فرایند فروش ماشین یا پروسه خرید خودرو از جمله کارهایی است که اگر بدون شناخت و آگاهی انجام شود، ممکن است لطمات جبران ناپذیری را به افراد وارد کند. شاید مشاوران و راهنمایان بسیاری در این رابطه وجود داشته باشند که بتوانند مسیر درست را به ما نشان دهند اما بد نیست که خودمان هم اطلاعات‌مان در خصوص برخی راه‌های احتمالی سودجویی را بیشتر کنیم و نسبت به این مساله آگاه‌تر شویم.
۱. تنظیم سند خودرو
شاید بتوان گفت یکی از مهم‌ترین مواردی که نیاز به دقت و البته احتیاط بسیار در معامله خودرو دارد، مساله تنظیم سند خودرو است. در بسیاری موارد، افراد به دلیل ناآگاهی دست به اقداماتی می‌زنند که ممکن است قابل جبران نباشد. این نکته را در نظر داشته باشید که تنظیم سند را با کمک یک مشاور حقوقی و به صورت دقیق انجام دهید تا همه نکات لازم برای درج در قرارداد لحاظ شود. حقوق اولیه خود را بشناسید و نسبت به آن هوشیار باشید. آگاهی به این موارد می‌تواند به شما کمک کند تا از خسارت‌های احتمالی جلوگیری کنید.
اولین نکته در تنظیم سند خودرو، مساله قولنامه ماشین است. سعی کنید به جای گرفتن وکالت از طرف مقابل، مبایعه نامه‌ای تنظیم کرده و همه موارد ضروری را در آن لحاظ کنید. در عین حال، این مساله را هم در نظر داشته باشید که مساله برگ سبز خودرو و سند مالکیت هنوز هم یک جدال جدی میان پلیس راهور و قوه قضائیه و حل نشده است.
به همین خاطر برگ سبز خودرو هنوز سند محسوب نمی‌شود و باید انتقال سند را به صورت قطعی انجام دهید. در بسیاری از موارد اینطور عنوان می‌شود که برگ سبز به منزله سند خودروست و اصلا نیازی به انتقال سند خودرو یا سرعت در انجام آن نیست. دست کم تا زمانی که این مساله به صورت قطعی میان نهادهای اجرایی حل شود، انتقال سند را به صورت قطعی انجام دهید و به برگ سبز خودرو اکتفا نکنید. با این کار سند رسمی مالکیت خودرو در اختیار شما خواهد بود. این مساله را هم در نظر داشته باشید که آخرین قسط پول را در دفترخانه تسویه کنید تا مشکلی ایجاد نشود.
۲. تعویض پلاک
مرحله دیگری که در معامله خودرو باید سراغ آن بروید، تعویض پلاک خودرو و انتقال آن به خریدار است. برخی معتقدند که این کار با ارائه یک وکالتنامه قابل حل است. اگر قصد دارید از این روش برای تعویض پلاک خودروی معامله شده استفاده کنید، بهتر است زمان موردنظر برای انجام این کار را هم در وکالت قید کنید.
در عین حال، مدارک طرف مقابل معامله را نیز به طور کامل بررسی کرده و از اصالت آن مطمئن شوید. البته بخشی از تایید مدارک در مراحل انجام تعویض پلاک خودرو صورت می‌گیرد اما بهتر است خودتان هم در این خصوص هوشیار باشید.
از جمله مدارک لازم برای تعویض پلاک می‌توان به اصل کارت شناسایی خودرو، سند مالکیت، شناسنامه و کارت ملی فروشنده (یا نماینده قانونی او)، بیمه نامه شخص ثالث معتبر، برگه عدم خلافی، اصل فیش پرداخت بهای پلاک و کارت معاینه فنی و همچنین احراز سکونت خریدار (با مواردی از جمله سند خانه، اجاره‌نامه و …) و مفاصا حساب شهرداری اشاره کرد. در عین حال، فروشنده یا نماینده قانونی او برای مدارک لازم برای تعویض پلاک یا همراه خود داشته باشد. با ارائه این مدارک فک پلاک صورت گرفته و پلاک جدید برای خریدار نصب می‌شود.
۳. مالکیت خودرو را بررسی کنید
با وجود اینکه تمامی مدارک فروشنده و خریدار در پروسه انتقال سند بررسی می‌شود، اما بهتر است قبل از هر کاری اصالت اسناد خودرو را یک بار دیگر خودتان هم بررسی کنید.
