شاید تا به حال زیاد شنیده باشیم که یک شرکت خودروسازی در ابتدا، در ساخت وسیله‌ای کاملا متفاوت از خودرو مشغول بوده، یا اصلا در کنار فعالیت خودروسازی، فعالیت‌های اقتصادی و صنعتی دیگری نیز داشته است که بسیاری از خودرودوستان، لامبورگینی و پورشه را به عنوان سازنده تراکتور، بی ام و را به عنوان سازنده موتور هواپیما یا میتسوبیشی را به عنوان سازنده هواپیماهای جنگنده، مثال می‌زنند. واقعیت این است که خودروسازی یک صنعت مادر است که می‌تواند زیرمجموعه‌های فراوانی داشته باشد. همان‌طور که امروزه شرکت‌هایی مثل بی ام و، سازنده دوچرخه و موتورسیکلت نیز هستند. اما نکته جالب‌تر اینجاست که برخی از شرکت‌های خودروسازی، هنوز هم فعالیت‌های غیرخودرویی دارند که گاهی مواقع اصلا هیچ ربطی به تولید خودرو ندارد. محصولات غیرخودرویی خودرسازان شامل کالاهای متنوعی است.
فولکس واگن و سوسیس
شاید باور این حقیقت سخت باشد که فولکس واگن در شهر مرکزی خودش یعنی وولفسبورگ، سوسیس نیز تولید می‌کند. اما وقتی موضوع جالب‌تر می‌شود که این شرکت در کنار سوسیس‌های خودش، به تولید کارد و چنگال و سس نیز مشغول است. فولکس واگن این محصولات را برای خورد و خوراک کارگران و نیروهایش در تمام سایت‌های تولیدی خودش در آلمان و کشورهای اطراف تولید می‌کند. ضمن اینکه بعضی از نمایندگان فروش این شرکت نیز از این مواد غذایی برای هدیه به مشتری‌های خود نیز استفاده می‌کنند. البته فولکس واگن اعلام کرده است به تازگی تصمیم دارد برخی از سایت‌های تولیدی و عرضه‌کننده مواد غذایی خود را محدود کند.
هوندا و هواپیما
هوندا از برترین سازندگان موتورسیکلت و خودرو در دنیاست و با توجه به تجربه بالایی که در ساخت پیشرانه‌های کم‌حجم موتوری دارد، محصولات غیرخودرویی دیگری مثل موتور برق، ماشین چمن‌زنی، پمپ آب و… نیز تولید می‌کند. اما باید بدانیم که هوندا در کنار خودروهای خوبی که با برند خود و زیرمجموعه لوکسش یعنی آکورا می‌سازد، به ساخت جت‌های شخصی نیز مشغول است. البته هوندا دستی در ساخت ربات، خصوصا ربات‌های کمک‌کننده به انسان نیز دارد.
تویوتا و ساختمان سازی
کشورهای شرق آسیا به خاطر داشتن جمعیت زیاد و از طرفی مساحت کم مناطق شهری، تجربیات بالایی در ساخت ساختمان‌ها و آپارتمان‌های با طراحی خاص دارند. تویوتا که چندین سال است به عنوان بزرگ‌ترین سازنده خودرو در دنیا شناخته می‌شود، دست توانایی نیز در ساخت ساختمان نیز دارد. ساختمان‌های تویوتا به خاطر قرارگیری در زلزله‌خیزترین کشور دنیا، با روش خاصی تولید می‌شوند که همان استفاده از فریم‌های فلزی متعدد و سبک است که در کنار هم توانایی بالایی در برابر زلزله پیدا می‌کنند. جالب اینجاست که تویوتا بیش از ۳۷ سال است که به ساختمان‌سازی مشغول است و به‌تازگی در اندونزی نیز این فعالیت خود را آغاز کرده است.
دوو و اسلحه سازی
هرچند که دوو هیچ‌وقت خودروساز موفقی نبود و همیشه در پی ورشکستگی از یک مجموعه به یک مجموعه دیگر فروخته می‌شود؛ اما در کنار ساخت تجهیزات عمرانی و راه‌سازی خوب، اسلحه‌های ساخت این شرکت نیز موفقیتی بیشتر از خودروهایش دارند. ضمن اینکه این شرکت در ساخت محصولات غیرخودرویی شامل پیانو و سازهای موسیقی فعالیت دارد.
پژو و نمکدان و فلفل پاش
پژو از قدیمی‌ترین کمپانی‌های خودروسازی دنیا است که در ساخت دوچرخه و موتورسیکلت نیز فعالیت‌هایی داشته است. اما شاید عجیب باشد که یکی از فعالیت‌های فعلی این شرکت، ساخت محصولات غیرماشینی نظیر نمک‌پاش و فلفل‌پاش است. در اصل ریشه این فعالیت پژو به سال‌های قرن نوزدهم می‌رسد که آسیاب‌های قهوه تولید می‌کرد و امروزه نیز با ادامه این فعالیت، هنوز هم به ساخت نمک‌پاش و فلفل‌پاش و آسیاب‌دستی ادویه مشغول است.
