وضعیت بازار خودرو طی ماه‌های گذشته قدری متغیر و در انتظار گذر از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران بوده است. این بازار هم مانند دیگر بخش‌های اقتصاد با وعده‌های بسیاری از سوی نامزدهای ریاست‌جمهوری روبرو شده و به نظر می‌رسد هر کدام تلاش می‌کنند خود را دلسوز این بازار نشان دهند. در این میان، پیش‌بینی قیمت خودرو تا بعد از انتخابات قدری سخت است.

برخی معتقدند که بازار خودرو بسته به اینکه کدام یک از نامزدها موفق شوند سکان قوه مجریه را به عهده بگیرند دستخوش تغییر می‌شود. برخی هم می‌گویند که بیشتر از انتخابات، این برجام است که تاثیر بیشتری بر بازار خودرو گذاشته است.

قیمت به ثبات می رسد؟

با این حال، بخش مهمی از پیش‌بینی‌ها نشان از آن دارد که قیمت خودرو بعد از انتخابات به ثبات رسیده و کاهشی خواهد شد. یکی از کارشناسان صنعت خودرو در این رابطه تاکید می‌کند که مساله رفع تحریم‌ها که به واسطه مذاکرات اخیر بیشتر بر سر زبان‌ها افتاده، تاثیر بیشتری بر بازار خودرو می‌گذارد.

حسن کریمی سنجری در این رابطه به خودرو۴۵ می‌گوید: بحث قیمت خودرو بیشتر از اینکه به نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری ایران وابسته باشد، به نتیجه مذاکرات برجام بستگی دارد. به نظر می‌رسد که با توجه به روندی که تاکنون طی شده و بالا رفتن احتمال رفع تحریم‌ها، بعد از انتخابات قیمت‌ها قدری فروکش کند. البته اگر تحریم‌ها برداشته شود، عامل یا دسته دوم موثر در قیمت یعنی شاخص‌های اقتصادی خود را نشان می‌دهند و مسائلی مثل میزان کنترل نقدینگی توسط دولت آینده عامل تعیین‌کننده در وضعیت قیمت خودرو خواهد بود. در واقع در شرایط فعلی، به نظر می‌رسد که به جای انتخابات، مساله برجام و مذاکرات بر بازار خودرو تاثیرگذار باشد.

وی تاکید می‌کند: البته بعد از رفع تحریم‌ها، عملکرد دولت آینده در کنترل نرخ ارز و نقدینگی تاثیرگذار خواهد بود. تجربه نشان داده که دولت‌های اول تلاش می‌کنند تا نرخ تورم را تعدیل کنند. با همه این مسائل، به نظرم بعد از انتخابات قدری شرایط باثبات و کاهش قیمت‌ها را در بازار خودرو خواهیم داشت.

تولید خودرو را دو برابر کنیم؟

این کارشناس صنعت خودرو در خصوص ارزیابی خود از وعده‌های خودرویی برخی نامزدهای ریاست‌جمهوری و مساله افزایش تولید خودرو به ۲ میلیون دستگاه در سال، می‌گوید: اینکه بخواهیم ظرفیت را به یکباره دو برابر کنیم، نیاز به سرمایه‌گذاری متفاوت و تشویق بخش خصوصی برای ورود به بازار خودرو دارد. ما بیشتر مونتاژکننده هستیم. به همین خاطر این افزایش تولید به میزان مشارکت‌هایی بستگی دارد که بعد از رفع تحریم‌ها در این حوزه صورت می‌گیرد و اینکه شرکت‌های خارجی چقدر وارد بازار خودرو می‌شوند.

سنجری تاکید می‌کند: ظرفیت شرکت‌های خودروساز ۱.۳ تا ۱.۴ میلیون دستگاه در سال است که آخرین بار در سال ۹۶محقق شده بود. البته در آن زمان، حدود ۷۰ تا ۸۰ هزار خودرو هم وارد شد و خودروسازان در فروش بخشی از تولید خود با مشکل مواجه شدند. چون بازار کشش این میزان عرضه را نداشت. اما با این حال، ۱.۴میلیون خودرو جذب بازار شد. اما بعد از آن تولید خودرو ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار دستگاه بوده و در سال ۹۹ به حدود یک میلیون دستگاه رسید.

نتیجه گیری

با این حال، به نظر می‌رسد که مساله سیاست‌گذاری‌های کلان خودرو در کنار مسائلی کلیدی همچون برجام و انتخابات ریاست‌جمهوری می‌توانند عواملی برای به ثبات رسیدن بازار خودرو باشند و هر کدام می‌توانند در کنار یکدیگر، به توازن بازار خودرو و قیمت‌ها کمک کنند.

