محاسبه و پرداخت مالیات خودرو همیشه جزو دغدغه‌های مالکان و فروشندگان خودرو بوده است. گرچه مالیات‌های مختلفی برای ماشین وضع میشود اما یکی از مهم‌ترین آن‌ها، مالیات نقل و انتقال خودرو است که فروشندگان باید هنگام فروش خودرو آن را پرداخت کنند. اما این مالیات چیست و چگونه باید آن را پرداخت کرد؟
مالیات نقل و انتقال خودرو چیست؟
مالیات نقل و انتقال خودرو، آن دسته از مالیاتی است که فروشنده باید هنگام معامله یا تغییر مالکیت (نقل و انتقال خودرو) بپردازد. تمام خودروهای داخلی، وارداتی مشمول این مالیات می‌شوند اما خودروهای کشاورزی، راهسازی، معدنی، کارگاهی و شناورها از آن معاف هستند. این مالیات حتما باید پیش از تعویض پلاک و صدور برگ سبز برای مالک جدید پرداخت شود.
به صورت کلی هنگام تغییر مالکیت، تمامی مالیات‌های خودرو مثل مالیات سالانه که برای خودروهای لوکس محاسبه میشود و مالیات و عوارض شهرداری (مالیات سبز) نیز باید پرداخت شود.
اما یکی از مهم‌ترین مالیات‌های نقل و انتقال اتومبیل که از سال ۱۴۰۲ برای مدیریت بازار و مقابله با واسطه‌گری وضع شد، مالیات عایدی بر خودرو است. این نوع مالیات مختص فروشندگانی است که کمتر از ۳ سال مالک ماشین بوده‌اند.
خودروهایی که کمتر از یک سال نگهداری شده‌اند، مشمول ۳۰ درصد از مبلغ مابه‌التفاوت قیمت معامله هستن. این مالیات برای خودروهای نگهداری‌شده بین یک تا ۲ سال، ۲۰ درصد از مبلغ مابه‌التفاوت قیمت معامله هستند و خودروهایی که بین ۲ تا ۳ سال نگهداری شوند باید ۱۰ درصد از مبلغ مابه‌التفاوت قیمت معامله را به عنوان مالیات عایدی بپردازند. توجه داشته باشید به تعداد اعضای خانواده تا سقف ۴ خودرو، معافیت مالیاتی در نظر گرفته میشود.
اعلام مالیات نقل و انتقال خودرو (۱۴۰۳)
سازمان امور مالیاتی، ماخذ مالیات نقل و انتقال (و حق‌الثبت) انواع خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلت‌های تولید داخل و وارداتی را برای اجرا در سال ۱۴۰۳ اعلام کرد.
با توجه به ماده ۳۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰، برای رسیدن از مبلغ «مالیات نقل و انتقال» به «بهای سند» در صورت داخلی بودن وسیله نقلیه، عدد را در ۱۰۰ ضرب و در صورت وادراتی بودن در ۵۰ ضرب کنید.
برای مشاهده جدول ماخذ مالیات نقل و انتقال خودرو در سال ۱۴۰۳ اینجا کلیک کنید.
استعلام مالیات خودرو با کد ملی
اصلی‌ترین روش برای استعلام مالیات نقل و انتقال ماشین، مراجعه به سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو است که سازمان امور مالیاتی برای این کار راه‌اندازی کرده است. برای استفاده از این سامانه هم می‌توانید از شناسه استعلام و کدملی کمک بگیرید و هم شماره پلاک خودرو و کد ملی مالک را وارد کنید.
البته سامانه‌های مختلفی نیز توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات فروش خودرو یا پرداخت مالیات نیز وجود دارند که می‌توانند در این زمینه به شما کمک کنند.
مالیات نقل و انتقال خودرو برای تعویض پلاک
سازمان سازمان امور مالیاتی هر سال مبلغ جدیدی را به عنوان مالیات نقل و انتقال خودرو تعیین می‌کند. این مبلغ هنگام معامله ماشین از فروشنده دریافت میشود. پس از تغییرات جدید در فرایند‌های نقل و انتقال خودرو، پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو پیش از تعویض پلاک الزامی است. بنابراین طبق ماده ۳۰ قانون بودجه ارزش افزوده، پلیس مکلف است پیش از شماره‌گذاری مجدد ماشین، پرداخت شدن مالیات نقل و انتقال را کنترل و تایید کند.
