بازار خودرو در ایران به واقع بازار عجیب و غریب و پیچیده‌ای است. این حقیقت که بازار تخصصی خودرو هر کشور بر اساس پاره‌ای از المان‌های سیاسی، جغرافیایی و حتی فرهنگی دستخوش تغییرات منحصر به فرد می‌شود، حقیقتی غیرقابل انکار است. با پذیرش این مهم می‌توان راحت‌تر درک کرد که چرا بازار خودروها در ایران با توجه به سلیقه خریداران و قوانین واردات به این شکل تنوع یافته است.
قوانین واردات خودرو به ایران در چهار دهه گذشته به گونه‌ای تغییر کرده است که هر تغییر جزئی در قانون موجب ایجاد تفاوت در ساختار و ماهیت این بازار دوست داشتی شد و اگر بخواهیم به بررسی بازار واردات هر دهه از چهل سال گذشته بپردازیم، بدون شک مقالات جذابی را می‌توان در مورد آن تالیف کرد.
آنچه باعث می‌شود دو خودرو دوست داشتنی و محبوب تویوتا لندکروز J200 و لکسوس XL570 در این مقاله در مقابل یکدیگر قرار بگیرند، جذابیت و چیدمان منحصر به فرد بازار خودرو ایران است که چنین مقایسه‌ای را طلب می‌کند. این درحالی است که از نظر کلاس‌بندی، این دو خودرو تقریبا هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند.
ریشه شناسی، فرزندان تویوتا
سابقه حضور خانواده لندکروزر در دنیای خودرو به ابتدای دهه ۱۹۵۰ میلادی، دوران جنگ جهانی دوم و مونتاژ و کپی مستقیم محصولات وقت جیپ‌های آمریکایی بازمی‌گردد. اما فراگیرترین سابقه جهانی این خانواده از شاسی بلندهای آفرودی؛ از نسل سوم با نام J40 آغاز شد. این نسخه اولین سری از شاسی بلندهای تویوتا بود که در نسخه‌های عمومی و مردمی نیز در تیراژ بالا به تولید رسید و از این رو اولین نسل رسمی از خانواده لندکروز شناخته می‌شود.
نام لندکروزر (Land Cruiser) به معنای «طی کننده یا سفر کننده سرزمین» همان‌طور که از نامش پیدا است به خاصیت‌های آفرود این خودرو اشاره دارد. با تبدیل ژاپن به جانشین آمریکا در دوران بعد از انقلاب و واردات نسبتا گسترده محصولات ژاپنی (مخصوصا جایگزین‌های دسته وانت و خودروهای کار) به کشور، نام لندکروزر کم کم بر سر زبان‌ها افتاد. با توجه به روابط دیپلماتیک خوب میان ایران و ژاپن، شاهد حضور جسته و گریخته نسل‌های بعدی لندکروزر در کشور نیز بودیم اما به لطف واردات گسترده‌تر شرکت ایرتویا، نماینده رسمی واردات تویوتا و لکسوس در ایران، نسل پنجم و نسل ششم (نسل آخر) لندکروزر در حجم بسیار قابل توجه‌تری در مقایس با نسل‌های پیشین به ایران راه یافتند.
لکسوس نیز روایتی مشابه دارد. از آنجایی که مدل LX برند لکسوس، نسخه سایز بزرگ شاسی بلندهای این برند به شمار می‌آید و دقیقا بر پایه پلتفرم لندکروز بنا شده است، واردات این مدل به موازات لندکروزر به بازار ایران جای تعجب ندارد. تنها تفاوت اینجا است که تنها نسل وارداتی LX، نسل سوم آن است که تحت نام تجاری LX570 بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳ و پیش از وضع قانون منع واردات خودروهای لوکس مجهز به پیشرانه‌های حجیم‌تر از ۲.۵ لیتر؛ به بازار ایران راه یافت.
