فهرست مطالب
در ساختار خودروسازی دولتی ایران، معمولا به ندرت شاهد ارائه یک محصول کاملا جدید هستیم. به عبارت دیگر، معمولا محصولات سابق با فیسلیفتها و ارتقاهای اجباری، به گزینههایی متمایز و به ظاهر جدیدی بدل میشوند که مدتها است رنگ و بویی کلاسیک به خود گرفتهاند.
در این بین خودرویی چون خانواده سایپا شاهین شاید کمی نوینتر جلوه کند، اما مدل نسبتا نوظهور پارس نوآ (Noa) از شرکت پارس خودرو (زیرمجموعه سایپا)، بدون تردید یک عتیقه تاریخی است که با رنگ و لعاب جدید روانه بازار خواهد شد.
معرفی سایپا شاهین G و پارس نوآ
شاهین با معرفی در سال ۱۳۹۷، از جدیدترین محصولات شرکت خودروسازی سایپا است. سدانی سایز کوچک سوار بر پلتفرم قدیمی تویوتا بلتا که از قضا سدان اقتصادی ولکس C30 خودروسازان بم نیز بر اساس آن بنا شده بود. خودرویی که برای اولین بار موفق به کسب ۳ ستاره ایمنی از موسسه ایمنی Euro NCAP اروپا شد و ادعای ایمنترین خودرو شرکت سایپا را با خود یدک میکشد.
داستان اما در مورد پارس نوآ به مراتب عجیبتر است. بر هیچکس پوشیده نیست که پارس خودرو امروزی زمانی تحت عنوان شرکت سهامی جیپ و سپس با نام جنرال موتورز ایران شناخته میشد و مهمترین و بزرگترین تولیدکننده خودرو در محدوده خاورمیانه به حساب میآمد.
شرکتی که افتخار تولید محصولات شرکت امریکن موتور (AMC) نظیر سدان رَمبلِر (Rambler) با نامهای آریا و شاهین و همچنین محصولات جنرال موتورز (GM) مانند شورولت نووا، بیوئیک اسکایلارک، کادیلاک سویل و شورولت C10 را در کارنامه داشت.
سایپا اما در اقدامی بسیار عجیب در سالهای اخیر اقدام به استفاده از نامهای قدیمی خودروهای تراز اول مونتاژی دوران کلاسیک زیرمجموعه خود (پارس خودرو) برای محصولات جدید کرده که هیچ ارتباطی به یکدیگر ندارند و در حقیقت در دو سوی نمودار کیفیت و اعتبار قرار گرفتهاند. در نتیجه نهتنها نام شاهین حالا نصیب یک سدان با ریشهای اقتصادی و نامشخص شده، بلکه نام جدید نوآ/Noa (با شباهت بسیار زیاد به شورولت نووا/Nova) که به نسخه فیسلیفتشده و ارتقایافته تندر ۹۰ اختصاص یافت، در حقیقت جایگزین نام ابتدایی این خودرو در زمان معرفی (سال ۱۴۰۲) تحت عنوان کادیلا (بسیار شبیه به کادیلاک) است. طراحی ابتدایی و تولید اولیه تندر ۹۰ ایرانیزه یا همان نوآ، به سال ۲۰۰۴ و شریک تجاری رنو در رومانی اروپای شرقی، یعنی شرکت داچیا بازمیگردد.
مقایسه طراحی ظاهری شاهین G با پارس نوآ
شاهین مدعی نوین بودن البته از زاویه دید شرکت خودروسازی دولتی سایپا است. به این معنا که اگرچه طراحی آن به سال ۱۳۹۷ (۲۰۱۸) مربوط است اما المانهای طراحی کلی آن بدون تردید به سالهای نزدیک به ۲۰۱۰ تعلق دارد.
به این معنا که شاهین نهفقط معاصر، بلکه بر اساس استانداردهای امروزی خودروسازی قدیمی، از مد افتاده و مدرن-کلاسیک جلوه میکند. چیزی در حد و اندازه کیا سراتو TD و خودروهای آن دوران. در نتیجه با وجود ادعای سایپا از الهامگیری ظاهر پرنده شاهین ایرانی در طراحی سایپا شاهین، این خودرو جلوهای نوین به همراه ندارد.
