ قانون راهنمایی و رانندگی، واژه “بانوان” ذکر نشده و پلیس راهور نیز اجازه صدور ندارد.
۳. آیا دولت با صدور گواهینامه موتور برای زنان موافق است؟
بله، دولت و معاونت امور زنان از این موضوع حمایت کرده‌اند و پیشنهادهایی نیز به مجلس ارائه شده است.
۴. آیا رانندگی با اسکوتر برقی برای بانوان نیاز به گواهینامه دارد؟
اگر حجم موتور کمتر از ۱۲۵ سی‌سی باشد، ممکن است نیاز نباشد؛ اما پلیس هنوز نظر مشخصی نداده است.
۵. آیا آموزشگاه‌ها مجاز به ثبت‌نام خانم‌ها برای گواهینامه موتور هستند؟
خیر، در حال حاضر هیچ آموزشگاهی اجازه ثبت‌نام بانوان برای گواهینامه موتور را ندارد.