طراحی لکسوس، کپی بهتر از اصل
پلتفرم نسل ششم لندکروز با نام فنی J200 سال ۲۰۰۷ به بازار جهانی معرفی شد که تا سال ۲۰۲۲ در خط تولید قرار خواهد داشت. در نتیجه نسل سوم LX نیز برپایه همین پلتفرم ساخته و از همان سال روانه بازار جهانی شد.
با کپی مستقیم پلتفرم و طراحی لندکروزر J200، لکسوس LX570 نیز ظاهری بسیار مشابه دارد. تنها المان‌های متمایز کننده ظاهر، اختلاف در سبک طراحی سپر و جلوپنجره و طراحی متفاوت چراغ‌های جلو و گرافیک متمایز چراغ‌های عقب در LX570 است. ناگفته نماند که لندکروز با داشتن خاصیت آفرود بیشتر در برابر LX570 که از کلاس شاسی بلندهای سایز بزرگ لوکس است، سپرهای بلند‌تری دارد تا در مسیرهای بیراهه توان حرکتی و مانورپذیری بیشتری داشته باشد. به همین دلیل LX570 با داشتن سپرهای نزدیک به سطح زمین و پله‌های جانبی، برای سواری در مسیرهای آسفالت طراحی شده و تقریبا هیچ قابلیتی برای آفرود ندارد.
لکسوس LX570 پلتفرم J200 تا امروز چندین تغییرات ظاهری و فیس لیفت‌های جزئی به خود دیده است. در نتیجه ظاهر LX570 بر اساس مدل تولیدی با سایر مدل‌ها تفاوت ظاهری دارد. نکته قابل توجه استفاده از تریم‌های سایز بزرگ‌تر ۲۰ اینچی و پیروی طراحی جلوپنجره ذوزنقه این خودرو از زبان طراحی رایج میان لکسوس‌های آن دوران است که شاید به جرات بزرگ‌ترین وجه تمایز این دو خودرو از دیدگاه طراحی به شمار آید.
شاید در مقایسه ابعاد خارجی دو خودرو که کاملا بر یک سبک طراحی و پلتفرم مشترک قرار دارند انتظار ابعاد کاملا برابر داشته باشیم اما در حقیقت اینطور نیست. لکسوس LX570 در طول برابر با ۱۵ میلی‌متر کشیده‌تر و در عرض ۱۰میلی‌متر باریک‌تر است. اما لندکروزر به دلیل داشتن توان آفرود بهتر و تجهیز به آپشن تنظیم ارتفاع بین ۸۰ تا ۱۰۵ میلی‌متر از LX570 بلندتر است. همان‌طور که انتظار می‌رود دو خودرو مورد بررسی از دیدگاه فاصله محورها تفاوتی با یکدیگر ندارند.
نمای داخلی، تمایز میان لکسوس و تویوتا
در مقایسه سبک طراحی نمای داخلی دو خودرو متوجه می‌شویم که تفاوت‌های میان این دو برادر بسیار فراتر از آن است که در نمای خارجی دیده می‌شود. با وجود آنکه لندکروزر یکی از بزرگ‌ترین شاسی بلندهای تویوتا است (یک سر و گردن کوچک‌تر از مدل سکویا)، اما در نمای داخلی همچنان می‌توان امضای ساده‌گرایی همیشگی تویوتا را دید. داشبرد این خودرو طراحی کاملا قرینه‌ای دارد که در بخش میانی با طراحی عمودی و اندکی برجسته، مستقیما با کنسول میانی ترکیب شده است. سبک طراحی بخش میانی داشبرد با المان‌های برجسته و عمودی که در پرادو (لندکروزر J150) و FJ Cruiser نیز دیده می‌شود، المان‌های بسیار آفرودی و شاسی بلندطور دارد که در ارائه حس سواری در یک شاسی بلند حقیقی را به خوبی منتقل می‌کند. با این جود جای تعجب ندارد که در این نسخه از تویوتا نیز شاهد استفاده از متریال و تریم‌های پلاستیکی البته از جنس بسیار خوب باشیم. استفاده جزئی از تریم طرح چوب در برخی مدل‌های لندکروزر نیز تاثیر خوبی در ارائه جلوه لوکس دارد.