البته علاوه بر مالکیت خودرو، مساله اهلیت طرف مقابل در معامله نیز از جمله مسائلی است که باید مورد بررسی قرار گیرد. به همین خاطر هم در ابتدای مقاله اشاره کردیم که باید از یک مشاور حقوقی برای بررسی مفاد مبایعه نامه و مراحل انجام معامله کمک بگیرید.
۴. دقت در نحوه نوشتن قولنامه
نکته دیگری که باید به آن اشاره کنیم، نحوه نوشتن قولنامه است. قولنامه یا همان مبایعه نامه در مرحله اول و برای مشخص شدن کلیات قرارداد نوشته می‌شود و باید دقت بسیاری روی آن صورت گیرد. شاید اولین نکته‌ای که باید در این رابطه موردتوجه قرار گیرد این باشد که طرفین باید حتما خودشان طرف معامله بوده یا وکالتنامه رسمی از فروشنده در اختیار داشته باشند. در برخی مواقع، فروشنده کار را به فرد دیگری می‌سپارد و خودش در انجام مراحل کار حاضر نمی‌شود. دقت کنید که اگر طرف فروشنده در تنظیم مبایعه‌نامه حضور ندارد، فردی طرف معامله شما باشد که وکالت رسمی از فروشنده داشته باشد.
در عین حال، باید به این نکته هم توجه داشت که مشخصات طرفین باید به صورت دقیق نوشته و کارت ملی دو طرف هنگام نوشتن مبایعه نامه ارائه شود. همچنین شماره شاسی و پلاک باید الزاما در مبایعه نامه قید شود. بهتر است رقمی برای خسارت در تاخیر یا عدم پرداخت مشخص کنید تا در صورت لزوم، از آن استفاده کنید.
مورد دیگری که باید در مبایعه نامه عنوان شود، ساعت و روز مراجعه به دفترخانه و نوشتن شماره دفترخانه مربوطه است که باید به صورت دقیق درج شود.
۵. معامله را در جای مطمئن انجام دهید
قدیم‌ترها برخی مراحل اولیه معامله در فضای باز یا به اصطلاحی که آن زمان گفته می‌شد، شیطان بازارها صورت می‌گرفت. همین مساله هم سبب می‌شد چفت و بست معامله محکم نباشد و نتوان به طور صد درصد درباره صحت آن مطمئن بود. این نکته را در نظر داشته باشید که تحت هر شرایطی، حتی اگر به هر دلیلی برای فروش خودرو عجله دارید، معامله را در نمایشگاه‌های معتبر انجام دهید. در صورت امکان، مجوز نمایشگاه مربوطه را هم بررسی کنید که با مشکل روبرو نشوید.
همچنین آدرس خریدار و فروشنده باید به طور کامل در قرارداد درج شود. این مساله از آن جایی اهمیت دارد که در برخی مواقع، مکان و جزئیات فروشنده یا خریدار خودرو مشخص نیست و این مساله در مراحل بعدی باعث ایجاد مشکلات جدی می‌شود.
۶. حتی الامکان وکالتی نخرید
یک نکته بسیار مهمی که در گزارش‌های دیگر هم به آن اشاره کردیم، انجام وکالتی معامله خودروی دست دوم است. برخی مواقع فروشنده وکالت نامه‌ای را به خریدار ارائه می‌کند تا از طریق آن، اقدام به انجام کارهای اولیه کند. هیچ وقت این کار را نکنید چرا که وکالت نامه به راحتی با فوت شدن طرف مقابل، بی‌اعتبار می‌شود و اثبات معامله کار سختی خواهد بود. حتما مبایعه نامه‌ای تنظیم کنید تا هم جزئیات قرارداد روشن باشد و هم موارد و بندهای ضروری در آن قید شود. مساله مهمی که باعث می‌شود خرید و فروش وکالتی خودرو قدری خطرناک باشد، احتمال مهجور یا فوت شدن طرف مقابل است که به کلی معامله را با فسخ خواهد کرد. با آگاهی از برخی نکات، می‌توانید با خیال راحت‌تری معامله کرده و خاطره بهتری از این کار داشته باشید.
تهیه و تنظیم: تیم محتوا خودرو45