طراحی نمای جلو شاهین با رعایت تناسبات هندسی طراحی که در اندازه چراغها، ابعاد جلوپنجره و المانهای زیرسپر به کار رفته است، قابل قبول به نظر میرسد، اما استفاده از سیستم روشنایی در روز در ساختار زیرسپر به جای این که به عنوان المان تزئیناتی سیستم روشنایی جلو استفاده شود، خود بر اصول طراحی قدیمی این خودرو تاکید دارد.
طراحی سیستم روشنایی عقب نیز دقیقا بر اساس همین المان و در ساختاری شناختهشده و قدیمی شکل گرفته است. اگرچه به صورت کلی میتوان ظاهر شاهین را قابل قبول تصور کرد، اما این خودرو برای سال عرضه نیز کمی از مد افتاده جلوه میکرد، بیش از حد ساده بود و از کمبود المانهای اغراق شده رنج میبرد. پس حالا با گذر ۷ سال از معرفی این خودرو به بازار کشور، بهشدت از جذابیت ظاهر میانهرو و محافظه کار این خودرو کاسته شده است.
اگر نسخه وارداتی نسل دوم تندر ۹۰ با نام رنو سیمبل را در نظر نگیریم، پارس نوآ را باید سنگینترین فیسلیفت عرضهشده برای تندر ۹۰ در بازار ایران بدانیم. با این تفاوت عمده که داچیا لوگان از سال ۲۰۲۰ در نسخه نسل سوم با طراحی بسیار متمایز و بهروزشده به تولید رسید، اما پارس نوآ بیشتر شبیه به یک تندر ۹۰ آرایششده جلوه میکند تا یک سبک جدید در طراحی.
نمای جلو با استفاده از طراحی نوین چراغها، جلوپنجره و زیرسپر به کلی دگرگون و متمایز شده است. به حد و اندازهای که به واقع هیچ شباهتی به خانواده قدیمی تندر ۹۰ ندارد. ساختار طراحی سیستم روشنایی عقب با گرافیک طراحی گیرا و سیستم روشنایی در روز LED نواری نیز بسیار تغییر یافته است.
آیا پارس نوآ خودرویی زیبا است؟ بستگی دارد که آن را از چه زاویه و با چه خودرویی مقایسه کنیم. انسجام طراحی نوآ از دیدگاه استانداردهای بصری روز صنعت خودروسازی کمی مدرنتر از شاهین جلوه میکند، طراحی پیچیدهتر و بعضا گیراتری به همراه دارد. اما نمیتوان از ساختار نمای جانبی آن با سقف بسیار بلند، اتاق قوطی کبریتی و گلگیرهای گرد بیرونزده گذر کرد، چرا که اگر نمای جلو و عقب را در نظر نگیریم، این خودرو از نمای جانبی همان داچیا لوگان ۲۰ سال پیش است.
دلیل بسیار واضح و قابل درک است. در ارائه فیسلیفت در صنعت خودروسازی، اعمال تغییرات در نمای جلو و عقب خودرو همواره سادهتر از اعمال تغییر در نمای جانبی و ورقهای فلزی شکلدهنده ظاهر خودرو است که تغییر پرهزینهای در قالبهای بدنه را طلب میکند. پس به جز تغییرات اعمالشده در جلو و عقب خودرو، دل خود را برای نمای جانبی پارس نوآ صابون نزنید.
مقایسه طراحی داخلی پارس نوآ با شاهین G
پا به کابین دو خودرو که بگذاریم، متوجه دو اصل اساسی خواهیم شد. اول آن که هر دو گزینه خودروهایی بسیار اقتصادی با طراحی بسیار ساده و متریال نسبتا بیکیفیت پلاستیکی هستند که از دیدگاه کیفیت مونتاژ نیز چنگ خاصی بر دل نمیزنند.