مجموعه ادوات کنترلی قرار گرفته بر کنسول و بخش میانی داشبرد طراحی بسیار شسته رفته و در دسترس است. طراحی غربیلک فرمان از دیدگاه سادگی همان چیزی است که از تویوتا انتظار می‌رود و مجموعه نشانگرهای دایره‌ای دوبل پشت فرمان خودرو با همه سادگی بسیار خوانا و زیبا است. استفاده از تریم داخلی دو رنگ یا حتی حجم بیشتر تریم‌های جزئی طرح چوب تاثیر قابل قبولی بر لوکس‌تر جلوه کردن نمای داخلی لندکروزر دارد.
لکسوس اما طراحی نمای داخلی اندکی متفاوت دارد. اگر صادقانه به طراحی داخلی لکسوس نگاه کنیم شاهد خواهیم بود که تلاش این برند صرفا بر متمایز و متفاوت بودن با لندکروز متمرکز بوده است وگرنه این طراحی داخلی اختلاف چندانی با برادر ارزان قیمت‌تر خود ندارد. اما اعمال تغییرات جزئی نظیر استفاده از متریال باکیفیت بیشتر نظیر چرم انبوه، تریم طرح چوب در حجم بیشتر حتی بر روی فرمان و رودری‌‌ها، استفاده از چیدمان و طراحی متمایز در بخش کلیدها و ادوات کنترلی تاثیر بسیار دلپذیری در ارائه جلوه لوکس‌تر نمای داخلی این خودرو در مقایسه با لندکروزر گذاشته است.
مهم‌ترین تمایز نمای داخلی LX570 با لندکروز در حجم آپشن‌های رفاهی بیشتر ارائه شده در سری محصولات لکسوس در مقایسه با تویوتا است و این درحالی است که لندکروزر J200 به خودی خود شاسی بلند پرآپشن و نسبتا لوکسی در بازار ایران به شمار می‌آید. توضیح کاملا و دقیق سطح آپشن‌های هر دو خودرو که می‌تواند بر اساس تریم و سال تولید با یکدیگر متفاوت باشد؛ از حوصله این مقاله خارج است اما باید تاکید کرد که تفاوت آپشن‌ها میان این دو برادر ژاپنی با تمرکز LX570 بر آسایش بیشتر و تمرکز لندکروزر بر آفرود بهتر متمرکز شده است.
LX570 به دلیل داشتن ردیف سوم صندلی‌ها که در لندکروز گزینه‌ای آپشنال است، در حالت استاندارد فضای صندوق باری برابر با ۴۴۰ لیتر دارد که این مقدار در لندکروزر برابر با ۴۵۶ لیتر است. حداکثر فضای بار لکسوس در صورت خواباندن تمام صندلی‌ها معادل ۲۳۵۳ لیتر و در لندکروزر برابر با ۲۳۳۱ لیتر است که در هر دو حالت اختلافی بسیار جزئی را نشان می‌دهد.
مشخصات فنی، برتری لکسوس بر تویوتا
تویوتا لندکروز در دو تریم به کشور وارد شد که شامل نسخه GXR و VXR است. نسخه GXR نسخه شش سیلندر (V6) ۴.۰ لیتری است که از همان پیشرانه مشابه با مدل FJ Cruiser بهره می‌گیرد. این مدل قادر به تولید ۲۴۰ اسب بخار در دور ۵۲۰۰ و گشتاور ۳۷۵ نیوتون.متر در دور ۳۸۰۰ است که با یک گیربکس اتوماتیک 5 سرعت هماهنگ شده است. هر چند برای جثه فراتر از ۲.۵ تن این خودرو کافی به نظر نمی‌رسد اما قادر است آن را در حدود ۹ ثانیه به تندی ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت برساند که با توجه به مصرف سوخت متوسط ۱۳ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر، رقم بسیار قابل احترامی است. این نسخه به دلیل داشتن اختلاف قیمت فاحش با نسخه رده بالاتر (VXR) با پیشرانه توانمندتر V8، عمده حجم فروش لندکروزر در بازار ایران را تشکیل داد.
