شاهین آپشنال؛ بررسی جامع و مشخصات فنی

خودروهای ملی ساخت شرکت‌های خودروسازی دولتی هنوز هم سهم قابل توجهی از سبد فروش خودرو در کشور راه به خود اختصاص می‌دهند. اما خودروسازان چینی اقتصادی در بازه قیمت مشابه و داشتن سطح امکانات رفاهی بیشتر نیز در مسیر فروش خودروهای داخلی قرار می‌گیرند.

این موضوع شرکت خودروسازی سایپا را بر آن داشته است تا تیپ جدیدی از خودرو شاهین را با نام شاهین آپشنال روانه نمایشگاه مشهد کند. خودرویی که به منظور رقابت با چینی‌های پرآپشن، از سوی سایپا یدک مورد بهبودهای امکاناتی قرار گرفته است.

طراحی ظاهری شاهین آپشنال

در نمای بیرونی نمی‌توان به دنبال تمایزهای بارز بصری بود، چرا که شاهین آپشنال تمایز بیرونی در بدنه خود شاهد نبوده است. در نتیجه شاهد همان طراحی شناخته‌شده برای این سدان سایز کوچک هستیم که بر اساس الهام‌گیری مستقیم از پرنده شکاری شاهین اجرا شده بود.

تناسبات طراحی در ساختار بیرونی شاهین قابل قبول است، چرا که پلتفرم این خودرو در حقیقت متعلق به تویوتا یاریس تولید ابتدای قرن بیست و یکم است. بله، خودرویی که در ایران طرفداران دوآتشه پیدا کرده است، بر اساس پلتفرمی ساخته شده که متعلق به ربع قرن پیش است.

با این حال توانایی سایپا در تولید خودرویی که حداقل در بخش تناسبات طراحی خارج از اصول و چهارچوب بصری جلوه نکند و سرانجامی نظیر ساینا و تیبا به همراه نداشته باشد، به تنهایی یک پیروزی برای خودروسازی دولتی سایپا به حساب می‌آید.

با این حال اگر قرار بود که سایپا نسخه آپشنال شاهین را برای رقابت با رقبای چینی روانه بازار کند، بهتر بود که پس از پنج سال عرضه این خودرو به بازار حداقل یک فیس‌لیفت ظاهری جزئی (Minor Facelift) شامل تغییر در ساختار زیرسپرها و چراغ‌ها را در نظر بگیرد تا طراحی بیرونی این سدان سایز کوچیک نیز برای رقابت با خودروهای چینی که به سرعت تغییر ظاهر می‌دهند، مناسب باشد.

طراحی داخلی سایپا شاهین آپشنال

در نمای داخلی شاهین آپشنالی که در نمایشگاه خودرو مشهد به نمایش درآمده است، شاهد برخی تغییرات بصری هستیم که به سرعت به چشم می‌آیند. تغییر رنگ تریم داخلی خودرو شامل داشبرد و رو‌دری‌ها به تناژ رنگی دوگانه قرمز-مشکی، به سرعت به چشم بیننده خواهد آمد.

تغییر رنگ فضای داخلی کابین و عرضه در نسخه دو رنگ که از قضا در بازار بین‌الملل صنعت خودرو بسیار محبوب است، نشان می‌دهد که خودروسازان داخلی نیز توانایی عرضه خودرو با تریم داخلی به جز نمونه تک‌رنگ مشکی را نیز دارند. در نتیجه اگر نمونه دو رنگ عرضه نمی‌کنند، یعنی نمی‌خواهند.

این تریم دو رنگ تزئیناتی شامل قطعات تزئینی رنگی روی داشبرد و رودری‌ها و حتی غربیلک فرمان خودرو نیز می‌شود. حتی پوشش صندلی ها نیز به چرم مصنوعی قرمز تغییر پیدا کرده است که افزایش بیش از حد رنگ قرمز در تریم داخلی را به تصویر می‌کشد و از نگاه و سلیقه شخص نگارنده، بیش از حد اغراق‌آمیز است.