نویسنده: سپیده اشرفی

وضعیت بازار خودرو در حدود یک ماه منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری، بیشتر به وضعیت یک بام و دو هوا شباهت دارد. از یک طرف شورای رقابت فرمول تازه قیمت‌گذاری را ابلاغ می‌کند که به نوعی مجوز افزایش قیمت خودروست و از طرف دیگر، نرخ ارز متاثر از احتمال نهایی شدن مذاکره ایران با غربی‌ها کماکان افت کرده و باعث شده تا قیمت خودرو هم پایین بیاید.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که در شرایط فعلی، نه تنها قدرت خرید مردم برای داشتن خودرو بسیار پایین آمده، بلکه خریداران واقعی در انتظار هستند و دست از معامله کشیده‌اند. اما در همین حال، بسیاری به دنبال این پاسخ هستند که آیا قیمت‌ها باز هم کاهش می‌یابد یا خیر.

مرتضی مصطفوی کارشناس بازار خودرو در این خصوص به خودرو۴۵ می‌گوید: وضعیت فعلی بازار خودرو که بر اساس آن قیمت بازار در حال کاهش و قیمت درب کارخانه در حال افزایش است، به دلیل همان مساله همیشگی است که بارها گفته‌ایم تحولات بازار جدا از تحولات صنعت خودروست. یعنی ساماندهی بازار خودرو، ربطی به صنعت خودرو ندارد و عوامل تاثیرگذار در بازار و صنعت از هم متفاوت است.

وی تاکید می‌کند: قبل‌تر هم به این مساله اشاره کرده بودم که وقتی چنین شرایطی روی دهد، خودرو روی دست خودروساز می‌ماند. مساله دیگر این است که بازار خودرو یک مقوله اقتصادی است و تنها عامل مقصر در این بازار، دلالان این بازار هستند. اگر این افراد تصمیم بگیرند که خودرو نخرند و به سمت فروش بروند، قیمت پایین می‌آید و اگر تصمیم بگیرند که وقت خرید است، قیمت را بالا می‌برند.

تصمیم آنها هم تنها از قیمت دلار نشات می‌گیرد. با این حال، اگر مذاکرات به نتیجه برسد، قیمت‌ها بیشتر پایین می‌آید و بازار نسبت به فعالیت مصرف‌کنندگان حقیقی شفاف می‌شود.

چطور باید قدرت خرید مردم را بالا برد؟

این کارشناس بازار خودرو می‌گوید: قدرت خرید مردم نسبی است و ممکن است با پایین آمدن دلار بیشتر شود اما اگر قیمت‌ها در بازار پایین آید، مردم راحت‌تر می‌توانند خودرو بخرند. اما مشکل ما در شرایط فعلی، قدرت خرید نیست. بیشترین مشکل مربوط به همین نوسانات ارز است که انگیزه سفته‌بازی را در بازار بالا برده و به زیان مردم تمام می‌شود. اگر نرخ ارز و قیمت‌های بازار خودرو همزمان پایین بیاید، مردم می‌فهمند که قیمت واقعی شده و دیگر به همین روال باقی می‌ماند.

وی تاکید می‌کند: پیش از این برخی مسئولان می‌گفتند باید قیمت خودروسازی را بالا ببریم تا به قیمت بازار نزدیک شود. درست برخلاف این مساله اتفاق افتاده و قیمت بازار در حال کاهش است. در این صورت شاید قدرت خرید مردم بیشتر شود اما مردم رغبتی نخواهند داشت که از خودروساز خرید کنند و بیشتر به سمت بازار می‌روند. به نظر من بازار خودرو فقط متاثر از ارز و رفتار سوداگران بازار است. تا زمانی که رفتار سوداگران به سمت کاهش قیمت‌ها باشد، بازار سیر نزولی خواهد داشت. با این حال، امیدواریم بازار شفاف‌تر شود. اگر روال به همین شکل ادامه داشته باشد، قیمت بازار پایین‌تر از قیمت کارخانه شده و خودرو روی دست کارخانه‌دار می‌ماند.

پیش بینی بازار خودرو تا قبل از انتخابات

وی در خصوص پیش‌بینی خود از قیمت خودرو تا قبل از انتخابات، می‌گوید: به نظرم تا انتخابات قیمت‌ها باز هم کم می‌شود و روال کاهشی را در پیش می‌گیرد. بعد از انتخابات بسته به اینکه چه کسی انتخاب شود، وضعیت بازار ارز روشن شده و به نسبت آن، بازار خودرو هم متعادل‌تر می‌شود.

نویسنده: سپیده اشرفی