اما نسخه VXR به منظور رقابت با LX570 گزینه مناسب‌تری است چراکه به پیشرانه توانمندتر V8 مجهز است. این پیشرانه با ۴.۷ لیتر حجم قادر به تولید ۲۸۵ اسب بخار در دور ۵۴۰۰ و گشتاور ۴۴۵ نیوتون.متر در دور ۳۴۰۰ است و گیربکس اتوماتیک آن در مقایسه با نسخه V6 یک ضریب دنده بیشتر دارد و از نوع ۶ سرعت است. در نتیجه می‌تواند اندکی سریع‌تر و در حدود ۸.۵ ثانیه به تندی ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت دست یابد. مصرف سوخت متوسط این مدل چیزی در حدود ۱۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر عنوان شده است.
LX570 همان‌طور که از نامش برمی‌آید با قدرتمندترین پیشرانه تولیدی کمپانی تویوتا یعنی نسخه 5.7 لیتری V8 به بازار ایران راه یافت هرچند که نمونه مشابه ۴.۷ لیتری لندکروزر VXR نیز برای آن قابل سفارش بود. این پیشرانه قادر است قدرتی برابر با ۳۸۳ اسب بخار در دور ۵۷۰۰ و گشتاوری معادل با ۵۴۵ نیوتون.متر در دور ۳۶۰۰ به تولید برساند. با این وجود توان حرکتی LX570 آن را قادر می‌سازد تا در مدت زمان خیره کننده ۷.۵ ثانیه به تندی ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت دست یابد. البته این خودرو با توجه به تریم و سطح آپشن‌های به کار رفته در آن می‌تواند به مراتب از لندکروزر VXR نیز سنگین‌تر باشد. در نتیجه داشتن وزن بیشتر و پیشرانه قدرتمندتر برای LX570 به مصرف سوخت متوسط بیشتر؛ در حدود ۱۷ لیتر در هر صد کیلومتر انجامیده است. توجه داشته باشید که مدل‌های مطرح شده در بخش مشخصات فنی با داشتن وزن قابل توجه، درصورت تحت فشار قرار گرفتن در رانندگی روزمره و درون شهری، به سادگی می‌‌توانند تا سه لیتر بیشتر (یا بیشتر) از مصرف متوسط اعلام شده خود سوخت مصرف کنند.
سخن نهایی
اختلاف بارز میان لندکروز VXR و لکسوس LX570 در درجه اول از تمایز فاحش بازه قیتی آن‌ها و در درجه دوم از سطح لوکس‌گرایی لکسوس نشات می‌گیرد. وضعیت معیشتی مردم ایران هرگز به اندازه‌ای مناسب نبود که لکسوس بتواند به یکی از اولین انتخاب‌های قشر ثروتمندتر جامعه ایران بدل شود که در این مهم نقش حضور مرسدس بنز و بی ام و نیز بسیار پررنگ بود.
از سوی دیگر شباهت زیاد بین LX570 با لندکروزر J200 در کنار قیمت بسیار بیشتر آن، با وجود داشتن آپشن‌های رفاهی و پرستیژ برند، برای ایرانیان چندان معقول و مطبوع نیافتاد و با وضع قانون منع واردات خودروهای لوکس، لکسوس LX570 فرصت نیافت تا در ایران به عنوان یک خودرو شاسی بلند لوکس خودنمایی کند. حتی در بازار دست دوم هنوز هم محصولات تویوتا با داشتن قیمت بسیار اقتصادی‌تر و هزینه‌های نگهداری پایین‌تر، گزینه بهتر و منطقی‌تری برای علاقه‌مندان شاسی بلندهای نیمه لوکس به حساب می‌آید.
نویسنده: شهاب انیسی