دومین نکته اختصاص داشتن المانهای طراحی کابین به سالهای قبل با المانهایی از مد افتاده و قدیمی است. درست همانند آنچه در نمای بیرونی آنها دیده میشود، طراحی کابین نیز همچنان از المانها و استانداردهای طراحی دهههای پیش سخن میگوید.
داشبرد شاهین با سایر محصولات سایپا متمایز است، اما سبک طراحی قرینه آن با دریچههای تهویه مطبوع کاملا بارز، نمایشگر مولتی مدیا در میانه داشبرد و کلاستر آنالوگ، همان المانهایی است که در دو دهه ابتدایی قرن ۲۱ شاهد بودیم. تریم تزئیناتی اگرچه در طرح و رنگ متمایز ارائه میشود، اما نوع بهکارگیری آن در فضای کابین با آنچه در کابین خانواده دنا یا نمونههای بهروزرسانیشده پژو پارس دیده میشود، تمایز چندانی نداشته و هیچ حس شیک یا پریمیومی ارائه نمیدهد.
در مقابل اگر پارس نوآ صرفا از نمای جانبی هویت داچیا لوگان را آشکار میسازد، در طراحی فضای کابین تقریبا هیچ المانی به همراه ندارد تا همانند طراحی بخش جلو و عقب نمای بیرونی، هویت تندر ۹۰ را مخفی کند.
پس با همان سبک طراحی کاملا اقتصادی و تمام پلاستیکی داشبرد مواجه هستیم که در تمامی نسخههای تندر ۹۰ و رنو ساندرو دیده بودیم. تریم تزئیناتی پلاستیکی با رنگ نقرهای روی میانه داشبرد و رودریها نیز همچنان به قوت خود باقی است. تنها المانهای تغییریافته ظاهر سردنده خودرو، طراحی غربیلک فرمان سهشاخه D-Cut و البته کلاستر آنالوگ معکوس (الهامگرفته از نسل اول امویام X22) به همراه کامپیوتر سفری رنگی قرارگرفته در میانه آن است و بس.
مقایسه مشخصات فنی شاهین G با پارس نوآ
در زمان عرضه شاهین از سوی سایپا، دست این شرکت از پیشرانه TU5 ایران خودرو و نسخه بهبود یافته TU5P کوتاه ماند و ازآنجایی که پیشرانه ME16 (همان نمونه ارتقایافته TU5 ایران خودرو که از پیشرانه EC5 پژو-سیتروئن الهام گرفته است) با تاخیر فراوان روانه بازار شد، سایپا چارهای نداشت تا شاهین را با پیشرانهای از تولیدات خود روانه بازار کند.
سایپا نیز در بخش پیشرانهسازی به مراتب ضعیفتر از ایران خودرو بود و گزینهای دندانگیر به همراه نداشت. در نتیجه چارهای جز نصب توربوشارژر بر پیشرانه ۱.۵ لیتری ۸ سوپاپ تیبا و روانه آن به بازار با نام M15-TC باقی نمانده بود.
نهتنها این پیشرانه از دیدگاه خروجی با ضعف بسیار زیاد همراه است، بلکه از دیدگاه ویژگیهای NVH (سر و صدا، لرزه و کیفیت عملکرد) بسیار ضعیف عمل کرده و مستعد خرابیهای قابل توجه است.
داستان ساختار فنی پارس نوآ اما بسیار جالب است. تندر ۹۰ و ساندرو که در بازار ایران به داشتن پیشرانه باکیفیت و کم استحلاک K4M مشهور بود، حالا با پیشرانه تنفس طبیعی ارتقایافته TU5 (با نام ME16 در سایپا و TU5P در ایران خودرو) همراه شده است.
اگرچه ME16 در حد و اندازه K4M بادوام نیست، اما اساس این پیشرانه، یعنی TU5 در بازار ایران بسیار شناختهشده و محبوب است و همچنین از دیدگاه فراوانی قطعات و خدمات فنی در جایگاه خوبی قرار دارد.
این دو محصول سایپا و پارس خودرو از گیربکس ۵ سرعته دستی بهره میبرند که رانندگی معمولی را رقم میزند.