بهترین زمان استعلام و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
اگر شما قصد خرید یا فروش خودرو را دارید، بهتر است پیش از مراجعه به مراکز تعویض پلاک اقدام به پرداخت مالیات معامله ماشین کنید. با پرداخت به موقع این مالیات، یعنی قبل از رفتن به مرکزهای تعویض پلاک، از مشکلاتی مانند معطل شدن و صرف زمان زیاد، مشکلات مالیاتی، انجام نشدن مراحل فک پلاک و… جلوگیری کنید.
پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو به عهده کیست؟
به صورت کلی و طبق قوانین، پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو بر عهده فروشنده است. اما فروشنده و خریدار می‌توانند درباره نوع پرداخت این مالیات با یکدیگر توافق کنند و آن را به صورت مکتوب درآورند. در غیر این صورت، این توافق وجهه قانونی ندارد و امکان اعتراض و شکایت درباره آن سلب خواهد شد.
هزینه مالیات نقل و انتقال خودرو
هزینه مالیات نقل و انتقال خودرو به عواملی مثل نوع خودرو و سال تولید آن بستگی دارد. همچنین داخلی یا خارجی بودن خودرو می‌تواند در میزان مالیاتی که فروشنده هنگام فروش موظف به پرداخت آن است، تاثیر بگذارد.
فرمول محاسبه مالیات نقل و انتقال ماشین
۳ عامل میزان مالیات هنگام نقل و انتقال خودرو را مشخص می‌کند:
- نوع خودرو: هرچه قیمت خودرو بیشتر باشد، طبیعتا باید مالیات بیشتری برای معامله خودرو بپردازید. این موضوع درباره قیمت خودرو دست دوم هم صادق است.
- سال تولید: برای خودروهای مدل بالاتر، مالیات بیشتری تعیین میشود.
- داخلی یا خارجی بودن ماشین: مالکان خودروهای وارداتی باید مالیات بیشتری نسبت به مالکان خودروهای داخلی بپردازند.
مالیات نقل و انتقال خودرو صفر
خودروهای صفر نیز مشمول مالیات نقل و انتقال می‌شوند اما معمولا این مالیات باید توسط سازنده، نمایندگی یا کارخانه‌ای که خودرو را مونتاژ کرده پرداخت شود.
البته در برخی موارد فروش لیزینگی خودرو، ممکن است توافق دیگری بین فروشنده و خریدار صورت بگیرد.
اما اگر شما قصد خرید خودرو را دارید و از مالک شخصی، ماشین صفر را می‌خرید باید بدانید پرداخت مالیات نقل و انتقال بر عهده فروشنده است.
محاسبه مالیات نقل و انتقال خودروهای داخلی
ارزش خودروهای داخلی برای محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو بر عهده سازمان مالیات است. اما محاسبه آن طبق جدول زیر خواهد بود.
| سال تولید | میزان مالیات |
| سال جاری | ۱ درصد ارزش خودرو |
| تولید ۲ تا ۶ سال قبل | کاهش سالانه ۱۰ درصد از مالیات |
| تولید ۶ سال پیش و قبل‌تر از آن | کاهش ۴۰ درصد از مالیات |
محاسبه مالیات نقل و انتقال خودروهای خارجی
تعیین ارزش خودروهای وارداتی نیز بر عهده سازمان مالیات است. مالیات نقل و انتقال این خودروها به شرح زیر است.
| سال تولید | میزان مالیات |
| سال جاری | ۲ درصد ارزش خودرو |
| تولید ۲ تا ۶ سال قبل | کاهش سالانه ۱۰ درصد از مالیات |
| تولید ۶ سال پیش و قبل‌تر از آن | کاهش ۴۰ درصد از مالیات |
محاسبه دستی مبلغ مالیات نقل و انتقال خودرو
برای محاسبه مبلغ مالیات نقل و انتقال خودرو به صورت دستی، اطلاع از قیمت روز خودرو ضروری است. با دانستن این اطلاعات، می‌توانید بر اساس جداول بالا مالیات خودرو را محاسبه کنید. البته دقت کنید، رقم نهایی در این روش، رقم دقیقی نیست.
