ترموستات خودرو و روش‌های رفع خرابی آن

ترموستات که به آن دماپا نیز می‌گویند، قطعه‌ای است که دما را در محدوده مشخصی نگه می‌دارد. ترموستات در خودرو برای کنترل دمای موتور تعبیه شده است این وسیله گرمای موتور را در حد استاندارد لازم نگه می‌دارد تا موتور خودرو با دمای متعادل کار کند.

وظیفه ترموستات خودرو

ترموستات وسیله‌ای است که به طور خودکار حرارت موتور را تنظیم می‌کند. بهترین دما برای موتور خودرو ۸۵ درجه است و ترموستات باید حرارت را در این درجه نگه دارد.

دمای موتور باید درجه مشخصی داشته باشد اگر دمای آن پایین باشد غلظت روغن بالا می‌رود و در نتیجه روغن کاری قطعات موتور به درستی انجام نمی‌شود. همچنین اگر دمای آن از حد استاندارد بالاتر رود روغن بیش از حد رقیق می‌شود و خاصیت خود را از دست می‌دهد بنابراین برای اینکه موتور خودرو عملکرد درستی داشته باشد باید دمای آن در حد استاندارد یعنی ۸۵ درجه نگه داری شود که ترموستات وظیفه تنظیم آن را به عهده دارد.

ترموستات در روزهای سرد به کمک موتور می‌آید تا موتور در کوتاه‌ترین زمان ممکن گرم شود. طراحی موتور خودرو به صورتی است که باید در دمای ایده‌آل کار کند. سرد بودن موتور سبب فرسایش سریع آن می‌شود؛ بنابراین وجود ترموستات گرمای مناسب را به موتور خودرو می‌دهد تا موتور با کمترین فرسایش کار کند.

برخی عقیده دارند که ترموستات تنها در فصل سرد و برای بخاری خودرو باید مورد استفاده قرار گیرد که این تصور اشتباه است و این قطعه تنها برای فصل سرد نیست.

ترموستات کار قطع و وصل کردن را به صورت اتوماتیک انجام می‌دهد. زمانی که موتور خودرو سرد است این قطعه مکانیکی، مسیر ورودی آب به را دیاتور را بسته نگه می‌دارد. آب مسیر بسته دور موتور را طی می‌کند تا به دمای تعریف شده در ترموستات برسد. هنگامی که آب به دمای مناسب رسید، ترموستات ورودی آن را باز می‌کند و بعد از کم شدن حرارت، ترموستات عمل قطع و وصل کردن را مجددا تکرار می‌کند تا درجه حرارت موتور در حد معمول خود باقی بماند.

تعمیر ترموستات

درجه حرارت ترموستات خودرو در کارخانه تعریف می‌شود. هنگامی که درجه حرارت مشخص شده به هم بریزد باید ترموستات خودرو را تعویض کنید. ترموستات خودرو یک قطعه مصرفی است و نمی‌توان را تعمیر کرد. قبل از خرید ترموستات حتما به درجه حرارت آن که توسط کارخانه سازنده خودرو برای آن مشخص کرده دقت کنید. برای این کار می‌توانید از دفترچه راهنمای خودرو یا تعمیرگاه کمک بگیرید. اگر ترموستات نتواند حرارت موتور را تنظیم کند و دمای آن بیش از حد بالا رود سبب جوش آورد خودرو، سوختن واشر سرسیلندر و آسیب‌های جدی به موتور خودرو می‌شود. بالا رفتن دما با روشن شدن چراغ‌های هشدار آمپر و چک هشدار داده می‌شود و بهتر است آن را جدی بگیرید تا موتور خودرو سالم بماند.

 نشانه های خرابی ترموستات

بسته بودن ترموستات سبب می‌شود که دمای موتور پایین بیاید و در نتیجه راندمان مورد انتظار را نداشته باشد همچنین اگر ترموستات در حالت بسته بماند حرارت موتور بالا می‌رود و جلوی گردش مایعات در خودرو گرفته می‌شود. مهمترین علامت‌هایی که با آن می‌توان به خراب بودن ترموستات خودرو پی برد؛ بعد از حدود ۱۵ دقیقه از شروع کار موتور، دمای آن بالا می‌رود.

• بالا رفتن آمپر و رسیدن به ناحیه قرمز رنگ
• نشت مایعات از رادیاتور خودرو
• جوش آوردن خودرو
• نوسان در آمپر آب
• کاهش دمای موتور
• افزایش مصرف سوخت

اگر این نشانه‌ها را مشاهده کردید باید ترموستات خودرو را مورد بررسی قرار دهید و در صورت نیاز آن را تعویض کنید.

مشکلات یکسره کردن ترموستات

• • آسیب دیدن قطعات داخلی موتور خودرو
  • پایین یا بالا رفتن دمای موتور
  • کاهش راندمان موتور
  • تاب برداشتن سرسیلندر
  • خنک شدن ناگهانی موتور
  • فرسایش قطعات موتور

مشکلات نصب ترموستات با دمای پایین

کارخانه سازنده خودرو دمای مشخصی را برای ترموستات در نظر می‌گیرد و هنگام تعویض نیز باید ترموستات با دمای مشخص شده را نصب کنید. در غیر این صورت موتور سریع‌تر از حد معمول گرم می‌شود ولی به دمای مورد نیاز خود نمی‌رسد.

• • • افزایش مصرف سوخت
    • مصرف بالای روغن و پایین آمدن غلظت آن
    • استهلاک سریع سیلندرها و پیستون‌ها
    • فرسودگی سریع قطعات خودرو

هنگامی که از ترموستات استاندارد استفاده نکنید اتفاقاتی که در بالا اشاره شد برای خودرو رخ می‌دهد پس بهتر است هرگز ریسک نکنید و ترموستات متناسب را روی خودرو نصب کنید.

ترموستات دمای مورد نیاز موتور را به خودرو می‌دهد. توجه به این قطعه مکانیکی را در بررسی‌های دوره‌ای جدی بگیرید چراکه معیوب بودن آن می‌تواند آسیب‌های سنگینی به خودرو وارد کند. همچنین باورهای غلط درباره ترموستات را نادیده بگیرد و هرگز این قطعه را از خودرو حذف نکنید.

تهیه و تنظیم: تیم تولید محتوا خودرو45