هیوندای و کشتی سازی
هیوندای نیز یکی از شرکت‌های خودروسازی با چندین فعالیت اقتصادی در دنیاست که کشتی‌سازی، یکی از موفق‌ترین فعالیت‌هایش به شمار می‌آید. هیوندای در ساخت کشتی‌های باری غول‌پیکر، دست توانایی دارد و ساخته‌های آن، از بهترین‌ها در دنیا هستند. یکی از بزرگ‌ترین محصولات کشتی‌سازی این شرکت، کلاس Algeciras که با طولی حدود ۴۰۰ متر، توانایی حمل بیش از ۲۷ هزار کانتینر را دارد. بخش کشتی‌سازی هیوندای به نام HMM است که مخفف عبارت Hyundai Merchant Marine است و فعالیت خود را از دهه ۷۰ میلادی آغاز کرده است.
میتسوبیشی و تجهیزات برقی
می‌توان گفت میتسوبیشی ژاپن، شرکتی است که گسترده‌ترین فعالیت‌های تولیدی و صنعتی را در بین تمام شرکت های خودروساز ژاپنی دارد و نام این کمپانی را می‌توان روی لوازم و وسایل بسیار متنوعی دید. میتسوبیشی یکی از بزرگ‌ترین سازندگان پله‌برقی و البته پیاده‌رو متحرک در دنیاست. این شرکت همچنین در ساخت انواع و اقسام تجهیزات برقی و الکترونیکی از سیستم تهویه مطبوع برای خانه‌ها تا انواع قطعات الکترونیکی و حسگر برای خودروها را می‌سازد. میتسوبیشی همچنین اولین شرکت ژاپنی است که هواپیمای جنگنده بر اساس F16 آمریکایی ساخت. این شرکت به تازگی ساخت هواپیماهای مسافربری را نیز آغاز کرده است.
جنرال موتورز و قلب مکانیکی
جنرال موتورز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های خودروسازی دنیا شناخته می‌شود که در صنایع ماشینی، بسیار توانا و شناخته شده است و حتی به غیر از خودرو، تولیدات دیگری مثل لوکوموتیو قطار نیز می‌سازد. اما این شرکت در دهه ۵۰ میلادی، اولین قلب مکانیکی دنیا را طراحی و ساخت تا از آن در عمل جراحی قلب باز، به عنوان قلب موقت برای بیمار کار کند.
پورشه و پیانو
پورشه که به عنوان یکی از اسپرت‌سازان و سوپراسپرت‌سازان آلمانی شناخته می‌شود، دستی در ساخت پیانو نیز دارد. پورشه، پیانوهای دیجیتالی می‌سازد که از قابلیت‌های آن، کار با نرم‌افزار و وای‌فای است و قیمتی در حدود ۳۰۰ هزار دلار دارد که بسیار گران محسوب می‌شود و نشان از خاص بودن این محصول است.
بی ام و و سورتمه
بی ام و جدا از ساخت خودرو، موتورسیکلت و دوچرخه، از سال ۲۰۱۳ برای تیم آمریکا، سورتمه مسابقات نیز طراحی می‌کند. سورتمه خاص و آیرودینامیک این شرکت باعث شد تا تیم آمریکا در المپیک زمستانی سوچی بتواند سه مدال به دست آورد.
مک لارن و ساخت تجهیزات دارویی
یکی از سریع‌ترین رکوردهای پیت استاپ در مسابقات فرمول یک مربوط به تیم مک لارن است. شرکت مک لارن با توجه به این تجربیات، در طراحی و ساخت خطوط تولید در یکی از شرکت‌های خمیردندان‌سازی انگلیس مشارکت کرده که باعث کاهش مدت زمان تولید یک خمیردندان از ۳۹ دقیقه به ۱۵ دقیقه شده است. خودروساز انگلیسی و شریکش در حال برنامه‌ریزی برای همکاری‌های بیشتر هستند و مک لارن در ساخت این تجهیزات از دانش پیشرفته‌ای که در ساخت حسگرها دارد، استفاده می‌کند.
تسلا و ساخت صفحات خورشیدی
تسلا که امروزه به عنوان معروف‌ترین سازنده خودروهای برقی دنیا شناخته می‌شود، فعالیت‌های گسترده‌ای در اکتشاف فضا و ساخت فضاپیما و همچنین تراشه‌های انسانی برای قراردادن در بدن انسان نیز دارد. این شرکت همچنین برای محصولات خودش، پنل‌های خورشیدی نیز طراحی می‌کند تا خریداران محصولاتش، بتوانند از صفحات تولید خورشیدی برای تولید انرژی برق استفاده کنند. این صفحات به صورت سقفی و دیواری طراحی و ساخته می‌شود و به دست مشتریان می‌رسد. همچنین یکی از پر سر و صداترین فعالیت‌های این روزهای تسلا، اینترنت ماهواره‌ای در سرتاسر دنیاست که برای این منظور، تسلا ماهواره‌های کوچکی را به صورت ادامه‌دار به مدارهای زمین ارسال می‌کند.