البته سایپا شاهین با گیربکس CVT نیز در بازار موجود است، اما پارس نوآ فعلا قرار است با جعبهدنده پنج سرعته دستی تحویل خریداران شود. هر چند در سال ۱۴۰۶ نوآ را با گیربکس اتوماتیک ۶ سرعته در بازار خواهیم دید.
البته باید تاکید کرد که سرانجام سایپا خودرو شاهین را با ستاپ مشابه پارس نوآ، مجهز به پیشرانه ME16 و گیربکس 6 سرعت اتوماتیک AT نیز روانه بازار کرد. در نتیجه شاهین در تیپ بیان شده، هیچ تمایز فنی با پارس نوآ ندارد.
مشخصات کلی
سایپا شاهین G | پارس نوآ | |
نوع موتور خودرو | بنزینی | بنزینی |
حجم موتور | ۱.۵ لیتر | ۱.۶ لیتر |
سیلندر / سوپاپ | ۴ / ۸ | ۴ / ۱۶ |
تنفس موتور | توربوشارژر | طبیعی |
قدرت | ۱۱۰ اسب بخار | ۱۱۱ اسب بخار |
گشتاور | ۱۷۸ نیوتن.متر | ۱۵۰ نیوتن.متر |
گیربکس | ۵ سرعته دستی | ۵ سرعته دستی |
محور محرک | متحرک جلو | متحرک جلو |
شتاب | ۱۳.۲ ثانیه | ۱۰.۵ ثانیه |
سرعت | ۱۹۰ کیلومتر بر ساعت | ۱۷۵ کیلومتر بر ساعت |
مصرف سوخت | ۷.۵ لیتر در صد کیلومتر | ۷ لیتر در صد کیلومتر |
استاندارد آلایندگی | یورو ۵ | یورو ۵ |
فرمان | برقی | برقی |
بدنه | سدان کوچک | سدان کوچک |
نوع رینگ | آلومینیومی | آلومینیومی |
ابعاد و ظرفیت ها
سایپا شاهین G | پارس نوآ | |
طول | ۴۴۴۶ میلیمتر | ۴۳۳۰ میلیمتر |
عرض | ۱۷۷۱ میلیمتر | ۱۷۴۰ میلیمتر |
ارتفاع | ۱۴۹۰ میلیمتر | ۱۵۳۰ میلیمتر |
فاصله محورها | ۲۶۵۰ میلیمتر | ۲۶۳۰ میلیمتر |
وزن خالص | ۱۲۷۸ کیلوگرم | ۱۲۰۵ کیلوگرم |
تعداد سرنشین | ۵ نفر | ۵ نفر |
ظرفیت صندوق عقب | ۴۲۲ لیتر | ۵۱۰ لیتر |
حجم مخزن سوخت | ۴۷ لیتر | ۴۷ لیتر |
قطر رینگ | ۱۵ اینچ | ۱۵ اینچ |
مقایسه آپشن های سایپا شاهین G با پارس نوآ
بیشتر خودروهای امروزی خودروسازان دولتی ایران به لطف اجباری شدن استانداردهای ۸۵گانه، با اندک ویژگیهای ایمنی بیشتر همراه شدهاند، اما همچنان خلا شدید امکانات رفاهی در این دست خودروها بسیار احساس میشود.
سایپا شاهین با امکاناتی نظیر نمایشگر ۷ اینچ مولتی مدیا (در نسخه دستی)، نظارت بر فشار باد تایرها، سنسور نور، دو کیسه ایمنی هوا، سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک، سنسور دنده عقب، دوربین دنده عقب، ورورد و استارت بدون کلید، سانروف، پوشش چرمی صندلیها و سیستم مسیریابی روانه بازار میشود.
ویژگیهای مضاعف نظیر آنتن کوسهای، نمایشگر ۱۰ اینچ مولتی مدیا، تریم تزئیناتی کرومی، کروز کنترل و محدودکننده سرعت، کفپوش سه بعدی، تیغه برف پاککن ژلهای تنها در نسخه اتوماتیک ارائه میشود.