این نوع تغییر رنگ به عنوان بخشی از تغییرات ارائه‌شده در نسخه آپشنال شاهین تنها در صورتی ارزشمند خواهد بود که چند تریم رنگی مختلف شامل رنگ‌های مطرح بازار بین‌المللی نظیر سفید، مارون، قهوه‌ای دارچینی، شتری و قهره‌ای تیره نیز به لیست رنگ‌های قابل سفارش افزوده شده باشد. در غیر این صورت این تیپ رنگی قرمز-مشکی سرانجامی شبیه به پژو 207 MC یا همان ۲۰۷ دو رنگ قرمز-سفید و قرمز-مشکی نه‌چندان محبوب خواهد داشت که در بازار به گوجه‌کبابی مشهور شد.

مشخصات فنی شاهین آپشنال

همان‌طور که تاکید کردیم، امکانات ارائه‌شده از سوی سایپا یدک در راستای بهبود شاهین و عرضه نسخه جدیدی به عنوان تیپ شاهین آپشنال، تنها شامل افزوده شدن برخی امکانات و تغییرات داخلی است. در نتیجه ستاپ فنی تغییری به خود ندیده است.

پس به صورت کلی حق انتخاب مشتری تنها شامل سه تیپ کلی اتوماتیک پلاس با پیشرانه تنفس طبیعی بهبود یافته ME16 و گیربکس اتوماتیک ۶ سرعت AT و دو تیپ اتوماتیک و دستی با پیشرانه پرخوران توربوشارژر M15-TC و گیربکس اتوماتیک ضریب متغیر CVT یا دستی ۵ سرعت است.

بدون تردید در این سه تیپ، گزینه برتر نمونه مجهز به پیشرانه تنفس طبیعی ME16 و گیربکس اتوماتیک ۶ سرعت AT است، چرا که پیشرانه آن در حقیقت همان موتور TU5 ارتقایافته پژو-سیتروئن رایج در بازار ایران است که در سال ۲۰۱۳ با تجهیز به سیستم زمان‌بندی پیوسته متغیر سوپاپ‌های هوا (CVVT) به سطح آلایندگی یورو ۵ ارتقا یافت و به نام اصلی EC5 روانه بازار اروپا شد.

این پیشرانه در بازار ایران از سوی ایران خودرو با نام TU5P (TU5 پلاس) و از سوی سایپا با نام ME16 شناخته می‌شود که در حقیقت هر دو یک پیشرانه واحد هستند. پیشرانه‌ای که در ترکیب با گیربکس اتوماتیک AT با دو ضریب دنده بیشتر از گیربکس اتوماتیک به‌کاررفته در پژو ۲۰۶ تیپ ۶، هماهنگی و عملکرد فنی به مراتب بهتری را در مقایسه با گیربکس ضریب متغیر CVT به‌کاررفته در اتصال به پیشرانه M15-TC ارائه خواهد داد.

ادعا می‌شود که این گیربکس ضریب متغیر از سوی شرکت پانچ اتریش به تولید می‌رسد، اما عملکرد آن در رانندگی روزمره به اندازه‌ای ناهماهنگ، فاجعه‌بار و اعصاب خردکن است که این ادعا را زیر سوال می‌برد. تا جایی که بیشتر مالکان شاهین CVT شخصا در راستای ارتقای ECU و بهبود عملکرد گیربکس اقدام می‌کنند.

مشخصات کلی

ابعاد و ظرفیت ‌ها

آپشن های سایپا شاهین آپشنال

آنچه نسخه آپشنال سایپا شاهین را متمایز می‌کند، امکانات مضاعفی است که سایپا یدک برای این خودرو در نظر گرفته است.