محاسبه آنلاین مالیات خودرو
برای محاسبه آنلاین مالیات نقل و انتقال خودرو می‌توانید به چندین سامانه مراجعه کنید. سکوی وصول دیون قانونی وسائط نقلیه، سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو یا سامانه‌ها خصوصی از جمله روش‌های محاسبه و پرداخت آنلاین مالیات نقل و انتقال خودرو هستند.
نحوه پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو در حال حاضر تنها به صورت آنلاین میسر است. برای این کار می‌توانید از دو سامانه وصول دیون قانونی وسائط نقلیه و سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو استفاده کنید.
پرداخت از طریق سکوی وصول دیون قانونی وسائط نقلیه
قدم اول: ثبت‌نام در سامانه
در این مرحله وارد سامانه وصول دیون قانونی وسائط نقلیه و فرم ثبت‌نام می‌شوید و اطلاعات مورد نیاز مثل شماره تلفن همراه، شماره ملی، کد امنیتی نشان‌داده شده در سامانه، کد ارسال شده به شماره موبایل، جنسیت، نام و نام خانوادگی و کلمه عبور انتخابی را وارد می‌کنید.
قدم دوم: ورود به سامانه
در این مرحله مجددا به قسمت ورود مراجعه می‌کنید و با استفاده از شماره تلفن همراه و کلمه عبور خود وارد سامانه می‌شوید.
قدم سوم: انتخاب گزینه خودرو
در این صفحه، روی دکمه خودرو در سایت کلیک می‌کنید.
قدم چهارم: وارد کردن پلاک انتظامی خودرو
شماره پلاک خودروی مورد نظر را در این بخش وارد کنید و روی دکمه «ادامه» کلیک کنید.
قدم پنجم: وارد کردن اطلاعات مالک خودرو
در صفحه جدید اطلاعات مالک خودرو را کاملا مطابق فرم وارد کنید.
قدم ششم: مشاهده مالیات تعیین شده و پرداخت
در این صفحه اطلاعات نمایش داده شده را با اطلاعات مالک مطابقت دهید و در صورت صحت اطلاعات، مالیات تعیین شده را پرداخت کنید.
پرداخت از طریق سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو
قدم اول: ورود به سامانه
وارد سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو شده و گزینه مودی مالیاتی (فروشنده) را انتخاب کنید.
قدم دوم: ورود اطلاعات
اطلاعات مورد نیاز در این قسمت شامل شماره ملی، شماره فراگیر یا شناسه ملی را وارد کنید. مرحله به مرحله پیش بروید و وارد سامانه شوید
قدم سوم: انتخاب گزینه «مالیات بر نقل و انتقال خودرو»
قدم چهارم: وارد کردن شماره ملی و کد امنیتی
قدم پنجم: وارد کردن مشخصات شخصی
قدم ششم: انتخاب گزینه «دارای پلاک» یا «فاقد پلاک» با توجه به شرایط خودرو
قدم هفتم: وارد کردن دوباره کد ملی و تاریخ تولد مالک
قدم هشتم: تطابق اطلاعات وارد شده و مشخصات مالک و پرداخت مالیات در صورت صحت اطلاعات
افراد معاف از پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
دارندگان خودروهای داخلی، خارجی و موتورسیکلت‌ها موظف هستند هنگام معامله وسیله نقلیه خود، مالیات آن را بپردازند.
اما دارندگان خودروهای کشاورزی، راهسازی، معدنی، کارگاهی و شناورها از پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو معاف هستند.
عواقب عدم پرداخت مالیات انتقال خودرو
همان‌طور که اشاره شد، پرداخت مالیات معامله خودرو پیش از تعویض پلاک باید انجام شود. بنابراین در صورت عدم پرداخت هزینه مالیات نقل و اتقال خودرو به صورت کلی امکان انتقال سند و تعویض پلاک وجود ندارد.