پارس نوآ با امکانات رفاهی بسیار مشابه به سایپا شاهین روانه بازار خواهد شد، با این تفاوت که نمایشگر آن نمونه ۷ اینچ و پوشش داخلی آن از نوع پارچهای است و همانند نسخههای قدیمیتر، خبری از وجود سانروف در آن نیست.
سایپا شاهین G | پارس نوآ | |
کروز کنترل | دارد | دارد |
کروز کنترل هوشمند | – | – |
کنترل ایستایی در سربالایی | دارد | دارد |
کنترل سرعت در سرازیری | – | – |
کنترل کشش | دارد | دارد |
کنترل پایداری | دارد | دارد |
ضد واژگونی | – | – |
اتو پارک | – | – |
سنسور جلو | – | – |
سنسور عقب | دارد | دارد |
سنسور باران | – | – |
سنسور فشار باد تایر | دارد | دارد |
سنسور خوابآلودگی راننده | – | – |
رادار نقطه کور | – | – |
رادار تغییر لاین | – | – |
رادار تصادف جلو | – | – |
رادار تصادف عقب | – | – |
رادار تابلوخوان | – | – |
ترمز ضدقفل | دارد | دارد |
توزیع نیروی ترمز | دارد | دارد |
ترمز کمکی | دارد | دارد |
ترمز اضطراری خودکار | – | – |
ترمز پارک برقی | – | – |
اتولایت | دارد | دارد |
دی لایت | دارد | دارد |
دکمههای کنترلی فرمان | دارد | دارد |
گرمکن فرمان | – | – |
پدال شیفتر | – | – |
نمایشگر اطلاعات و سرگرمی | ۷ اینچ | ۷ اینچ |
سیستم صوتی | ۴ اسپیکر | ۴ اسپیکر |
ناوبری | دارد | دارد |
دوربین عقب | دارد | دارد |
دوربین ۳۶۰ درجه | – | – |
هداپ | – | – |
کیسه هوا | ۲ عدد | ۲ عدد |
ورود بدون کلید | دارد | دارد |
استارت بدون کلید | دارد | دارد |
تهویه اتوماتیک | دارد | دارد |
صندلی برقی راننده | – | – |
صندلی برقی سرنشین جلو | – | – |
گرمکن صندلی جلو | – | – |
سردکن صندلی جلو | – | – |
ماساژور صندلی جلو | – | – |
آینه بغل برقی | دارد | دارد |
پانوراما | – | – |
سانروف | دارد | – |
خرید سایپا شاهین G یا پارس نوآ
با وجود تغییرات فراوان ظاهری و فنی اعمالشده بر روی تندر ۹۰ ایرانیزه یا همان پارس نوآ، این خودرو احتمالا به دلیل اعتبار بالاتر شرکت پارس خودرو در مقایسه با شرکت سایپا و همچنین استقبال بسیار عالی بازار از خانواده تندر ۹۰ در بازار ایران، فروش بیشتر و آغوش گرمتر مشتریان را تجربه خواهد کرد.
همین موضوع نیز از مهمترین دلایل قیمت بالاتر پارس نوآ در مقایسه با سایپا شاهین G است. شاهین G دندهای در حدود ۶۷۰ میلون تومان اما قیمت کارخانه پارس نوآ دندهای برابر با حدود ۷۳۰ میلیون تومان است که اختلاف تقریبی ۶۰ میلیون تومانی را به نمایش میگذارد.
شاهین G در تیپ اتوماتیک برابر با ۸۳۰ میلیون تومان قیمت دارد، اما قیمت نهایی تیپ اتوماتیک پارس نوآ احتمالا در حدود ۹۰۰ میلیون تومان خواهد بود که باز هم همان اختلاف تقریبی قیمت در نمونه دستی را به همراه دارد که اختلافی قابل توجیه و ارزنده است.
در نتیجه قیمت تمامشده شاهین پلاس با پیشرانه ME16 احتمالا تناسب رقمی نزدیکتری با خانواده پارس نوآ خواهد داشت، اما همچنان احتمال استقبال بیشتر بازار از تندر ۹۰ ایرانی بیشتر از سایپا شاهین است.
نویسنده: شهاب انیسی