در نتیجه تریم داخلی رنگی چرم‌کوبی‌شده، پوشش چرمی رنگی صندلی‌ها، قطعات تزئیناتی چرم‌کوبی‌شده، ریم‌های آلیاژی هیدروگرافی‌شده، شیشه‌های دودی چهار در، شیشه جلو با پوشش سولار، دوربین ثبت وقایع، دوربین ۳۶۰ درجه، ریموت در بازکن پارکینگ، گرم‌کن صندلی‌های ردیف جلو، جک کاپوت، کاور بدنه هفت‌رنگ، پوشش سرامیکی بدنه، کف‌پوش اتاق، نمایشگرهای لمسی ردیف دوم، قفل ضد سرقت ریم‌ها، سیستم ضد سرقت با ردیابی GPS، در باک برقی، پاور سانروف و پاور ویندوز چهار در و قفل اتوماتیک درها به هنگام حرکت است.

در نتیجه سایر امکاناتی که در تیپ اتوماتیک پلاس شاهین به بازار عرضه می‌شد، به قوت خود باقی است و تیپ آپشنال ۱۹ ویژگی جدید را به امکانات قبلی شاهین خواهد افزود.

جالب آن است که سایپا می‌توانست در برخی بخش‌ها نظیر طراحی و ابعاد ریم‌ها، ترکیب رنگ‌بندی تریم چرم‌کوبی‌شده، تریم تزئیناتی و ظاهری بدنه، طراحی گرافیکی چراغ‌ها و مواردی از این قبیل، رویه‌ای سفارشی‌تر و متنوع‌تر را درست همانند شیوه کاری خودروسازان بین‌المللی در پیش بگیرد، اما تا اینجای کار خبری از این حجم از تغییرات نیست و شاهین آپشنال تمامی امکانات مضاعف خود را بر روی آنچه از قبل ارائه شده بود، تجربه می‌کند.

مزایای شاهین آپشنال

• بهبود امکانات رفاهی و ایمنی
• ارائه تریم داخلی رنگی

معایب سایپا شاهین آپشنال

• عدم عرضه امکانات ظاهری جدید
• عدم عرضه تریم رنگی کابین در ترکیب رنگی انتخابی
• عدم ارائه تغییرات ظاهری در نمای بیرونی
• افزایش قیمت تمام‌شده تیپ آپشنال

قیمت سایپا شاهین آپشنال در بازار

سایپا شاهین آپشنال با امکانات مضاعفی روانه بازار می‌شود که بخش بزرگی از آن شامل هیدروگرافی ریم‌ها، پاور ویندوز، نمایشگرهای ردیف دوم، دودی و سولار شیشه‌ها، کاور و سرامیک بدنه، دزدگیر GPS و… به عنوان قابلیت‌ها و ویژگی‌های افترمارکت در بازار عمومی از سوی خریدار قابل نصب است.

در نتیجه آنچه سایپا به عنوان نسخه آپشنال شاهین روانه بازار می‌کند تفاوت چندانی با نمونه ارتقایافته شخصی مشتری نخواهد داشت. نمونه آپشنال یک خودرو شرکتی باید ویژگی‌های منحصر به فردی داشته باشد که از سوی مالک در بازار افترمارکت قابل اجرا نیست. شورولت ایمپالا SS تولیدی جنرال موتورز در دهه ۱۹۹۰ با موتور LT1 کوروت و ریم‌های پنج‌پره آلیاژی با طراحی منحصر به فرد، یک مثال بارز و شناخته‌شده بین‌المللی برای درک این موضوع است.

آنچه در حقیقت در تیپ شاهین آپشنال به مشتری نهایی عرضه می‌شود، پرداخت مبلغ مضاعف برای دریافت این ویژگی‌ها، بدون صرف زمان برای نصب آن‌ها است. این خودرو قرار است در زمستان ۱۴۰۴ به صورت رسمی در شرایط فروش سایپا روانه بازار شود. تا آن زمان نیز سایپا اختلاف قیمت نهایی برای خرید شاهین آپشنال را اعلام نخواهد کرد.

نویسنده: شهاب انیسی