جیپ و پوشاک
شرکت‌های خودروسازی بزرگ، معمولا پوشاک با برند خود را نیز در کنار خودروهایشان عرضه می‌کنند که در بسیاری از مواقع، خودروسازان فقط سفارش‌دهنده به یک تولیدی پوشاک هستند تا برندشان را روی محصولاتشان و با نام آنها به فروش برسد. اما داستان جیپ در قضیه تولید پوشاک کمی متفاوت است. چرا که جیپ در کارخانجاتی که به اسم این کمپانی پوشاک تولید می‌کنند، شریک است. این قضیه در مورد کفش‌های ساخت لندروور نیز دیده می‌شود؛ اما جیپ تنوع محصول بسیار زیادی دارد و از جوراب‌های مردانه و بچگانه تا انواع لباس‌های زنانه و مردانه، کیف، کفش، سبد خرید، لیوان و… را در سبد محصولاتش دارد و می‌توان گفت گسترده‌ترین برند خودرویی در بازار پوشاک و لایف‌استایل است. به نحوی که امروزه به عنوان یک برند مجزا در دنیای مد فعالیت می‌کند.
استون مارتین و ساختمان سازی
استون مارتین مثل چندین شرکت خودروسازی لوکس مثل فراری، مرسدس بنز، بوگاتی و… به کار ساخت قایق‌های تفریحی بسیار گران‌قیمت و قوی نیز مشغول است. اما یکی دیگر از فعالیت‌های جدید این شرکت انگلیسی، ساخت خانه‌های لوکس و طراحی داخلی ساختمان‌ها بر اساس آخرین طراحی‌های لوکس دنیاست تا فضای داخلی خانه نیز با ماهیت لوکس یک خودرو استون مارتین، همخوانی داشته باشد.
تویوتا و چرخ خیاطی
یکی دیگر از تولیدات غیر خودرویی تویوتا، چرخ‌خیاطی است. در سال ۱۹۴۶ به دستور ساکیچی تویودا، رییس وقت کمپانی، اولین چرخ‌خیاطی تویوتا ساخته شد. چرا که وی معتقد بود که لباس‌های مورد استفاده در خانه نیز باید زیبا و کاربردی باشند و وجود یک چرخ‌خیاطی در هر خانه برای رسیدن به این مقصود، مفید و ضروری است. روند تولید چرخ‌خیاطی ادامه‌دار بود تا اینکه در سال ۱۹۶۲، صادرات چرخ‌خیاطی به آمریکا نیز آغاز شد و این اتفاق در سال ۱۹۶۶ برای بازار اروپا نیز افتاد. امروزه همچنان تویوتا به ساخت چرخ خیاطی در کنار محصولات دیگرش مشغول است.
ساب و هواپیماهای جنگنده
ساب یک کمپانی خودرویی نه‌چندان موفق از سوئد است که در کنار محصولات خودرویی، به عنوان یک جنگنده‌ساز به‌روز دنیا نیز شناخته می‌شود. هرچند که هواپیماهای نظامی این شرکت مثل هواپیماهای نظامی روسی، آمریکایی و فرانسوی نیست؛ اما کشورهای زیادی در دنیا نیز از خریداران و مصرف‌کنندگان این هواپیماها هستند. هواپیماهای نظامی ساب با نام تجاری گریپن فروخته می‌شوند.
نتیجه گیری
همان‌طور که در کشورمان نیز می‌بینیم شرکت‌های زیادی که امروزه در کار خودروسازی هستند، قبلا و هم‌اکنون، فعالیت متفاوتی از دنیای خودرو دارند، شرکت‌های بین‌المللی بزرگ نیز از این قاعده خارج نیستند و چه‌بسا با شدت بیشتری به دیگر فعالیت‌های اقتصادی می‌پردازند. شرکت‌های خودروسازی فعلی دیگر یک شرکت مستقل با فعالیت ساده نیستند و جدا از همکاری‌های زیادی که با هم دارند، در صنایع مختلفی نیز فعالیت می‌کنند که رایج‌ترین آنها در بین بسیاری از خودروسازان، خصوصا تجاری‌سازان، ساخت خودروها و تجهیزات نظامی است. اما می‌بینیم که دنیای اقتصاد و لذت سودآوری آن‌قدر عجیب و غریب است که حتی شرکت‌های بزرگی مثل تویوتا، فولکس واگن، جنرال موتورز و… به هر فعالیت تولیدی و ساخت محصولات غیرخودرویی که بتواند سودآور باشد، مشغول می‌شوند.
نویسنده: علیرضا داودی