پیش از تصویب این قانون، عدم پرداخت این مالیات به عنوان فرار مالیاتی تلقی می‌شد و متخلف امان خروج از کشور را نداشت.
علت دریافت مالیات نقل و انتقال خودرو
دلایل مختلفی برای دریافت مالیات نقل و انتقال خودرو وجود دارد. این دلایل عبارتند از:
منبع درآمد برای دولت
این نوع مالیات، یکی از منابع درآمدی دورلت است. درآمد حاصل از این مالیات صرف توسعه و نگهداری جاده‌ّآ، معابر و خدمات حمل و نقل عمومی میشود.
کنترل تقاضا برای خودرو
مالیات نقل و انتقال ماشین به عنوان یک ابزار برای کنترل میزان تقاضا و پیشگیری از افزایش بی‌رویه و غیرمعمول خودروها در بازار است.
ایجاد تعادل در بازار
همان‌طور که گفتیم با کنترل میزان تقاضا در بازار، تعادلی بین عرضه و تقاضا به وجود می‌آید و جلوی سواستفاده افراد سودجو در بازار گرفته میشود.
کلام آخر
پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو برای معامله ماشین اجباری است. ابتدای هر سال ارزش خودروها توسط سازمان مالیاتی مشخص میشود و طبق فرمول‌های موجود، تمامی فروشندگان موظف به پرداخت آن هستند.
سوالات متداول
آیا نرخ مالیات بر نقل و انتقال خودرو یکسان است؟
خیر. نرخ مالیات بر نقل و انتقال خودرو برای هر خودرو متفاوت است.
آیا امکان پرداخت مالیات پس از انجام فرآیند تعویض پلاک وجود دارد؟
خیر. مالیات نقل و انتقال، حتما باید پیش از تعویض پلاک پرداخت شود.
مالیات نقل و انتقال خودرو را چه کسی پرداخت می‌کند؟
پرداخت این مالیات بر عهده فروشنده خودرو است اما خریدار و فروشنده خودرو می‌توانند با هم توافق کنند.
کدام خودروها مشمول پرداخت مالیات بر نقل و انتقال خودرو هستند؟
تمام خودروها به جز خودروهای کشاورزی، راهسازی، معدنی، کارگاهی و شناورها مشمول این مالیات هستند.
نرخ محاسبه مالیات برای خودروها به چه صورت محاسبه میشود؟
این نوع مالیات بر اساس نوع خودرو، سال تولید و داخلی یا خارجی بودن آن‌ها و بر اساس ارزش خودرو که توسط سازمان مالیاتی مشخص میشود، تعیین خواهد شد.
مالیات خودروهای صفر کیلومتر بر عهده کیست؟
پرداخت مالیات خودروهای صفر معمولا بر عهده تولیدکننده، نمایندگی‌ها و مونتاژکاران است اما اگر شما خودروی صفر را خریداری کرده‌اید و بدون استفاده آن را بفروشید، پرداخت مالیات آن بر عهده شما (مالک خودرو) است.
چه عواملی در تعیین مالیات خودرو اثرگذارند؟
نوع خودرو، سال تولید و داخلی یا خارجی بودن آن‌ها در تعیین مالیات موثرند.
آیا خودروهای صفر کیلومتر نیز مشمول مالیات نقل و انتقال خودرو می‌شوند؟
بله.
چه زمانی باید مبلغ مالیات نقل و انتقال خودرو را پرداخت کنم؟
پیش از مراجعه به مراکز تعویض پلاک، باید مالیات خودرو خود را بپردازید.
نویسنده: فاطمه امین الرعایا
سلام من خریدار هستم و گزینه خریدار را انتخاب کردم و پرداخت آنلاین انجام دادم اما مالیت صفر نشده آیا صفر شدن زمان میبره؟
در پاسخ به عمید:
بله، حدود نیم ساعت زمان میبره تا ثبت شه و متاسفانه هیچ جا در سامانه این مساله اطلاع رسانی نشده و موجب تشویش اذهان مردم میشود